İmar Planları İmar Planları, İmar Hukuku, Şehircilik İdari Yargı Denetimi, Mekân Prof. Dr. Erol Köktürk, Dr. Erdal Köktürk  - Kitap

İmar Planları

İmar Planları, İmar Hukuku, Şehircilik İdari Yargı Denetimi, Mekân

2. Baskı, 
Ekim 2022
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
1248
Barkod:
9789750280283
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
1.295,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Kitap gördüğü yoğun ilgi sonucunda, güncellenmiş 2. Baskısını yapmıştır.
Uzun yıllar, "Gayrimenkul", "Arazi Geliştirme" ve "İmar Planları" konularında çalışan, bu konularda çeşitli üniversiteler, meslek kuruluşları ve kamu kurumlarında eğitimler veren, danışmanlık yapan yazarlar tarafından hazırlanan bu kitap, sunulan kapsamıyla Türkiye'de bir ilktir.
İmar Planları kitabı, Cumhuriyet Dönemi'nde şehircilik alanında yaşanan tüm gelişmeleri ve uygulamaları her yönüyle ve ayrıntılı biçimde incelemekte ve yanı sıra okurlara geçmişten günümüze tam bir karşılaştırma yapma olanağı sunmaktadır.
2. Baskıda, İmar Planları kitabının içindeki alt başlıklarda önemli yeniliklere gidilmiştir. Bir anlamda, kitabın mimarisi gözden geçirilmiş ve yeniden yapılandırılmıştır. Kitap baştan sona güncellenmekle kalınmamış, aynı zamanda arıtılmış, keyifle okunacak ve incelenecek duruma getirilmiştir.
Kitapta konuya ilişkin yüzlerce Danıştay, Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi ve çok sayıda AİHM kararına yer verilmiş, aynı zamanda konunun teknik, mekânsal ve şehircilik boyutları da ayrıntılı biçimde ele alınmış, ilişkilendirilmiş ve çok sayıda örnekle ve örnek olayla somutlanmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Mekân Politikası
.
Mekânsal Planlamanın Mülkiyet Sistemi ve Kamu Mallarıyla İlişkisi
.
Mekânsal Planlamada Şehircilik İlkeleri, Planlama Esasları ve Kamu Yararı
.
Mekânsal Planlamada ve İmarda Kazanılmış Hak
.
İmar Planlarının Türleri, Ölçekleri ve Kademeleri
.
İmar Planlarının Yapımı, Onaylanması, Yürürlüğe Girmesi ve Kesinleşmesi ile İlgili Usul ve Esaslar
.
Özel Amaçlı İmar Planları (Kıyı, Turizm, Sanayi, KTV vb. 15 Farklı Alanda İmar Planı Yapımı, Onaylanması, İlkeleri ve Standartları)
.
Plan Değişikliklerinde Değer Artış Payı Ödemesi, İmar Hakkı Aktarımı
.
İmar Planlarına Karşı Açılacak İptal Davalarında Yetki, Şekil, Sebep, Konu, Amaç, Ehliyet ve Dava Açma Süresi
.
İdari Yargıda İmar Planlarının İptali ve Sonuçları
.
İmar Planlarının Uygulanmamasının Sonuçları: Parsel Bazında Plan Değişiklikleri, Geçici (Muvakkat) Yapılar, Kamulaştırmasız El Koyma Yoluyla Tazminat Davaları
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
İkinci Baskıya Önsöz 
9
Kısaltmalar 
31
Bölüm 01
MEKÂN POLİTİKASI
01. MEKÂN POLİTİKASI 
37
01.1. MEKÂNA BÜTÜNSEL BAKIŞ 
37
01.1.1. Mekân Kavramı 
37
01.1.2. Mekân Politikası 
39
01.1.3. Kentleşme Süreci ve Kentlerin Bunalımı 
42
01.1.4. Toprak ve Kentleşmedeki Yeri 
48
01.2. 21. YÜZYILIN KENTİ 
51
01.2.1. Leipzig Şartı 
52
01.2.2. Avrupa Kentsel Şartı (Yeni Bir Kentlilik İçin Manifesto) 
55
01.2.3. KENTGES–Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi ve Eylem Planı (2010–2023) 
60
01.2.4. Mekânsal Planlama Politikaları 
61
01.3. PLANLAMA SÜRECİ VE DEĞER ARTIŞLARI 
64
01.3.1. Topraktaki Değer Artışının Sonuçları 
66
01.3.2. Planlama Süreci ve Değer Artışları 
69
01.3.3. Değer Artışları Kime Ait Olmalı? 
75
01.3.4. Değer Artışlarının Maliklerde Kalmasının Etkileri 
78
01.3.5. Değer Artışlarının Kamuya Dönmesinin Araçları 
79
01.3.6. Yeni Bir Mülkiyet ve Planlama Anlayışı Yoluyla 
81
01.3.7. Değer Artışlarının Uygulama Sürecinde Geri Alınması 
84
01.3.8. Edinme Araçları 
89
01.3.8.1. Satın Alma 
89
01.3.8.2. Kamulaştırma 
91
01.3.8.3. Önalım Hakkı 
93
01.3.8.4. Mal Değişimi (Trampa) 
95
01.3.9. Kentsel Dönüşüm ve Dağıtım Süreçleri 
97
01.3.10. Vergileme 
105
01.3.10.1. Mekânsal Vergilere Bakış 
105
01.3.10.2. Arsa Politikasının Mali Araçları 
107
01.3.10.3. Mekânsal Vergi Türleri 
108
01.3.10.4. Kentsel Rantların Vergilendirilmesi 
108
01.3.10.5. Değer Artışlarının Vergilemesinin Modellenmesi 
112
01.3.11. Yollara ve Teknik Altyapılara Katılım Payı 
114
01.3.12. Planlamayla Yaratılan Değer Artışlarına Yaklaşım Konusunda Diğer Ülke Örnekleri 
118
01.3.12.1. Federal Almanya 
118
01.3.12.1.1. Planlamayla Yaratılan Değer Artışları 
118
01.3.12.1.2. Kentsel Dönüşümle Yaratılan Değer Artışları 
124
01.3.12.1.3. Vergileme 
126
01.3.12.1.4. Yollara ve Altyapılara Katkı Payları 
128
01.3.12.2. İsviçre 
129
01.3.12.3. Avusturya 
135
01.3.13. İmar Yasası’nda Yapılan Düzenleme 
137
01.4. İMAR PLANLAMADA MÜLKİYETİN ROLÜ VE SOSYAL ADALET 
142
01.4.1. Mülkiyet Kurumu 
143
01.4.1.1. Mülkiyetin Anlamı ve Kapsamı 
143
01.4.1.2. Mülkiyetin Tarihselliği 
145
01.4.1.2.1. İlkel Toplumlarda Mülkiyet 
146
01.4.1.2.2. Antik Yunanda Mülkiyet 
146
01.4.1.2.3. Roma’da Mülkiyet 
147
01.4.1.2.4. Feodal Toplumlarda Mülkiyet 
149
01.4.1.2.5. Kapitalist Toplumlarda Mülkiyet 
149
01.4.1.2.6. Sosyalist Toplumlarda Mülkiyet 
150
01.4.1.2.7. Günümüzde 
151
01.4.1.2.8. Değerlendirme 
151
01.4.1.3. Bazı Düşünürlerin Mülkiyete Yaklaşımları 
153
01.4.1.3.1. Platon 
153
01.4.1.3.2. Aristoteles (İÖ 384–322) 
155
01.4.1.3.3. İbn–i HALDUN (1332–1406) 
158
01.4.1.3.4. Sir Thomas MORE (1478–1535) 
159
01.4.1.3.5. Thomas HOBBES (1588–1679) 
160
01.4.1.3.6. John LOCKE (1632–1704) 
163
01.4.1.3.7. Jean–Jacques ROUSSEAU (1712–1778) 
167
01.4.1.3.8. Pierre–Joseph PROUDHON (1809–1865) 
169
01.4.1.3.9. Karl MARX (1818–1883) ve Friedrich ENGELS (1820–1895) 
171
01.4.1.4. Değerlendirme 
174
01.4.2. Kent Toprakları ve Mülkiyet 
177
01.4.3. Planlama ve Uygulama Süreçleriyle Mülkiyet Kurumunun İlişkisi 
179
01.4.4. Kent Topraklarında Özel Mülkiyetin Yarattığı Sorunlar 
180
01.4.5. Mülkiyet Bir Temel Hak mıdır? 
181
01.4.6. İnsan Hakları–Adalet İlişkisi 
186
01.4.7. Mülkiyeti Sınırlandırma Ölçütleri 
188
01.4.7.1. Kamu Yararı 
192
01.4.7.2. Toplum Yararı 
193
01.4.7.3. Eşitlik 
193
01.4.7.4. Adalet 
195
01.4.8. Adalet Konusalı 
198
01.4.8.1. Tanımlama Çabaları 
198
01.4.8.2. Tarihsellik ve Kökler 
200
01.4.8.3. Mekânda Adaletin Anlamı Nedir? 
205
01.4.8.4. Mülkiyete Yeniden Dokunma Gereği 
210
01.4.8.5. Türkiye İçin Bir Değerlendirme 
211
01.4.9. Her Şey Bakış Açısına Bağlı 
214
01.5. SONUÇ VE BAĞLANTI 
218
Bölüm 02
MEKÂNSAL PLANLAMA İLE HARİTA, TAPU VE
KADASTRO SİSTEMİNİN İLİŞKİLERİ
02. MEKÂNSAL PLANLAMA İLE HARİTA, TAPU VE KADASTRO SİSTEMİNİN İLİŞKİLERİ 
223
02.1. GİRİŞ 
223
02.2. HARİTA 
227
02.2.1. Harita Yapımında Koordinat Sistemi 
227
02.2.2. Haritalarda Ölçek 
228
02.2.3. Haritalarda Pafta Bölümlemesi 
229
02.2.4. Harita Türleri 
231
02.2.4.1. Haritaların Ölçeklerine Göre Sınıflandırılması 
231
02.2.4.2. Haritaların Amaçlarına ve Kullanım Alanlarına Göre Sınıflandırılması 
232
02.2.4.3. Hukuksal Statülerine Göre Haritalar 
233
02.2.5. Gizlilik Statüleri 
234
02.2.6. Uygulama (Aplikasyon) 
236
02.2.7. Haritaların Üretilmesine ve İmar Planlarına Dayalı Uygulama Yapılmasına İlişkin Yönetmelikler 
237
02.3. TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN UYGULAMA İMAR PLANLARINA DAYALI YAPILAN UYGULAMA İŞLEMLERİNİN KONTROLÜ VE TESCİLİ 
237
02.4. İMAR PLANI, TAPU PLANI VE PARSELASYON PLANININ BİRBİRİNİ İZLEYEN VE BİÇİMLENDİREN İLİŞKİLERİ 
239
Bölüm 03
TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE İMAR PLANLARIYLA İLGİLİ
TEMEL İLKELER
03. TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE İMAR PLANLARIYLA İLGİLİ TEMEL İLKELER 
249
03.1. İMAR PLANLARININ AMACI, TANIMI VE KAPSAMI 
249
03.1.1. İmar Planlarının Amacı ve Tanımı 
249
03.1.2. İmar Planlarının Kapsamı 
264
03.2. İMAR PLANLARININ HUKUKSAL NİTELİĞİ 
272
03.3. MEKÂNSAL PLANLAMADA VE İMARDA ÖNCELİKLE UYULACAK KURALLAR 
278
03.3.1. Öncelikle Anayasanın ve Yasaların Uygulanması 
279
03.3.2. İkinci Sırada İmar Planı Kararlarının Uygulanması 
287
03.3.2.1. İmar Planının Plan Notundan Önce Uygulanacağı 
287
03.3.2.2. İmar Planının Yönetmeliklerden Önce Uygulanacağı 
292
03.3.3. Üçüncü Sırada İmar Planı Notlarının Uygulanması 
293
03.3.4. Dördüncü Sırada Yönetmeliklerin Uygulanması 
293
03.4. MEKÂNSAL PLANLAMADA VE İMARDA KAZANILMIŞ HAK 
295
03.4.1. Giriş 
295
03.4.2. Kuralların Geriye Yürümemesi 
299
03.4.3. Kazanılmış Hak Nedir? Nasıl Oluşur? 
301
03.4.4. İmar Hukukunda Kazanılmış Hak 
304
03.4.5. İmar Planının İptal Edilmesi ve/veya Yürürlüğünün Durdurulması Durumunda İmarda Kazanılmış Hak 
307
03.4.5.1. Danıştay’ın 2013 Yılından Önceki Kararlarında Kazanılmış Hak 
307
03.4.5.2. 2013 Yılından Sonraki Danıştay Kararlarında Kazanılmış Hak 
315
03.4.6. İmar Planlarının Değiştirilmesi Durumunda Kazanılmış Hak 
318
03.4.7. Hukuka Aykırı Verilen Yapı Ruhsatı Açısından Kazanılmış Hak 
321
03.4.8. Sonuç 
326
03.5. MEKÂNSAL PLANLAMADA KULLANIM KARARLARININ KAMU MALLARIYLA İLİŞKİSİ 
326
03.5.1. Mekânsal Planlamada Kullanım Kararlarıyla İlişkili Kamu Malları 
328
03.5.1.1. Genel Kamu Malları 
329
03.5.1.1.1. Genel Kamu Malları: Tanımı, Hukuksal Dayanağı, Kullanma ve Yararlanma İlkeleri ve Yöntemleri 
329
03.5.1.1.2. Kamu Mallarını Kullanma ve Yararlanma İlkeleri ve Yöntemleri 
336
03.5.1.2. İmar Hukukunda Düzenleme Ortaklık Payından Karşılanan Genel (Umumi) Hizmet Alanları 
339
03.5.1.3. Kadastro/Tapulama Harici Yerler: Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Alanlar 
343
03.5.1.3.1. Kadastro/Tapulama Harici Yerler 
343
03.5.1.3.2. Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Yerler 
348
03.5.1.3.3. Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Yerlerin Özel Yasalarla Özel Mülkiyete Konu Olmaları 
352
03.5.1.3.4. İdari Yoldan Hazine Adına Tescil 
354
Bölüm 04
İMAR PLANLARININ TÜRLERİ, YAPIMI, ONAYLANMASI, YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ VE KESİNLEŞMESİ SÜREÇLERİ
04. İMAR PLANLARININ TÜRLERİ, YAPIMI, ONAYLANMASI, YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ VE KESİNLEŞMESİ SÜREÇLERİ 
361
04.1. İMAR PLANLARININ TÜRLERİ 
361
04.1.1. İmar Planlarının Türleri, Ölçekleri ve Kademeleri 
361
04.1.1.2. İmar Planlarında Kademeli Birliktelik, Plan Türleri ve Ölçekleri 
363
04.1.1.3. Alt Kademe Planların Üst Kademe Plan Kararlarına Uygun Olması 
366
04.1.1.4. Üst Kademede Plan Olmadığında Alt Kademedeki Planın Onaylanamaması 
367
04.1.1.5. İmar Planlarına Dayalı Gerçekleştirilen Uygulayıcı İşlemler 
369
04.1.2. Revizyon, İlave, Değişiklik ve Mevzii İmar Planlarının Kademe Planları ile İlişkisi 
370
04.1.2.1. Revizyon, İlave, Değişiklik İşlemlerinin Kademe Planları ile İlişkisi 
370
04.1.2.2. Mevzii İmar Planlarının Kademe Planları ile İlişkisi 
373
04.1.2.3. Kademe Planları Arasında Yer Almayan Özel Amaçlı Plan ve Projeler Hangileridir? 
377
04.2. İMAR PLANLARINDA YETKİ 
379
04.2.1. İdarelere Verilen Yetkinin Dayanağı 
379
04.2.2. İmar Hukukunda Yetkinin Dayandığı Hukuk Alanı 
383
04.2.3. İmar Planları ile İlgili Uyuşmazlıklarda Yetkili Mahkeme 
385
04.2.4. İdarelerin Yargı Yoluyla İmar Planı Yapımına Zorlanamaması 
388
04.2.5. İmar Planlarını Yapmaya Yetkili Meslek 
392
04.2.5.1. Müelliflerin Öğrenim Niteliği, Planlama Alanı Grupları, Müelliflerin Derecelendirilme İlkeleri 
393
04.2.5.1.1. Müelliflerin Öğrenim Niteliği 
393
04.2.5.1.2. Planlama Alanı Grupları 
393
04.2.5.1.3. Müelliflerin Derecelendirilme İlkeleri 
394
04.2.5.2. Kamu Kurum ve Kuruluşunda ve Özel Planlama Bürolarında Çalışma 
396
04.2.5.3. Plan Müelliflerinin Görev ve Sorumlulukları 
396
04.2.6. İmar Planlarını Onaylamaya Yetkili İdareler 
398
04.2.6.1. Mekânsal Strateji Planlarını Onaylamaya Yetkili İdare 
398
04.2.6.2. Çevre Düzeni Planlarını Onaylamaya Yetkili İdare 
399
04.2.6.2.1. Havza ve Bölge Bazında Çevre Düzeni Planını Onaylamaya Yetkili İdare 
400
04.2.6.2.2. İl Bazında Çevre Düzeni Planını Onaylamaya Yetkili İdare 
400
04.2.6.3. Nazım İmar Planı ile Uygulama İmar Planını Onaylamaya Yetkili İdareler 
402
04.2.6.3.1. Büyükşehir Olan/Olmayan İllerde İmar Planını Onaylamada Yetki Farklılığı 
404
04.2.6.3.2. Büyükşehirlerde Nazım İmar Planını Onaylama Yetkisi 
411
04.2.6.3.3. Büyükşehirlerde 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planını Onaylama Yetkisi 
412
04.2.6.3.4. Büyükşehirlerde Nazım İmar Planının Onayından Sonra 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planlarının Yapılması ve Onaylanmasında Yetki 
415
04.2.6.3.5. Büyükşehirlerde, Yasalarla Büyükşehir Belediyesine Verilmiş Görev ve Hizmetlerin Gerektirdiği İmar Planı Onaylama Yetkisi 
418
04.2.6.3.6. Büyükşehirlerde, Merkezi Yönetime Verilen İmar Planı Onaylama Yetkisi 
418
04.2.6.3.7. Büyükşehirlerde, Alt Kademe Planlarla Üst Kademe Planlar Arasındaki Uyumsuzluğun Giderilmesinde Yetki 
419
04.2.6.3.8. Büyükşehirlerde İmar Planlarıyla İlgili Olarak Büyükşehir Belediye Başkanına Verilen Yetki 
421
04.2.6.3.9. Nazım İmar ve Uygulama İmar Planlarının Onaylanmasında Merkezi Yönetimin Yetkileri 
425
04.2.7. İmar Planları ve İmarla İlgili Merkezi Yönetimin Mutlak Denetimi 
437
04.2.8. Bir Bölgede Birden Çok Yasa Bulunması Durumunda Öncelikle Uygulanacak Yasanın Tespiti 
439
04.2.9. Özel Yasalarda İmar Planlarını Onaylama Yetkisi 
442
04.2.9.1. 5393 Sayılı Belediye Yasası ile İl/İlçe Belediyelerine Verilen Yetki 
445
04.2.9.2. 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Yasası ile Büyükşehir Belediyelerine ve İlçe Belediyelerine Verilen Yetki 
448
04.2.9.3. 5302 Sayılı Yasa ile İl Özel İdaresine Verilen Yetki 
449
04.2.9.4. 1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na Verilen Yetki 
450
04.2.9.5. 4562 Sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Yasası’yla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na Verilen Yetki 
454
04.2.9.6. 3194 Sayılı İmar Yasası’nın Ek 3. Maddesiyle Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na Verilen Yetki 
456
04.2.9.7. 2960 Sayılı Boğaziçi Yasası’yla Boğaziçi İmar Yüksek Koordinasyon Kurulu’na Verilen Yetki 
460
04.2.9.8. 2873 Sayılı Milli Parklar Yasası ile Tarım ve Orman Bakanlığı’na Verilen Yetki 
464
04.2.9.9. TCDD Yasası ile Büyükşehir Belediyelerine ve İl/İlçe Belediyelerine Verilen Yetki 
465
04.2.9.10. İmar Yasası’nın Ek 9. Maddesiyle Elektronik Haberleşme İstasyonlarının Kurulumu İçin Verilen Yetki 
467
04.3. İMAR PLANLARININ YAPIMI/YAPTIRILMASINDA VE DEĞİŞTİRİLMESİNDE ŞEKİL (USUL) VE İLKELER (ESASLAR) 
471
04.3.1. Planların Yapımında Yetki ve Koşul 
477
04.3.1.1. Planların Yapımında Yetki 
477
04.3.1.2. İmar Planlarının İdareye Sunulması Öncesinde Plan İşlem Numarası (PİN) Alınması 
477
04.3.1.3. İmar Planı Önerilerinin İdareye Sunulması Koşulu 
478
04.3.2. Mekânsal Planların Yapımına İlişkin İlkeler ve Temel Öğeler 
478
04.3.2.1. Planların Yapımında Araştırma ve Analiz 
478
04.3.2.2. Planların Hazırlanması Sürecinde Eşik Analizi 
485
04.3.2.3. Planların Hazırlanmasında Etüt ve Araştırmalar 
485
04.3.2.4. Mekânsal Plan Yapımında Kurum ve Kuruluş Görüşlerinin Alınması 
487
04.3.2.5. İmar Planlarında İnşaat Miktarını Tanımlayan Özel İşaretler 
489
04.3.2.5.1. Katlar Alanı Katsayısı (KAKS, Emsal (E)) 
489
04.3.2.5.2. TAKS ile İfade Edilen İnşaat Hakkı 
490
04.3.2.5.3. Çekme Mesafeleri Şeklinde Tanımlanan İnşaat Miktarı 
490
04.3.2.5.4. “Kişi/Hektar” Şeklinde Tanımlanan İnşaat Miktarı 
492
04.3.2.6. İmar Planlarında Kullanım Alanlarının Tanımları 
495
04.3.3. Planlara İlişkin Açıklamalar 
501
04.3.3.1. Plan Raporu 
502
04.3.3.2. Plan Gösterimleri (Lejant Teknikleri) 
502
04.3.3.3. Planlamada Standartlar 
507
04.3.3.4. Plan Notu 
511
04.3.4. Çevre Düzeni Planının ve İmar Planlarının Onayı, İlanı ve Kesinleşmesi 
515
04.3.4.1. Planların Onaylanması İçin İdareye Sunulması 
515
04.3.4.2. Planların Onaylanması ve Yürürlüğe Girmesi 
515
04.3.4.3. Planların İlanı, İtirazlar ve Kesinleşmesi 
516
05.3.4.3.1. İmar Planlarının Kesinleşmesinde Hangi Tarihi Temel Almak Gerekir? 
519
05.3.4.3.2. 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı ile 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Eşzamanlı Onaylanabilir mi? 
520
05.3.4.3.3. Büyükşehir Belediyeleri, 1/5000 ve 1/1000 Ölçekli Planları Birlikte Onaylayabilirler mi? 
521
05.3.4.3.4. Büyükşehir Belediyelerine Katılan ve Mahalleye Dönüşen Köylerde İmar Planlama 
521
05.3.4.3.5. Planların Vizesi ve Değişiklik Yapıldığında İlk Müellif Görüşü İstenir mi? 
522
04.3.5. Planların Aleniyeti ve Denetimi 
523
04.3.5.1. Planların Aleniyeti ve Dağıtımı 
523
04.3.5.2. Planların İzlenmesi ve İncelenmesi 
524
04.3.6. İmar Planlarının Değiştirilmesinde Yöntem ve İlkeler (Usul ve Esaslar) 
524
04.3.6.1. Çevre Düzeni Planında Revizyon ve Değişiklik İlkeleri 
525
04.3.6.2. İmar Planlarında Revizyon ve Değişiklik İlkeleri 
526
04.3.6.3. Parsel Bazında Değişiklikler 
527
04.3.6.4. Plan Değişikliklerinde Değer Artış Payı Ödemesi 
535
04.3.7. İmar Hakkı Aktarımı 
539
04.4. İMAR PLANLARININ HUKUKSAL DAYANAKLARI (SEBEP UNSURU) 
542
Bölüm 05
MEKÂNSAL PLANLAMADA ÖZEL AMAÇLI İMAR PLANLARI
05. MEKÂNSAL PLANLAMADA ÖZEL AMAÇLI İMAR PLANLARI 
551
05.1. KIYILARDA İMAR PLANLARI İLE İLGİLİ YÖNTEM VE İLKELER (USUL VE ESASLAR) 
551
05.1.1. Kıyıların Tanımı ve Hukuki Durumu 
551
05.1.2. Kıyıyı Belirleyen İki Önemli Çizgi: “Kıyı Çizgisi” ve “Kıyı Kenar Çizgisi” 
555
05.1.2.1. Kıyı Kenar Çizgisinin Onaylanması ve Değiştirilmesi 
556
05.1.2.2. Kıyı Kenar Çizgisi ile İlgili Danıştay Kararları 
558
05.1.2.3. Kıyı Kenar Çizgisi ile İlgili Yargıtay Kararları 
559
05.1.3. Kıyının Hukuksal Niteliği ve Kıyıda Tapu Sicilinde Kayıtlı Mülkiyet Kurulamaması 
562
05.1.4. Kıyıda Yapılacak Yapı ve Tesisler 
572
05.1.5. Kıyıda Doldurma ve Kurutma Yoluyla Arazi Kazanma 
578
05.1.6. Sahil Şeridi 
581
05.1.6.1. Sahil Şeridinin Hukuksal Niteliği 
581
05.1.6.2. Sahil Şeridinin Kullanımıyla İlgili Danıştay Kararı 
584
05.6.1.3. Sahil Şeridinin Birinci 50 Metrelik Bölümü 
585
05.6.1.4. Sahil Şeridinin İkinci 50 Metrelik Bölümü 
586
05.1.7. Kıyıda ve Sahil Şeridinde İmar Planlarının Yapımı, Onaylanması ve Değiştirilmesinde Yetki, Yöntem ve İlkeler 
588
05.1.8. Kıyıda ve Sahil Şeridinde Kazanılmış Hak 
590
05.1.8.1. Kıyıda Kazanılmış Hak 
590
05.1.8.2. Sahil Şeridinde Kazanılmış Hak 
593
05.1.8.2.1. Sahil Şeridi Belirlenmeksizin Yapılan İmar Planları Kıyı Mevzuatına Uygun mudur? Kazanılmış Hak Oluşturur mu? 
593
05.1.8.2.2. Sahil Şeridinde Yönetmeliğin 16. Maddesi Gereği 1992 Yılı Öncesi Yapıların Kazanılmış Hakkı Halen Geçerli midir? 
595
05.2. ORMANLARDA İMAR PLANLARI İLE İLGİLİ YÖNTEM VE İLKELER (USUL VE ESASLAR) 
602
05.2.1. Ormanların Hukuksal Niteliği 
603
05.2.2. Ormanı Belirleyen Sınırlandırma ve Tespit Çalışmaları: Orman Kadastrosu 
608
05.2.3. Orman Sınırı İçinde Kalan Tapulu Yerler 
612
05.2.4. Orman İçi Açıklıklar 
614
05.2.4.1. Orman İçi Açıklıkların Özel Mülke Dönüşmesi ve Yine Zilyetlik Yoluyla Kazanılması 
615
05.2.4.2. Orman İçi Açıklıklar İçin Ormanlarda Geçit Hakkı Kurulması 
618
05.2.5. Ormanların Zilyetlikle Kazanılması ve Ormanlardan Orman Sınırları Dışına Çıkarma 
619
05.2.5.1. Ormanların Zilyetlikle Kazanılması 
619
05.2.5.1.1. Türk Medeni Kanunu’nun Kazandırıcı Zamanaşımı Kuralının Anayasaya Uygunluğu 
620
05.2.5.1.2. 3402 Sayılı Kadastro Yasası’nın 45. Maddesine Göre Ormanların Zilyetlikle Kazanılması 
621
05.2.5.2. Ormanlardan Orman Sınırları Dışına Çıkarma 
622
05.2.6. Ormanlarda İnşa Edilecek Yapılar ve Tesisler 
631
05.2.7. Ormanların Turizm ve Konaklama Amacıyla Tahsisi 
636
05.2.8. Ormanlarda Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 
637
05.2.9. Özel Ormanlar 
639
05.2.10. Ormanlarda İmar Planlarının Yapımı, Onaylanması ve Uygulanması ile İlgili Yöntem ve İlkelerin Değerlendirilmesi 
642
05.3. MERALARDA İMAR PLANLARI İLE İLGİLİ YÖNTEM VE İLKELER (USUL VE ESASLAR) 
646
05.3.1. Meraların Hukuksal Niteliği 
646
05.3.2. Kadim Mera, Tahsisli Mera 
647
05.3.3. Meralarda Sınırlandırma ve Tespit 
651
05.3.4. Meralarda Sınırlandırmalara ve Tespitlere İtiraz ve Dava Açma 
652
05.3.5. Mülki İdare Sınırlarında Değişikliğin Mera Tahsislerine Etkisi 
659
05.3.6. Meralarda Zilyetlik 
659
05.3.7. Meralarda İnşaat Yasağı 
660
05.3.8. Meralardan Yararlanma Hakkı ve Kapsamı 
662
05.3.9. Meralarda Nitelik Değiştirme ve Tahsis Amacının Değiştirilmesi 
662
05.3.9.1. 442 Sayılı Köy Yasası’yla Meralarda Nitelik Değiştirme 
665
05.3.9.2. 4753 Sayılı Çiftçiyi Topraklandırma Yasası ile Nitelik Değiştirme 
666
05.3.9.3. 1580 Sayılı Belediye Yasası’yla Meralarda Nitelik Değiştirme 
666
05.3.9.4. 3194 Sayılı İmar Yasası’nın 11. Maddesinin 4. Fıkrasıyla Meralarda Nitelik Değiştirme 
667
05.3.9.5. 3194 Sayılı İmar Yasası’nın Ek 4. Maddesiyle Meralarda Nitelik Değiştirme 
669
05.3.9.6. 4562 Sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’yla Meralarda Nitelik Değiştirme 
670
05.3.9.7. 6360 Sayılı Yasa’yla Meralarda Nitelik Değiştirme 
670
05.3.9.8. 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Yasa’yla Meralarda Nitelik Değiştirme 
671
05.3.9.9. Cumhurbaşkanınca Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı Olarak İlan Edilen Yerlerde Meralarda Nitelik Değiştirme (4342, m. 14/ı) 
671
05.3.9.10. Kanal İstanbul Projesi Sınırları İçinde Yer Alan Mera, Yaylak ve Kışlak Gibi Orta Mallarının Niteliklerinin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nca Değiştirilmesi 
672
05.3.9.11. Mera Yasası’nın 14. Maddesinin (c) Bendi Uyarınca Kentlerdeki Gecekondulaşmanın Önlenmesi ve Var Olan Gecekondu Alanlarının Dönüştürülmesi Amacıyla Yapılacağı Belirtilen Yatırım Nedeniyle Yapılan Meralarda Nitelik Değiştirme 
672
05.3.9.12. “Mera” Olarak Tahsis Amacı Değiştirilmeyen ve Halen “Mera” Niteliğini Koruyan Bir Alanın, Mevzii İmar Planı ile “Spor Tesisleri Alanı” Olarak Belirlenmesi 
673
05.3.9.13. Mera Olarak Sınırlandırılan Bir Taşınmazda Madencilik Faaliyetinde Bulunulması 
673
05.4. SİT ALANLARINDA İMAR PLANLARI İLE İLGİLİ YÖNTEM VE İLKELER (USUL VE ESASLAR) 
673
05.4.1. Kültür ve Tabiat Varlıklarının Niteliği 
674
05.4.2. Kültür ve Tabiat Varlıklarının Zilyetlikle Edinilmesi 
677
05.4.3. Sit Türleri ve Kategorileri 
680
05.4.3.1. Doğal Sitler 
682
05.4.3.1.1. Doğal Sitlerde Yürürlükten Kaldırılan Kategoriler 
683
05.4.3.1.2. Doğal Sitlerde Yeni Kategoriler 
684
05.4.3.2. Arkeolojik Sitler 
686
05.4.3.3. Kentsel Sitler 
687
05.4.3.3.1. Kentsel Sitin Tanımlanması ve Sınırlarının Belirlenmesi 
687
05.4.3.3.2. Geçiş Dönemi Koruma İlkeleri ve Kullanma Koşulları Temel İlkeleri 
687
05.4.3.3.3. Tescilli Olmayan Bir Yapı İçin Koruma Bölge Kurulundan Uygun Görüş Alınır mı? 
688
05.4.3.4. Tarihi Sitler 
689
05.4.4. Kültür ve Tabiat Varlıklarına İsabet Eden Taşınmazlara Getirilen Kısıtlamalar 
689
05.4.4.1. Kültür ve Tabiat Varlığı İlan ve Tescil Edilen Yerlerde Kalan Taşınmazlara Sertifika Verilmesi 
689
05.4.4.2. Kültür ve Tabiat Varlığı İlan ve Tescil Edilen Yerlerde Kalan Taşınmazların Kamulaştırılması 
691
05.4.4.3. Kültür ve Tabiat Varlığı İlan ve Tescil Edilen Yerlerde Kalan Taşınmazların Hazine Taşınmazları ile Trampası 
693
05.4.4.3.1. Sit Alanlarında Kalan Taşınmazların Hazine Taşınmazları ile Değiştirilmesi Hakkında Yönetmelik Uyarınca Yapılacak Trampa 
696
05.4.4.3.2. Tabiat Varlıkları, Doğal Sit Alanları ve Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Kalan Yapı Yasaklı Taşınmazların Hazine Taşınmazları ile Değiştirilmesi Hakkında Yönetmelik Uyarınca Yapılacak Trampa 
697
05.4.4.4. Kültür ve Tabiat Varlığı Olarak İlan ve Tescil Edilen Yerlerde Kalan Taşınmazların Mülkiyet veya Yapılanma Haklarının Aktarımı 
699
05.4.5. Kültür ve Tabiat Varlığı Olarak İlan ve Tescil Edilen Yerlerde İmar Planı Yapımı ve Onayı 
700
05.4.5.1. Sit Alanı İlanının Ölçütleri 
700
05.4.5.2. Sit Alanlarında Yetki ve Koruma Kurullarından Uygun Görüş Alınması 
701
05.4.5.3. Koruma Amaçlı İmar Planlarının Hazırlanması ve Onaylanması 
703
05.4.5.4. Sit Alanlarında Uygulanacak Kısıtlamalar 
708
05.4.5.5. Koruma Amaçlı İmar Planlarına Karşı Dava Açma Ehliyeti 
710
05.4.5.6. Koruma Amaçlı İmar Planlarına Karşı Açılacak Davalarda Dava Açma Süresi 
711
05.4.6. Taşınmaz Kültür Varlığı Olan Yapılar 
712
05.4.7. Kültür ve Tabiat Varlıklarının Zarar Görmesine Neden Olanlara Verilecek Cezalar 
714
05.5. SANAYİ ALANLARINDA İMAR PLANLARI İLE İLGİLİ YÖNTEM VE İLKELER (USUL VE ESASLAR) 
716
05.5.1. Sanayi Alanları Tanımları 
716
05.5.1.1. İmar Yasası’nda ve Yönetmeliklerinde Sanayi Alanları Tanımları 
718
05.5.1.2. Sanayi Alanları ile İlgili İmar Planı İlkeleri (Esasları) 
720
05.5.2. Sanayi Alanları ile İlgili Yer Seçimi 
724
05.5.3. OSB’lerde İmar Planı Yapımı 
724
05.5.4. OSB’lerde İmar Planı Onayı 
726
05.5.5. OSB’lerde İmar Planı Değişiklikleri ve Onayı 
727
05.5.6. Özel OSB’lerde Yer Seçimi, İmar Planı ve Değişiklikleri 
727
05.5.7. Organize Sanayi Bölgeleri İmar Planı Şartnamesi 
728
05.5.8. Organize Sanayi Bölgelerinin Kamulaştırma Yapma Yetkisi 
728
05.5.10. Parselasyon Planı ve Değişikliği Onayı 
731
05.5.11. OSB’lerde Arsa Tahsisinin İptal Edildiği Durumlar 
732
05.5.12. OSB’lerde Ruhsatsız/Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapılar 
734
05.5.13. Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Üyelerinin İşledikleri Suçlar 
737
05.6. TURİZM KORUMA VE GELİŞME BÖLGELERİ VE TURİZM MERKEZLERİNDE İMAR PLANI YAPIMI 
738
05.6.1. Turizm Koruma ve Gelişme Bölgeleri ve Turizm Merkezlerinde Mevzuat 
738
05.6.2. Turizmi Teşvik Yasası ile İmar Yasası Arasında Öncelikle Uygulanacak Yasa İncelemesi 
739
05.6.3. İmar Yasası ve Yönetmeliklerinde Turizm Tesisleri ile İlgili Hükümler 
741
05.6.4. Turizmi Teşvik Yasası ve Yönetmeliklerinde Turizm Tesisleri ile İlgili Hükümler 
744
05.6.4.1. Turizmi Teşvik Yasası’na Göre Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde ve Turizm Merkezlerinde Planlama 
744
05.6.4.2. Yönetmelik’e Göre Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde ve Turizm Merkezlerinde Planlama 
746
05.6.4.2.1. Planların Onaylaması 
746
05.6.4.2.2. Planların İlanı (Madde 15) 
747
05.6.4.2.3. Planlara İtiraz (Madde 16) 
747
05.6.4.2.4. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde ve Turizm Merkezleri ile İlgili Tanımlar 
748
05.6.4.2.5. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde ve Turizm Merkezlerinde Yapılacak İmar Planlarında Gösterimler 
749
05.6.5. Turizm Tesislerinin Nitelikleri Açısından İncelemeler 
750
05.6.6. Turizm Konaklama Tesislerinin Belgelendirilmesi: Turizm Yatırımı Belgesi ve Turizm İşletmesi Belgesi 
751
05.6.7. Konaklama Tesislerinin Asgari Nitelikleri 
752
05.6.7.1. Turizm Tesislerinin Odaları Ayrı Ayrı Kat İrtifakına Konu Olabilir mi? 
752
05.6.7.2. Cumhurbaşkanlığının 31.05.2019 Tarihli ve 1134 Sayılı Kararıyla Kabul Edilen Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelikten Önceki Durum 
753
05.6.7.3. 01.06.2019 Tarihli Resmî Gazete’de Yayımlanan Yürürlükteki Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmeliğe Göre Turizm Belgesinin İptali 
757
05.6.8. Turizm Tesislerinde Yapılaşma İlkeleri 
759
05.6.8.1. Uygulamaya İlişkin Esaslar (Temel Öğeler) 
760
05.6.8.2. Yapılaşma İlkeleri 
761
05.6.8.2.1. Taban Alanına Dahil Edilmeyecek Kullanımlar 
761
05.6.8.2.2. Katlar Alanına Dahil Edilmeyecek Kullanımlar 
762
05.6.9. Ormanların Turizm Tesisi İçin Tahsisi 
764
05.6.9.1. Anayasa Mahkemesi’nin 07.05.2007 Tarihli ve E. 2006/169, K. 2007/55 Sayılı Kararı 
767
05.6.9.2. Anayasa Mahkemesi’nin 10.03.2011 Tarihli ve E. 2008/51, K. 2011/46 Sayılı Kararı 
768
05.7. TARIM ALANLARINDA PLANLAMA İLE İLGİLİ YÖNTEM VE İLKELER (USUL VE ESASLAR) 
769
05.7.1. Tarım Alanlarında Mevzuat 
770
05.7.2. Toprak ve Arazi Varlığının ve Asgari Tarımsal Arazi Büyüklüklerinin Belirlenmesi ve Tarım Arazilerinin Sınıflandırılması 
772
05.7.2.1. Araziyi Kullananların Yükümlülüğü 
772
05.7.2.2. Toprak ve Arazi Varlığının Belirlenmesine İlişkin İlkeler ve Toprak Koruma Kurulu 
772
05.7.2.3. Tarım Arazilerinin Sınıflandırılması, Asgari Tarımsal Arazi Büyüklükleri 
773
05.7.2.3.1. Tarım Arazilerinin Sınıflandırılması 
773
05.7.2.3.2. Asgari Tarımsal Arazi Büyüklükleri 
774
05.7.3. Mirasa Konu Tarımsal Arazilerin Bölünmesinin Önlenmesi İle Tarımsal Arazilerin Devri 
776
05.7.3.1. Tarımsal Arazilerin Devir İşlemlerinde Temel Alınan Arazi Büyüklükleri 
777
05.7.3.1.1. Yeter Gelirli Arazi Miktarına Göre Satılacak Taşınmazların Belirlenmesi 
779
05.7.3.1.2. Ekonomik Bütünlük Değerlendirmesine Göre Satılacak Taşınmazların Belirlenmesi 
781
05.7.3.2. Tarımsal Arazilerin Devir Taleplerinde Yapılacak İşlemler 
782
05.7.3.3. Mirasa Konu Tarımsal Arazilerde Devir 
782
05.7.3.4. Mirasa Konu Tarımsal Araziler ve Tarımsal Arazilerin Devri ile İlgili Olarak Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Tarafından Yayımlanan Duyurular 
784
05.7.3.4.1. Tarım Arazilerinde Mülkiyeti Aktarıcı İşlem Yapılması 
785
05.7.3.4.2. Tarım Arazilerinde İntikal/Taksim/Pay Temliki 
787
05.7.3.4.3. Tarım Arazilerine Haciz Konulması, İpotek Tesisi, Cebri Satış ve Mahkeme Kararlarının İnfazı 
788
05.7.4. Tarımsal Amaçlı Arazi Kullanım Planlarının ve Projelerinin Hazırlanması 
788
05.7.4.1. İmar Yasası ve Yönetmeliklerinde Tarım Alanlarında Arazi Kullanım Planları ile İlgili Hükümler 
789
05.7.4.2. Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Yasası ve Yönetmeliklerinde Tarım Alanlarında Arazi Kullanım Planları ile İlgili Hükümler 
792
05.7.4.2.1. Arazi Kullanım Planlarının Yapılması 
792
05.7.4.2.2. Tarımsal Amaçlı Arazi Kullanım Planlarının ve Arazi Kullanım Projelerinin Hazırlanması 
793
05.7.4.2.3. Toprak Koruma Projelerinin Hazırlanması 
793
05.7.5. Tarım Arazilerinin Amaç Dışı Kullanımı 
794
05.7.6. Arazi Toplulaştırması (Arazi Düzenlemesi) 
796
05.7.6.1. 6200 Sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce Yürütülen Hizmetler Hakkında Yasaya Göre Arazi Toplulaştırması 
797
05.7.6.1.1. Arazi Etütleri ve Toplulaştırma Alanlarının Belirlenmesi (Madde 5) 
798
05.7.6.1.2. Kadastro İşlemleri (Madde 7) 
799
05.7.6.1.3. Tapu Siciline Belirtme Konulması (Madde 8) 
799
05.7.6.2. 3083 Sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Yasası’na Göre Yürütülen Arazi Toplulaştırması 
800
05.7.7. Büyük Ovalardaki Koruma ve Geliştirme Amaçlı Tarımsal Altyapı Projeleri ve Arazi Kullanım Planları 
803
05.7.7.1. Büyük Ovaların Belirlenmesi 
804
05.7.7.2. Büyük Ovalarda Arazi Kullanımı ve Uygulamalar 
804
05.7.7.3. Büyük Ovalarda Tarım Arazilerinin Amaç Dışı Kullanımı 
805
05.8. İÇME–KULLANMA SUYU HAVZALARI VE DERE YATAKLARI 
806
05.8.1. İçme–kullanma Suyu Havzalarının Korunmasına İlişkin İlkeler 
807
05.8.2. İçme–Kullanma Suyu Havzalarının Korunmasında Planlamaya İlişkin Konular 
807
05.8.3. Büyükşehir Belediyelerinde İçme–Kullanma Suyu Havzaları ile İlgili Yöntem ve İlkeler 
808
05.8.4. İçme ve Kullanma Suyu Koruma Havzaları 
809
05.8.5. Dere İşletme Bandı 
816
05.9. AFET RİSKİ ALTINDAKİ ALANLAR: RİSKLİ ALAN, REZERV YAPI ALANI VE RİSKLİ YAPI 
818
05.9.1. 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Yasa ve 6306 Sayılı Yasanın Uygulama Yönetmeliği Uygulamaları 
822
05.9.2. Riskli Alanlar, Rezerv Yapı Alanları ve Riskli Yapıların Bulunduğu Parsellerde Uygulama 
827
05.9.3. Riskli Alanlar, Rezerv Yapı Alanları ve Riskli Yapılarda 6306 Sayılı Yasa Uygulamalarını Etkili Kılan Nedenler 
828
05.9.4. Riskli Yapıların Bulunduğu Parsellerde, Riskli Alanlarda ve Rezerv Yapı Alanlarında Yapılacak Uygulamalar 
829
05.9.5. Riskli Alanlar, Rezerv Yapı Alanları ve Riskli Yapıların Bulunduğu Parsellerde Açık Artırma Usulüyle Satış 
830
05.9.6. Arsa Payı Düzeltim Davası 
832
05.9.7. Riskli Alanlar, Rezerv Yapı Alanları ve Riskli Yapılarda Tasarrufların Kısıtlanması 
834
05.9.8. Riskli Alanlar, Rezerv Yapı Alanları ve Riskli Yapıların Tahliyesi ve Yıktırılması 
836
05.9.9. 6306 Sayılı Yasa Uygulamalarında Alınmaması Gereken Harç, Vergi ve Ücretler 
837
05.9.10. 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Yasa’nın Anayasaya Aykırılığı İddiası ile Açılan Davalar 
838
05.9.11. Riskli Alan İlanına Karşı Açılacak Davalar 
839
05.9.12. 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Yasa Kapsamında İmar Planları ve Arsa Düzenlemesinde Yetkili İdare 
841
05.9.12.1. Riskli Alanlarda İmar Planlarını Onaylama Yetkisi 
841
05.9.12.2. Riskli Yapı Tespiti Yapılan Taşınmazlarda İmar Planlarını Onaylama Yetkisi 
842
05.10. KENTSEL DÖNÜŞÜM VE GELİŞİM ALANLARI 
844
05.10.1. 5393 Sayılı Belediye Yasası Uyarınca Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanları 
846
05.10.1.1. Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı Uygulamalarının Yöntem ve İlkeleri 
846
05.10.1.2. 5393 Sayılı Belediye Yasası’nın 73. Maddesinin Anayasaya Aykırılığı İddiası ile İlgili Açılan Dava 
853
05.10.1.3. 5393 Sayılı Belediye Yasası’nın 73. Maddesi ile İlgili Anayasa Mahkemesi Kararının Değerlendirilmesi 
856
05.10.2. 5366 Sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Yasa Uyarınca Sit Alanlarında Yenileme Yöntem ve İlkeleri 
858
05.10.3. Kuzey Ankara Girişi ve Çevresini Kapsayan Alanlarda Kentsel Dönüşüm Uygulamaları 
863
05.10.4. Kentsel Dönüşüm/Yenileme Alanlarında İşlem Sırası ve Dönüşümün Yöntemi ve İlkeleri 
864
05.10.5. Kentsel Dönüşüm/Yenileme Alanlarındaki Kamulaştırmaların İskân Amaçlı Kamulaştırma Sayılması 
865
05.11. TOPLU KONUT ALANLARINDA İMAR PLANI YAPIMI YÖNTEM VE İLKELERİ (USUL VE ESASLARI) 
866
05.11.1. Toplu Konut Alanlarında İmar Planı Yapımında ve Onaylanmasında Yetki 
866
05.11.2. Toplu Konut Alanlarında Gecekondu Dönüşüm Projesi ve İnşaat Uygulamaları 
867
05.11.3. Toplu Konut Alanlarındaki TOKİ Yetkilerinin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na Devredilmesi 
868
05.12. GECEKONDU ÖNLEME BÖLGELERİ 
869
05.12.1. Gecekondu Önleme Bölgesi Tespiti ve İlan Etme Yetkisi 
870
05.12.2. Gecekondu Önleme Bölgesi İlan Edilen Yerlerde İmar Planı Yapımında/Yaptırılmasında ve Onaylanmasında Yetki 
871
05.12.3. Gecekondu Önleme Bölgesi İlan Edilen Yerlerdeki Arsaların Tahsisi, Yapılacak Yardımlar ve Koşulları 
873
05.12.4. Gecekondu Önleme Bölgesi İlan Edilen Yerlerde Belediyelerin Yetkileri 
874
05.12.4.1. Arsa Yardımı 
876
05.12.4.2. Kredi Yardımı 
878
05.12.4.3. Ayni Yardım 
879
05.12.4.4. Teknik Yardımlar 
879
05.12.4.5. Konut Yardımı 
879
05.12.5. TOKİ’den Belediyelere Yapılacak Yardımlar 
882
05.12.6. Gecekonduların Islahı ve Tasfiyesi 
883
05.12.7. Konutlardan Çıkarılma Nedenleri 
884
05.12.8. Tahsis Amacına Aykırı Davranışların Önlenmesi 
885
05.12.9. 775 Sayılı Gecekondu Yasası ile İlgili Verilen Anayasa Mahkemesi Kararları 
887
05.12.10. Belediye Mevzuatında Gecekondu Yasası ile İlgili Düzenleme 
888
05.13. İMAR VE GECEKONDU MEVZUATINA AYKIRI İNŞA EDİLMİŞ YAPI ALANLARI 
888
05.13.1. 2981 Sayılı İmar Affı Yasası’nın Amacı, Kapsamı ve Uygulanmayacağı Yerler 
889
05.13.2. İmar Mevzuatına Aykırı Yapılar ve Gecekondular İçin Başvuru 
892
05.13.3. Tespit ve Değerlendirme İşlemleri 
893
05.13.4. 2981 Sayılı İmar Affı Yasası’na Göre Uygulama İşlemleri 
896
05.13.4.1. Bağımsız Olarak Kendisine Ait Arsa Üzerinde İmar Mevzuatına Aykırı Yapılmış Yapılar 
896
05.13.4.2. Hazine, Belediye, İl Özel İdarelerine Ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün İdare Ettiği Arsa veya Arazileri Üzerine Yapılmış Gecekondular 
897
05.13.5. Tapu Tahsis Belgesi Verilmesi 
898
05.13.6. Özel Parselasyon Planına Göre Doğrudan Kadastro Yapılması 
900
05.13.7. Islah İmar Planı Uygulamaları 
902
05.13.7.1. 2981 Sayılı İmar Affı Yasası’na Göre Islah İmar Planı Uygulamalarının Diğer Uygulamalarla Farklılığı 
903
05.13.7.2. 3194 Sayılı İmar Yasası’nın 18. Maddesi ile 2981 Sayılı İmar Affı Yasası’nın 10/c Maddesi Arasındaki Fark 
904
05.13.7.3. 2981 ve 775 Sayılı Yasaların Birlikte Uygulanamayacağı Konusunda Değerlendirme 
906
05.13.8. Tapu Tahsis Belgesi Verilen Gecekondulara Arsa Tahsisi Koşulları 
907
05.13.9. Gecekondusu Korunamayan Hak Sahiplerine Arsa/Hisse Tahsisi 
907
05.13.10. Islah İmar Planı Yapılmasının Koşulları 
909
05.13.10.1. Islah İmar Planları Kesinleştikten Sonra Bu Planlarda Değişiklik Yapılabilir mi? 
911
05.13.10.2. Islah İmar Planı Yapımında 3194 Sayılı Yasa ve Yönetmelik Kurallarının Uygulanması 
912
05.13.11. 2981 Sayılı İmar Affı Yasası’dan Yararlanamayacak Olanlar 
914
05.13.12. Temel İnşaatı Tamamlanmış veya Sömel Betonları Dökülmüş Yapılarda Yapı Ruhsatı ve Kullanma İzni Belgeleri 
917
05.13.13. Harçlar, Arsa Bedelleri, Paylar 
918
05.13.13.1. Harçlar 
918
05.13.13.2. Arsa Bedelleri 
918
05.13.13.3. Düzenleme Ortaklık Payı 
918
05.13.13.4. Ecrimisil 
918
05.13.14. 2981 Sayılı İmar Affı Yasası Uygulamalarının Örnek Oluşturmaması 
918
05.13.15. 3194 Sayılı İmar Yasası’nın 18. Maddesi ile 2981 sayılı İmar Affı Yasası’nın Ek 1. Maddesinin Birlikte Uygulanması 
921
05.13.16. 2981 Sayılı İmar Affı Yasası’nda Belirtilen Yapıların İmar Mevzuatına Uygun İnşa Edilerek Kullanma İzni Alınmış Yapılar Olarak Kabul Edilmesi 
922
05.13.17. 2981 Sayılı İmar Affı Yasası’nın Yürürlükten Kalkması 
923
05.14. KÖY YERLEŞİM PLANI 
924
05.14.1. Köyün Tanımı 
924
05.14.2. Köyün Yönetimi 
924
05.14.3. Köy İşleri 
925
05.14.4. Köy Yerleşme Planı 
926
05.14.5. Köy Yerleşme Planında Konut Olarak Ayrılan Yerler ve Bu Yerlerin Tahsisi ve Satışı 
928
05.14.6. Köy Yerleşme Alanı Uygulama Yönetmeliği’ne Göre Arsa Satışı ile İlgili Düzenlemeler 
928
05.14.7. Köy Yasası Kapsamı Dışındaki Yasalar 
930
05.14.8. Köylerde Yapılacak Yapılar ve Uyulacak Temel İlkeler 
931
05.14.9. Belediye Kurulması Durumunda Tapuda Köy Tüzel Kişiliği Adına Kayıtlı Bulunan Taşınmazların Belediyeye Geçmesi 
937
05.15. ZEYTİNLİK ALANLARI 
937
05.15.1. Zeytinlik Alanlarında Yetki 
938
05.15.2. Zeytinlik Alanlarında Tesis Yasağı 
939
05.15.3. Zeytinlik Alanlarında İmar Planları ve İnşaat Emsali 
940
Bölüm 06
İMAR PLANLARININ YARGISAL DENETİMİ
06. İMAR PLANLARININ YARGISAL DENETİMİ 
943
06.1. İMAR PLANLARINA KARŞI AÇILACAK DAVALARDA DAVA AÇMA EHLİYETİ VE HUSUMET 
945
06.1.1. İdari Yargıda Taraf Ehliyeti, Dava Ehliyeti ve Dava Şartı 
945
06.1.2. İdari Yargıda Davacı Yönünden “Menfaat veya Hak İhlali” 
950
06.1.3. İdari Yargılama Usulü Yasası’nda “Menfaati İhlal Edilenler” Deyimi Yerine “Kişisel Hakları İhlal Edilenler” Deyimi ile İlgili Değişikliğin İptali Kararı 
954
06.1.4. Menfaat İhlalinin Danıştay Kararlarındaki Yeri 
956
06.1.4.1. Gerçek Kişilerin İmar Planlarına Karşı Açılan Davalarda Sübjektif Dava Ehliyeti 
957
06.1.4.2. Belediye Meclisi Üyelerinin Dava Açma Ehliyetleri 
962
06.1.4.3. Plan Müelliflerinin Dava Açma Ehliyetleri 
965
06.1.4.5. Derneklerin Dava Açma Ehliyetleri 
968
06.1.4.6. Mahalle Muhtarlarının Dava Açma Ehliyetleri 
969
06.1.5. İdari Yargıda Davacı Ehliyeti ve Husumet 
972
06.2. İMAR PLANLARINA KARŞI İTİRAZ VE DAVA AÇMADA SÜRE 
973
06.2.1. İmar Planlarının Bildirim Şekli, İdari İtiraz ve Dava Açma Süresi 
976
06.2.2. İmar Planlarının Onaylanarak Yürürlüğe Girmesi ve Bir Ay Süreyle İlan Edilmesi 
979
06.2.3. İmar Planlarına Bir Aylık İlan Süresi İçinde İdari İtiraz 
984
06.2.4. İmar Planlarına Bir Aylık İlan Süresi İçinde İtiraz Edip Etmemeye Göre Dava Açılması 
986
06.2.4.1. İmar Planına Bir Aylık İlan Süresi İçinde İtiraz Edilmemesi Durumunda Dava Açma Süresi 
989
06.2.4.2. Bir Aylık İlan Süresi İçinde İmar Planına İtiraz Edilmesi ve Yapılan İtiraza İdarece Son İlan Tarihini İzleyen Günden Başlayarak Otuz Gün İçinde Yanıt Verilmemesi 
989
06.2.4.3. Bir Aylık Askı Süresi İçinde İmar Planına Yapılan İtiraza, İdarece Son İlan Tarihini İzleyen Günden Başlayarak 30 Gün İçinde Yanıt Verilmekle Birlikte İsteğin Reddedilmesi 
992
06.2.4.4. Bir Aylık Askı Süresi İçinde İmar Planına Yapılan İtiraza, İdarece Son İlan Tarihini İzleyen Günden Başlayarak Otuz Gün İçinde Yanıt Verilerek İsteğin Kabul Edilmesi 
993
06.2.4.5. Bir Aylık İlan Süresi İçinde Yapılan İtiraza, İdarece Son İlan Tarihini İzleyen Günden Başlayarak 30 Gün Geçtikten Sonra Yanıt Verilmesi 
993
06.2.5. Bir Aylık Son İlan Tarihini İzleyen Günden Başlayarak Otuz Günlük Süre İçinde İdari İtiraz Başvurusu 
994
06.2.6. Dava Açmanın Son Gününün Tatil Gününe ya da Çalışmaya Ara Verme Günlerine Rastlaması 
999
06.2.6.1. Dava Açma Süresinin Bitiminin Tatil Gününe Rastlaması 
999
06.2.6.2. Dava Açma Süresinin Bitiminin Yargının Ara Verme Zamanına Rastlaması 
1000
06.2.6.3. Mücbir Nedenin Dava Açma Süresine Etkisi 
1001
06.2.6.4. Aynı İdari İşlemin İkinci Kez Tebliği 
1001
06.2.7. Bir Ay Süreyle İlan Edilmeyen (Askıya Çıkarılmayan) ya da Askı Süresi Tamamlanmayan İmar Planlarına Karşı Dava Açılıp Açılamayacağı 
1002
06.2.8.1. İmar Durum Belgesi 
1008
06.2.8.2. Arsa Düzenlemesi (Parselasyon) 
1011
06.2.8.3. Yapı Ruhsatı 
1016
06.2.8.4. Yıkım Kararı 
1020
06.2.8.5. Kamulaştırma 
1022
06.2.8.6. Diğer Uygulayıcı İşlemler 
1025
06.2.9. İdari Yargıda Açılacak Davalarda Özel Dava Açma Süreleri 
1025
06.2.9.1. Kamulaştırma Yasası’nda Dava Açma Süresi 
1026
06.2.9.2. Çevre Yasası’nda Dava Açma Süresi 
1026
06.2.9.3. Belediye Yasası’nda Dava Açma Süresi 
1027
06.2.9.4. Büyükşehir Belediyesi Yasası’nda Dava Açma Süresi 
1027
06.2.9.5. Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Yasa’da Dava Açma Süresi 
1028
06.2.9.6. Türk Petrol Yasası’nda Dava Açma Süresi 
1029
06.2.10. Görevli Olmayan Mahkemede Dava Açılması Durumunda Dava Açma Süresi 
1030
06.3. İDARİ YARGIDA İMAR PLANLARININ İPTALİ/YÜRÜRLÜĞÜN DURDURULMASI VE SONUÇLARI 
1035
06.3.1. İmar Planlarına Karşı Dava Açma Türleri 
1036
06.3.2. İmar Planlarının Geçersiz Olması Durumları 
1040
06.3.2.1. Üst Kademedeki Plan İptal Edildiğinde Alt Kademedeki Planın Geçersiz Olmaması 
1041
06.3.2.2. İptal Edilen Plandan Önceki Planların Kendiliğinden Yürürlüğe Girmemesi 
1044
06.3.2.3. Bir Plana Karşı Dava Açılırken Bu Planın Yanı Sıra Üst Ölçekli İmar Planlarının da İptalinin İstenip İstenemeyeceği 
1048
BÖLÜM 07
İMAR PLANLARININ DENETLENMESİ ÖLÇÜTLERİ
07. İMAR PLANLARININ DENETLENMESİ ÖLÇÜTLERİ 
1055
07.1. ŞEHİRCİLİK İLKELERİ 
1055
07.1.1. Giriş 
1055
07.1.2. Şehircilik İlkelerinin Tarihi, Tanımı ve Kapsamı 
1055
07.1.3. Danıştay Kararlarına Göre Şehircilik İlkeleri 
1059
07.1.3.1. Ankara ile İlgili Bir Danıştay Kararına Göre Şehircilik İlkeleri 
1059
07.1.3.2. Antalya ile İlgili Bazı Danıştay Kararlarına Göre Şehircilik İlkeleri 
1064
07.1.3.3. İstanbul ile İlgili Bazı Danıştay Kararlarına Göre Şehircilik İlkeleri 
1070
07.1.3.3.1. İstanbul’da Kentsel Planlamanın Tarihsel Süreci 
1071
07.1.3.3.2. İstanbul–Park–Otel Turizm Merkezi 
1075
07.1.3.3.3. 16/9 Binaları 
1078
07.1.3.3.4. Karayolları 17. Bölge Müdürlüğü Arazisi 
1084
07.1.3.3.5. Çiftçiler Tower 
1088
07.1.3.3.6. Gökkafes 
1089
07.1.3.3.7. Acarkent 
1096
07.1.4. Sonuç 
1102
07.2. PLANLAMA İLKELERİ (ESASLARI) 
1104
07.2.1. Genel Planlama İlkeleri (Esasları) 
1105
07.2.2. Mekânsal Strateji Planı ile Çevre Düzeni Planlarında Planlama İlkeleri (Esasları) 
1106
07.2.3. İmar Planları ile İlgili Planlama İlkeleri (Esasları) 
1108
07.2.4. Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planı ile İlgili Planlama İlkeleri (Esasları) 
1109
07.2.5. Planlama İlkeleri (Esasları) ile İlgili Danıştay Kararları 
1111
07.2.6. Değerlendirme ve Sonuç 
1124
07.3. KAMU YARARI 
1126
07.3.1. Giriş 
1126
07.3.2. Kamu Yararının Tanımı ve Kapsamı 
1127
07.3.3. Kamu Yararı ve Toplum Yararı Arasındaki Farklar 
1128
07.3.4. Kamu Yararının Niteliği 
1133
07.3.5. AİHM Penceresinden Kamu Yararı 
1141
07.3.6. Üstün Kamu Yararı 
1143
07.3.6.1. Danıştay’a Göre Üstün Kamu Yararı 
1143
07.3.6.1.1. Acele Kamulaştırmanın Olağan Kamulaştırmaya Göre Üstün Kamu Yararı Olduğu 
1144
07.3.6.1.2. Sağlık Hizmetinin Yürütülmesine Yönelik Tasarrufların Üstün Kamu Yararı Olduğu 
1145
07.3.6.1.3. Yeşil Alanın Konuta Göre Üstün Kamu Yararı Olduğu 
1146
07.3.6.1.4. TCDD Hizmetlerinin Üstün Kamu Yararı Taşıması 
1146
07.3.6.1.5. Park ve Rekreasyon Alanının Konut Alanına Göre Daha Üstün Kamu Yararı Olduğu 
1147
07.3.6.1.6. Yol Standartları ve Trafik Güvenliği Açısından Güzergâh Değişikliğinde Mezarlığın Korunmasının Üstün Kamu Yararı Olduğu 
1148
07.3.6.1.7. Meranın Küçük Sanayi Sitesinden Daha Üstün Kamu Yararı Olduğu 
1148
07.3.6.1.8. Ağaçlandırılacak Alanın Konut Alanından Daha Üstün Kamu Yararı Olduğu 
1148
07.3.6.2. Anayasa Mahkemesi (AYM)’ne Göre Üstün Kamu Yararı 
1149
07.3.6.2.1. Kentsel Dönüşümün Meralara Göre Daha Üstün Kamu Yararı Olduğu 
1149
07.3.6.2.2. Ormanların Turizm Amaçlı Yatırımlara Tahsisinin Ancak Üstün Kamu Yararı Bulunması ve Zorunluluk Durumlarında Olanaklı Olabileceği 
1150
07.3.7. Sonuç 
1152
Bölüm 08
İMAR PROGRAMI
08. İMAR PROGRAMI 
1157
08.1. İMAR PROGRAMI NEDİR? 
1157
08.1.1. Görev Tanımı Yetersizliği 
1157
08.1.2. İmar Planlarının Yürürlüğe Girmesi Koşulu 
1158
08.1.3. İmar Programının Uygulama Araçları 
1160
08.1.4. Sürece Öncülük Yapılamaması 
1163
08.1.5. Yaptırımsız Düzenleme Etkisiz Kalmaya Mahkûmdur 
1164
08.2. TÜRK İMAR HUKUKUNDA İMAR PROGRAMI İLE İLGİLİ DÜZENLEMELERİN TARİHSEL EVRİMİ 
1167
Bölüm 09
İMAR PLANLARININ UYGULANMAMASININ SONUÇLARI
09. İMAR PLANLARININ UYGULANMAMASININ SONUÇLARI 
1175
09.1. GİRİŞ 
1175
09.2. PARSEL BAZINDA PLAN DEĞİŞİKLİKLERİ 
1178
09.2.1. İmar Planında Kamu Hizmetlerine Ayrılan Taşınmazların Maliklerince Plan Değişikliği İstemleri 
1178
09.2.1.1. Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği’nde Plan Değişikliği 
1179
09.2.1.2. İmar Yasası’nda Parsel Bazında Plan Değişikliği 
1181
09.2.2. Plan Değişikliğinin Kabul Edilmemesi Nedeniyle Anayasa Mahkemesi’ne İptal Başvuruları 
1182
09.2.3. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Çerçevesinde Yapılan İncelemeler 
1186
09.2.4. İmar Yasası’nın 13. Maddesinin Son Durumu 
1193
09.3. GEÇİCİ (MUVAKKAT) YAPILAR 
1194
09.4. KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMA YOLUYLA TAZMİNAT DAVALARI 
1197
09.4.1. Kamulaştırma Yasası’na Göre Kamulaştırmanın İlkeleri 
1197
09.4.2. Kamulaştırmasız El Koymanın Tarihsel Evrimi 
1201
09.4.3. Kamulaştırmasız Hukuken El Koyma ile İlgili İlk Yargıtay Kararı ve Son Durum 
1203
09.4.4. Kamulaştırma Yasası’nda Kamulaştırmasız El Koyma ile İlgili Düzenlemeler 
1207
09.4.5. Kamulaştırmasız El Koyma ile İlgili Genel Değerlendirme 
1210
Kaynakça 
1217
Kavramlar Dizini 
1237
Özgeçmişler 
1247