Tahkim Hukuku Genel Esaslar – Seçimlik Dersler Dizisi – Prof. Dr. Hacı Can  - Kitap

Tahkim Hukuku Genel Esaslar

– Seçimlik Dersler Dizisi –

1. Baskı, 
Eylül 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
250
Barkod:
9789750294266
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
215,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Tahkim, mahiyeti itibariyle bir yargısal uyuşmazlık çözüm yolu olup, uyuşmazlıkların seçilen üçüncü kişi veya kişiler (hakemler) tarafından belirli yargısal usuller çerçevesinde çözüme kavuşturma faaliyetini ifade eder. Ülkesel ve milletlerarası alanda giderek önemli bir uyuşmazlık çözüm yolu haline gelen bu uyuşmazlık çözüm yolu, günümüzde özellikle ticari uyuşmazlıkların çözümünde hızlı, etkili, gizli ve esnek bir süreç sunması nedenleriyle tercih edilmektedir. Bu sayede ticari ilişkilerin sürdürülebilirliği korunabilmekte ve taraflar arasındaki işbirliği devam ettirilebilmektedir.
Çalışmada tahkimin kuramsal ve pozitif temelleri ile işleyişine ilişkin genel bilgiler sunulmaktadır. Bu kapsamda özellikle tahkime ilişkin anlaşmalar, başvuru prosedürleri, yargılama süreçleri ve denetim mekanizmaları gibi bir dizi temel konu incelemeye alınmaktadır. Bu çerçevede yapılan incelemede daha ziyade Türk hukuk sisteminde genel geçerliliği olan düzenlemeler referans alınmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Tahkim Kurumu
.
Tahkim Anlaşması
.
Tahkim Başvurusu
.
Tahkim Mahkemesi
.
Tahkim Yargılaması
.
Tahkim Mahkemesi Kararları
.
Tahkim Kanun Yolu Denetimi
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Kısaltmalar 
15
Birinci Bölüm
TAHKİM KURUMU
I. HUKUKİ UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜM YOLU OLARAK TAHKİM 
19
A. Hukuki Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları 
19
B. Tahkim 
20
1. Genel Çerçeve 
20
2. Tahkimin Diğer Hukuki Uyuşmazlık Çözüm Yollarından Ayrılması 
22
a. Tahkimin Devlet Yargısından Sınırlandırılması 
22
b. Tahkimin Diğer Devlet Yargısı Dışı Hukuki Uyuşmazlık Çözüm Yollarından Sınırlandırılması 
27
aa. Genel Olarak 
27
bb. Tahkimin Müzakere ve Aracılıktan Sınırlandırılması 
28
cc. Tahkimin Hakem Bilirkişilikten Sınırlandırılması 
29
II. TAHKİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ 
31
A. Milletlerarası Alanda Tarihsel Gelişim 
31
B. Milli Alanda Tarihsel Gelişim 
35
III. TAHKİMİN OLUMLU VE OLUMSUZ YÖNLERİ 
40
A. Tahkimin Olumlu Yönleri 
40
B. Tahkimin Olumsuz Yönleri 
41
IV. TAHKİM TÜRLERİ 
44
A. Millî Tahkim – Yabancı Tahkim – Milletlerarası Tahkim 
44
B. İhtiyari Tahkim – Mecburi Tahkim 
46
C. Ad Hoc Tahkim – Kurumsal Tahkim 
48
1. Genel Olarak 
48
2. Ad Hoc Tahkim 
49
3. Kurumsal Tahkim 
51
D. Vicahi Tahkim – Çevrimiçi Tahkim 
54
E. Tek Kademeli Tahkim–İki Kademeli Tahkim 
54
F. İki Taraf Tahkimi – Çoklu Taraf Tahkimi 
54
G. Olağan Tahkim – Kamu Katılımlı Tahkim 
55
V. TAHKİM MERKEZLERİ 
55
VI. TAHKİM HUKUKUNUN KAYNAKLARI 
58
A. Genel Olarak 
58
B. Millî Düzenlemeler 
59
1. Genel Olarak 
59
2. Anayasal Düzenlemeler 
59
3. Genel Kanunlar 
60
a. Milletlerarası Tahkim Kanunu 
60
b. Hukuk Muhakemeleri Kanunu 
62
4. Özel Kanunlar 
64
C. Milletlerarası Kaynaklar 
65
1. Genel Olarak 
65
2. Milletlerarası Sözleşmeler 
66
a. 1923 Tarihli Cenevre Protokolü 
66
b. 1927 Tarihli Cenevre Sözleşmesi 
66
c. Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve İcrası Hakkındaki Birleşmiş Milletler Sözleşmesi 
66
d. Milletlerarası Ticarî Tahkime Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi 
68
e. Devletler ile Diğer Devlet Uyrukluları Arasındaki Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümlenmesi Hakkında Sözleşme 
70
f. Dünya Fikri Mülkiyet Örgütünü Kuran 14 Temmuz 1967 Tarihli Stockholm Sözleşmesi 
71
3. Milletlerarası Model Düzenlemeler 
71
D. Tahkim Kurumları Kuralları 
73
1. Genel Olarak 
73
2. Geçerlilik ve Amaç 
75
E. Mercii Takdiri 
77
VII. TÜRK TAHKİM HUKUKUNUN GENEL ÇERÇEVESİ 
79
İkinci Bölüm
TAHKİM ANLAŞMASI
I. GENEL OLARAK 
81
II. TAHKİM ANLAŞMASININ TANIMI 
81
III. TAHKİM ANLAŞMASININ HUKUKİ NİTELİĞİ 
82
IV. TAHKİM ANLAŞMASININ İÇERİĞİ 
82
A. Tahkim Anlaşmasının Zorunlu İçeriği (Kurucu Unsurlar) 
83
1. Genel Olarak 
83
2. Karşılıklı Tahkim İradesinin Bulunması 
84
3. Uyuşmazlığın Nihai Olarak Tahkim Yoluyla Çözümlenmesi 
84
4. Belirli veya Belirlenebilir Bir Hukuki İlişkiye Yönelme 
86
B. Tahkim Anlaşmasının Diğer İçeriği (Kurucu Olmayan Unsurlar) 
87
V. TAHKİM ANLAŞMASININ GEÇERLİLİĞİ 
89
A. Genel Olarak 
89
B. Tahkim Anlaşmasının Geçerlilik Yönünden Asıl Sözleşmeden Bağımsız Olması (Ayrılık İlkesi) 
89
C. Tahkim Anlaşmasına Elverişli (Açık) Alanlar 
89
D. Tahkim Anlaşmasının Şekli Geçerliliği 
90
E. Tahkim Anlaşmasının Maddi Geçerliliği 
91
F. Tahkim Anlaşmasının Geçersizliği İtirazı 
93
G. Tahkim Anlaşmasının Geçerliliğine İlişkin Sorunlu Durumlar 
94
VI. TAHKİM ANLAŞMASININ TÜRLERİ 
95
VII. TAHKİM ANLAŞMASI STATÜSÜ 
96
VIII. TAHKİM ANLAŞMASININ TARAFLARI 
99
IX. TAHKİM ANLAŞMASININ ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE ETKİSİ 
99
Üçüncü Bölüm
TAHKİM BAŞVURUSU
I. GENEL OLARAK 
103
A. Tahkim Talebi 
103
1. Ad Hoc Tahkim 
103
2. Kurumsal Tahkim 
104
B. Tahkim Başvurusunun Hukuki Sonuçları 
105
C. Karşı Tarafın (Davalının) Tahkim Başvurusuna Reaksiyonu 
109
1. Tahkim Başvurusuna Karşı Çıkma 
109
2. Hareketsiz Kalma 
109
3. Devlet Yargısına (Mahkemeye) Başvuru 
110
4. Tahkim Sürecine Dahil Olma 
110
II. TAHKİM ORGANİZASYONU SÖZLEŞMESİ 
111
Dördüncü Bölüm
TAHKİM MAHKEMESİ
I. TAHKİM MAHKEMESİNİN KURULMASI 
113
A. Genel Olarak 
113
B. Hakemlerin Tayini 
113
1. Tayin Usûlü 
114
2. Tayin Kriterleri 
115
C. Hakemliğe Engel Haller 
117
D. Hakemlerin Sayısı 
119
E. Hakemlerin Atanma Usûlü 
120
1. Tek Hakemin Tayin Edilme Usûlü 
120
2. Hakem Kurulunun Tayin Edilme Usûlü 
121
a. İlke ve Usuller 
121
b. Başhakemin Rolü ve İşlevi 
123
3. Sorunlu Durumlar 
124
a. Çoklu Taraf (Dava Arkadaşlığı) Durumları 
124
b. Bir Tarafın Baskın Olması 
125
F. Hakemlerin Vasıfları 
127
1. Tarafsızlık ve Bağımsızlık 
127
2. Aranan Nitelikler (Yeterlilik) 
130
G. Hakemin Reddi 
131
1. Genel Olarak 
131
2. Hakemin Reddi Nedenleri 
131
a. Hukuki Çerçeve 
131
b. Hakemin Tarafsızlığı ve Bağımsızlığından Şüphe Etmeyi Haklı Gösteren Hâl ve Şartlar (“Haklı Şüphe” Kuramı) 
132
c. Milletlerarası Barolar Birliği Menfaat çatışmaları Kılavuz İlkeleri 
134
d. Hakemlerin Tarafsızlığını ve Bağımsızlığını Ortadan Kaldıran Haller 
135
aa. Ekonomik Bağlantılar 
135
bb. Avukatlık–Danışmanlık İlişkileri 
135
cc. Diğer İlişkiler 
137
dd. Bilimsel Faaliyetler 
137
e. Yargılama Sırasında Ortaya Çıkan ve Tarafsızlığı–Bağımsızlığı Ortadan Kaldıran Davranışlar 
138
3. Hakemin Reddi Usûlü 
139
a. Genel Olarak 
139
b. Tahkim Tarafının Durumdan Haberdar Olması 
140
c. Ön İnceleme 
141
d. Devlet Mahkemesi Kararı 
143
H. Hakemin Görevinin Sona Ermesi ve Yedek Hakemin Seçilmesi 
144
I. Hakem Sözleşmesi 
147
İ. Hakem Mahkemesi Sekreteri 
151
II. HAKEM MAHKEMESİ VASFI (YARGILAMA MAKAMI OLARAK) TEREDDÜTLÜ OLAN KURULLAR 
152
III. TAHKİM MAHKEMESİ YETKİSİNİN DENETİMİ 
153
Beşinci Bölüm
TAHKİM YARGILAMASI
I. GENEL OLARAK 
155
II. TAHKİM YARGILAMA USULÜNÜN HUKUKİ TEMELLERİ 
157
A. Yargılama İlkeleri 
157
B. Tahkim Yargılama Usulüne Uygulanan Kurallar 
158
1. Yetkili Hukuk 
158
2. Yargılama Kuralları Hiyerarşisi 
160
a. Amir (Emredici) Kurallar 
160
b. Taraf Anlaşmaları 
160
c. Kurumsal Tahkim Kuralları 
161
d. Emredici Olmayan/Tamamlayıcı Kurallar 
161
e. Karar Merciinin Takdiri 
162
III. ACİL DURUM YARGILAMASI 
164
IV. YARGILAMAYA İLİŞKİN HUSUSLAR 
165
A. Yargılamanın Başlama Anı 
165
B. Yargılama Dili 
165
C. Yargılama Yeri 
166
D. Yargılama Kapsamı 
168
E. Yargılama Süresi 
168
V. YARGILAMA SAFHÂLÂRI 
169
A. Hazırlık Safhası 
169
1. İlk Yargılama Toplantısı 
169
2. Tahkim Görevlendirmesi 
170
3. Yargılama – Hazırlık – İşlemleri 
171
B. Yazılı Yargılama Safhası: Lâyihâlâr Teatisi (Değiş–Tokuş) 
172
C. Vicahi Safha 
174
1. Duruşma 
174
2. Tahkikat 
177
a. Genel Olarak 
177
b. İspat 
177
c. Delil Toplama İlkeleri 
178
d. Tahkim Düzenlemelerinin Delil Sistemi 
181
e. İspat Aracı Olarak Deliller 
182
aa. Belge 
182
bb. Tanık 
183
cc. Bilirkişi 
183
dd. Keşif 
183
3. Sözlü Yargılama 
184
D. Hüküm ve Kanun Yolları Safhası 
185
VI. YARGILAMADA KARŞILAŞILAN ÖZEL DURUMLAR 
185
VII. GEÇİCİ HUKUKİ KORUMA (İHTİYATÎ TEDBİR – İHTİYATÎ HACİZ) 
185
A. Tahkim Mahkemesince Sağlanan Geçici Hukuki Koruma 
185
1. Genel Olarak 
185
2. Usul 
188
3. Karar Verme Ölçütü 
188
4. İcra Etme 
189
B. Devlet Mahkemesince Sağlanan Geçici Hukuki Koruma 
190
VIII. HIZLANDIRILMIŞ (SERİ) YARGILAMA 
192
IX. YARGILAMANIN SONA ERME HALLERİ 
193
X. YARGILAMA GİDERLERİ 
195
Altıncı Bölüm
TAHKİM MAHKEMESİ (HAKEM) KARARLARI
I. GENEL OLARAK 
197
II. TAHKİM MAHKEMESİ (HAKEM) KARARLARININ TÜRLERİ 
197
A. Ülkesel Aidiyetine Göre Tahkim Mahkemesi Kararları 
197
1. Milli Tahkim Mahkemesi Kararları 
198
2. Yabancı Tahkim Mahkemesi Kararları 
198
B. İçeriklerine Göre Tahkim Mahkemesi Kararları 
199
1. İfa Kararları 
199
2. Tespit Kararları 
199
3. İnşai (Yenilik Doğurucu) Kararlar 
199
C. Yargılamanın Çekişme Unsuruna Göre Tahkim Mahkemesi Kararları 
200
1. Çekişmeli Kararlar 
200
2. Çekişmesiz Kararlar 
200
D. Kapsamlarına Göre Tahkim Mahkemesi Kararları 
201
1. Nihai Kararlar 
201
2. Geçici Kararlar 
201
a. İhtiyati Tedbir/Haciz Kararları 
201
b. Delil Tespiti Kararları 
202
c. Ara Kararlar 
202
3. Kısmi Kararlar 
202
E. Taraflarca Kararlaştırılmış Metinli Tahkim Mahkemesi Kararları (Sulh Kararları) 
202
1. Harici Sulh 
203
2. Sulhun Tahkim Mahkemesi Kararı Olarak Tespit Edilmesi Talebi 
204
3. Üçüncü Kişilerin Dahil Edilmesi 
207
F. Düzeltici, Yorumlayıcı ve Tamamlayıcı Tahkim Mahkemesi Kararları 
208
G. Tahkim Mahkemesi Kararlarının Kazai Hüküm Etkileri 
209
1. Milli Tahkim Mahkemesi Kararlarının Kazai Hüküm Etkileri 
209
a. Tahkim Mahkemesi Kararlarının Taraflar İçin Bağlayıcı Olması 
209
b. Uyuşmazlığın Birden Fazla Kez Yargılamaya Götürülememesi ve Karara Bağlanamaması 
212
c. Emsal Etki 
213
d. Tarafların Tasarruf Yetkisi 
213
e. Zamansal Sınırlar 
213
f. Tahkim Mahkemesi Kararlarının Üçüncü Kişiler Karşısındaki Etkisi 
214
aa. Kural 
214
bb. İstisnalar 
214
aaa. Külli Halefiyet 
214
bbb. Cüzi Halefiyet 
215
ccc. Usul 
215
2. Yabancı Tahkim Mahkemesi Kararlarının Kazai Hüküm Etkileri 
215
H. Tahkim Mahkemesi Kararlarının İcrası 
216
1. İcrai Etki (Kabiliyeti) Kavramı 
216
2. Milli Tahkim Mahkemesi Kararlarının İcrası 
216
a. Milli Tahkim Mahkemesi Kararlarının Yurtiçinde İcrası 
216
b. Millî Tahkim Mahkemesi Kararlarının Yurtdışında İcrası 
219
3. Yabancı Tahkim Mahkemesi Kararlarının İcrası 
219
a. Yabancı Tahkim Mahkemesi Kararlarının Tenfizi (İcrası) 
219
b. Yabancı Tahkim Mahkemesi Kararlarının Geçici İcrası 
221
c. Yabancı Tahkim Mahkemesi Kararlarının Tanınması 
221
Yedinci Bölüm
TAHKİM MAHKEMESİ (HAKEM) KARARLARINA KARŞI
KANUN YOLLARI
I. GENEL OLARAK 
223
II. TAHKİM MAHKEMESİ KARARLARININ İPTALİ 
224
A. Genel Bakış 
224
B. Kanuni Düzenleme 
225
C. Yetkili Mahkeme 
225
D. Yargılama 
225
1. Yargılama Usulü 
225
2. Yargılama Konusu 
226
3. Dava Açma ve Yargılama Süreleri 
226
4. İnceleme 
226
E. İptal Nedenleri 
228
1. Genel Olarak 
228
2. Sübjektif Tahkime Elverişliliğin Bulunmaması 
230
3. Tahkim Anlaşmasının Geçersizliği 
230
4. Tahkim Mahkemesinin Usûlü Dairesinde Kurulmamış Olması 
231
5. Tahkim Mahkemesi Kararının Tahkim Süresi İçinde Verilmemesi 
232
6. Tahkim Mahkemesinin Hukuka Aykırı Olarak Yetkili veya Yetkisiz Olduğuna Karar Vermesi 
233
7. Tahkim Mahkemesinin Karar Verme Yetkisini Aşması 
233
8. Yargılama Usul Kurallarına Aykırılık 
233
9. Tarafların Eşitliği İlkesinin Gözetilmemesi 
234
10. Objektif Tahkime Elverişliliğin Bulunmaması 
235
11. Kamu Düzenine Ayrılık 
235
a. Usûlî Kamu Düzeni 
236
b. Maddi Kamu Düzeni 
237
12. Genişletilmiş İptal Nedeni Olarak Tahkim Mahkemesi Kararlarının Hileli Yolla Elde Edilmesi ve Kötüye Kullanılması 
238
F. İptalin Hukuki Sonuçları 
238
G. İptal Davasından Feragat 
241
H. Tahkim Mahkemesi Kararlarına İcra Edilebilirlik Şerhi Verilmesi Çerçevesinde Yapılan Denetim 
241
III. YARGILAMANIN İADESİ 
242
Kaynakça 
245
Kavram Dizini 
247