Dördüncü Baskıya Önsöz
11
VAKIFLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1. VAKIFLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER
27
1.1. Vakıf Nedir, Vakıfların ve Örgütlenme Özgürlüğünün Ulusal ve Uluslararası Dayanakları
27
1.1.1. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
27
1.1.2. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
27
1.1.3. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası
28
1.3. Vakıfla Dernek Arasındaki Başlıca Farklar
32
1.4. Vakıflarla İlgili Bazı Kavramlar
33
1.4.3. Yeterli Mal Varlığı/Uygun Mal Varlığı
35
1.4.4. Amaca Özgülemek
36
1.6. Vakıflarla İlgili Bazı Tanımlamalar
37
VAKFIN KURULUŞU, TÜZEL KİŞİLİĞİ VE MAL VARLIĞI
2. VAKFIN KURULUŞU, TÜZEL KİŞİLİĞİ VE MAL VARLIĞI
41
2.1. Vakıflar Nasıl Kurulur
41
2.1.1. Sağlar Arası İşlem ile Vakıf Kurulması
42
2.1.2. Ölüme Bağlı Tasarruf (Vasiyetname veya Miras Sözleşmesi) Yolu ile Vakıf Kurulması
45
2.2. Vakfın Tescili/Tüzel Kişilik Kazanması, Kuruluş ile Tüzel Kişilik Kazanma Arasındaki Ayırım, Tescile Yetkili ve Görevli Mahkeme
49
2.2.1. Tescili Talep Edecekler, Tescile Yetkili ve Görevli Mahkeme
51
2.3. Vakıf Kurmaktan Dönme (Cayma/Rücu), Tescil Kararına İtiraz (Kararın Temyizi)
51
2.4. Merkezi Sicile Tescil ve Resmî Gazetede İlan
54
2.5. Vakıf Kuruluşunda Özgülenecek Mal Varlığı, Bunun Asgari Miktarları ve Özgülenen Mal Varlığının Vakfın Mülkiyetine Geçmesi
58
2.6. Ölüme Bağlı Tasarrufla Kurulan Vakfın Miras Bırakanın Borçlarından Sorumluluğu, Mirasçıların ve Alacaklıların Dava Hakkı
62
2.6.1. Vakıf Kuruluşunun (Tasarrufun) İptali, Vasiyetnamenin (Miras Sözleşmesinin) İptali ve Tenkis (Davaları)
63
2.6.1.1. Vakıf Kuruluşunun (Tasarrufun) İptali (Davası)
63
2.6.1.2. Vasiyetnamenin (Miras Sözleşmesinin) İptali ve Tenkis (Davaları)
65
2.7. Vakıf Malları ve Zilyetlikle Bunları Edinme
67
2.8. Yabancıların Vakıf Kurma Hakkı
67
2.9. Vakıf Mallarının Kamulaştırılması ve Vakıf Mallarının Haczedilebilmesi
68
VAKFIN TEMEL BELGESİ “RESMİ SENET”
3. VAKFIN TEMEL BELGESİ “RESMİ SENET”
69
3.1. Resmi Senet/Vakıf Senedi Nedir
69
3.2. Bir Resmi Senette Bulunması Gereken Asgari Bilgiler
69
3.3. Örnek Bir Resmi Senet Kalıbı Nasıl Olmalıdır
70
3.4. Vakıf Merkezi Kavramı, Belirlenmesi ve Vakıf Merkezi Olamayacak Yerler
71
3.6. Vakıf Resmi Senet Değişikliği, Yönetimin, Yönetim Şeklinin (Vakıf Örgütü ve İşleyiş Şekli), Amacın ve Malların Değiştirilmesi
73
3.6.1. Yönetimin Değiştirilmesi
77
3.6.1.1. Yöneticilerin Değiştirilmesi
77
3.6.1.1.1. Yöneticilerin Mahkeme Kararı ile Görevden Alınması
77
3.6.1.1.2. Yöneticilerin Olağan Yolla Değiştirilmesi
85
3.6.1.2. Yönetimin, İdare/Yönetim Şeklinin, İşlevinin ve Örgütün Değiştirilmesi
85
3.6.2. Amacın ve Malların Değiştirilmesi
116
3.6.2.1. Amacın Değiştirilmesi
117
3.6.2.2. Malların Değiştirilmesi
121
3.6.3. Seçimle Vakıf Yönetim Organlarında Görev Alanların Mal Bildiriminde Bulunması
124
VAKFIN ORGANLARI, OLUŞUMU VE İŞLEYİŞİ
4. VAKFIN ORGANLARI, OLUŞUMU VE İŞLEYİŞİ
127
4.1. Vakfın Organları ve Zorunlu Organ
127
4.2. Karar Organı Türleri
133
4.3. Karar Organının Görevleri, Belirlenmesi, Toplantı ve Karar Nisapları/Yeter Sayıları
134
4.3.1. Karar Organının Görevleri
134
4.3.2. Karar Organının Belirlenmesi
135
4.3.3. Karar Organının Toplantı ve Karar Nisapları/Yeter Sayıları
136
4.4. Yönetim Organının Türleri
137
4.5. Yönetim Organının Görevleri, Belirlenmesi, Toplantı ve Karar Nisapları/Yeter Sayıları
137
4.5.1. Yönetim Organının Görevleri
137
4.5.2. Yönetim Organının Belirlenmesi
138
4.5.3. Yönetim Organının Toplantı ve Karar Nisapları/Yeter Sayıları
140
4.6. Denetçiler veya Denetim Organı, Görevleri, Belirlenmesi
141
4.8. İdare Personeli, Şube ve Temsilcilikler
142
4.8.1. Şube ve Temsilcilikler
142
VAKFIN GELİRLERİ, MALİ İŞLEMLERİ, DEFTER VE KAYITLARI
5. VAKFIN GELİRLERİ, MALİ İŞLEMLERİ, DEFTER VE KAYITLARI
145
5.1. Vakfın Gelirleri
145
5.2. Kuruluş Mal Varlığı, Mal Varlığı ve Gelir Arasındaki Farklar
146
5.3. Bağış ve Yardım Toplama ve Arasındaki Farklar
146
5.3.1. Bağış ve Hukuku
147
5.3.2. Yardım ve Hukuku
153
5.3.2.1. İzin Almadan Yardım Toplama
161
5.4. Vakfın Muhasebesi, İdari ve Mali Defter ve Kayıtları, Beyanname (Yıllık Rapor) Verme Yükümlülüğü ve Bildirimler
162
5.4.1. Vakfın Muhasebesi, İdari ve Mali Defter ve Kayıtları
162
5.4.1.1. Vakıfların Kasasında Bulunacak Nakit Miktarı
164
5.4.2. Vakfın Beyanname (Yıllık Rapor) Verme Yükümlülüğü ve Bildirimler
165
VAKIF ORTAKLIK VE İŞLETMELERİ
6. VAKIF ORTAKLIK VE İŞLETMELERİ
167
6.1. Vakıfların Ticari Faaliyetleri
167
6.2. Vakıfların Ortaklıkları
168
6.3. Ticari İşletme ve İktisadi İşletme Kavramları
169
6.4. Vakıf İktisadi İşletmesi
171
6.5. Vakıf İktisadi İşletmesinin Kuruluşu, Organları, İşleyişi
173
6.6. Vakıf Özel Öğretim/Eğitim Kurumları
174
6.7. Vakıf Yurtları, Pansiyonları ve Lokalleri
175
6.8. Vakıf Sandıkları
181
6.9. Vakıflarda Süreli ve Süresiz Yayınlar
182
VAKIFLARIN VE İKTİSADİ İŞLETMELERİNİN VERGİSEL KONUMLARI
7. VAKIFLARIN VE İKTİSADİ İŞLETMELERİNİN VERGİSEL KONUMLARI
187
7.1. Vakıfların Vergisel Konumları
187
7.1.1. Vakıfların Vergi Mükellefiyeti
187
7.1.2. Vakıfların Yapacakları Ödemeler Üzerinden Gelir Vergisi Kesintisi
187
7.1.3. Vakıflara Ait Gayrimenkul Sermaye İradının Vergilendirilmesi
187
7.1.3.1. Vakıflara Ait Gayrimenkullerin Kiralanmasının KDV Karşısındaki Durumu
188
7.1.3.2. Diğer Mal ve Hakların Kiralanması İşlemlerinin KDV Karşısındaki Durumu
188
7.1.4. Vakıflara ait Gayrimenkullerin Kiralanmasına İlişkin Düzenlenen Kira Sözleşmelerinin Damga Vergisi Karşısındaki Durumu
189
7.1.5. Vakıfların Tasarruflarını Bankada Değerlendirmesi Sonucunda Elde Ettiği Menkul Sermaye İratlarından Tevkifat Yapılması
189
7.1.6. Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Vakıflara Yapılan Bağışların Gelir Vergisi Bakımından Durumu
190
7.1.6.1. Bağışa Konu Olacak Mallar ve Bağışın Niteliği
190
7.1.6.2. Bağışı Yapanlarca Düzenlenecek Belgenin Niteliği
190
7.1.6.3. Vakıflarca Düzenlenecek Belge
191
7.1.6.4. Kayıt Düzeni ve Beyannamelerde Gösterim
191
7.1.6.4.1. Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Vakıflara Yapılan Bağışların KDV Bakımından Durumu
191
7.1.7. Cumhurbaşkanınca Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıflara Yapılacak Bağış ve Yardımların İndirilmesi
191
7.2. Vakıflara Ait İktisadi İşletmelerin Vergisel Konumları
192
7.2.1. Vakıf İktisadi İşletmelerinin Vergi Mükellefiyeti
192
7.2.2.1. Beyanname Verme ve Verginin Ödenmesi
193
7.2.3. Yabancı Vakıflara Ait iktisadi İşletmelerin Vergilendirilmesi
193
7.2.4. İktisadi İşletmelerinin Karının Vakfa Aktarımı
194
7.3. Cumhurbaşkanı Kararıyla Vakıflara Vergi Muafiyeti Tanınması
195
7.3.1. Vakfa Vergi Muafiyeti Tanınabilmesi İçin Gereken Hususlar
196
7.3.2. Vergi Muafiyetinden Yararlanmada Usul
197
7.3.3. Faaliyet Konusu
198
7.3.4. Faaliyet Süresi
198
7.3.6. Mal Varlığı ve Yıllık Gelir
199
7.3.7. Gelirin Harcanma Şekli
199
7.3.8. Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıfların Yükümlülükleri
200
7.3.9. Cumhurbaşkanınca Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıflara Sağlanan Vergisel Avantajlar
202
7.3.9.1. KDV İstisnası
202
7.3.9.2. Veraset ve İntikal Vergisi Muafiyeti
203
7.3.9.3. Emlak Vergisi Muafiyeti
203
7.3.9.4. Harç İstisnası
204
7.3.9.5. Damga Vergisi İstisnası
204
7.3.10. Cumhurbaşkanınca Vakıflara Tanınan Vergi Muafiyetinin Kaldırılması
205
7.3.11. Vergi Muafiyetli Vakıftaki Gelirlerin Kullanım Oranları ve Bu Konudaki Sorunlar
205
VAKFIN FAALİYETTEN GEÇİCİ OLARAK ALIKONMASI, VAKFIN (KENDİLİĞİNDEN) SONA ERMESİ (İNFİSAH), VAKFIN DAĞITILMASI (FESİH), TASFİYE İŞLEMLERİ
8. VAKFIN FAALİYETTEN GEÇİCİ OLARAK ALIKONMASI, VAKFIN (KENDİLİĞİNDEN) SONA ERMESİ (İNFİSAH), VAKFIN DAĞITILMASI (FESİH), TASFİYE İŞLEMLERİ
243
8.1. Vakfın Faaliyetten Geçici Olarak Alıkonması
243
8.2. Vakfın (Kendiliğinden) Sona Ermesi (İnfisah)
244
8.3. Vakfın Dağıtılması (Fesih)
247
8.4. Vakfın Tasfiyesi
248
8.5. Sona Eren veya Dağıtılan Yeni Vakıfların Mal ve Hakları, Vakıflarda Birleşmenin Olamayacağı
248
9. Vakıflarda Denetim
251
VAKIFLA İLGİLİ ÖZEL KONU VE SORUNLAR
10. VAKIFLA İLGİLİ ÖZEL KONU VE SORUNLAR
257
10.1. Uluslararası Faaliyette Bulunma
257
10.2. Üst Kuruluş Kurma ve Katılma
258
10.3. Yabancı Vakıflarla İlgili Düzenlemeler
260
10.5. Çalıştırılanlara ve İşçilere Yardım Vakıfları, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları ve Diğer Vakıf Türleri
264
10.5.1. Çalıştırılanlara ve İşçilere Yardım Vakıfları
264
10.5.2. Sosyal Sigorta Vakıfları
268
10.5.3. Diğer Vakıf Türleri
281
10.6. Vakıflara Kamu Bütçelerinden Yardım Yapılması
281
10.7. Vakıfların Etkinlikleri, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri
283
VAKIFLARIN YÜKSEK ÖĞRETİM KURUMLARI KURMASI (VAKIF ÜNİVERSİTELERİ)
11. VAKIFLARIN YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI KURMASI (Vakıf Üniversiteleri)
285
11.1. Dayanak Anayasa Düzenlemesi
285
11.2. 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’ndaki Düzenlemeler
287
11.2.1. 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’na Göre Vakıf Yükseköğretim Kurumunun Kurulması
288
11.2.2. 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’na Göre Vakıf Yükseköğretim Kurumuna Sağlanacak Muafiyetler ve Mali Kolaylıklar
290
11.2.3. 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’na Göre Vakıf Yükseköğretim Kurumları ile İlgili Sair Düzenlemeler
292
11.2.4. 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’na Göre Vakıf Yükseköğretim Kurumlarına Devlet’çe Sağlanacak Yardımlar
296
11.3. 2809 Sayılı Yükseköğretim Teşkilat Kanunu’ndaki Düzenlemeler
298
11.4. 124 Sayılı Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumlarının İdari Teşkilatı Hk. KHK
298
11.5. 2914 Sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu
299
11.6.1. Vakıf Yükseköğretim Kurumları Yönetmeliği Doğrultusunda, Vakıf Yükseköğretim Kurumlarının Gözetim–Denetim, Değerlendirme ve Faaliyetten Alıkonması
305
11.6.2. Vakıf Yükseköğretim Kurumları Yönetmeliği Doğrultusunda, Vakıf Yükseköğretim Kurumları ile İlgili Mali Hususlar
309
DEVLET YÜKSEK ÖĞRETİM KURUMLARINI DESTEKLEYEN VAKIFLAR (ÜNİVERSİTE VAKIFLARI)
12. DEVLET YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINI DESTEKLEYEN VAKIFLAR (ÜNİVERSİTE VAKIFLARI)
313
12.1. 5072 Sayılı (5234 Sayılı Kanun ile Değişik) Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun ve Getirilen Düzenlemeler
314
VAKIFLARLA İLGİLİ MEVZUAT
321
VAKIFLARDA KULLANILACAK FORMLAR
323