ÇEVRE KAVRAMI VE ÇEVRE HAKKI
A. Çevre Kavramının Tanımı ve Tarihsel Gelişimi
17
B. Ekosistem Kavramı ve Çevre
20
B. Hakkın Varlığı Sorunu
21
D. Çevre Hakkının Gelişimi
24
1. Türk Hukukunda Çevre Hakkı
25
a. Osmanlı Döneminde Çevre Hakkı
25
b. Türk Hukukunda Anayasal Bağlamda Çevre Hakkı
26
c. Türk Hukukunda Çevre Hakkının Yasal Dayanağı
29
2. Karşılaştırmalı Hukukta Çevre Hakkı
30
b. Bazı Ülke Anayasalarında Çevre Hakkı
33
c. Uluslararası Hukukta Çevre Hakkı
35
aa. Stockholm Bildirgesi
36
dd. Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı Belgeleri
39
ÇEVRE HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ
I. ÇEVRE HUKUKUNUN GELİŞİMİ
43
II. ÇEVRE HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ
44
A. Kirleten Öder İlkesi ve Uygulanması
44
1. Müdahaleci Yöntemler
46
a. Emir–Kontrol Yöntemi
46
c. Fon ve Kirlilik Sigortaları
46
B. İhtiyat İlkesi ve Uygulanması
49
1. Hareketsiz Kalma (Yasaklama)
50
2. Liste Usulünde Değişiklik
50
3. Bazı Üretim Metotlarının Kullanılmasının Zorunlu Kılınması
50
4. İspat Yükün Tersine Çevrilmesi
50
5. Karar Alma Usullerinde Değişiklik
50
D. Çevresel Etki Değerlendirmesine Tabi Olma İlkesi
52
B. Çevrenin Sosyal Bilimler Alanında Yer Bulması
61
II. ÇEVRE SORUNLARININ ÇEŞİTLERİ
64
2. Kirliliğin Unsurları
67
D. Ozon Tabakasının Tahrip Olması
82
İDARENİN ÇEVRENİN ZARARA UĞRAMASINI ÖNLEYİCİ FAALİYETLERİ VE HUKUKİ ARAÇLAR
I. İDARENİN ÇEVRENİN ZARAR GÖRMESİNİ ÖNLEME GÖREVİ
85
II. ÖNLEYİCİ İDARİ KOLLUK FAALİYETİ
86
A. Genel Olarak Çevrenin Denetimi ve Gözetimi Faaliyetleri
86
B. Önleyici Kolluk Faaliyetlerinin Ana Sebebi Olarak Çevresel Kamu Düzeni
90
III. RUHSATA (İZİN–LİSANS) USULÜ
94
A. Ruhsatın İkili Yapısı
95
B. Çevre İzin ve Lisanslarının Hukuki Niteliği
96
C. İzin ve Lisanslar Hakkında Uygulanacak Mevzuatın Belirlenmesi
97
D. Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğine Tabi Olan Faaliyetler
98
2. Çevre İzin veya Çevre İzin ve Lisansı Prosedürü
99
a. Geçici Faaliyet Belgesi Alınması
100
b. Çevre İzni veya Çevre İzin ve Lisansı Alınması
101
3. Çevre İzni veya Çevre İzin ve Lisansı ile İlgili Özel Durumlar
104
4. Çevre İzni veya Çevre İzin ve Lisansının İptali
105
IV. MALİ MEKANİZMALAR İLE ÖNLEME
106
B. Önleyici Nitelikte Mali Araçlar
108
1. Bir Mali Yükümlülük Olarak Karbon Vergisi
109
b. Karbon Vergisinin Etkinliği Sorunu
112
2. Türkiye’de Karbon Vergisi
115
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ
I. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ KAVRAMI, ULUSLARARASI VE ULUSAL GELİŞİM SÜRECİ
119
A. Kavramın Anlamı ve Uluslararası Alanda Gelişimi
119
B. Çevresel Etki Değerlendirmesinin Türk Hukukunda Ortaya Çıkması
121
II. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ
125
III. ÇED SÜRECİNİN VE SÜREÇ SONUCU ORTAYA ÇIKAN İDARİ İŞLEMİN İRDELENMESİ
127
A. ÇED Süreci Yöntemleri İçin Ortak Hükümler
128
B. Ön İnceleme ve Değerlendirme Yöntemine Tabi Projeler
131
1. Formata Uygunluk İncelemesi Süreci
131
2. ÇED İnceleme ve Değerlendirme Süreci
132
C. ÇED Yöntemine Tabi Projeler
134
1. ÇED Yönteminin Başlaması ve Genel Formata Uygunluk İncelemesi
135
2. Ön İncelemenin Bitmesi, Komisyonun Oluşumu ve Halka Duyuru
136
3. Halkın Bilgilendirilmesi ve Sürece Katılımı Toplantısı
137
4. ÇED Raporu Özel Formatının Belirlenmesi
138
5. ÇED Raporunun Hazırlanması
140
a. ÇED Raporunun Hazırlanması ve Ön İnceleme
140
b. Komisyon İnceleme ve Değerlendirme Toplantısı
141
D. Ön İnceleme ve Değerlendirme Yöntemine Tabi Projeler ile ÇED Yöntemine Tabi Projelerde Tesis Edilen İşlemlerin İdari İşlem Unsurları Yönünden İncelenmesi
146
1. Ön İnceleme ve Değerlendirme Yöntemine Tabi Projeler Sonunda Tesis Edilen İşlemler
146
2. ÇED Yöntemine Tabi Projeler Sonunda Tesis Edilen İşlemler
149
ÇEVRENİN CEZA HUKUKU ARACILIĞI İLE KORUNMASI
I. SUÇ YARATARAK KORUMANIN TARİHSEL GELİŞİMİ
155
II. TÜRK HUKUKUNDA ÇEVRE SUÇLARI
162
A. Çevrenin Kasten Kirletilmesi Suçu
162
B. Atık veya Artıkların Ülkeye İzinsiz Sokulması Suçu
168
3. Suçun Özel Görünüş Biçimleri
170
a. Teşebbüs ve İştirak
170
c. Suçun Nitelikli Halleri
172
D. Çevrenin Taksirle Kirletilmesi Suçu
174
E. Gürültüye Neden Olma Suçu
177
3. Suçun Maddi Konusu
179
7. Teşebbüs ve İştirak
185
F. Yanlış ve Yanıltıcı Bilgi Verme Suçu
187
1. Korunan Hukuki Değer
188
3. Suçun Maddi Konusu ve Hareket
188
6. Teşebbüs ve İştirak
190
ÇEVRENİN KABAHAT YARATARAK KORUNMASI
I. KABAHATLER İLE KAMU DÜZENİNİN KORUNMASI
193
II. ÇEVRE KANUNU’NDA YER ALAN BAZI KABAHATLER
195
A. Egzoz Emisyonu ile İlgili Kabahatler
195
B. Hava Kirliliği ile İlgili Kabahatler
198
C. Çevresel Etki Değerlendirmesi Süreci İle İlgili Kabahatler
203
D. Atık Tesisleri İle İlgili Kabahat
204
E. Bilgi Verme Yükümlülüğünün İhlali Kabahati
204
F. Gürültü Kurallarının İhlali ile İlgili Kabahatler
205
G. İyonlaştırıcı Olmayan Radyasyon Yayılımı Kabahati
206
Ğ. Atıkların Toprağa Bırakılması Kabahati
207
H. Çevre Kanunu 9. Maddesine Aykırılığa İlişkin Kabahatler
208
I. Umuma Açık Yerlerde Çevreyi Kirletme Kabahati
211
İ. Sera Gazı Emisyonlarına İlişkin Kabahatler
212
III. 5326 SAYILI KANUN’DA DÜZENLENEN ÇEVREYİ KİRLETME KABAHATİ
215
IV. KABAHATLERE İLİŞKİN İDARİ YAPTIRIM KARARLARININ ALINMA USULÜ
218
V. YARGISAL BAŞVURU YOLLARI
224
ÇEVRESEL ZARARLARDA TAZMİNAT SORUMLULUĞU
I. ÇEVRE ZARARLARINDA TAZMİNAT SORUMLULUĞU
227
II. TÜRK HUKUKUNDA ÇEVRESEL ZARARLARA İLİŞKİN TAZMİNAT SORUMLULUĞU
228
A. Çevre Kanunu’na Göre Tazminat Sorumluluğu
229
1. Kirletenin Varlığı
231
2. Çevrede Kirlenmenin Oluşması
232
3. Nedensellik Bağının Varlığı
235
4. Zararın Gerçekleşmesi
238
B. Çevre Kanunu’nda Tazminat Davası Dışında Öngörülen Davalar
247
C. Çevre Kanunu Dışında Tazminat Sorumluluğuna İlişkin Düzenlemeler
248
1. Tehlike Sorumluluğu
249
2. 7381 Sayılı Kanun’dan Kaynaklanan Sorumluluk
251
3. 6491 Sayılı Kanun’dan Kaynaklanan Sorumluluk
253
İDARENİN ÇEVRESEL ZARARLARA İLİŞKİN
I. GENEL OLARAK İDARENİN MALİ SORUMLULUĞU
255
II. ÖNLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHMALİNE DAYALI İDARENİN MALİ SORUMLULUĞU
260
A. Kusura Dayanan Sorumluluk
263
B. Kusursuz Sorumluluk
265
III. İDARENİN EKOLOJİK ZARARA YOL AÇMASI HALİNDE TAZMİNAT SORUMLULUĞU
266
IV. İDARENİN İKİNCİL ÇEVRE ZARARINA YOL AÇMASI HALİNDE MALİ SORUMLULUĞU
269
A. İdareye Karşı Tam Yargı Davası Açılması
270
B. İdareye Karşı Tazminat Davası Açılması
278