Şekiller ve Tablolar Listesi
46
İMAR PLANLARINA İTİRAZ VE DAVA
I. İMAR PLANI KAVRAMI VE TÜRLERİ
47
C. İmar Planlarının Önceliği
49
1. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin İmar Planına ve İdarelerin İmar Yönetmeliklerine Göre Evveliyatla Uygulanacak Hükümleri
49
2. İmar Planlarının Öncelikle Uygulanacağı Hususlar
50
3. İdarelerin İmar Yönetmelikleri
50
4. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin Diğer Hükümleri
50
D. Plan Amacında Kullanma Zorunluluğu
50
1. Metropoliten Alan Planları
52
2. Mekânsal Strateji Planları
54
3. Çevre Düzeni Planları
55
4. Nazım İmar Planları
57
5. Uygulama İmar Planları
59
F. Plan Değişiklikleriyle İlgili Kavramlar
61
1. Plan Revizyonu (Revizyon İmar Planı)
61
II. İMAR PLANLARINDA MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ
61
A. Planların Yetkisiz Kamu İdaresi Tarafından Yapılması
62
1. Metropoliten Alan Planlarında Yetki
67
2. Çevre Düzeni Planlarında Yetki
69
a. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Çevre Düzeni Planı Yapma Yetkisi
69
b. Yerel Yönetimlerin Çevre Düzeni Planı Yapma Yetkisi
69
c. Yerel Yönetimlerce Süresinde Yapılmayan Çevre Düzeni Planlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarafından Yapılması
70
d. Çevre Düzeni Planları Konusunda Özel Yetkiler
71
3. Nazım ve Uygulama İmar Planlarında Yetki
72
a. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçerisinde Nazım ve Uygulama İmar Planı Yapma Yetkisi
72
b. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışında Nazım ve Uygulama İmar Planı Yapma Yetkisi
73
c. Büyükşehirlerde Nazım ve Uygulama İmar Planı Yapma Yetkisi
76
(1) Nazım İmar Planları Yapma Yetkisi
76
(2) Uygulama İmar Planlarının İlçe Belediyeleri Tarafından Yapılması
76
(3) Süresi İçerisinde İlçe Belediyesi Tarafından Yapılmayan Uygulama İmar Planlarının Büyükşehir Belediyesi Tarafından Yapılabilmesi
77
(4) Kanunlarla Büyükşehir Belediyelerine Verilmiş Görevlerin Yerine Getirilmesi Amacıyla Yapılacak Planlarda Büyükşehir Belediyelerinin Yetkili Olması
77
(5) Büyükşehir Mücavir Alanlarında Plan Yapma Yetkisi
78
(6) İlçe Belediyesi Ait Planlama Yetkisinin Büyükşehir Belediyesine Devredilebilmesi
78
d. Merkezi İdarenin Görevli ve Yetkili Olduğu Kamu Hizmetleri ile Kamu Yatırımları İçin Gerekli Alanlarda Planlama Yetkisi
79
(2) Kamu ve Özel Sektör Ortaklığı (PPP) Yatırımları İçin Gereken Alanlarda Planlama Yetkisi
80
(3) Kamu Yapıları ve Enerji Tesisleriyle İlgili Alt Yapı, Üst Yapı ve İletim Hatlarına İlişkin İmar Planlarında Planlama Yetkisi
80
(4) Resmi Bina ve Tesisler Konusunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Yetkileri
80
(5) İçişleri Bakanlığının İhtiyaç Duyacağı Taşınmazlarda Planlama Yetkisi
83
e. Kentsel Dönüşüm Alanlarında Planlama Yetkisi
83
(1) Belediye Sınırları İçinde İlan Edilen Kentsel Dönüşüm Alanlarında
83
(2) Büyükşehir Sınırları İçinde İlan Edilen Kentsel Dönüşüm Alanlarında
83
(3) Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanlarında Toplu Konut İdaresi Başkanlığının Yetkisi
84
f. Gecekondu Kanunu’na Tabi Alanlarda Planlama Yetkisi
84
(1) Gecekondu Kanunu’na Tabi Bölgeler
84
(2) Gecekondu Alanlarında Plan Türleri
85
(3) Gecekondu Kanunu’na Tabi Bölgelerde Genel Yetki Kuralı
86
(4) Büyükşehir Belediyelerinde Gecekondu Kanunu’na Tabi Alanlarda Yetki
87
(5) Gecekondu Alanlarında Belediyeler Tarafından Hazırlanan Islah ve İmar Planlarını Onaylama Yetkisi
87
(6) Gecekondu Alanlarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Yetkisi
88
g. Toplu Konut Alanlarında Planlama Yetkisi
89
h. 2981 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Yerlerde
91
(1) 2981 sayılı Kanunun Uygulama Alanı
91
(2) Islah İmar Planı Yapılabilecek Alanlar
91
(3) Islah İmar Planlarının Onayı
94
i. Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda Planlama Yetkisi
94
(1) Taşınmaz Maliklerinin Dönüşüm Yaptıkları Durumda Planlama ve Plan Uygulama Yetkisi
94
(2) Maliklerin Dönüşümü Yapmadığı Durumlarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Yetkili Olması
95
(3) Çevre ve Şehircilik Bakanlığının TOKİ Başkanlığını veya Belediyeleri Yetkilendirmesi
96
(4) Terör Nedeniyle 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Afet Riskli Bölge Olarak Belirlenen Alanlarda
97
j. Şehirlerin Marka Değerini Artırmaya Yönelik Projeler İçin Gerekli Alanlarda Planlama Yetkisi
98
k. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişme Bölgeleri ile Turizm Alan ve Merkezlerinde Planlama Yetkisi
98
(1) Genel Yetki Kuralı
98
(2) Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişme Bölgeleri ile Turizm Alan ve Merkezlerinde Özelleştirme Kapsamındaki Kuruluşlara Ait Taşınmazlarda
99
l. Sit Alanlarında Planlama Yetkisi
99
(1) Genel Olarak Koruma Amaçlı Plan Yapma Yetkisi
99
(2) Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişme Bölgelerinde Koruma Amaçlı Plan Yapma Yetkisi
100
(3) Atatürk Orman Çiftliğinde Koruma Amaçlı Plan Yapma Yetkisi
100
(4) Sit Alanında Kalan Taşınmazlarda Özelleştirme İdaresi Başkanlığının Planlama Yetkisi
101
m. Milli Parklarda Planlama Yetkisi
101
n. Özelleştirme Kapsamındaki İdarelere Ait Taşınmazlarda Planlama Yetkisi
102
(2) Hizmet Özelleştirmesine Ait İmar Planları
102
(3) Kıyıda ve Turizm Alanlarında Kalan Yerlerde İmar Planları
103
o. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Planlama Yetkisi
104
p. GAP Projesi Kapsamında Kalan Yerlerde Planlama Yetkisi
104
q. Afet Bölgelerinde Planlama Yetkisi
106
r. Boğaziçi Alanında Planlama Yetkisi
108
s. Kıyılarda ve Sahil Şeritlerinde Planlama Yetkisi
110
(1) Kıyılarda Yapılacak Planlarda Genel Yetki
110
(2) Turizm Amaçlı Konularda Kültür ve Turizm Bakanlığının Yetkisi
111
(3) Özelleştirme Kapsamındaki Taşınmazlarda Özelleştirme İdaresi Başkanlığının Yetkisi
111
(4) Kıyılardaki Endüstri Bölgelerinde Plan Onaylama Yetkisi
112
t. Organize Sanayi Bölgelerinde Planlama Yetkisi
112
u. Endüstri Bölgelerinde Planlama Yetkisi
113
(2) Özel Endüstri Bölgelerinde
113
v. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Planlama Yetkisi
114
w. Türk Boğazlar Bölgesinde Planlama Yetkisi
115
x. Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm Projesi Kapsamında Kalan Alanlarda Planlama Yetkisi
116
y. Haydarpaşa Limanında Planlama Yetkisi
116
z. TCDD Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlarda Planlama Yetkisi
117
aa. Atatürk Orman Çiftliğinde Planlama Yetkisi
117
bb. 1164 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda Planlama Yetkisi
117
cc. Olimpiyat Köyünde Planlama Yetkisi
118
dd. 6292 Sayılı Kanununa Göre Belirlenen Proje Alanlarında Planlama Yetkisi
118
ee. Patlayıcı Madde Üretmek/İşlemek Üzere Kurulacak Tesislerde Planlama Yetkisi
119
ff. Balıkçı Barınaklarında Planlama Yetkisi
120
gg. Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanında (Gelibolu Tarihi Yarımadası Milli Parkında) Planlama Yetkisi
120
hh. Yalova Termal Kaplıcalarında Planlama Yetkisi
121
ii. Türk Silahlı Kuvvetlerine Ait Savunma ve Eğitim Amaçlı Alanlarda Planlama Yetkisi
121
jj. Atatürk Kültür Merkezinde Planlama Yetkisi
122
kk. İzmir Expo Alanında Planlama Yetkisi
123
ll. İskan Kanunu Kapsamında Yapılacak Uygulamalarda Planlama Yetkisi
123
B. Planların Kamu İdaresinin Yetkili Olmayan Birimleri Tarafından Onaylanması
123
1. Çevre Düzeni Planlarında Plan Onama Yetkisi
124
2. Nazım ve Uygulama İmar Planlarında Plan Onama Yetkisi
124
a. Belediye Sınırları İçinde
124
b. Büyükşehir Belediyelerinde
125
c. Belediye Sınırları Dışında
125
C. Planın Yetkili Olmayan Kişiler Tarafından Hazırlanması
125
1. Genel Olarak Müellif Şartı
125
2. Müelliflerin Nitelikleri
128
3. Müelliflerin Derecelendirilmeleri
129
4. Yeterlik Belgesinin Verilmesi ve Sicillerin Tutulması
132
5. Yeterlik Belgesinin İptali
133
6. Müelliflerin Sorumlulukları
133
D. Planlama Alanının Mevzuata Uygun Şekilde Belirlenmemesi
134
1. Mekânsal Strateji Planlarında Planlama Alanının Belirlenmesi
134
2. Çevre Düzeni Planlarında Planlama Alanının Belirlenmesi
134
3. Nazım ve Uygulama İmar Planlarında Planlama Alanının Belirlenmesi
135
E. Planların Gerekli Verilerin Tam Olarak Toplanmadan Hazırlanması
135
1. Genel Olarak Veri Toplama Zorunluluğu
135
2. Jeolojik–Jeoteknik Etüt Raporlarının Hazırlanması
137
3. Mekânsal Strateji Planı İçin Gerekli Veriler
137
4. Çevre Düzeni Planları İçin gerekli Veriler
138
5. Nazım İmar Planları İçin Gerekli Veriler
139
6. Uygulama İmar Planları İçin Gerekli Veriler
140
F. Halihazır Haritası Bulunmayan veya Güncel Olmayan Alanlarda Plan Yapılması
140
G. Gerekli İzinlerin Alınmaması
142
1. Tarım Arazileri İçin İzin Alınmaması
142
a. Mutlak Tarım Arazileri, Özel Ürün Arazileri, Dikili Tarım Arazileri ve Sulu Tarım Arazilerinin Tarım Dışı Amaçlarla Planlanması
143
b. Diğer Tarım Arazileri
144
c. Tarımsal Amaçlı Planlamalarda İzin
144
2. Meralar İçin İzin Alınmaması
144
a. Mera Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesinden Önce Nazım İmar Planı Kapsamına Alınan Meralar
145
b. Mera Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesinden Sonra İzin Alma Zorunluluğu
146
(3) Mera Komisyonu ve Defterdarlığın Uygun Görüşü
148
3. Organize Sanayi Bölgesi, Endüstri Bölgesi, Sanayi Sitesi ve Teknoloji Geliştirme Bölgesi ve Sanayi Alanları İçin İzin Alınmaması
149
4. Vakıf Taşınmazları İçin İzin Alınmaması
149
5. Mezarlıklar İçin İzin Alınmaması
150
6. Su ve Kanalizasyon Alt Yapısı (Sadece İstanbul İçin)
151
7. Hava Alanları İçin İzin Alınmaması
151
8. Şehir İçi Yolların Karayolları ile Bağlantısı İçin İzin Alınmaması
151
9. Gelibolu Tarihi Yarımadası Milli Parkında İzin
151
10. Devlet Ormanlarında ve Özel Ormanlarda Planlama İçin İzin Alınması
151
H. Bilimsellik İlkesine Aykırılık: Analiz ve Sentez Yapılmadan Plan Hazırlanması
152
İ. Kurum Görüşlerinin Alınmaması ve Eşik Analizi Yapılmaması
153
J. Planların Şehircilik İlkelerine Uygun Olarak Hazırlanmaması
153
1. Kazanılmış Hakların Korunmaması veya Dikkate Alınmaması
154
2. Planlama Sürecine Katılımın Sağlanmaması
154
3. Kentsel Asgari Standartların (Sosyal ve Teknik Altyapı İçin Gerekli Alanların) Ayrılmaması
155
a. Genel Olarak Sosyal ve Teknik Altyapı Alanlarının Belirlenmesi
155
b. Sosyal ve Teknik Alt Yapı Alanlarının İlgili Kamu İdaresinin Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlar Dikkate Alınarak Belirlenmesi
159
c. İbadet Yerlerinin Ayrılması
159
e. İmar Planlarında Otopark Alanlarının Ayrılmasıyla İlgili İlkeler
160
(1) Otopark Yönetmeliğine Uyulması Zorunluluğu
160
(2) Otopark İhtiyacının Parselinde Karşılanması
161
(3) İmar Parseli Büyüklüklerinin Otoparklar Dikkate Alınarak Belirlenmesi
162
(4) İmar Planlarında Park Et–Devam Et Otoparklarının Düzenlenme Esasları
162
(5) Parselinde Otopark Yapılmayacak Güzergahların Belirlenmesi
162
f. İtfaiye Alanlarının Ayrılması
163
g. Fonksiyon Bölgelerinin Yeşil Kuşaklarla Ayrılması
163
h. Pazaryerlerinin Belirlenmesinde Dikkat Edilecek Hususlar
163
ı. Toptancı Hallerinin Planlanması
164
i. Atıksu Toplama ve Uzaklaştırma Sistemlerinin Planlanmasında Uyulması Gereken Esaslar
164
4. Hizmet Etki Alanı ve Yürüme Mesafelerine Uygun Planlama Yapılmaması
165
5. Araç Trafiğinin Azaltılması ve Toplu Taşımaya Ağırlık Verilmesi Hususlarına Dikkate Edilmemesi
167
6. Çevresel Gürültünün Dikkate Alınmaması
167
7. LPG ve Akaryakıt İstasyonlarında Tampon Bölge Oluşturulmaması
168
8. Özellik Arz Eden Alanlarda Kurum Görüşlerinin Plana Yansıtılmaması
170
9. Demiryolları Yapı Yaklaşma Mesafesine Uyulmaması
170
10. Karayolu Güzergahlarının Dikkate Alınmaması
170
11. Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Koruma Alanı Etüt Raporlarının Dikkate Alınmaması
171
12. Ham Petrol Boru Hattı Güzergahlarının Dikkate Alınmaması
171
13. Ormanlarda Yapılacak Planlamalarda Orman Kanunu’na Aykırı Plan Yapılması
172
14. Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı Olarak Belirlenecek Taşınmazların Kullanımını ve Verimliliğini Etkileyecek Plan Yapılması
173
15. Milli Parklarda Uyulması Gereken İlkelere Uyulmaması
174
16. Sivil Savunma Bakımından Uyulması Gereken Hususlara Uyulmaması
176
17. Zeytincilik Alanlarında Dikkate Alınması Gereken Hususlara Uyulmaması
179
18. Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanında Yapılacak Planlarda Dikkate Alınması Gereken Hususlara Uyulmaması
179
19. Boğaziçi Alanında Uyulması Gereken Esaslara Uyulmaması
180
20. Islah İmar Planı Yapımı Esaslarına Uyulmaması
182
21. Yağmursuyu Toplama, Depolama ve Deşarj Sistemlerinin Planlanması
183
a. Genel Olarak Yağmursuyu Toplama, Depolama ve Deşarj Sistemlerinin Planlanması
184
22. Bisiklet Yolu Zorunluluğu
185
23. DSİ Tarafından Belirlenen Kret Kotunun Dikkate Alınması
186
K. Plan Revizyon ve Değişikliklerinde Şehircilik İlkelerine Uyulmaması
187
1. Plan Değişikliklerinin ve Revizyonlarının Sebep Unsuru: Kamu Yararı Dışında Amaçlarla Plan Değişikliği Yapılması
188
a. Çevre Düzeni Planlarında Revizyon ve Değişikliklerin Sebep Unsuru
188
b. İmar Planlarında İlave, Revizyon ve Değişikliklerin Sebep Unsuru
189
(1) Yeni Planlama Alanlarına İhtiyaç
189
(2) Üst Ölçekli Plana Uygunluğu Sağlama
189
(3) Kamu Yararı ve Zorunluluk
189
2. Plan Ana Kararlarının, Plan Sürekliliğinin, Bütünlüğünün, Sosyal ve Teknik Altyapı Dengesinin Bozucu Plan Değişikliği Yapılması
190
3. Sosyal ve Teknik Alt Yapının Bozulması Sonucu Doğuraca Plan Değişikliği Yapılması
191
b. Sosyal ve Teknik Alt Yapı Değişikliklerinde İlgili Yatırımcı Bakanlık veya Kuruluşların Görüşü Alınması
194
c. Eşdeğer Alan Ayrılması
198
4. Kat Adedi veya Bina Yüksekliğini Artıran İmar Planı Değişikliklerinde Komşu Parsellerin Haklarının İhlal Edilmemesi
198
5. İmar Yollarıyla İlgili Plan Değişikliklerinde Yönetmelikte Belirtilen Hususlara Uyulmaması
199
6. Karayolu ve Çevresine İlişkin Olarak Yapılacak Planlarda Karayolları Genel Müdürlüğünün Görüşünün Alınmaması
200
7. Milli Savunma Bakanlığına Tahsisli Taşınmazlarda Görüş Alınmaması
200
8. Tekel Niteliğinde Hizmet Sunan Kamu İdarelerinin İhtiyaçlarının Dikkate Alınmaması
202
9. Plan Müellifinin Uygun Görüşünün Alınmaması
204
L. Planların Planlama Esaslarına Aykırı Olması
204
1. Üst Ölçekli Planı Bulunmayan Alanlarda Plan Yapılması
204
2. Üst Ölçekli Plana Aykırılık: Plan Hiyerarşisi ve Kademelenme
210
a. Genel Olarak Planlama Hukukunda Kademelenme
211
b. Planlama Kademeleri Arasında Hiyerarşi İlkeleri
213
c. Hiyerarşi İlkesinin Gerekçeleri
214
d. Genel Olarak Üst Ölçekli Plana Uygunluk Zorunluluğu
215
e. Plan Silsilesinin Bütünlük Arz Etmesi
219
f. Plan Ölçeğinden Kaynaklanan Farklılıklar
220
g. Sonradan Değiştirilen Üst Ölçekli Plana Uyum Zorunluluğu
222
h. Üst Ölçekli Mekânsal Planların Sosyo–Ekonomik Planlara Uygunluğu
222
ı. Nazım İmar Planlarının Üst Ölçekli Planlara Uygunluğu
223
i. Üst Ölçekli Planda Bulunmayan Hususlar
225
j. Üst Ölçekli Planı Olmasına Rağmen Süresi İçinde Alt Ölçekli Planın Yapılmaması
227
k. İmar Kanunu Gereğince Hazırlanan Planlar ile Özel Kanunlar Gereğince Hazırlanan Planlar Arasındaki Hiyerarşi
227
3. Her Planın Niteliğine Uygun Olarak Hazırlanmaması
227
M. Kamu Yararı Amacı Dışında Plan ve Plan Değişikliği Yapmak
230
1. Genel Olarak Mekânsal Planların Amacı: Kamu Yararı ve Hukuk Devleti İlkesi
230
b. Doğal, Tarihi ve Kültürel Değerlerinin Koruma ve Kullanma Dengesinin Sağlanması
233
c. Yapıların ve Çevrenin Kalitesinin Artırılması
233
d. Engelliler, Çocuklar ve Yaşlıların Yaşam Koşullarının Dikkate Alınması
233
2. Alt Ölçekli Planı Yönlendirmek
234
3. Mekânsal Strateji Planları Açısından Özel Amaçlar
234
4. Çevre Düzeni Planlarında Amaç Yönünden Hukuka Aykırılık Halleri
235
N. Bölgeleme ve Yapılaşma Koşullarının Belirlenmemesi veya Mevzuata Uygun Olarak Belirlenmemesi
235
1. Kullanım Bölgelemesi
239
2. Yoğunluk Bölgelemesi
239
3. Yapının Şeklinin ve Arsa Üzerinde Kapsayacağı Alana İlişkin Sınırlamaların Belirlenmesi
242
c. Bahçe Mesafeleri ile Bina Cepheleri ve Derinliklerinin Belirtilmesi
251
d. Diğer Mevzuatta Yer Alan Sınırlamalar
255
4. Yükseklik Bölgelemesi
255
O. Planların Mevzuata Uygun Şekilde (Pafta, Lejant, Açıklama Raporu, Plan Hükümleri) Oluşturulmaması
257
4. Plan Açıklama Raporu
262
P. Planların Onaylanmasındaki Hatalar
262
2. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçerisinde
263
b. Kararların Belediye Başkanına Gönderilmesi
264
c. Büyükşehir Belediyesi Olan Yerlerde Kararların Büyükşehir Belediyesine Gönderilmesi
265
d. Kararların Mülki Amire Gönderilmesi
268
3. Belediye Sınırları Dışında
268
b. Kararın Valiye Gönderilmesi
268
III. İMAR PLANLARININ İLANI VE BU PLANLARA İTİRAZ
269
1. Genel Olarak İmar Planlarının İlanı ve İtiraz
269
b. İmar Planlarına İtiraz
270
c. İtirazın Yapılacağı ve İtirazı Karara Bağlayacak Merci
271
d. İtirazı Karara Bağlama Süresi
271
e. İtirazın Karara Bağlanması
271
2. Toplu Konut Kanunu’na Göre Onaylanan Planların İlanı ve İtiraz
272
3. 775 sayılı Kanun Kapsamında Hazırlanan Islah Planlarının İlanı ve İtiraz
273
4. Turizm Amaçlı Planların İlanı ve İtiraz
273
5. Koruma Amaçlı Planların İlanı ve İtiraz
276
a. Koruma Amaçlı Planların İlanı
276
b. Koruma Amaçlı İmar Planına İtiraz
277
c. Koruma Bölge Kurullarınca Alınan Kararlara İtiraz
277
d. Islah İmar Planlarına İtiraz
278
6. OSB Planlarının İlanı ve İtiraz
279
7. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Hazırlanan Planların İlanı ve İtiraz
279
8. Terör Nedeniyle 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Afet Riskli Bölge Olarak Belirlenen Alanlarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarafından Yapılan Planların İlanı ve İtiraz
280
IV. İMAR PLANLARINA KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI
280
1. Taşınmaz Maliklerinin Dava Açma Ehliyeti
286
2. Malik Olmamakla Birlikte Plandan ya da Plan Değişikliğinden Doğrudan Etkilenenler
288
3. Kiracının Dava Açma Ehliyeti
289
4. Kent ya da Semt Sakinlerinin Dava Açma Ehliyeti
289
5. Plan Müelliflerinin Dava Açma Ehliyeti
294
6. Meslek Odalarının Dava Açma Ehliyeti
294
7. Baroların Dava Açma Ehliyeti
297
8. Derneklerin Dava Açma Ehliyeti
298
9. Ormanları İlgilendiren Konularda Orman Genel Müdürlüğünün Dava Açma Ehliyeti
302
10. Aynı Tüzel Kişiliğe Dahil Kamu İdarelerinin Dava Ehliyeti
303
11. Taşınmazı Bir Başka Kamu İdaresine Devreden Kamu İdaresi
305
12. Tapu Tahsis Belgesi Sahibinin Dava Açma Ehliyeti
306
13. Zilyedin Dava Açma Ehliyeti
307
14. Belediye Başkanının Dava Açma Ehliyeti
310
15. Büyükşehir Belediye Başkanının Dava Ehliyeti
311
16. Mülki Amirlerin Belediye Meclisi Kararlarına Karşı Dava Açma Ehliyeti
311
17. Valinin Dava Açma Ehliyeti
313
18. Belediye Meclisi Üyelerinin Dava Açma Ehliyeti
313
19. Siyasi Parti Teşkilatlarının Dava Açma Ehliyeti
318
20. Yatırımcıların Dava Açma Ehliyeti
318
21. Sendikaların Dava Açma Ehliyeti
320
22. Bakanlıklar Tarafından Onaylanan Planları İlan Etmekle Yükümlü İdarelerin Dava Açma Ehliyeti
322
1. İmar Planlarına İtiraz Edilmemişse Dava Açma Süresi
324
2. İmar Planlarına İtiraz Edilmişse Dava Açma Süresi
326
3. İYUK 11. Maddenin Uygulanması
332
4. Uygulama İşlemi Üzerine Planlara Dava Açılması
335
b. Uygulama İşlemi Olarak Kabul Edilen Uygulamalar
338
5. Plan Değişikliği Talep Edilmişse
341
6. İşlem Yok Hükmünde İse
343
E. İşlemin Kesin ve Yürütülmesi Zorunlu İşlem Olup Olmadığı
343
2. İlan Edilmeyen Planların Kesin ve Yürütülmesi Zorunlu İşlem Olup Olmadığı
344
3. Bir Başka Kurumun Onayına Tabi İmar Planlarının Kesin ve Yürütülmesi Zorunlu İşlem Niteliği
347
G. Birden Fazla İdari İşleme Karşı Tek Dilekçe ile Dava Açılması
348
V. İMAR PLANLARINA KARŞI AÇILACAK DAVALARDA DAVANIN ESASININ GÖRÜLMESİ VE SONUCA BAĞLANMASI
349
A. İmar Planlarına Karşı Açılacak Davalarda Bilirkişilik Meselesi
349
1. Çözümü Teknik Bilgi Gerektiren Konularda Bilirkişi Görevlendirilmesinin Zorunlu Olması
350
2. İmar Planlarına karşı Açılacak Davalarda Bilirkişi Olarak Görevlendirilebilecekler
352
3. Özellik Arz Eden Planlara Karşı Açılacak Davalarda Bilirkişi Kurulunda Uzman Bulundurulması Zorunluluğu
354
4. İmar Planlarına karşı Açılacak Davalarda Bilirkişi İncelemesi ve Raporuyla İlgili Özellik Arz Eden Hususlar
355
B. İmar Planlarına Karşı Açılacak Davalarda Yürütmenin Durdurulması
358
C. İmar Planlarına Karşı Açılacak Davanın Esasının Görülmesi
361
D. İmar Planlarına Karşı Açılan Davalarda Temyiz
366
E. İmar Planlarının İptal Edilmesinin Sonuçları
367
1. İmar Planların İptali
367
2. Plan Değişikliklerinin İptali
369
VI. İMAR PLANINA İTİRAZ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
371
VII. İMAR PLANINA DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
373
PARSELASYON (ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ)
İŞLEMLERİNE İTİRAZ VE DAVA
I. GENEL OLARAK PARSELASYON İŞLEMLERİ
375
B. Arazi ve Arsa Düzenlemesinin Tarihçesi
380
II. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNDE MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ
384
A. Arazi ve Arsa Düzenlemesinde Sebep (Hukuki Dayanak) Yönünden Hukuka Aykırılık Halleri
384
1. İmar Planı Bulunmayan Alanlarda Parselasyon Yapılması
385
2. Parselasyon İşleminin İmar Planına Uygun Olmaması
388
3. İdarelerin Arazi ve Arsa Düzenlemesi Yapmaya Zorlanıp Zorlanmayacağı
389
4. Uygulama İmar Planının Yargı Kararıyla İptal Edilmesi Durumu
394
5. Uygulama İmar Planı Değişikliği Durumu
395
B. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinde Amaç Yönünden Hukuka Aykırılık: İnşaata Elverişli Parsel Üretmek Dışında Amaçlarla Parselasyon Yapmak
395
1. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinin Genel Amacı: Kamu Yararının Sağlanması
395
2. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinin Asli Amacı ve Bu Amacın Ortaya Çıkardığı Gereklilikler: İnşaata Elverişli İmar Parseli Üretmek
396
a. Yapılaşmaya Elverişli Parsel Tahsis Zorunluluğu
402
b. Artık Parsel Oluşturulmaması Gerekliliği
404
c. Müstakil Parsel Oluşturma Zorunluluğu
404
d. İnşaat Yapmaya Elverişli Parsel Üretilmesi Mümkün Olmayan Alanların Düzenlemeye Tabi Tutulamaması
405
3. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinin Tali Amacı
406
C. Arazi ve Arsa Düzenlemesinin Yetkisiz Kamu İdaresi Tarafından Yapılması
406
1. Genel Yetki Kuralları
407
a. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde/Dışında
407
b. Büyükşehir Belediyesi Olan Yerlerde
407
(1) Genel Kural: Parselasyon Yapmaya İlçe Belediyelerinin Yetkili Olması
407
(2) Büyükşehir Belediyelerinin Parselasyon Yapmaya Yetkili Olduğu Durumlar
407
(3) İlçe Belediyelerinin Yaptığı Parselasyon İşlemlerinin Büyükşehir Belediyesinin Onayına Tabi Olması
408
(a) Büyükşehir Belediyesinin Onay ve Denetim Yetkisinin Niteliği
408
(b) Parselasyon İşlemlerini Büyükşehir Belediyesine Gönderme Zorunluluğu
408
(c) Gönderme Zorunluluğunun Kapsamı
409
(e) Büyükşehirlerde Onay Mercii
410
c. 2981 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda
411
2. Özel Yetki Kuralları
412
a. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri
412
b. Organize Sanayi Bölgelerinde
413
(2) Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri
413
c. Endüstri Bölgelerinde
414
d. TCDD’ye Ait Taşınmazlarla İlgili Yetkiler
415
e. Gecekondu Alanlarında
416
f. Atatürk Kültür Merkezi Alanında
418
g. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişme Bölgeleri ile Turizm Alan ve Merkezlerinde
418
h. Merkezi İdarenin Görevli ve Yetkili Olduğu Kamu Hizmetleri ile Kamu Yatırımları İçin Gerekli Alanlarda
419
(2) Kamu ve Özel Sektör Ortaklığı (PPP) Yatırımları İçin Gereken Alanlarda
419
(3) Kamu Yapıları ve Enerji Tesisleriyle İlgili Alt Yapı, Üst Yapı ve İletim Hatlarına İlişkin İmar Planlarında
420
(4) Resmi Bina Tesisler Konusunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Yetkileri
420
(5) İçişleri Bakanlığının İhtiyaç Duyacağı Taşınmazlar
420
i. Atatürk Orman Çiftliğinde
420
j. Haydarpaşa Limanı ile İlgili Yetkiler
420
k. Kentsel Dönüşüm Alanlarında
421
l. Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu Kapsamında Kalan Yerler
421
m. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde
421
n. Toplu Konut Alanlarında
422
o. GAP Projesi Kapsamında Kalan Yerlerde Planlama
423
p. 1164 Sayılı Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda
423
q. 2981 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Yerlerde
424
r. Tabii Afetlerle İlgili Kanunlar Kapsamındaki Yerlerde
424
s. Boğaziçi Alanında Planlama
424
t. Özelleştirme Programındaki Kuruluşlara Ait Taşınmalarda
425
(2) Hizmet Özelleştirmesine Ait İmar Planları
425
u. Şehirlerin Marka Değerini Artırmaya Yönelik Projeler İçin Gerekli Alanlarda
425
v. Milletvekilleri Lojmanları
425
w. Türk Boğazlar Bölgesinde
426
y. 6292 Sayılı Kanununa Göre Belirlenen Proje Alanlarında
427
z. Kamu ve Özel Sektör Yatırımları İçin Gereken Alanlarda
427
aa. Patlayıcı Madde Üretmek/İşlemek Üzere Kurulacak Tesislerde
427
bb. Türk Silahlı Kuvvetlerine Ait Savunma ve Eğitim Amaçlı Alanlarda
428
cc. Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda
428
ee. İskan kanunu Kapsamında Yapılacak Uygulamalarda
429
ff. Türk Silahlı Kuvvetlerine Ait Savunma ve Eğitim Amaçlı Alanlarda
429
gg. Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanında (Gelibolu Tarihi Yarımadası Milli Parkında)
430
hh. Balıkçı Barınaklarında
430
ii. Patlayıcı Madde Üretmek/İşlemek Üzere Kurulacak Tesislerde
430
D. Parselasyon İşleminin, Kamu İdarelerinin Parselasyon Yapmaya Yetkili Organları Tarafından Yapılmaması
430
2. İl Özel İdarelerinde
433
E. Parselasyon İşleminin Teknik Açıdan Yeterli Olmayan Personel Tarafından Yapılması
434
1. Meslek Türü Açısından Gereklilik
434
2. Mesleki Yeterlilik Şartı
435
3. İdarenin Parselasyon İşlemini Kendisinin Yapması Durumunda Müellifin Memur ya da Diğer Kamu Görevlisi Olması Şartı
436
F. Parselasyon Yapılırken Tapudaki Mülkiyet Durumunun Dikkate Alınmaması
437
G. Parselasyon İşlemlerinde Düzenleme Alanının Hatalı Tespiti
439
1. Arazi ve Arsa Düzenlemesi Yapılabilmesi İçin İmar Planı Şartı
440
2. Düzenleme Sonucu Oluşturulacak İmar Parseli Sayısının Bir Önceki Yıl Verilen İnşaat Ruhsatından Az Olmaması Gerekliliği
442
4. Düzenleme Alanının, Düzenleme Ortaklık Payının Dengeli Çıkmasını Sağlayacak Şekilde Belirlenmesi
443
5. Bir İmar Adasından Küçük Alanda Parselasyon İşlemi Yapılamaması
447
6. Düzenleme Alanında Bulunan Tüm Parsellerin Uygulamaya Dahil Edilmesi Gerekliliği
449
H. Mera, Yaylak ve Kışlaklar İçin İzin Alınmaması ve Bunların Parselasyonda Hatalı Tescil Edilmesi
450
1. Mera Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesinden Önce İmar Planları Kapsamında Kalan Meralar
452
2. Mera Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesinden Sonra İmar Planları Kapsamında Kalan Meralar
456
İ. Sit Alanları İçin İzin Alınmaması
458
J. Düzenleme Sınırının Hatalı Geçirilmesi
459
1. Düzenleme Sınırının Geçirilmesiyle İlgili Kurallar
459
2. Düzenlemeye Giren Parsellerin Belirlenmesi
461
3. Düzenleme Sınırının ve Ayırma Çaplarının Encümen Tarafından Onaylanması
462
K. Düzenlemeye Tabi Tutulan Parsellerde Yüzölçümü Düzeltmesinin Hatalı Yapılması
463
1. Yüzölçümü Kontrolünün Zorunluluğu
463
2. Yüzölçümü Kontrolünün Şekli
464
3. Yüzölçümü Düzeltmesinin Şekli
465
a. Tecviz Dahilinde Kalan Yüzölçümü Farklılıkları
465
b. Tecvizi Aşan Fakat Kaba Olmayan Yüzölçümü Farklılıkları
466
(1) Tapudaki Yüzölçümünün Yanlış Yazılmış Olması
470
(2) Ölçü, Sınırlandırma, Tersimat ve Hesaplamalardan Doğan Hatalar
471
(3) Sayısallaştırmadan Sırasında Tespit Edilen Hatalar
473
d. Kısmen Düzenlemeye Tabi Tutulan Parsellerde Yapılacak İşlem
473
L. Düzenleme Ortaklık Payı ile İlgili Hatalar
473
1. Hiç Hesaplanmadan Yasal Sınırdan DOP Alınması
474
2. Düzenleme Ortaklık Payı Oranının İmar Planı ya da Meclis Kararıyla Belirlenerek Kesinti Yapılması
475
3. Düzenleme Ortaklık Payının Hatalı Hesaplanması
476
a. Umumi Hizmetlere Ayrılacak Alanın Hesabı
477
(1) Umumi Hizmet Alanları Toplamında Dikkate Alınacak (DOP’tan Karşılanabilecek) Alanlar
478
(2) Şahıslar Tarafından Yapılan Bağışların Umumi Hizmetler Alanı Toplamından Düşülmesi
478
(3) Kapanan Yolların DOP’tan Düşülüp Düşülmesi
479
(4) Hazine ya da Belediye Tarafından Umumi Hizmetler İçin Tahsis Edilen Alanların DOP’tan Düşülmesi
479
(5) Kamulaştırılacak Alanların Düşülmesi
480
(6) Düzenleme Alanında Kalan Park, Yeşil Alan Gibi Tescil Harici Alanların Düşülmesi
480
b. Düzenleme Alanının (Katılım Kütlesinin) Yüzölçümünün Belirlenmesi
480
(1) İhdasların Katılım Kütlesine Dahil Edilmesi
481
(2) Daha Önceden DOP Kesintisi Yapılmış Eski İmar Parsellerinin Düşülmesi
481
(3) Değer Artışı Olmayan Parsellerin Katılım Kütlesinden Düşülmesi
481
(4) Şahıslar Tarafından Bağışlanan Alanların Katılım Kütlesinden Düşülmesi
482
(5) Hazine ya da Belediye Tarafından Umumi Hizmet Alanları İçin Terk Edilen Parsellerin Katılım Kütlesinden Düşülmesi
482
(6) Kamulaştırılacak Alanın Katılım Kütlesinden Düşülmesi
483
c. Düzenleme Ortaklık Payının Hesap Şekli
483
d. Düzenleme Ortaklık Payının Yasal Orandan Fazla Çıkması Durumunda Yapılması Gereken İşlemler
483
(2) DOP İçin Kamulaştırma Yapılması
485
(3) DOP İçin Yapılacak Kamulaştırmaların Trampa Yoluyla Sağlanması
486
e. Düzenleme Ortaklık Payının Bedele Dönüştürülmesi
487
f. Üzerinde Yapılaşma Olan Parsellerde Düzenleme Ortaklık Payı Kesintisinin Yapılaşma Olmayan Kısımdan Yapılması
488
4. DOP Kesintisinin ve Dağıtımının Hatalı Yapılması ve DOP’tan Oluşan Alanların Hatalı Şekilde Tescili
489
a. Genel Olarak Kesinti Şekli
489
b. DOP’tan Oluşan Alanların Tescili
490
5. Hesaplamada Bulunan Orandan Fazla Düzenleme Ortaklık Payı Alınması
491
6. Parselasyon Yapılmadan Düzenleme Ortaklık Payı Alınması
492
7. Değer Artışı Olmayan Parsellerden DOP Alınması
494
8. Daha Önceden DOP Alınmış Parsellerden İkinci Kez DOP Alınıp Alınmayacağı
496
a. İmar Kanunu Kapsamında Yapılan Uygulamalarda
496
b. 2981 sayılı Kanun’un 10/C Maddesi Kapsamında Yapılan Uygulamalarda
498
c. 5233 sayılı Kanun Kapsamında Yapılacak Uygulamalarda
499
9. Daha Önceden Terk Yapılan Parsellerden DOP Alınıp Alınmayacağı
500
b. 3194 Sayılı İmar Kanunu’na Göre Terk Yapılan Parseller
501
c. 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 11. Maddesine Göre Yola Terk Yapılan Parseller
503
d. 2981 Sayılı Kanun’un 10/B Uygulaması Yapılmış Yerlerde
503
e. Belediye Yapı ve Yollar Kanunu’na Göre Terkler
506
f. 1351 sayılı Ankara Şehri İmar Müdüriyeti Teşkilat ve Vazaifine Dair Kanun Kapsamında Terk Edilen Yerler
506
g. Umumi Hizmet Alanları İçin Yapılan Bağışlar
507
10. Düzenleme Ortaklık Payının Tüm Parsellerden Eşit Şekilde Alınmaması
509
11. Düzenleme Ortaklık Payından Oluşması Gereken Yerlerin Hazine’den veya Şahıslardan Karşılanması
511
12. Düzenleme Ortaklık Payından Karşılanmaması Gereken Alanların DOP’tan Karşılanması
515
a. Kanun’da Sayılanlar
516
(7) Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Öğretime Yönelik Eğitim Tesis Alanları
520
(11) Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Tesis Alanları
521
(13) Semt Spor Alanları
522
(14) Ağaçlandırılacak Alanlar
523
(15) Rekreasyon Alanı Olarak Ayrılan Parseller ve Mesire Alanları
523
(16) Toplu Taşıma İstasyonları ve Durakları
523
(17) Resmî Kurum Alanı ve Belediye Hizmet Alanı
523
(18) Mezarlık Alanı, Sosyal ve Kültürel Tesis Alanı
524
(19) Taşkın Kontrol Tesis Alanları
524
b. Kanun’da Sayılmayanlar
524
13. Düzenleme Ortaklık Payının, Mülkiyet Hakkına ve Anayasaya Aykırı Olup Olmadığı
525
M. Umumi Hizmet Alanları İçin Kamulaştırılacak Alanın Hatalı Hesaplanması
526
2. Kamulaştırılacak Alanın Hesap Edilmesi
526
3. Kamulaştırma Oranının ve Her Bir Parselden Kamulaştırılacak Alanın Hesaplanması
528
4. DOP Kesintisi Yapılan ve İkinci Kez Düzenlemeye Tabi Tutulan Parsellerden Kamulaştırılacak Alan Kesintisi Yapılması
528
5. Kamulaştırılacak Alanların Temin Edilmesi
529
6. Kamulaştırılacak Alanların Tescili
530
N. Kamu Tesisleri Alanına Tahsis (Kop) Hatalı Hesaplanması
531
O. Aynı Yerden Parsel Verilmesi İlkesine Uyulmaması
531
1. Genel Olarak Aynı Yerden Parsel Verilmesi Zorunluluğu
532
2. Hak Sahiplerine Aynı Yerden Parsel Tahsisi Olanağını Kaldıran Durumlar
536
a. Hukuki Zorunluluk Halleri
538
(1) Kadastro Parselinin Düzenleme Ortaklık Payından Oluşturulması Gereken Alanda Kalması
538
(2) Kadastro Parselinin Umumi Hizmet Alanlarında Kalması
539
(3) Kadastro Parselinin Özel Mülkiyete Konu Olamayacak Alanda Kalması
540
(4) Kadastro Parselinin Resmi Hizmet Alanlarında Kalması
541
b. Teknik Zorunluluk Halleri
541
(1) Aynı Parselden Yer Tahsis Edilmesi Gereken Birden Fazla Parsel ya da Hak Sahibi Bulunması
541
(2) Müstakil İmar Parseli Oluşturamayacak Parseller
541
c. Fiili Zorunluluk Halleri
544
(1) Taşınmazın Yapı Yapılamayacak Alanlarda Kalması
544
(2) Mevcut Kullanım Şeklinden Farklı Bir Amaca Ayrılmış Alanda Kalan Taşınmazların Durumu
545
3. Başka Yerden Parsel Verilirken Dikkat Edilecek Hususlar
547
a. En Yakın Yerden Parsel Verilmesi İlkesi
548
b. Eşdeğer Yer Verilmesi İlkesi
548
P. Hisse Çözümü (Ferdileştirme) Yapılması
551
1. Paydaşların Anlaşmaları Halinde Ferdileştirme
552
2. Kayden Hisseli Fiilen Müstakil Parseller
553
3. Ek 1. Madde Uygulamaları
555
a. Genel Olarak Ek 1. Madde Uygulamaları
555
b. Ek 1. Madde Uygulamalarının Şartları
557
c. Şartların Denetimi
561
4. 2981/10–c Uygulamasında Hisse Çözümü
562
Q. Korunmasında Sakınca Olmayan Yapıların Tek Bir İmar Parselinde Bırakılmaması ve İmar Parsellerinin Yapılaşma Dikkate Alınarak Oluşturulması
564
R. Müstakil Parsel Verilmesi Zorunluluğu
565
2. Hisselendirmenin Mümkün Olduğu Durumlar
568
S. Hisse Yerine Bedel Verilmesi
569
1. 2981 sayılı Kanun Uyarınca Yapılacak İşlemlerde
569
2. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. Madde Uyarınca Yapılacak İşlemlerde
572
T. Tarıma Elverişli Olmayan Tescil Harici Alanların Hazine Adına İhdasen Tescil Edilmemesi
572
U. Genel Sular ve Bunların Metrukatı
574
V. Mevzuata Göre Mümkün Olmadığı Halde Bazı Kamu Mallarının Parselasyona Tabi Tutulması
575
1. Kıyılarda Parselasyon Yapılması
576
2. Ormanlarda Parselasyon Yapılması
578
3. Mezarlıkların İmar Uygulamasına Tabi Tutulması
580
4. Sulak Alanların Düzenlemeye Tabi Tutulması
581
5. Askeri Yasak Bölgelerin ve Güvenlik Bölgelerinin Parselasyona Tabi Tutulması
581
W. Hizmet Mallarında Kamu Hizmetinin Devamını Engelleyecek Şekilde İmar Uygulaması Yapılması
582
2. Parselasyon Öncesi Resmi Kurum Alanı Olarak Kullanılan Hazine Taşınmazlarının Parselasyondaki Durumu
584
X. Daha Önceden İmar Uygulamasına Tabi Tutulmuş Taşınmazların İmar Planı Değişikliği Olmadan İkinci Kez Parselasyona Tabi Tutulması
585
Y. Hazine Adına Tescil Edilmesi Gereken Bazı Kapanan Yolların Hazine Adına İhdasen Tescil Edilmemesi
588
1. İmar Kanunu’nun 11. Maddesi veya Büyük Şehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun’un 7. Maddesi Kapsamında Terk Edilen Yerlerin Durumu
588
2. Karayolları Genel Müdürlüğü Tarafından Satın Alma, Kamulaştırma veya Maliye Bakanlığından Devralınmak Suretiyle Edinilen ve Sonrasında Yol Ağı İçin Terk Edilen Yollar
589
3. Turizmi Teşvik Kanunu Kapsamında Kalan Yollar
590
4. Afet Bölgesi İçinde İmar Planına Göre İnşaat Alanında Kalan Yollar
591
5. Savunma ve Emniyet Hizmetleri Kullanımında Olan Alanlarda Kapanan Yollar
592
Z. Düzenleme Alanındaki Kapanan Yolların Düzenleme Ortaklık Payı Hesabında Değerlendirilmemesi
592
AA. Asgari Parsel Büyüklüğü Kuralına Uyulmaması
593
BB. Parsellerin Hatalı Oluşturulması ve Cetvellerin Hatalı Düzenlenmesi
593
1. Her Bir Parselden İmar Parsellerine Yapılacak Tahsis Miktarının Belirlenmesi
593
2. Parselasyon Açıklama Raporunun Düzenlenmesi
594
3. Parselasyon Planı Paftasının Hazırlanması
594
4. İmar Adalarının ve Parsellerinin Numaralandırılması
595
5. Cetvellerin Düzenlenmesi
595
b. Mal Sahipleri Araştırma Özet Formu
597
c. Tescile Esas Dağıtım Cetveli
599
e. İrtifak Hakkı Cetveli ve Yapı–Muhdesat Cetveli
601
CC. Parselasyonun Onayının Hatalı Şekilde Yapılması
602
III. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNİN TESCİLİ, TEBLİĞİ VE BU İŞLEMLERE İTİRAZ
605
A. İmar Uygulamasının Tapuya Tescili, Beyan ve Şerhlerin Nakli
605
1. Genel Olarak Tescilin Şekli
605
2. Mülkiyeti Davalı Yerlerde İmar Uygulamasının Tescil Şekli
606
3. Tescildeki Hatanın Parselasyon İşleminin İptaline Neden Olup Olmayacağı
607
B. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinin İlanı ve Tebliği
607
1. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinin İlanı
607
2. Genel Tebligat Zorunluluğu
608
3. Vakıflar Genel Müdürlüğüne Tebligat Zorunluluğu
612
C. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerine İtiraz
613
1. İtirazın Yapılacağı Merci
613
2. İtirazı Karara Bağlanması İçin Süre
614
3. İtirazı Karara Bağlanması
614
IV. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNE KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI
615
B. İdari Merci Tecavüzü
618
1. Tapu Maliklerinin Ehliyeti
619
b. Taşınmazı Düzenleme Alanı Dışında Bırakılan Malikin Dava Açma Ehliyetti
620
c. Parselasyona Tabi Tutulan Taşınmazı Sonradan Edinen Kişinin Dava Açma Ehliyeti
622
d. Paylı Mülkiyette Bulunan Taşınmazlar Açısından Paydaşların Dava Açma Ehliyeti
623
e. Elbirliği Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlar Açısından Ortakların Dava Açma Ehliyeti
623
f. Tapu Malikleri Açısından Menfaatin Devamı Şartı
624
2. Malik Olmayan Kişilerin Ehliyeti
625
a. Meslek Odalarının ve Semt/Mahalle/Kent Sakinlerinin Dava Açma Ehliyeti
625
b. Zilyedin Dava Açma Ehliyeti
626
c. Sınırlı Ayni Hak Lehtarının Dava Açma Ehliyeti
627
d. Kuvvetlendirilmiş Alacak Hakkı Sahiplerinin Dava Açma Ehliyeti
627
e. Alacak Hakkı Sahiplerinin Dava Açma Ehliyeti
628
f. Yapı Sahiplerinin Dava Açma Ehliyeti
629
g. Yatırımcıların Dava Açma Ehliyeti
630
h. Taşınmazın Mülkiyetini Tescilden Önce İktisap Eden Kişilerin Dava Açma Ehliyeti
631
i. Satış Vaadi Alacaklısının Dava Açma Ehliyeti
632
j. Ormanlar İçin Orman Genel Müdürlüğünün Dava Açma Ehliyeti
634
D. Parselasyon İşleminin Kesin ve İcrai İşlem Niteliği
635
1. Encümene İtiraz Edilmişse Dava Açma Süresi
639
2. Encümene İtiraz Edilmemişse Dava Açma Süresi
642
3. İşlem Yok Hükmünde İse Dava Açma Süresi
650
4. İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 11. Maddesine Göre Başvuru Halinde Dava Açma Süresi
651
5. Terör Nedeniyle 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Afet Riskli Bölge Olarak Belirlenen Alanlarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarafından Yapılan Planlara Karşı Açılacak Davalarda Süre
654
G. Dilekçenin 2577 sayılı Kanun’un 5. Maddesine Uygun Olması
655
1. Birden Fazla İşleme Karşı Tek Dilekçe ile Dava Açılması
657
2. Birden Fazla Kişinin Tek Dilekçe ile Dava Açması
660
V. DAVANIN ESASININ GÖRÜLMESİ
661
A. Parselasyon İşlemlerini Nasıl İnceleyebilirim? Belgeleri Nasıl Temin Edebilirim?
661
B. Arazi ve Arsa Düzenlemesine Karşı Açılacak Davalarda Bilirkişi Müessesi
663
1. Arazi ve Arsa Düzenlemesinde Bilirkişiye Başvurulmasını Gerektiren Haller
663
2. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerine Karşı Açılacak Davalarda Bilirkişi Olarak Görevlendirilebilecekler
665
C. Yürütmenin Durdurulması
666
D. İptal Davasının Karara Bağlanması
667
1. Uygulama İmar Planı– Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemi
667
2. Arazi ve Arsa Düzenlemesinin Kısmen mi, Tamamen mi İptal Edileceği Sorunu
670
3. İptal Kararının Tapu Siciline Etkisi
674
E. Parselasyona İlişkin İlk Derece Mahkeme Kararlarının Temyizi
676
VI. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNİN İPTALİNE İLİŞKİN YARGI KARARININ YERİNE GETİRİLMESİ
677
B. Yerine Getirme Zorunluluğu
678
C. Yargı Kararının Yerine Getirilmesi İçin İdareye Başvuru
678
1. İdareye Başvurunun Zorunlu Olup Olmadığı
678
2. Başvuruda Süre ve Zaman Aşımı
679
D. Yerine Getirme Şekli
680
1. Şekil Eksikliklerinin Düzeltilmesi
680
2. Maddi Hataların Düzeltilmesi
681
3. Parsel Bazlı İptal Kararlarının Uygulanması
681
4. Parselasyonun Tamamının veya Encümen Kararının İptal Edilmesi Halinde Yapılması Gereken İşlemler
682
5. İptal Kararından Önce Mülkiyeti Değişen Taşınmazların Durumu
683
6. İptal Kararından Sonra Mülkiyeti Değişen Taşınmazların Durumu
684
7. Düzenleme Ortaklık Payının İadesi Meselesi
685
8. DOP’un Bedele Dönüştürülmesi Karşılığında Tahsil Edilen Tutarların İadesi
686
E. Yargı Kararının Uygulanamaması Halinde Tazmin
686
F. Yargı Kararının Yerine Getirilmemesi Halinde Açılabilecek Davalar
686
1. İmar Uygulaması Sonucu Oluşan Parsellerin İptali ile Eski Kaydın İhyası Davası Açılması
690
a. Eski Kaydın İhyası Davası Açılması İçin Parselasyonun İdari Yargı Kararı ile İptal Edilmesi Gerekliliği
691
b. Yok Hükmünde Olan Parselasyonlar İçin Doğrudan İmar Uygulaması Sonucu Oluşan Parsellerin İptali ile Eski Kaydın İhyası Davası Açılması
693
3. Parselasyonun İptaline İlişkin Yargı Kararını Uygulamayan İdare Aleyhine Tazminat Davası Açılması
700
b. Tam Yargı Davasının Ön Koşulları
700
(2) İdari Merci Tecavüzü (İdareye Başvurunun Zorunlu Olup Olmadığı)
700
(4) İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem Olup Olmadığı
705
(a) Tam Yargı Davası Açma Süresi
705
(b) Sürenin Başlangıcı
705
c. Tam Yargı Davasının Esası
705
VII. PARSELASYON (ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ) İŞLEMLERİNE İTİRAZ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
707
VIII. PARSELASYON (ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ) İŞLEMLERİNE DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
709
AYIRMA, BİRLEŞTİRME, TERK,
İHDAS İŞLEMLERİYLE İLGİLİ DAVALAR
C. Ayırma ve Birleştirme İşlemlerinde Yetki
712
1. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde
712
2. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışında
713
3. Özelleştirme Kapsamına Alınan İdarelere Ait Taşınmazlarda
714
4. 6292 Sayılı Kanununa Göre Belirlenen Proje Alanlarında
714
II. AYIRMA VE BİRLEŞTİRME İŞLEMLERİNDE MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ
714
A. Talep Olmadığı Halde İlgili İdare Tarafından Resen Ayırma ve Birleştirme Yapılması
714
B. Maliklerin Tamamının Başvurusu Olmadan İşlem Yapılması
717
C. Gerekli Şartlar Sağlandığı Halde Ayırma ve Birleştirme Başvurusunun Reddi
718
1. Ayırma ve Birleştirme İşlemleri İçin Malikler Tarafından Harita Yaptırılmış Olması
718
2. Ayırmanın İmar Planında ve İmar Mevzuatında Öngörülen Şartlarının Sağlanması
720
a. İmar Planı Bulunan Alanlarda Ayrıma/Birleştirme Şartları
720
(1) İfraz/Tevhitte İmar Planına Uygunluk
720
(2) İfraz/Tevhitte Parselasyon Şartı
720
(3) İfraz/Tevhitte Asgari Parsel Büyüklüklerine Uygunluk Şartı
724
(4) İfraz/Tevhitte Yapı Estetiğini ve Sokak Silüetini Bozmama Şartı
725
(5) Kademe Hattına Uygunluk Şartı
725
(6) İfrazda Yola Cephe Şartı
725
(7) Afet Alanlarında İfraz Yasağı
726
(8) Farklı Yapılaşma Koşullarına Sahip Parsellerin Tevhidi
726
(9) Kamu Hizmetleri İçin veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca Yapılan İfraz/Tevhitler
727
b. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde İmar Planı Bulunmayan Yerlerde Ayırma İşleminin Şartları
727
c. Belediye Mücavir Alan Sınırları Dışında Planı Bulunmayan Köy ve Mezraların Yerleşik Alanlarında Ayırma İşleminin Şartları
727
d. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde ve Dışındaki Yerleşme Alanı Dışında Kalan (İskan Dışı) Alanlarda Ayırma İşleminin Şartları
729
e. Özel Mevzuatıyla Getirilen Kısıtlamalar
729
(1) Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarında Ayırma İşlemi
729
(2) Tarım Arazilerinde Ayırma İşleminin Şartları
729
(3) Özel Ormanlarda Ayırma İşleminin Şartları
730
(4) Arazi Toplulaştırması Yapılan Yerlerde Ayırma İşleminin Şartları
730
(5) Özelleştirme Kapsamındaki Kuruluşlara Ait Taşınmazlar
731
(6) Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanun
731
(7) Yapı Yasaklı Alanlar
731
(8) Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarında Ayırma İşlemi
731
(9) Tarım Arazilerinde Ayırma İşleminin Şartları
731
(10) Özel Ormanlarda Ayırma İşleminin Şartları
732
(11) Arazi Toplulaştırması Yapılan Yerlerde Ayırma İşleminin Şartları
732
3. Ayırma ve Birleştirme İşlemleri Nedeni ile DOP Talep Edilmesi
733
4. Ayırma ve Birleştirmenin Yola Terk veya Kamulaştırma Şartına Bağlanamaması
733
5. Ayırma ve Birleştirme Harcının Hatalı Olarak Tahsil Edilmesi
735
a. Genel Olarak Ayırma ve Birleştirme Harcı
735
7. Ayırma ve Birleştirme İşlemlerinde Yüzölçümü Hataları
738
D. Ayırma ve Birleştirme Dosyasının Süresi İçerisinde Onaylanmaması
738
E. Ayırma ve Birleştirme Dosyasının Belediye veya İl Encümeni Dışındaki Organlarca Karara Bağlanması
739
III. AYIRMA VE BİRLEŞTİRME İŞLEMLERİYLE İLGİLİ AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI
740
B. İdari Merci Tecavüzü
741
D. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem Olup Olmadığı
741
G. Dilekçenin İYUK’un 5. Maddesine Uygun Olup Olmadığı
742
IV. AYIRMA VE BİRLEŞTİRME İŞLEMLERİYLE İLGİLİ AÇILACAK İPTAL DAVASININ ESASININ GÖRÜLMESİ VE KARARA BAĞLANMASI
742
A. Bilirkişi Görevlendirilmesi
742
B. Muhtemel Hukuka Aykırılıklar
743
C. Davanın Karara Bağlanması
743
D. Kararın Temyizi veya İstinafı
744
YAPI RUHSATI VE KULLANMA İZNİYLE İLGİLİ
B. Ruhsat Verme Yetkisi
746
1. Belediye Sınırları İçinde ve Dışında
747
2. Merkezi İdarenin Görevli ve Yetkili Olduğu Kamu Hizmetleri ile Kamu Yatırımları İçin Gerekli Alanlarda
748
3. Şehirlerin Marka Değerini Artırmaya Yönelik Yatırımlarda
749
4. Gecekondu Alanlarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Yetkisi
750
5. Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda
750
b. Terör Nedeniyle 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Afet Riskli Bölge Olarak Belirlenen Alanlarda
751
6. Kentsel Dönüşüm Alanlarında
751
7. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişme Bölgeleri ile Turizm Alan ve Merkezlerinde
751
8. Atatürk Kültür Merkezinde
752
9. Özelleştirme Kapsamındaki Kuruluşlara Ait Taşınmazlarda
752
10. Haydarpaşa Limanında
752
11. 5104 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Yerlerde
753
12. Türk Boğazlar Bölgesinde
753
13. Organize Sanayi Bölgelerinde
753
14. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde
754
15. Endüstri Bölgelerinde
754
16. Özel Endüstri Bölgelerinde
755
17. Boğaziçi Öngörünüm Bölgesinde
755
18. Özel Çevre Koruma Alanında Kalan Yapılar
756
19. Kıyılarda, Doldurma ve Kurutma Suretiyle Elde Edilen Alanlarda
756
20. 7269 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Yerlerde
756
21. Büyükşehirlerdeki Akaryakıt İstasyonlarında
756
22. Alışveriş Merkezlerinde
757
C. Ruhsat Alma Zorunluluğu
757
D. Ruhsat Alınmasını Gerektirmeyen Durumlar
758
1. Yapı Kavramına Dahil Olmayan İnşaatlar
759
2. Kamu Kuruluşlarınca Yaptırılacak Enerji, Ulaşım ve Benzeri Tesisler
762
3. Erişme Kontrolü Uygulanan Karayolu Sınırları İçinde Kurulacak Tesisler
765
a. Basit Tamirat ve Tadilat Nedir?
766
b. Basit Tamirat ve Tadilat Ruhsata Tabi mi?
766
c. Basit Tamirat ve Tadilatın Ruhsata Tabi Olmamasının Şartları?
767
(1) Taşıyıcı Sistemi Etkilememek
767
(2) Kapalı Alan Oluşturmamak
770
(3) Belediye İmar Yönetmeliklerine Uygun Olmak
772
(4) Kat Mülkiyeti Kanunu’na Uygunluk
773
5. Belediye ve Mücavir Alan Sınırı Dışında Bulunan Köy Yerleşik Alanlarındaki Yapılar
773
a. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışındaki Köylerde Yapılmış Olmak
774
b. Köy Yerleşik Alanının Tespit Edilmiş Olması Gerekliliği
774
c. Köy Yerleşme Planının Yapılmamış Olması
777
d. Yapının, Köy Nüfusuna Kayıtlı ve Köyde Sürekli Oturan Kişilerce Yapılmış Olması Gerekli Değildir
777
e. Yapılacak Yapının Yönetmelikte Belirtilen Şartları Taşıması
779
(3) Bina Cepheleri ve Derinlikleri
779
(4) Bina Yükseklikleri
779
(5) Binalara Kot Verilmesi
780
(6) Bir Parsele Birden fazla Yapı Yapılması
780
(7) Binalarda Bulunması Gereken Unsurlar
780
f. Yapının Konut ve Hayvancılık Amaçlı Yapılmış Olması
780
g. Valilik İncelemesinin Yapılmış ve Muhtarlığa Bildirimin Yapılmış Olması
780
6. Büyükşehir Belediyesinde Mahalleye Dönüşen 5000’den Az Nüfuslu Köylerde Yapılacak Yapılar
781
8. 2981 Sayılı Kanun Kapsamına Giren Yapıların Durumu
782
10. Plansız Alanda Bulunan Madencilik Tesisleri
786
11. İstinat Duvarları
786
13. Baz İstasyonlarında Ruhsat
787
II. YAPI RUHSATI VE KULLANMA İZNİYLE İLGİLİ İŞLEMLERDE MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ
790
A. Projelerin Hazırlanması İçin Temin Edilmesi Gereken Belgelerin Verilmemesi
790
1. Jeolojik–Jeoteknik Etüt Raporunun Verilmesi
791
2. Kanal Kotu Tutanağının Verilmesi
792
B. İmar Durumu Belgesinin Hatalı Verilmesi
792
1. Gerekli Koşullar Gerçekleştiği Halde İmar Durumu Belgesinin Verilmemesi
794
a. İmar Durumu Belgesi Verilmesi İçin İmar Planı Zorunluluğu ve İmar Parseline Dönüşme Şartı
794
b. Parselasyon İşlemleri Davalı Alanlarda İmar Durumu Belgesi ve Ruhsat Verilmesi
796
c. Alt Yapı Hizmetlerinin Götürülmüş Olması
796
d. Kayıt ve Suret Harcının Yatırılmış Olması
796
(1) Genel Olarak Kayıt ve Suret Harcı
796
2. İmar Durumu Belgesinin İmar Planına ve İmar Mevzuatına Aykırı Olması
798
a. Genel Olarak İmar Planına ve İmar Mevzuatına Uygunluk Şartı
798
b. Üst Ölçekli Planı Değiştirilmiş Alanlarda İmar Planına Uygunluk
798
d. Çizim Tekniğine Uygunluk ve Açıklık
799
e. Yola Cephesi Olmayan Parsellerde İmar Durumu Belgesinin Verilmesi
799
C. Bina Kotunun Hatalı Verilmesi
800
1. Yoldan Kotlandırma
801
2. Tabii Zeminden Kotlandırma
803
3. Köşe Başı Parsellerde Kotlandırma
803
4. İki Yola Bakan Ara Parsellerde Kotlandırma
803
5. Bahçe Tesviyelerine İlişkin Esaslar
804
b. Ön Bahçelerin Tesviyesi
804
c. Yan Bahçelerin Tesviyesi
805
d. Arka Bahçelerin Tesviyesi
805
D. Mevzuata Uygun Olarak Hazırlanan Projelerin Onaylanmaması
806
1. Projelerin Gerekli Eğitimi Almış Meslek Gruplarınca Hazırlanması
806
a. Meslek Grubu Şartı
806
b. Fen Adamlarının Proje Hazırlama Yetkisi
807
c. Oda Tescil Zorunluluğu
808
2. Projelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Usullere Uyulması
809
a. Mimari Proje ve Yapı Aplikasyon Projesi
810
c. Mekanik Tesisat Projesi
812
d. Mekanik Tesisat Projesinde Yağmursuyu Toplama Sistemi Projesi Zorunluluğu
812
e. Elektrik Tesisat Projesi
812
f. Isı Yalıtım Projesi
813
3. Projelerin İmar Planına ve Mevzuata Uygun Olarak Hazırlanması
814
a. İmar Planına ve İlgili İdare İmar Yönetmeliklerine Uygunluk
814
(2) Ruhsat Süresi İçerisinde Plan Değişikliği Yapılması Durumu
815
(3) Ruhsat Süresi İçinde Planın İptal Edilmesi
815
b. Yapılaşma Konusunda Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğine Uygunluk
816
(1) Merkezi İş Alanı Yapılaşma Koşulları
816
(2) Sanayi Bölgesi Yapılaşma Koşulları
816
(3) Park Alanları Yapılaşma Koşulları
816
(4) Piknik ve Eğlence (Rekreasyon) Alanları Yapılaşma Koşulları
817
(5) Spor ve Oyun Alanları Yapılaşma Koşulları
817
(6) Stadyum Yapılaşma Koşulları
818
(7) Konut Alanı Yapılaşma Koşulları
818
(8) Ticaret Alanı Yapılaşma Koşulları
820
(9) Ticaret+Konut, Turizm+Ticaret, Turizm+Ticaret+Konut Gibi Karma Kullanım Alanları Yapılaşma Koşulları
820
(10) Sosyal Mekânlar Yapılaşma Koşulları
821
(11) İbadet Yeri Yapılaşma Koşulları
821
c. Projelerde TAKS, KAKS ve Bahçe Mesafeleri
821
(1) Projelerde Taban Alanı ve TAKS
821
(2) Projelerde Katlar Alanı ve KAKS
823
d. Projelerin İmar Durumu Belgesine, Jeolojik ve Jeoteknik Etüt Raporuna, Yol Kotu Tutanağı ve Kanal Kotu Tutanağına Uygun Olması
827
e. Projelerin, İmar Planı Olmasına Rağmen Planda Hüküm Bulunmayan Hallerde Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğine Uygun Olması
827
(1) Kat Yükseklikleri
828
(3) Yapı Piyesleri ve Ölçüleri
830
(4) Bina Girişleri ve Rampaları
831
(6) Işıklıklar ve Hava Bacaları
833
(8) Akaryakıt Servis İstasyonları
835
(11) Kapı ve pencereler
836
(18) Pasajlar ve Alışveriş Merkezleri
842
(21) Yığma, Ahşap ve Kâgir Yapılarda Aranan Şartlar
844
(25) Yapı Ünite Fonksiyonlarına Göre Yapılaşma Koşulları
846
f. İmar Planı Bulunmayan Belediyelerin Yerleşik Alanlarında Yapılaşmayla İlgili Koşullara Uygunluk
847
(2) Bina Cephesi ve Derinliği
848
(3) Bina Yükseklikleri
848
(4) Parselde Birden Fazla Yapı Yapılıp Yapılamayacağı
849
(5) Yapı Yerinin Tayini
849
(6) Binalara Kot Verilmesi
849
(7) Genel Olarak Bazı Yapılarda Aranacak Şartlar
850
(9) Işıklıklar ve Hava Bacaları
851
(10) Konutlarda Bulunması Gereken Odalar
851
(16) Kapalı Çarşılar ve Pasajlar
854
g. Belediye Mücavir Alan Sınırları Dışında, Planı Bulunmayan Köy ve Mezraların Yerleşik Alanlarında Uygulanacak Esaslar
855
h. Yerleşme Alanı Dışında Kalan (İskan Dışı) Plansız Alanlarda
856
(3) Yapılarla İlgili Hükümler
857
i. Büyükşehirlerde Mahalle Olan Köylerde Tip Mimari Projeye Uygunluk
857
j. Yöresel Mimariye Uygunluk
858
k. Projelerde Sığınak Düzenleme Zorunluluğu
859
(1) Sığınak Zorunluluğu
859
(2) Sığınakların Özellikleri
860
l. Projelerde Asansör Zorunluluğu
860
m. Projelerde Otopark Zorunluluğu
862
(1) İnşaat Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni Açısından Otopark Zorunluluğu
862
(2) Mimari Projede Otopark Düzenlemesi
862
(3) En Az Otopark Miktarı
862
(4) Mimari Projede Otoparklarla İlgili Hususlar
865
(5) Riskli Yapı Tespiti Nedeniyle Yıkılan Binaların Bulunduğu Parsellerde Otopark Çözümleri
869
(6) Otoparkların Amacı Dışında Kullanılamayacağı
869
n. Projelerde Kapıcı Dairesi Zorunluluğu
869
o. Projelerde Yapı Denetim Kuruluşu Onayı
871
p. Bina Enerji Performansı Açısından Mimari Proje Tasarımı
871
q. Mimari Projelerin Hazırlanmasında Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi
872
r. Projelerin Hazırlanmasında Binaların Gürültüye Karşı Korunması
872
s. Standartlara Uygunluk
873
t. Engelliler İçin Yürürlüğe Konulan Mevzuatın Dikkate Alınması
874
u. Binalarda Tasarruf Tedbirleri ve İklim Değişikliğine Dairilkeler
874
ü. Diğer Mevzuata Uygunluk
875
v. Plan/Proje Tasdik Harcının Yatırılmış Olması
875
(1) Genel Olarak Plan/Proje Tasdik Harç
875
4. Projelerin Onaylanması/Onaylanmaması
876
E. Maliklerin ya da Kat Maliklerinin Tamamının Başvurusu Olmadığı Halde Ruhsat Verilmesi
877
F. Gerekli Şartlar Sağlandığı Halde Ruhsat Verilmemesi
881
1. Ruhsat Verilmesi İşlemlerinde Özel Durumlar
882
a. Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Yaptırılacak Diğer Tesislere Ruhsat Verilmesi
882
b. Devletin Güvenlik ve Emniyeti ile İlgili Yapılar
885
c. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı Tarafından Yapılan Yapılar
885
f. Doğal Gaz İletim, Dağıtım Hatları ile Depolama Tesislerinde
887
g. Akaryakıt İstasyonlarında Mesafe Şartı
887
h. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Yetkisinde Kalan Konularda İnşaat Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni
888
2. Ruhsat Verilmesi İçin Gerekli Şartlar
889
a. Gerekli Belgelerle Birlikte Müracaat
889
(1) Tapu Yoksa Tapu Yerine Geçen Belgeler
889
(2) İdarece Onaylı Projeler
891
(3) Numarataj Bilgileri
891
b. Yapıda Ruhsat ve Eklerine Aykırılık Bulunmaması
892
c. Otopark Ücretinin Ödenmesi
892
d. Zemin Açma ve Toprak Hafriyatı Harcının Ödenmesi
894
(1) Genel Olarak Zemin Açma ve Toprak Hafriyatı Harcı
894
e. Kanal Katılım ve Yol katılım Paylarının Ödenmesi
896
f. İlgili Mevzuatı Uyarınca Alınması Gerekli İzinlerin Alınması
896
(1) Karayolları Kenarında Yapılacak ve Açılacak Tesisler İçin İzin Alınmış Olması
896
(2) ÇED Yönetmeliği Kapsamındaki Yapılar İçin ÇED Kararı Alınması
897
(3) Sit Alanlarında Kalan Yapılar İçin Koruma Kurullarından İzin Alınması
898
(a) Gruplandırma Şartı
898
(b) İzin Verme Yetkisi
899
(c) Taşınmaz Kültür Varlıklarında Esaslı Onarım
899
(4) Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği Kapsamındaki Tesisler
899
(5) Havaalanları Çevresinde Yapılacak Yapılar
899
(6) Umumi Hıfzıssıhha Kanunu Kapsamındaki Yapılar
900
(7) Ormanlarda Gerekli İzinlerin Alınmış Olması
900
(a) Devlet Ormanlarında
900
(b) Tüzel Kişiliğe Sahip Kamu İdarelerine Ait Ormanlarda
901
(8) Özel Hastanelerde
901
(9) Su Taşkınına Uğrama Riski Altında Olan Yerlerde İzin Alınmış Olması
902
(10) İçme ve Kullanma Suyu Kaynaklarında
902
(a) Mutlak Koruma Alanı
903
(b) Kısa Mesafeli Koruma Alanı
903
(c) Orta Mesafeli Koruma Alanı
904
(d) Uzun Mesafeli Koruma Alanı
906
g. Bina İnşaat Harcının Ödenmesi
907
(1) Genel Olarak Bina İnşaat Harcı
907
(6) Harcın Ödenmesi ve Ödeme Yeri
910
h. Gelişme Alanlarında Ruhsat Verilecek Ruhsatlar İçin Teknik Alt Yapı Bedelinin Ödenmesi
910
3. Müracaatın Değerlendirilmesi
912
G. Ruhsatın Yenilenmesinde Uygulanacak Şartların Yanlış Belirlenmesi
913
1. Beş Yıllık Süre İçerisinde Yenileme Yapılan Ruhsatlarda Uygulanacak Hükümler
913
2. Ruhsat Süresi Geçtikten Sonra Başvuru Yapılan Ruhsatlarda Uygulanacak Hükümler
916
a. Yapının Ruhsatsız Hale Gelmesi
916
b. Yeniden Ruhsat Alınma Zorunluluğu
917
c. Yeni Ruhsat Talebinde Uygulanacak Hükümler
918
3. Tamamlandığı Halde Yapı Kullanma İzni Verilmemiş Yapılar
919
H. Gerekli Koşullar Sağlandığı Halde Yapı Kullanma İzninin Verilmemesi
919
1. Yapı Kullanma İzni Alma Zorunluluğu
919
2. Yapı Kullanma İzni Almanın Şartları
920
a. Yapının Ruhsat ve Eklerine Uygun Olarak Yapılmış ve Tamamlanmış Olması
920
(1) Temel Vizesi Almak
921
(2) Su Basmanı Vizesi Almak
921
(3) Isı Yalıtım ve Kaba İnşaat Vizesi Almak
922
b. TSE Standartlarına Uygun Malzeme Kullanılması
922
c. Yapı Denetim Firmasının Raporu
922
d. SGK İlişiksiz Yazısının İstenilmesi
922
e. Enerji Kimlik Belgesinin Alınması
924
f. Cins Tashihinin Yapılması
925
g. Yapı Kullanma İzni Harcının Ödenmesi
927
(1) Genel Olarak Yapı Kullanma İzni Harcı
927
i. Yapı Müteahhidinin, Şantiye Şefinin, Mimari Proje Müellifinin İmzası
930
3. Müracaat ve Değerlendirme
930
III. YAPI RUHSATI VE KULLANMA İZNİYLE İLGİLİ İŞLEMLERE KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI
934
C. İdari Merci Tecavüzü
935
D. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem Olup Olmadığı
935
1. Projelerin Hazırlanması İçin Temin Edilmesi Gereken Belgelerin Verilmemesi
935
2. İmar Durumu Belgesinin Dava Konusu Yapılabilmesi
936
4. Mevzuata Uygun Olarak Hazırlanan Projelerin Onaylanmaması
938
5. Gerekli Koşullar Sağlandığı Halde Ruhsat Verilmemesi, Ruhsatın Uygun Şekilde Yenilenmemesi
938
6. Yapı Kullanma İzni Belgesi
938
G. Dilekçenin İYUK’un 5. Maddesine Uygun Olup Olmadığı
941
IV. DAVANIN ESASININ GÖRÜLMESİ VE SONUÇLARI
941
A. Bilirkişi Görevlendirilmesi
941
1. Bilirkişi Görevlendirilmesini Gerektiren Durumlar
941
2. Bilirkişi Görevlendirilmesini Gerektirmeyen Durumlar
941
3. Bilirkişi Olarak Görevlendirilebilecekler
941
B. Muhtemel Hukuka Aykırılıklar
942
C. Davanın Esasının Karara Bağlanması
942
V. RUHSAT VE YAPI KULLANMA İZNİYLE İLGİLİ İŞLEMLERE İTİRAZ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
943
VI. RUHSAT VE YAPI KULLANMA İZNİYLE İLGİLİ İŞLEMLERE DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
945
İNŞAAT DURDURMA VE YIKIM İŞLEMLERİNE KARŞI
A. Genel Olarak İnşaat Durdurma ve Yıkım İşlemleri
947
II. İNŞAAT DURDURMA VE YIKIM İŞLEMLERİNDE MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ
950
A. İşlemin Yetkisiz Kamu İdaresi Tarafından Yapılması
950
1. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde Yıkım Yetkisi
950
2. Büyükşehir Belediyelerinde Yıkım Yetkisi
951
3. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışında Yıkım Yetkisi
953
4. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Denetim Yetkisi
954
5. Alışveriş Merkezlerinde Yıkım Yetkisi
955
6. Organize Sanayi Bölgelerinde Yıkım Yetkisi
955
7. İstanbul’da İçme Suyu Havzalarında
956
8. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Yıkım Yetkisi
957
9. Kıyılarda Yıkım Yetkisi
957
10. Devlet Ormanlarında Yıkım Yetkisi
958
11. Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanında Yıkım Yetkisi
960
B. İşlemin Kamu İdaresinin Yetkisiz Organı Tarafından Yapılması
961
C. Yapı Durdurma Tutanağın Yetkili Personel Tarafından Düzenlenmemesi
963
D. Sebep Yönünden Hukuka Aykırılık Halleri: Ruhsat Almadan veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapı Yapmak
965
1. Genel Olarak Ruhsat Almadan veya Ruhsat ve Eklerine veya Ruhsat Alınmadan Yapılabilecek Yapılarda Projelerine ve İlgili Mevzuatına Aykırı Yapı Yapmak
965
2. Ruhsat Almadan Yapı Yapmak
965
3. Ruhsatlı Olarak Başlanan Fakat Ruhsat Yenilemesi Yapılmayan Yapılar
966
4. Ruhsat ve Eklerine veya Ruhsat Alınmadan Yapılabilecek Yapılarda Projelerine ve İlgili Mevzuatına Aykırı Yapı Yapmak
967
b. Kabili Tecviz Hata
968
c. Başkasının Taşınmazına Tecavüzlü Yapı
969
d. Hatalı Olarak Düzenlenen Ruhsata ya da Onaylanan Projelere Dayanılarak Yapılan Yapılar
969
5. Yapı Kayıt Belgesine Sahip Yapıların Durumu
974
E. Yapı Durdurma veya Tespit Tutanağı Düzenlenmeden Yıkım Kararı Alınması
974
F. İnşaatın Durdurulma Nedeninin Tutanakta Açıkça Belirtilmemesi
976
G. Tutanakta Tebligata Dair Hususların Bulunmaması
977
H. Durdurma Tutanağının Yapıya Asılmaması
978
İ. Kısmen Aykırı Yapının Tamamını Durdurulması ve Mühürlenmesi
979
J. Yapının Ruhsatlandırılmaması veya Yıkılmaması Durumunda İdarece Gerçekleştirilecek Yıkımın Masraflarının Yüzde Yirmi Fazlasıyla Tahsil Edileceğine Dair Bildirimde Bulunulması
980
K. Ruhsat Alınması İçin Uygun Süre Verilmemesi
981
1. Ruhsatlı Hale Getirilmesi Mümkün Olan Yapılar
981
2. Ruhsatlı Hale Getirilmesi Mümkün Olmayan Yapılar
985
L. Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapıda Ruhsat veya Yapı Kullanma İzni İptal Edilmeden Yıkım Kararı Alınması
988
M. Encümen Kararı Alınmaması
989
N. Encümen Kararında İşlemin Dayanağının Gösterilmemesi
991
III. İNŞAAT DURDURMA VE YIKIM İŞLEMLERİNE KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI
992
B. İdari Merci Tecavüzü
993
3. İnşaatı Yapan Müteahhit
995
D. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem Olup Olmadığı
997
1. Ruhsatsız veya Ruhsata Aykırı Yapının Yıkılması Gerektiği Yönünde Belediye Başkanlığınca Yapılan Bildirim
997
2. Yapı Durdurma Tutanağı
998
3. Encümen Tarafından Alınan Yıkım Kararları
1000
1. Ruhsatsız veya Ruhsata Aykırı Yapının Yıkılması Gerektiği Yönünde Belediye Başkanlığınca Yapılan Bildirim
1001
2. Durdurma İşlemlerine Karşı Açılacak Davalarda Süre
1001
3. Yıkıma İlişkin Encümen Kararlarına Karşı Açılacak Davalarda Süre
1001
G. Dilekçenin İYUK’un 5. Maddesine Uygun Olup Olmadığı
1003
IV. DAVANIN ESASININ GÖRÜŞÜLMESİ VE KARARA BAĞLANMASI
1004
A. Yürütmenin Durdurulması
1004
B. Bilirkişi Görevlendirilmesi
1004
1. Bilirkişi Görevlendirilmesi Gereken ve Gerekmeyen Durumlar
1004
2. Bilirkişi Olarak Görevlendirilebilecekler
1004
C. Muhtemel Hukuka Aykırılıklar
1005
D. Davanın Karara Bağlanması
1006
1. Ruhsatsız veya Ruhsata Aykırı Yapının Yıkılması Gerektiği Yönünde Belediye Başkanlığınca Yapılan Bildirim Hakkında Açılan Dava
1006
2. Durdurma İşlemleri Hakkında Açılan Dava
1007
3. Yıkıma İlişkin Encümen Kararı Hakkında Açılan Dava
1008
TEHLİKE ARZ EDEN YAPILARIN YIKTIRILMASINA İLİŞKİN İŞLEMLERE KARŞI İTİRAZ VE DAVA
II. TEHLİKE ARZ EDEN YAPILARIN YIKTIRILMASINA İLİŞKİN İŞLEMLERDE MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ
1013
A. İşlemin Yetkisiz Kamu İdaresi Tarafından Uygulanması
1013
B. İşlemin Kamu İdaresinin Yetkisiz Organı Tarafından Uygulanması
1014
C. Rapor Düzenlenmeden Yıkım Kararı Alınması veya İşlemin Dayanağı Olan Raporun Hatalı Olması
1015
D. Tehlike Arz Etmeyen veya Esaslı Tamiratla Tehlike Arz Etmeyecek Duruma Getirilebilecek Yapıların Yıktırılması
1015
1. Genel Güvenlik ve Asayiş Bakımından Tehlike Arz Eden Metruk Yapılar
1016
2. Yıkılacak Derecede Tehlikeli Olduğu Tespit Edilen Yapılar
1016
E. Kültür ve Tabiat Varlıkları İçin Koruma Kurullarından İzin Alınmaması
1017
F. Tebligatın ve İlanın Usulüne Uygun Yapılmaması
1019
III. TEHLİKE ARZ EDEN YAPILARIN YIKTIRILMASINA İLİŞKİN İŞLEMLERE KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI
1020
C. İdari Merci Tecavüzü
1023
E. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem Olup Olmadığı
1025
H. Dilekçenin İYUK’un 3. ve 5. Maddelerine Uygun Olup Olmadığı
1028
IV. İPTAL DAVASININ KARARA BAĞLANMASI
1028
A. Bilirkişi Görevlendirilmesi
1028
B. Davanın Esasının Karara Bağlanması
1028
İMAR PARA CEZALARINA KARŞI AÇILACAK DAVALARLA İLGİLİ TEMEL HUSUSLAR
II. İMAR PARA CEZALARINA KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVALARINDA MUHTEMEL HUKUKA AYKIRILIK NEDENLERİ
1035
A. Para Cezasının Yetkisiz Kamu İdaresi Tarafından Uygulanması
1035
1. Belediye Sınırları İçinde
1035
2. Mücavir Alanlarda
1035
3. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışında
1036
4. Büyükşehir Belediyelerinde
1036
5. Organize Sanayi Bölgelerinde
1037
6. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde
1038
8. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde
1039
9. Serbest Bölgelerde
1040
10. Alışveriş Merkezlerinde Yıkım Yetkisi
1040
B. Para Cezasının İdarenin Yetkisiz Organı Tarafından Uygulanması
1040
C. Para Cezası Uygulanmasını Gerektiren Fiillerin Tespitinin Yapılmadan Ceza Uygulanması
1042
D. Para Cezasına Dayanak Teşkil Eden Tutanakların Gerekli Bilgileri İçermemesi
1043
E. Tespit Tarihinden Makul Süre Geçtikten Sonra Para Cezası Uygulanması
1045
F. Para Cezası Uygulanması Gerekmeyen Durumlarda Ceza Uygulanması
1047
1. Ruhsat Almadan veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapı Yapmak
1050
a. Ruhsat Almadan Yapı Yapmak
1050
b. Ruhsat veya Eklerine Aykırı Yapı Yapmak
1051
c. Belediye ve Mücavir Alanlar Dışında Köylerin Köy Yerleşik Alanlarında Kanun’un 27. Maddesinde Sayılan Koşullara Uymadan Yapı Yapmak
1054
d. Yapı Kayıt Belgesine Sahip Yapıların Durumu
1054
e. Ruhsat Süresi Dolmuş Yapılar
1055
f. Ruhsat Alınması ve Aykırılıkların Giderilmesi Durumunda Para Cezası uygulanıp Uygulanmayacağı
1056
g. İmar Mevzuatına Aykırı Olarak Yapı Yapmak
1057
2. Mevzuata Aykırılığı Yapı İnşaat Alanı Üzerinden Hesaplanması Mümkün Olmayan, Yapının Cephelerini ve Diğer Yapı Elemanlarını Değiştiren İnşaat Yapmak veya Standartlara Aykırı Yapı Malzemesi Kullanmak
1057
3. Kanunun Diğer Maddelerinde Belirtilen Zorunluluklara Uymamak
1059
a. Özel Parselasyon ile Hisse Karşılığı Belirli Bir Yer Satmak veya Almak
1059
b. 28. Maddedeki Yükümlülüklere Uymamak
1059
c. Ruhsatsız Yapılar İçin Ruhsat Almamak, Ruhsat ve Eklerine Aykırılığı Gidermemek
1062
d. Geçici İnşaat ve Tesislerin Yıktırılması
1062
e. İnşaat ve Tamirat Yapılırken Uyulması Gereken Kurallara Uyulmaması
1062
f. 35. Maddedeki Yükümlülüklere Uyulmaması
1063
g. Kapıcı Daireleri ve Sığınaklarla İlgili Zorunluluklara Uyulmaması
1063
h. Otoparklarla İlgili Zorunluluklara Uyulmaması
1063
i. Kamunun Selameti İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Alınmaması
1063
j. 41. Maddeye Aykırı Davranmak
1064
4. Köy Yerleşme Alanı Sınırı İçinde Muhtarlık İzni Olmadan Yapı Yapmak
1064
5. Tehlike Arz Eden Yapısını Yıkmamak
1064
6. Çevre Kanunu Kapsamında Ceza Verilen Hallerde Ayrıca İmar Para Cezası Uygulanıp Uygulanamayacağı
1065
G. Ceza Miktarının Hatalı Olarak Belirlenmesi
1066
1. Temel Ceza Miktarının Hatalı Olarak Belirlenmesi
1066
2. Temel Ceza Miktarına Arsa Payıyla Emlak Vergi Değerinin Çarpımı Sonucu Bulunacak Tutarın Eklenmesi
1071
3. Artırım Sebeplerinin Hatalı Olarak Uygulanması
1071
4. Tekerrür Hükümlerinin Yanlış Uygulanması
1073
H. Para Cezasının Yanlış Kişiye Uygulanması
1078
b. Müteahhiti Uyaran Malikin Durumu
1080
c. Kat Mülkiyetine Tabi Binalarda
1081
d. Mirasçıların Durumu
1082
2. Özel Parselasyonla Hisse Karşılığı Belirli Bir Yer Satan veya Alan Kişi
1082
İ. Ceza İhbarnamesinin Hatalı Olarak Düzenlenmesi veya Süresinde Düzenlenmemesi
1085
III. İMAR PARA CEZALARINA KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ ÖN KOŞULLARI
1086
C. İdari Merci Tecavüzü
1092
E. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem Olup Olmadığı
1093
H. Dilekçenin İYUK’un 5. Maddesine Uygun Olup Olmadığı
1094
IV. İMAR PARA CEZALARINA KARŞI AÇILACAK İPTAL DAVASININ KARARA BAĞLANMASI
1094
A. Bilirkişi Görevlendirilmesi
1094
1. Bilirkişi Görevlendirilmesini Gerektiren Durumlar
1094
2. Bilirkişi Görevlendirilmesini Gerektirmeyen Durumlar
1095
3. Bilirkişi Olarak Görevlendirilebilecekler
1096
B. Muhtemel Hukuka Aykırılık Nedenleri
1096
C. Davanın Karara Bağlanması
1096
V. İNŞAAT DURDURMA, YIKIM, TEHLİKE ARZ EDEN YAPILARIN YIKIMI, PARA CEZASI İŞLEMLERİNE İTİRAZ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
1104
VI. İNŞAAT DURDURMA, YIKIM, TEHLİKE ARZ EDEN YAPILARIN YIKIMI, PARA CEZASI İŞLEMLERİNE DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
1106