Teoride ve Uygulamada Eser Sözleşmelerinde Yüklenicinin Eksik İfa (Eksik İş) ve Ayıplı İfadan Sorumluluğu Prof. Dr. Cevdet Salih Şahiniz  - Kitap
Teoride ve Uygulamada

Eser Sözleşmelerinde Yüklenicinin Eksik İfa (Eksik İş) ve Ayıplı İfadan Sorumluluğu

2. Baskı, 
Ocak 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
240
Barkod:
9789750289835
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
635,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Eser sözleşmesinin kurulmasından sonra, yüklenici tarafından eksik veya ayıplı eser meydana getirilip teslim edilmesi uygulamada sıkça karşılaşılan, birçok davaya konu olan ve mahkemeleri oldukça meşgul eden bir durumdur.
Çalışmada konu Türk Borçlar Kanunu hükümleri açısından ele alınmış ve Türk Borçlar Kanununa göre yüklenicinin eksik ve ayıplı ifadan sorumluluğu incelenmiştir. Türk Borçlar Kanununun bu konuya ilişkin hükümleri de tacirler arasında akdedilen eser sözleşmelerinde geniş bir uygulama alanına sahip olduğundan, inceleme esas itibariyle, tacirler arası eser sözleşmeleri bakımından yapılmıştır.
Eserdeki inceleme, genel olarak uygulamada rastlanılan bütün eser sözleşmeleri açısından yapılmıştır. Böyle olmakla birlikte, taşınır bir eserin imalini (örneğin makine imalini) konu edinen eser sözleşmeleri ile taşınmaz inşaatını konu edinen inşaat sözleşmeleri ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri üzerinde özel olarak durulmuş ve bu tür eser sözleşmelerinin yüklenici tarafından eksik ve ayıplı ifası daha detaylı olarak incelenmiştir. Zira uygulamada, eksik ve ayıplı ifadan kaynaklanan hukuki sorunlar daha ziyade bu tür eser sözleşmelerinde çıkmaktadır. Bu nedenle, örnekler ve Yargıtay kararları da daha ziyade bu tür eser sözleşmelerine ilişkin olarak verilmiştir.
Her bir konuya ilişkin olarak, önce teorik açıklama yapılmış, daha sonra da (eğer varsa) o konudaki Yargıtay kararları açıklanmıştır. Yargıtay kararlarının metinlerine, dipnotlarda değil, sayfanın içinde yer verilmiştir. Çalışmamızda konu, hem teorisyenlere (akademisyenlere) hem de uygulamacılara (avukatlara, hakimlere vb.) faydalı olacak şekilde incelenmeye çalışılmış ve her iki hukukçu grubunun ihtiyacı mümkün olduğunca karşılanmaya çalışılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Yüklenicinin Eseri Teslim Borcu ve İfası, İş Sahibinin Eseri Teslim Almaktan Kaçınma Hakkı, İspat Yükü
.
Eksik İfa ve Sonuçları
.
Ayıplı İfa ve Sonuçları
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Kısaltmalar 
12
Giriş 
13
Birinci Bölüm
YÜKLENİCİNİN ESERİ TESLİM BORCU VE İFASI,
İŞ SAHİBİNİN ESERİ TESLİM ALMAKTAN KAÇINMA HAKKI,
İSPAT YÜKÜ
I. ESER SÖZLEŞMESİNDE “TESLİM”, “TESELLÜM”, “KABUL” VE “İFA OLARAK KABUL” KAVRAMI 
15
II. TESLİMİN İNCELEME KONUMUZ AÇISINDAN ÖNEMİ VE SONUÇLARI 
17
A. Genel Olarak 
17
B. İş Sahibinin Bedel Ödeme Borcunun Muaccel Olması 
20
III. TESLİMİN NASIL GERÇEKLEŞTİRİLECEĞİ 
21
A. Yüklenicinin Hakimiyet Alanında Meydana Getirilen Eserlerde 
21
B. İş Sahibinin Hakimiyet Alanında Meydana Getirilen Eserlerde 
22
C. Maddi Bir Cisim Üzerinde Biçimlenmemiş Eserlerde 
25
D. Teslim Borcunun Ne Şekilde Yerine Getirileceğinin Sözleşmede Belirtilmiş Olduğu Durumlarda 
26
IV. İŞ SAHİBİNİN ESERİ TESLİM ALMAKTAN KAÇINMA HAKKI 
30
A. Genel Olarak 
30
B. Yüklenicinin Hakimiyet Alanında Meydana Getirilen Eserlerde 
32
C. İş sahibinin Hakimiyet Alanında Meydana Getirilen Eserlerde 
34
D. Maddi Bir Cisim Üzerinde Biçimlenmemiş Eserlerde 
34
E. Eseri Teslim Almaktan Kaçınma Hakkının şartları ve Kullanılma Biçimi 
35
1. Hakkın Kullanılması için Gerekli Şartlar 
35
2. Hakkın Kullanılma Biçimi 
36
a. Yüklenicinin Hakimiyet Alanında Meydana Getirilen Eserlerde 
36
b. İş Sahibinin Hakimiyet Alanında Meydana Getirilen Eserlerde 
36
c. Maddi Bir Cisim Üzerinde Biçimlenmemiş Eserlerde 
38
V. TESLİMİ İSPAT YÜKÜ 
38
İkinci Bölüm
EKSİK İFA VE SONUÇLARI
§ 1. EKSİK İFA KAVRAMI, BUNUN AYIPLI İFADAN AYIRT EDİLMESİ VE EKSİK İFA EDİLEN ESERİN TESLİMİNİN GERÇEKLEŞİP GERÇEKLEŞMEYECEĞİ SORUNU 
47
I. EKSİK İFA (EKSİK İŞ) KAVRAMI 
47
II. EKSİK İFANIN AYIPLI İFADAN AYIRT EDİLMESİ 
49
A. Genel Olarak 
49
B. Eksik İfa (Eksik İş) Sayılıp Sayılmayacakları Tartışmalı Bazı Durumlar 
52
1. İnşaat Sözleşmelerinde İskan Ruhsatının Alınmamış Olması 
52
a. İskan Ruhsatının Alınmamış Olmasının “Ayıplı İfa” Olduğu Görüşü 
52
b. İskan Ruhsatının Alınmamış Olmasının “Eksik İfa (Eksik İş)” Olduğu Görüşü 
53
2. İnşaat Sözleşmelerinde Yüzölçümü Eksikliği 
58
III. YÜKLENİCİNİN ESERİ EKSİK TESLİM ETMESİ HALİNDE HUKUKİ ANLAMDA TESLİMİN GERÇEKLEŞİP GERÇEKLEŞEMEYECEĞİ SORUNU 
62
A. Doktrinde İleri Sürülen Görüşler 
62
1. Öncülüğünü GAUCH’un Yaptığı ve Doktrinde Hakim Olan Görüş 
62
2. Öncülüğünü KOLLER’in Yaptığı Görüş 
64
3. GÜMÜŞ’ün Görüşü 
65
4. AYAN’ın Görüşü 
66
a. Önemsiz Eksikliklerde 
67
b. Önemli Eksikliklerde 
68
c. Orta Derecede Önemli Eksikliklerde 
68
B. Görüşümüz 
70
1. Önemsiz Eksikliklerin Teslime Etkisi 
70
2. Önemli Eksikliklerin Teslime Etkisi 
71
3. Orta Derecede Önemli Eksikliklerin Teslime Etkisi 
71
§ 2. EKSİK İFAYA RAĞMEN TESLİMİN GERÇEKLEŞTİĞİ DURUMLARDA EKSİKLİKLERİN HANGİ HÜKÜMLERE TABİ OLACAĞI SORUNU 
72
I. GENEL OLARAK 
72
II. EKSİK İFA HALİNDE DOĞRUDAN “AYIP HÜKÜMLERİNİN” UYGULANACAĞI GÖRÜŞÜ 
73
III. EKSİK İFA HALİNDE “GENEL HÜKÜMLERİN” UYGULANACAĞI GÖRÜŞÜ 
75
§ 3. EKSİK İFAYA RAĞMEN TESLİMİN GERÇEKLEŞTİĞİ DURUMLARDA İŞ SAHİBİNİN SAHİP OLACAĞI HAKLAR 
85
I. GENEL OLARAK 
85
II. İŞ SAHİBİNİN YÜKLENİCİYE KARŞI SAHİP OLACAĞI HAKLAR 
87
A. Genel Olarak 
87
B. Aynen ifa ve Eserin Eksik Teslim Edilmiş Olmasından Doğan Zararın Tazminini Talep Hakkı 
87
C. Bedelden İndirim ve Eserin Eksik Teslim Edilmiş Olmasından Doğan Zararın Tazminini Talep Hakkı 
89
D. İş Sahibinin Ödemezlik Def’ini Kullanma Hakkı 
99
E. Eksik İfaya Dayanan Taleplerin Tabi Olduğu Zamanaşımı Süresi 
105
Üçüncü Bölüm
AYIPLI İFA VE SONUÇLARI
§ 1. YÜKLENİCİNİN AYIPLI İFADAN SORUMLULUĞUNUN DOĞMASI İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR 
107
I. TESLİM EDİLEN ESERİN AYIPLI OLMASI 
107
A. Ayıp Kavramı, Ayıp Sayılan Durumlar ve Ayıp Çeşitleri 
107
1. Ayıp Kavramı 
107
2. Ayıp Sayılan Durumlar 
107
a. Sözleşmede Kararlaştırılmış Olan Vasıfların (Niteliklerin) Eksikliği 
107
b. Lüzumlu Vasıfların (Gerekli Niteliklerin) Eksikliği 
109
3. Ayıp Çeşitleri 
112
a. Maddi Ayıp – Hukuki Ayıp 
112
b. Gizli Ayıp – Açık Ayıp 
112
c. Önemli Ayıp – Daha Az Önemli Ayıp 
114
d. Asli Ayıp – İkincil Ayıp 
115
e. Kasten Gizlenen Ayıp – Kasten Gizlenmeyen Ayıp 
115
f. Ağır Kusurdan Kaynaklanan Ayıp – Ağır Kusurdan Kaynaklanmayan Ayıp 
116
B. Eserin Ayıplı Olduğunu İspat Külfeti 
117
II. MUAYENE VE İHBAR (GÖZDEN GEÇİRME VE BİLDİRİM) KÜLFETLERİNİN YERİNE GETİRİLMESİ 
119
A. Genel Olarak 
119
B. Muayene (Gözden Geçirme) Külfeti 
119
C. İhbar Külfeti 
123
D. Muayene ve İhbar Külfetlerinin Yerine Getirilmemesinin Sonuçları 
136
III. ESERİN KABUL EDİLMEMİŞ OLMASI 
136
IV. ESERİN TESLİMİ SIRASINDA İŞ SAHİBİNİN AYIBI BİLMEMESİ 
137
V. ESERDEKİ AYIBIN İŞ SAHİBİNE YÜKLENEBİLECEK BİR SEBEPTEN DOĞMAMASI 
138
A. Genel Olarak 
138
B. Eserdeki Ayıbın İş Sahibinin Talimatından Doğması 
139
C. Eserdeki Ayıbın İş sahibine Yüklenebilen Herhangi Bir Sebepten Doğması 
143
D. Eserdeki Ayıbın İş Sahibinin Talimatından ya da İş Sahibine Yüklenebilen Diğer Bir Sebepten Doğmasının Sonuçları 
147
VI. SORUMSUZLUK ANLAŞMASININ BULUNMAMASI 
149
§ 2. YÜKLENİCİNİN AYIPLI İFA DOLAYISIYLA YÜKLENİCİYE KARŞI SAHİP OLDUĞU HAKLAR 
149
I. GENEL OLARAK 
149
II. SÖZLEŞMEDEN DÖNME HAKKI 
151
A. Hukuki Niteliği, Şekli ve Kapsamı 
151
B. ÖZEL ŞARTLARI 
154
1. Eserin Kullanılamaz Olması 
154
2. Hakkaniyet Gereği Kabulünün Beklenemez Olması 
156
3. Eserin kullanılamaz veya hakkaniyet gereği kabulü beklenemez ölçüde sözleşme hükümlerine aykırı olması 
158
C. Dönme Hakkının TBK md. 475/f.3 Hükmü Uyarınca Sınırlanması 
159
D. Dönme Hakkının TBK md. 228/f.2 Hükmünün Kıyasen Uygulanması Suretiyle Sınırlanması 
163
1. İş Sahibine Yüklenebilecek (İş Sahibinin Sorumlu Olduğu) Bir Neden Yüzünden Eserin Yok Olması veya Esaslı Şekilde Bozulması 
163
2. İş Sahibinin Eseri Devretmesi ya da Biçimini Değiştirmesi 
165
3. İş Sahibinin Ayıplı Olduğunu Bilerek Eseri Kullanması 
165
E. Dönme Hakkının Kullanılmasını Sınırlayan Hallerden Birinin Bulunması Halinde Hakimin Kendiliğinden Diğer Seçimlik Haklardan Birine Karar Verip Veremeyeceği Sorunu 
166
F. Sözleşmeden Dönmenin Sonuçları 
169
1. Dönmenin Sonuçları (Etkisi ve Hükümleri) Bakımından Genel Olarak Doktrinde Kabul Edilen Görüşler ve Görüşümüz 
170
a. ÖZ’ün Görüşü 
170
b. BUZ’un Görüşü 
171
c. Görüşümüz 
174
2. Ayıp Dolayısıyla Eser Sözleşmesinden Dönmenin Etkisi ve Hükümleri (Tasfiye İlişkisi) 
174
a. Sözleşmeden Dönmenin “Yükleniciye” Getirdiği Yükümlülükler 
175
b. Sözleşmeden Dönmenin “İş Sahibine” Getirdiği Yükümlülükler 
176
c. Sözleşmeden Dönme Durumunda Tarafların İade Borçlarının Zamanaşımı, Yerini Getirme Sırası ve Yeri 
181
III. BEDEL İNDİRİMİ YAPILMASINI İSTEME HAKKI (BEDEL İNDİRİMİ HAKKI) 
183
A. Bedel İndirimi Hakkının Kullanılması 
183
B. Bedel İndirimi Hakkının Hukuki Niteliği 
186
C. Bedelden İndirilecek Tutarın Hesaplanması 
188
1. Tazminat Yöntemi 
188
2. Nisbi Yöntem (Nisbi Metod) 
190
3. Mutlak Yöntem (Mutlak Metod) 
192
4. Maliyete Göre Hesaplama Yöntemi 
192
D. Mahkeme Uygulamasında Sıkça Karşılaşılan Bir Durum: “Nesafet Farkı” veya “Nesafet Bedeli” Adı Altında Bedelden İndirim Yapılması (Nesafet İndirimi) 
195
IV. AYIBIN GİDERİLMESİNİ İSTEME HAKKI (ONARIM HAKKI) 
199
A. Hukuki Niteliği ve Kullanılması 
199
B. Özel Şartları 
200
C. Sonuçları 
203
D. Ayıbı Giderim Masrafları 
204
E. Ayıbın Giderilmesi Borcunun İfasında Temerrüt ve Borcun Kötü İfası 
207
1. Eserin Ayıbı Giderilmiş Şekilde “Teslim Borcunda” Temerrüt 
207
2. Ayıbı Gidermeye İlişkin “İş Görme Borcunda” Temerrüt ve Kötü İfa 
208
3. Eserin Ayıpları Giderilmiş Olan Teslimi Borcunun Kötü İfası 
209
F. Ayıbın Giderilmesine Engel Durumlar 
210
G. İş Sahibinin Ödemezlik Def’ini İleri Sürme Hakkı 
211
V. ZARARIN TAZMİNİNİ İSTEME HAKKI 
211
A. “Ayıbı Takip Eden Zarar (Ayıp Sonucu Ortaya Çıkan Zarar)” ve “Ayıp Zararı” Kavramları 
211
C. Yeni Borçlar Kanununda Eserdeki Ayıbın Yol Açtığı Zararların Tazminine İlişkin Düzenleme 
215
D. İş Sahibinin Tazminini Talep Edebileceği Zarar Kalemleri 
219
VI. ESERDE KULLANILAN MALZEMENİN AYIPLI OLMASINDA DURUM 
222
§ 3. AYIPTAN DOĞAN HAKLARA İLİŞKİN ZAMANAŞIMI, İSPAT KÜLFETLERİ VE ÖDEMEZLİK DEF’İ 
224
I. AYIPTAN DOĞAN HAKLARIN TABİ OLDUĞU ZAMANAŞIMI 
224
A. Seçimlik Hakların Tabi Olduğu Zamanaşımı 
224
B. Tazminat Alacaklarının Tabi Olduğu Zamanaşımı 
228
II. AYIPLI İFADA İSPAT KÜLFETLERİ 
229
III. GENEL OLARAK İŞ SAHİBİNİN ÖDEMEZLİK DEF’İNİ KULLANMA HAKKINA SAHİP OLMASI 
230
Kaynakça 
235
Kavram Dizini 
237