Vergi Ceza Hukukunda Muhasebe Hileleri Kavram – Mevzuat – Uygulama Dr. Mehmet Ali Parlak  - Kitap

Vergi Ceza Hukukunda Muhasebe Hileleri

Kavram – Mevzuat – Uygulama

1. Baskı, 
Eylül 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
328
Barkod:
9789750294303
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
315,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Bu çalışma, Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinin (a) fıkrasının birinci bendinde düzenlenen "hesap ve muhasebe hileleri yapmak" hükmünün suç ve cezada kanunilik ilkesini karşılayıp karşılamadığı temelinde suçun kapsamı, özellikleri, unsurları ve sonuçlarının doktrin, içtihat ve mevzuat hükümleri ışığında incelenmesini konu edinmektedir.
Muhasebe hilesi, geniş anlamda, işletmelerde meydana gelen değer hareketlerinin belgelendirilmesinden faaliyet sonuçlarının raporlanmasına kadar olan süreçte işlemlerin gerçeği yansıtmayacak şekilde değiştirilmesidir. Bu itibarla, muhasebe hilesi, muhasebe, denetim, ticaret hukuku gibi farklı disiplinlerin inceleme alanlarına giren genel bir kavramdır. Ayrıca, vergi kaçakçılığı fiili olarak vergi hukuku doktrininde de önemli bir tartışma konusudur. Vergi hukukundaki tartışmalar, muhasebe hilesi kavramının tanımsız, torba suç, kaçakçılık suçlarının en geneli ve işlevsiz bir suç olup olmadığına yöneliktir. Bu tartışmaların kaynağı, kanun koyucunun maddede suçun kurucu unsurlarına yer vermemesi ve soyut tipe dair bir belirleme yapmamasıdır. Bu bakımdan, çalışmada farklı disiplinler açısından muhasebe hilesinin kapsamı, yöntemleri, sebepleri ve sonuçları karşılaştırmalı olarak ele alınmış; tümden gelim yöntemiyle vergi hukukundaki muhasebe hilesi suçunun içeriği tespit edilmeye çalışılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Muhasebe Hilesi Suçu
.
Suç ile Korunan Değer
.
Suçunun Konusu ve Unsurları
.
Suçun Özel Görünüş Biçimleri
.
Cezaya Etki Eden Haller
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Kısaltmalar 
15
Giriş 
17
Birinci Bölüm
VERGİ MUHASEBESİ VE MUHASEBE HİLESİ
I. VERGİ MUHASEBE İLİŞKİSİ 
21
II. MUHASEBEDE HATA KAVRAMI 
23
A. Hata Kavramı 
24
1. Genel Olarak 
24
2. Borçlar Hukukunda Hata 
25
3. Ceza Hukukunda Hata 
27
4. Vergi Hukukunda Hata 
29
B. Muhasebe Hatası Kavramı 
31
1. Muhasebe Standartlarına Göre Hata 
32
2. Sermaye Piyasası Hukukuna Göre Hata 
33
C. Muhasebe Hatalarının Sınıflandırılması 
33
1. Matematik Hataları 
34
2. Kayıt Hataları 
35
a. Rakam Hataları 
35
b. Hesap Hataları 
36
(1) Yanlış Hesaba Kayıt 
36
(2) Borç/Alacak Tarafının Karıştırılması 
36
c. Unutma ve Mükerrer Kayıt Hataları 
37
d. Nakil Hataları 
37
3. Bilançoyu Etkileyen Hatalar 
38
a. Değerleme Hataları 
39
b. Hesapların Birleştirilmesi 
40
4. Gelir Tablosunu Etkileyen Hatalar 
40
5. Telafi Edici Hatalar 
41
6. Diğer Hatalar 
41
D. Muhasebe Hatalarının Sebepleri 
42
1. Bilgisizlik 
42
2. Tecrübesizlik 
43
3. İhmal ve Dikkatsizlik 
43
III. MUHASEBEDE HİLE KAVRAMI 
43
A. Hile Kavramı 
44
1. Genel Olarak 
44
a. Borçlar Hukukunda Hile 
45
b. Ceza Hukukunda Hile 
46
c. Türk Ticaret Hukukunda Hile 
47
2. Hilenin Özellikleri 
48
3. İşletmelerde Hile Türleri 
48
a. Çalışan Hileleri 
48
b. Satıcı Hileleri 
49
c. Müşteri Hileleri 
49
d. Yönetim Hileleri 
50
e. Yatırım Hileleri 
50
4. İşletmelerde Hilelerin Sebepleri 
50
a. İşletme Sahiplerinin Hileye Başvurma Sebepleri 
51
(1) Vergi Kaçırmak 
51
(2) Borçlanma Maliyetlerini Düşürmek 
51
(3) Yatırımcıyı ve Finansal Piyasaları Etkilemek 
52
b. İşletme Çalışanlarının Hileye Başvurma Sebepleri 
52
(1) Baskı Unsuru 
53
(2) Fırsat Unsuru 
53
(3) Haklı Gösterme Unsuru 
54
B. Muhasebede Hile 
54
1. Muhasebe Hilesi Kavramı ve Özellikleri 
55
2. Muhasebe Hilelerinin Sebepleri 
58
3. Muhasebe Hilelerinin Sınıflandırılması 
59
a. Kasdî Hatalar 
61
b. Kayıt Dışı İşlemler 
61
c. Zamanından Önce veya Sonra Kayıt 
62
d. Uydurma Hesaplar 
63
e. Belge Sahtekarlığı 
64
f. Bilanço Oyunları 
66
(1) Bilanço Maskelemesi 
67
(2) Bilanço Makyajlama 
67
4. Muhasebe Hilesine Benzer Kavramlar ve Muhasebe Hilesinden Farkı 
68
a. Muhasebe Manipülasyonu 
68
(1) Kâr Yönetimi 
69
(2) Kârın İstikrarlı Hale Getirilmesi 
69
(3) Büyük Temizlik Muhasebesi 
70
(4) Yaratıcı Muhasebe Uygulamaları 
70
(5) Agresif Muhasebe 
71
(6) Finansal Hile 
72
b. Varlıkların Kötüye Kullanımı 
72
c. Yolsuzluk ve Ahlaki Olmayan Davranışlar 
73
5. Kanuna Karşı Hile Müessesesi ve Muhasebe Hilesi 
74
a. Muvazaa 
76
(1) Muvazaa Kavramı 
76
(2) Muvazaanın Unsurları 
78
i. Görünürdeki İşlem 
78
ii. Muvazaa Anlaşması 
79
iii. Üçüncü Kişileri Aldatma Kastı 
79
iv. Gizli İşlem 
79
(3) Muvazaanın Türleri 
80
i. Mutlak Muvazaa 
80
ii. Nisbî Muvazaa 
80
(4) Muvazaanın Sonuçları 
81
b. Peçeleme 
82
(1) Peçeleme Kavramı 
84
(2) Peçelemenin Unsurları 
86
(3) Peçelemenin Sonuçları 
86
c. Muvazaa ile Peçeleme Müessesesinin Karşılaştırılması 
87
d. Muhasebe Hilesinin Kanuna Karşı Hile ve Peçeleme Müesseseleri ile Karşılaştırılması 
88
IV. MUHASEBEDE HATA VE HİLENİN AYIRT EDİLMESİ 
90
V. MUHASEBE HİLESİNİN ÖNLENMESİNE YÖNELİK DÜZENLEMELER 
93
A. Sermaye Piyasası Kanunu’nda Muhasebe Hilesi 
93
B. Türk Ticaret Kanunu’nda Muhasebe Hilesi 
95
C. Vergi Usul Kanunu’nda Muhasebe Hilesi 
97
İkinci Bölüm
MUHASEBE HİLELERİNİN VERGİ CEZA HUKUKUNDAKİ YERİ
I. VERGİ CEZA HUKUKUNDA MUHASEBE HİLESİ SUÇUNUN UNSURLARI 
99
A. Vergi Ceza Hukukunun Genel Çerçevesi 
100
1. Vergi Ceza Hukukunun Konusu ve Kapsamı 
100
2. Hukuk Sisteminde Vergi Ceza Hukukunun Yeri 
102
3. Vergi Ceza Hukuku Kapsamına Giren Kabahat ve Suçlar 
104
a. Genel Olarak Kabahat, Suç Kavramı ve Unsurları 
104
(1) Kabahat 
104
(2) Suç 
106
(3) Kabahat ve Suçların Unsurları 
108
i. Kanuni Unsur 
108
ii. Maddi Unsur 
110
(a) Harekete Göre Kabahat veya Suçlar 
111
(b) Neticelerine Göre Kabahat veya Suçlar 
113
iii. Hukuka Aykırılık Unsuru 
114
iv. Manevi Unsur 
116
b. Vergi Kabahat ve Suçları 
119
(1) Vergi Kabahatleri 
122
i. Vergi Ziyaı Kabahati 
124
ii. Usulsüzlük 
126
(a) Usulsüzlük Kabahati 
127
(b) Özel Usulsüzlük Kabahati 
128
(2) Vergi Suçları 
128
i. Kaçakçılık 
130
ii. Vergi Mahremiyetini İhlal 
131
iii. Mükellefin Özel İşini Yapma 
132
B. Muhasebe Hilesi Suçunda Korunan Hukuki Değer 
133
C. Muhasebe Hilesi Suçunun Suçun Unsurları Yönünden İncelenmesi 
137
1. Muhasebe Hilesi Suçunun Konusu 
138
a. Vergi Kanunları 
139
b. Tutulan veya Düzenlenen ve Saklanma ve İbraz Mecburiyeti Bulunan Defterler ve Kayıtlar 
140
(1) Defterler 
141
i. Defter Tutma Yükümlülüğü 
141
ii. Muhasebe Hilesi Suçunun Konusu Defterler 
142
(2) Kayıtlar 
144
(3) Saklama ve İbraz Mecburiyeti 
145
2. Muhasebe Hilesi Suçunun Unsurları 
147
a. Kanuni Unsuru 
147
(1) 5432 Sayılı Vergi Usul Kanununda Muhasebe Hilesi 
148
(2) 213 Sayılı Vergi Usul Kanununda Muhasebe Hilesi 
149
(3) Muhasebe Hilesi Suçunun Hukukiliği ve Tanım Önerisi 
151
b. Maddi Unsuru 
162
(1) Hareket 
163
i. Defter ve Kayıtlarda Hesap Hilesi 
164
ii. Defter ve Kayıtlarda Muhasebe Hilesi 
166
(2) Netice 
173
(3) İlliyet Bağı 
174
c. Hukuka Aykırılık Unsuru 
175
(1) Kanun Hükmünü Yerine Getirme ve Amirin Emri 
176
(2) Meşru Savunma ve Zorunluluk Hali 
177
(3) Hakkın Kullanılması ve İlgilinin Rızası 
178
d. Manevi Unsuru 
178
(1) Kast 
179
(2) Taksir 
182
II. MUHASEBE HİLESİ SUÇUNUN MAĞDURU VE FAİLİ 
183
A. Muhasebe Hilesi Suçunun Mağduru 
183
B. Muhasebe Hilesi Suçunun Faili 
184
1. Gerçek Kişilerde Suçun Faili 
185
a. Muhasebe İşlerinde Personel Çalıştırılması Halinde Fail 
185
b. İşlerin Vekaletname ile Yetkili Kılınan Kişilerce İdaresinde Fail 
186
c. Küçük ve Kısıtlılarda Fail 
187
d. Mükellefin Vefatı Halinde Fail 
188
e. Adi Ortaklıklarda Fail 
188
2. Tüzel Kişilerde Suçun Faili 
189
Üçüncü Bölüm
MUHASEBE HİLESİ SUÇUNUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ VE SUÇUN SONUÇLARI
I. MUHASEBE HİLESİ SUÇUNUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ 
193
A. Teşebbüs 
193
1. Suça Teşebbüs Kavramı 
193
2. Muhasebe Hilesi Suçunda Teşebbüs 
194
a. 4369 Sayılı Kanun Öncesi Suça Teşebbüs 
194
b. 4369 Sayılı Kanun Sonrası Suça Teşebbüs 
196
B. İştirak 
197
1. Suça İştirak Kavramı 
197
2. Muhasebe Hilesi Suçuna İştirak 
198
a. Faillik 
199
(1) Müşterek Faillik 
199
(2) Dolaylı Faillik 
200
b. Azmettirme 
200
c. Yardım Etme 
201
d. Muhasebe Hilesi Suçuna İştirakte Menfaat Kavramı ve Cezada İndirim 
201
C. İçtima 
204
1. Suçlarda İçtima 
204
2. Muhasebe Hilesi Suçunun İçtimaı 
204
a. Zincirleme Suç 
205
(1) Birden Fazla İhlalin Bulunması 
206
(2) Aynı Suçun İşlenmesi 
207
(3) Suçun Değişik Zamanlara İşlenmesi 
209
(4) Bir Suç İşleme Kararının Bulunması 
211
b. Fikri İçtima 
211
II. MUHASEBE HİLESİ SUÇUNDA SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA 
213
A. Soruşturma ve Kovuşturma Usulü 
213
1. Suçun Vergi İncelemesi Esnasında Tespiti Halinde Soruşturma Makamına Bildirimi 
214
a. Vergi Müfettişlerince Suç Duyurusunda Bulunma 
215
b. Vergi İncelemesine Yetkili Diğer Memurlarca Suç Duyurusunda Bulunma 
216
c. Kovuşturma Şartı Olarak Mütalâa 
217
(1) Mütalâanın Kapsamı 
218
(2) Mütalâanın Yargılamaya Etkisi 
220
d. Suçun Bildirilmemesinin Sonuçları 
223
2. Soruşturma Makamının Suçtan Sair Suretle Haberdar Olması 
225
3. Soruşturulan/Kovuşturulan Kişi Dışındakiler İçin Mütalâa 
228
B. Cezalandırmada Görevli ve Yetkili Mahkeme 
228
1. Görevli Mahkeme 
228
2. Yetkili Mahkeme 
230
C. Ceza Mahkemesi ve Vergi Cezalarını Uygulayacak Makam ve Mercilerin Kararlarının Birbirine Etkisi 
230
1. Ceza Mahkemesi ile Vergi İdaresi Kararlarının Birbirine Etkisi 
231
2. Anayasa Mahkemesinin 4.11.2021 Tarihli İptal Kararı Sonrasında Ceza Mahkemesi İle Vergi Mahkemesi Kararlarının Etkileşimi 
233
D. Muhasebe Hilesi Suçunun Cezası ve Cezaya Etki Eden Haller 
236
1. Muhasebe Hilesi Suçunun Cezası 
236
a. Hapis Cezası 
238
b. İdari Para Cezası 
239
c. “Non Bis İn İdem“ İlkesi 
240
2. Cezaya Etki Eden Haller 
245
a. İzaha Davet 
245
b. Pişmanlık ve Islah 
247
(1) Pişmanlık ve Islah Müessesesinin Kapsamı 
247
(2) Pişmanlık ve Islah Müessesesinin Şartları 
250
i. Kendiliğinden Haber Verme 
250
ii. Beyanda Bulunma 
251
iii. Verginin Pişmanlık Zammı ile Ödenmesi 
252
(3) Pişmanlık ve Islah Müessesesinin Muhasebe Hilesi Suçu Bakımından Sonuçları 
252
c. Kanun Yolundan Vazgeçme 
253
(1) Vergi Yargısında Kanun Yolları 
255
(2) Kanun Yolundan Vazgeçmenin Şartları 
256
i. Vergi ve/veya Ceza İhbarnamesine Karşı Dava Açılması 
256
ii. Davanın Süresinde Açılması 
256
iii. Kararlarda Kanun Yolunun Açık Olması 
256
iv. Kanun Yolundan Vazgeçme Talebinde Bulunulması 
257
(3) Kanun Yolundan Vazgeçmenin Sonuçları 
257
d. Ölüm 
258
e. Uzlaşma 
259
(1) Uzlaşma Müessesesinin Kapsamı 
260
(2) Uzlaşmanın Sonuçları 
262
i. Uzlaşmanın Sağlanması Halinde 
262
ii. Uzlaşmanın Vaki Olmaması Halinde 
263
iii. Uzlaşmanın Temin Edilememesi Halinde 
264
(3) Tarhiyat Öncesi Uzlaşma 
264
(4) Muhasebe Hilesi Suçunda Uzlaşma ve Tarhiyat Öncesi Uzlaşma 
266
f. Cezalarda İndirim 
267
(1) Vergi Cezalarında İndirim 
267
i. Kapsamı 
268
ii. Şartları 
269
iii. İndirim Oranı 
270
(2) Hapis Cezalarında İndirim 
270
i. Etkin Pişmanlık Müessesesinin Kapsamı 
272
ii. Etkin Pişmanlık Müessesesinde Cezalarda İndirim Şartları ve Sonuçları 
274
g. Zamanaşımı 
275
(1) Dava Zamanaşımı 
276
(2) Ceza Zamanaşımı 
278
III. MUHASEBE HİLESİNE BAŞVURUNUN VERGİSEL SONUÇLARI 
279
IV. MUHASEBE HİLESİNE BAŞVURUNUN VERGİ SORUMLULARI AÇISINDAN SONUÇLARI 
281
A. Meslek Mensuplarının Mali Sorumlulukları 
282
1. Meslek Mensuplarının 3568 Sayılı Kanun’dan Kaynaklı Mali Sorumlulukları 
283
2. Meslek Mensuplarının Vergi Usul Kanunu Uyarınca Mali Sorumlulukları 
284
3. Müşterek ve Müteselsil Mali Sorumluluğun Tespiti 
286
B. Meslek Mensuplarının Cezai Sorumlulukları 
288
Sonuç 
291
Kaynakça 
303
Kavram Dizini 
327