İnşaat İşlerinde Vergi, Muhasebe ve KDV İade Uygulamaları Kavram – Teori – Uygulama Muhammed Kutub Bağırgan - Kitap

İnşaat İşlerinde Vergi, Muhasebe ve KDV İade Uygulamaları

Kavram – Teori – Uygulama

2. Baskı, 
Eylül 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
494
Barkod:
9789750294464
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Yayınevi:
Seçkin Yayıncılık
Fiyatı:
460,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
1. baskı
Ekim 2022
520,00₺
310,00₺ (%40)
Kitabın Açıklaması
Güncellenmiş ikinci baskısını yapan kitap, inşaat sektöründe faaliyet gösteren firmalar, SMMM, YMM, Vergi Müfettişleri ve Vergi Daireleri çalışanları için hazırlanmıştır. Kitap, özel inşaat işlerinin vergi mevzuatındaki yerini, muhasebe uygulamalarının nasıl yapılacağını ve KDV iadesi almak isteyen mükelleflerin izlemesi gereken adımları ayrıntılı olarak açıklamaktadır.
İnşaat sektöründeki harcamaların belirli bir düzen ve kurallara uygun şekilde yapılması durumunda, KDV iadesi olarak alınması mümkündür. Eser, bu konuda uzun yıllara dayalı mesleki tecrübesi olan (E) Vergi Müfettişi Muhammed Kutub Bağırgan tarafından hazırlanmıştır.
Kitapta, yap-sat, yap-kullan, kat (arsa) karşılığı yahut hasılat (gelir) karşılığı inşaat işleri ile yabancılara yapılan konut ve işyeri satışları, kentsel dönüşüm projeleri ve inşaat işlerinde yapılması gereken KDV tevkifatına yönelik vergisel düzenlemeler, ayrıca sahada yaşanan teknik sorunlar ve bunlara karşı vergi idaresinin ve yargının bakış açısı, hem özelgeler hem yargı kararları hem de örneklerle birebir konunun muhataplarına aktarılmaktadır. Ayrıca, özel inşaat işlerinin muhasebe uygulamaları da örnekler yoluyla açıklanarak, tereddüt içeren tüm uygulamalar netleştirilmektedir. Yine kitap içerisinde, nihayete erdirilen inşaat işlerine yönelik KDV iadelerinin nasıl talep edileceği, işlem adımları ve müphem konuların nasıl aydınlatılacağına dair özgün çözüm önerileri sunulmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
İnşaat İşlerinin Vergisel Boyutu
.
İnşaat İşlerine İlişkin Muhasebe Uygulamaları
.
İnşaat İşlerine İlişkin İndirimli Oran KDV İade Sistemi
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Birinci Kısım
ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNİN VERGİSEL BOYUTU
Birinci Bölüm
İNŞAAT VE ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNİN TANIMI VE BİLEŞENLERİ
I. İNŞAATIN TANIMI 
19
II. ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNİN TANIMI, AYRIMI VE BİLEŞENLERİ 
20
İkinci Bölüm
ÖZEL İNŞAAT (YAP – SAT VE YAP – KULLAN) İŞLERİNİN
VERGİSEL BOYUTU
I. YAP – SAT ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNİN VERGİSEL BOYUTU 
23
A. İşletmeye Dahil Arsanın Üzerine İnşaat Yapılması 
23
B. İşletmeye Dahil Olmayan Arsanın İşletmeye Dahil Edilerek İnşaat Yapılması 
25
C. Satın Alınan Arsa Üzerine İnşaat Yapılması 
27
D. İşletmeye Dahil Binanın Yıkılarak Yerine Yenisinin Yapılması 
29
E. Satın Alınan Binanın Yıkılarak Yerine Yenisinin Yapılması 
30
II. YAP – KULLAN ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNİN VERGİSEL BOYUTU 
32
A. Vergi Mükellefiyeti Olan Firmalarca İhtiyaca İstinaden veya Yatırım Amaçlı Yapılacak İnşaatlar 
32
B. Vergi Mükellefiyeti Olmayanlarca Yatırım Amaçlı Yapılacak İnşaatlar 
33
1. Şahsi İhtiyaç Sınırının Aşılması Halinde Vergileme 
33
2. Şahsi İhtiyaç Sınırının Aşılmaması Halinde Vergileme 
36
Üçüncü Bölüm
KAT (ARSA) KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNİN
HUKUKİ DURUMU VE VERGİSEL BOYUTU
I. KAT (ARSA) KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ 
37
A. Kat (Arsa) Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin Hukuki Niteliği ve Önemi 
38
B. Kat (Arsa) Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin Önemi 
40
C. Örnek Düzenlenme Şeklinde Kat (Arsa) Karşılığı Sözleşmesi 
41
II. KAT (ARSA) KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNİN VERGİ MEVZUATI YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ 
46
A. Gelir ve Kurumlar Vergisi Yönünden 
46
1. Arsa Sahibinin Vergilendirilmesi 
47
a. Kurumlar Vergisi Mükellefi Olan Arsa Sahiplerinin Vergilendirilmesi 
47
aa. Taşınamaz Satış Kazanç İstisnası 
48
aaa. Taşınmazların Kat (Arsa) Karşılığı Devri Halinde Kazanç İstisnası 
52
b. Gerçek Kişi Arsa Sahiplerinin Vergilendirilmesi 
53
aa. Arsanın Ticari İşletmeye (Bilançoya) Dahil Olması Veya Arsa Alım Satım İşleminin Devamlı Olarak Yapılması Ayrıca Arsa Karşılığı Alınan Bağımsız Bölümlerin Ticari Organizasyon İçerisinde Satışı Durumu 
53
aaa. Ticari Organizasyonun Oluşmasında Devamlılık Kriteri ve Vergi İdaresinin Görüşü 
54
bbb. Ticari Organizasyonun Oluşmasında Devamlılık Kriterine İlişkin Vergi Yargısının Görüşü 
58
bb. Arsanın Ticari İşletmeye Dahil Olmaması ve Arsa Karşılığı Teslim Alınan Bağımsız Bölümlerin Devamlılık Kapsamı İçinde Satılmaması Durumu 
64
aaa. İvazsız (Karşılıksız) Edinilen Arsalar 
64
bbb. İvazlı Edinilen Arsalar 
65
i. Gayrimenkullerde İktisap Tarihi 
66
ccc. Değer Artış Kazancının Belirlenmesi 
68
ddd. Değer Artış Kazancının Beyanı 
73
2. Müteaahit Firmanın Vergilendirilmesi 
74
a. Vergilendirmeye İlişkin Genel Mevzuat 
74
b. Vergiyi Doğuran Olay 
81
3. Gelir veya Kurumlar Vergisi Yönünden Özellikli Hususlar 
83
a. Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi Gereği Fiilen Arsa Sahibine Ya Da Müteahhide Ait Olmayan Bağımsız Bölümlerin Satışında Vergileme 
83
b. Kat Karşılığı İnşaat İşlerinin Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşi Olup Olmadığı 
85
c. Müteahhit Tarafından Arsa Sahiplerine Yapılan Nakit ve Kira Ödemelerinin Durumu 
87
d. Müteahhit Tarafından Bağımsız Birimlerin Zamanında Teslim Edilememesi Nedeniyle Arsa Sahiplerine Yapılacak Tazminat Ödemelerinin Durumu 
91
e. Arsa Sahibinin Yükümlülüğünde Olan Ancak Müteahhit tarafından Yapılan Giderler 
92
f. Arsa Sahibinden Ayrıca Nakit Ödeme Alınması Durumu 
94
g. Kayıtdışı Çalışan Taşeron (Alt İşveren) Sorunu 
95
h. Arsa Sahibine Verilen Dairelerin Altsoya (Çocuklarına) Bedelsiz Devri 
97
ı. Kat Karşılığı Arsasını Müteahhide Veren Kooperatifin Kurumlar Vergisi Muafiyeti 
98
i. Arsa Sahibine Teslim Edilen Bağımsız Bölümlere İlişkin Düzenlenen Faturada Yer Alan KDV’nin Tahsil Edilmemesi Halinde Gider Kaydı 
102
j. İnşaat Devam Ederken Kat İrtifakı Kurulmak Suretiyle Yapılan Satışlar 
103
k. Temelden/Topraktan/Maketten Satış ve Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi 
105
l. Müteahhide Devredilecek Arsa için Gelir Stopajı Yapılıp Yapılmayacağı 
106
m. Devre Mülk Teslimleri 
107
n. Taşeronların Yaptıkları İşlemlerin Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşi Olması Durumunda Yapılması Gereken Vergi Kesintisi 
108
o. Arsa Sahibi Firma Tarafından Yapılan Giderlerin Yansıtma Faturası İle Yapı Müteahhidine Yansıtılması 
109
ö. Asgari İşçilikte Ortaya Çıkabilecek Fark İşçilik Tutarının Gider Yazılıp Yazılamayacağı 
109
p. Serbest Meslek Erbaplarının Yapacağı Özel Bina İnşaatının Vergi Kanunları Karşısındaki Durumu 
111
B. Vergi Usul Kanunu Yönünden 
112
1. Belge Düzeni 
113
a. Fatura 
113
aa. Arsa Payı ve Arsa Payı Karşılığı Bağımsız Bölüm Faturası 
113
bb. Müteahhide Kalan Bağımsız Bölümlere İlişkin Satış Faturası 
114
b. Gider Pusulası 
114
2. İnşaat Maliyeti 
116
a. İnşaat Maliyetinin Unsurları 
116
b. Birim İnşaat Maliyetlerinin Hesaplanması 
118
c. Emsal Bedel Tespiti 
122
aa. İşletmeden Çekilen Bağımsız Bölümler İçin Emsal Bedel Hesaplaması 
123
C. Damga Vergisi Kanunu Yönünden 
126
1. Kat (Arsa) Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinin Damga Vergisi Kanunundaki Yeri ve Vergilendirilmesi 
128
2. Özel İnşaat İşlerine İlişkin Düzenlenecek Diğer Sözleşmeler 
129
D. Harçlar Kanunu Yönünden 
130
1. Tapu ve Kadastro İşlemleri 
130
a. Bağımsız Bölümlerin Alıcılara Devrinde Tapu Harcı 
130
b. Arsa Sahibinin Arsa Payı Devri ile Müteahhidin Arsa Sahibine Bağımsız Bölüm Devrinde Tapu Harcı 
131
c. 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Kapsamındaki Gayrimenkullerde Tapu Harcı 
133
d. Tapu ve Kadastro İşlemlerine Dair Diğer Harç Oranları 
134
e. Gayrimenkul Teslimlerinde Tapuda Gösterilen Bedele KDV’nin Dahil Olup Olmadığı 
135
2. Noter İşlemleri 
136
E. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden 
137
a. 7104 Sayılı Kanun ve 18 No.lu Tebliğ Öncesi Arsa karşılığı İnşaat İşlerine İlişkin Uygulama 
138
aa. Arsa karşılığı İnşaat İşleri Trampa mı Değil mi? 
138
bb. Arsa Payı ve Bağımsız Bölüm Teslimlerinde Emsal Bedel Nedir? 
141
aaa. Eski Emsal Bedel Uygulamasının Danıştay Tarafından İptali 
142
b. 7104 Sayılı Kanun ve 18 No.lu Tebliğ Sonrası Arsa karşılığı İnşaat İşlerine İlişkin KDV Kanunu ve Tali Mevzuata Eklenen Mevzuat Hükümleri ve Uygulama 
144
aa. Arsa karşılığı İnşaat İşlerinin Trampa Olduğu Yasallaştı 
144
bb. Emsal Bedel Tespitinin Nasıl Yapılması Gerektiği Yasallaştı 
145
cc. 7104 Sayılı Kanun İle Getirilen Trampa ve Emsal Bedele İlişkin Düzenlemeleri Açıklayan 18 No.lu Tebliğ Hükümleri 
146
2. Vergiyi Doğuran Olay 
152
a. Müteahhit Tarafından Kendisine Kalan Dairelerin Alıcılara Tesliminde Vergiyi Doğuran Olay 
153
b. Arsa Sahibinin Bağımsız Bölüm Karşılığı Müteahhide Arsa Payı Teslimi İle Müteahhidin Arsa Payı Karşılığı Arsa Sahibine Bağımsız Bölüm Teslimde Vergiyi Doğuran Olay 
154
c. Arsa Karşılığı Yapılan Bağımsız Bölüm Teslimlerinin KDV Beyanında Gösterilmesi 
156
3. Arsa ve Bağımsız Bölümlerin KDV Oranı 
156
a. Müteahhide Teslim Edilen Arsa Payına İlişkin KDV Oranı 
157
b. Müteahhit Tarafından Arsa Sahibine ve Diğer Alıcılara Konut Teslimlerine İlişkin KDV Oranı 
157
aa. Konutlarda Net Alan Tespiti 
166
c. Müteahhit Tarafından Arsa Sahibine ve Diğer Alıcılara İşyeri Teslimlerine İlişkin KDV Oranı 
168
4. Örnek Emsal Bedel Hesaplaması 
169
5. KDV Yönünden Özellikli Hususlar 
178
a. İnşaat Tamamlanmadan Arsa Tapusunun Müteahhide Devri 
178
b. Arsa Sahibinin Kurumlar Vergisi Mükellefi Olması Halinde Arsa Payı Devri ve Elde Edilen Bağımsız Bölümlerin Satışı Nedeniyle KDVK’nun 17/4–r Kapsamında İstisnadan Yararlanması 
180
aa. Aktife Kayıtlı Arsanın Devri Halinde 
180
bb. Arsa Karşılığı Alınan Bağımsız Bölümlerin Devri Halinde 
182
c. Gayrimenkul Teslimlerinde Tapuda Gösterilen Bedele KDV’nin Dahil Olup Olmadığı 
182
d. Prefabrik Yapılarda KDV Oranı 
183
e. Tapu Sicilinde Kargir Ev veya Bahçeli Ev Vasfına Haiz Taşınmazın Satışında KDV Oranı 
184
g. İki Katlı ya da Dubleks Evlerin KDV Durumu 
187
h. İkiz Evlerin KDV Durumu 
187
ı. Devre Mülk ve Devre Tatil Satışlarında KDV Durumu 
188
j. Bağımsız Bölüm Satışına Aracılık İşlemlerinde KDV 
192
k. Konutların İşyeri Olarak Kullanılması Halinde KDV 
193
l. Kat (Arsa) Karşılığı İnşaat Sözleşmesi Kapsamında Üretilen Bağımsız Bölümlerin KDVK’nun 13/1–i Kapsamında Yabancılara Satışı 
195
aa. Arsa Sahibine Kalan Bağımsız Bölümlerin Yabancılara Satışı 
195
bb. Müteahhide Kalan Bağımsız Bölümlerin Yabancılara Satışı 
196
m. Satışlar Dolayısıyla Oluşması Muhtemel Kur ve Vade Farkları 
197
aa. Müteahhitlerce Alınan Avanslar İçin Kur Farkı Hesaplanır mı? 
198
bb. Müteahhitlerce Vadeli Satışlar Nedeniyle Oluşacak Alacaklar İçin Kur ve Vade Farkı Hesaplanması 
200
n. Kooperatif Üyelerine Düzenlenecek Faturada Yer Alması Gereken Matrahın Tespiti 
202
o. İmar Barışı İle Konuta Çevrilen Bağımsız Bölümler 
202
ö. Üzerinde Yapı Bulunan Arsa Vasıflı Taşınmazın Satışında Uygulanması Gereken Kdv Oranı 
203
p. Yapı Ruhsatı "Apart Otel" İken "Apart Ünite" Olarak Değiştirilen Gayrimenkullerin Satılması Durumunda Uygulanması Gereken Kdv Oranı 
204
r. Yapı Ruhsatında Esaslı Değişikliğin KDV’ye Etkisi 
205
Dördüncü Bölüm
HASILAT (GELİR) PAYLAŞIM MODELİNE GÖRE YAPILAN
ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNİN HUKUKİ DURUMU VE VERGİSEL BOYUTU
I. HASILAT (GELİR) PAYLAŞIM MODELİ 
209
A. Hasılat (Gelir) Paylaşım Modelinin Tanımı 
210
B. Hasılat (Gelir) Paylaşım Modelinin Hukuki Statüsü 
211
1. Hasılat (Gelir) Paylaşım Modelinin Hukukiliği Noktasında Yaşanan İhtilaflar 
213
a. Hasılat (Gelir) Paylaşım Sözleşmesi Bir Adi Ortaklık Sözleşmesi midir? 
213
b. Hasılat (Gelir) Paylaşım Sözleşmesi Bir Eser Sözleşmesi midir ? 
215
c. Hasılat (Gelir) Paylaşım Sözleşmesi Bir Satış Sözleşmesi midir ? 
216
C. Hasılat (Gelir) Paylaşım Modeli İle Kat (Arsa) Karşılığı İnşaat Modelinin Karşılaştırılması 
216
D. Hasılat (Gelir) Paylaşım Modelinin İş Akışı ve Uygulama Süreci 
218
II. HASILAT (GELİR) PAYLAŞIM MODELİNİN VERGİSEL BOYUTU 
222
A. Arsa Sahibinin Vergilendirilmesi 
223
1. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden Değerlendirme 
223
a. Arsa Devir İşleminin Ticari Organizasyon Oluşturması 
224
b. Arsa Devir İşleminde Vergiyi Doğuran Olay 
225
aa. Arsa Tapusunun Müteahhide Devredilmediği Durumlarda Vergiyi Doğuran Olay 
226
aaa. Arsa İçin Vergiyi Doğuran Olay Alıcılara Yapılacak İlk Bağımsız Bölüm Tesliminde Mi Yoksa Her Bağımsız Bölüm Tesliminde Mi Ortaya Çıkacak? 
227
bbb. Arsa Tapusunun İnşaatın Başlangıcında veya İnşaat Aşamasında Müteahhide Devredildiği Durumlarda Vergiyi Doğuran Olay 
229
c. Arsa Payı Teslimi Açısından KDV Oranı 
230
d. Arsa Sahibinin Kurumlar Vergisi Mükellefi Olması Halinde KDVK’nun 17/4–r Kapsamında İstisnadan Yararlanması 
231
2. Gelir veya Kurumlar Vergisi Yönünden Değerlendirme 
233
a. Kurum veya Ferdi İşletme Aktifine Dahil Arsanın Teslimi 
234
aa. Arsanın Parçalar Halinde Teslimi Sonrası Oluşan Kazancın Tespiti 
235
bb. Taşınmazların Hasılat (Gelir) Paylaşımı Karşılığı Devri Halinde Kazanç İstisnası 
237
b. Aktife Dahil Olmayan Özel Mülke Konu Arsanın Teslimi 
239
aa. Arsa Tesliminin Ticari Faaliyet Kapsamına Girme İhtimali 
239
bb. Arsa Tesliminin Değer Artış Kazancı Kapsamına Girme İhtimali 
240
B. Hasılat (Gelir) Paylaşım Modeline İlişkin Örnek Uygulama 
244
Beşinci Bölüm
KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJELERİ KAPSAMINDA YAPILAN
İNŞAAT İŞLERİNİN HUKUKİ DURUMU VE VERGİSEL BOYUTU
I. KENTSEL DÖNÜŞÜM 
255
II. KENTSEL DÖNÜŞÜM İÇİN BAŞVURU VE İŞLEM ADIMLARI 
256
III. KENTSEL DÖNÜŞÜM KAPSAMINDAKİ İNŞAAT İŞLERİNİN VERGİSEL BOYUTU 
257
A. İnşaat Uygulama Modellerine Göre Genel Vergileme Rejimleri 
258
B. Kentsel Dönüşüm Uygulamalarında Vergisel Teşvikler 
261
1. 6306 sayılı Kanun ile Getirilen Teşvikler ve Özellikli Hususlar 
262
a. Tapu ve Kadastro Harcı 
263
aa. Muafiyetin Hangi Tarihten İtibaren Kullanılması Gerektiğine Dair İdari Yaklaşım 
265
bb. Muafiyetin Tarafları Açısından İdari Yaklaşım 
265
cc. İdarenin Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki Arsa veya Binanın İlk Maliklerce 3. Kişilere Satışında Muafiyet Uygulaması Açısından Yaklaşımı 
266
dd. İdarenin Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki Kat (Arsa) Karşılığı İnşaat İşlerine İlişkin Arsa Sahipleri İle Müteahhitler Arasında Yapılan İşlemlerde Uygulanması Gereken Muafiyete İlişkin Yaklaşımı 
266
ee. İdarenin Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki Kat (Arsa) Karşılığı İnşaat İşlerinde İnşa Edilen Bağımsız Bölümlerin 3. Kişilere Satışı İşlemlerinde Muafiyete İlişkin Yaklaşımı 
267
ff. İdarenin Tapuda Yapılacak Cins tashihi, Tevhit ve İfraz İşlemlerinde Muafiyete İlişkin Yaklaşımı 
269
gg. İdarenin Tapuda Yapılacak Arsa Vasıflı Taşınmaz Satış İşleminde Muafiyete İlişkin Yaklaşımı 
271
b. Damga Vergisi 
271
aa. İstisnanın Hangi Tarih İtibariyle Uygulanacağına Dair İdari Yaklaşım 
272
bb. Uygulama Kapsamındaki Yapının veya Arsanın 3. Kişilere Satışında İstisna Uygulamasına İlişkin İdari Yaklaşım 
272
cc. İdarenin Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki Kat (Arsa) Karşılığı İnşaat İşlerine İlişkin Arsa Sahipleri İle Müteahhitler Arasında Yapılan İşlemlerde Uygulanması Gereken İstisnaya İlişkin Yaklaşımı: 
272
dd. İdarenin Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki Kat (Arsa) Karşılığı İnşaat İşlerinde İnşa Edilen Bağımsız Bölümlerin 3. Kişilere Satışı İşlemlerinde İstisnaya İlişkin Yaklaşımı: 
273
ee. Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki Yapının Taahhüt Karşılığı Anahtar Teslim Şeklinde Müteahhide Yaptırılması Halinde Düzenlenecek Kağıtlarda İstisnaya İlişkin Yaklaşım 
273
ff. Taşeronlar İle Müteahhitler Arasında Yapılan Sözleşmelerde İstisnaya İlişkin İdari Yaklaşım 
274
gg. Hasılat (Gelir) Paylaşım Modeline Göre Yürütülen İnşaat İşlerinde İstisnaya İlişkin İdari Yaklaşım 
274
2. Katma Değer Vergisi Yönünden Sağlanan Teşvikler 
275
a. Kentsel Dönüşüm Kapsamında İnşa Edilen Konutların Tesliminde İndirimli KDV Oranı Desteği 
275
b. Riskli Yapılara Yönelik İnşaat Taahhüt Hizmetlerinde KDV Oranı Desteği 
278
3. Kira Yardımı Desteği 
279
Altıncı Bölüm
YABANCILARA KONUT VEYA İŞYERİ SATIŞI
I. YABANCILARA KONUT VEYA İŞYERİ SATIŞI 
283
A. İstisna Kapsamına Giren Taşınmazlar 
284
B. İstisna Kapsamına Giren Konut veya İşyerinin İlk Teslim Şartı 
284
1. Kat (Arsa) Karşılığı İnşaat İşlerine İlişkin Değerlendirme 
285
2. İstisna Hükmünün Yayımlandığı Tarihten Önce Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi İle Alınan Bağımsız Bölümler 
286
3. İnşa Edilip Bir Müddet Kiralanan Bağımsız Bölümlerin İstisna Kapsamında Satışı 
286
4. Şirkete Natamam Vaziyette Sermaye Olarak Konulan Bağımsız Bölümlerin İstisna Kapsamında Satışı 
287
C. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar 
288
D. İstisna Kapsamında Yapılan Satış Sırasında Müteahhitlerin Müşteriden Alması Gereken Belgeler 
290
1. Türk Vatandaşlarından Alınması Gereken Belgeler 
290
2. Yabancı Uyruklu Gerçek Kişilerden Alınması Gereken Belgeler 
290
3. Dar Mükellef Kurumlardan Alınması Gereken Belgeler 
291
E. Bedelin Türkiye’ye Getirilme Zamanı 
291
1. Bedelin Bir Kısmı veya Tamamının Yurt İçi Banka Kredilerinden Karşılanması 
292
2. Proje/Maketten/Topraktan Yapılan Satışlar 
293
F. Bedelin Türkiye’ye Getirildiğinin Tevsiki 
294
1. Bedelin Menkul Kıymet Olarak Türkiye’ye Getirilmesi 
295
G. Döviz Cinsi Bedel İçin Kur Farkı Hesaplanıp Hesaplanmayacağı 
295
2. En Geç Bir Yıl İçinde Tahsil Edilmesi Gereken Kalan Tutar İçin Kur Değerlemesi 
296
H. Alıcılar Tarafından Konut veya İş Yerinin Üç Yıl İçerisinde Elden Çıkarılması Durumunda Yapılacak İşlemler ve Uygulanacak Müeyyideler 
297
I. İstisnanın Usule Uygun Olarak Gerçekleşmemesi 
298
İ. İstisnanın Beyanı 
298
J. Yabancılara Yapılacak Bağımsız Bölüm Satışları Sonrası İade Sistemi 
299
1. İade İçin Aranan Belgeler 
301
2. Mahsuben İade 
301
3. Nakden İade 
301
Yedinci Bölüm
ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE KDV TEVKİFATI
I. ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE KDV TEVKİFATI 
305
A. KDV Tevkifatına İlişkin Genel Hükümler 
305
1. Sorumlu Sıfatıyla Beyan Edilerek Ödenen KDV’nin İndirimi 
307
B. Özel İnşaat İşlerinde Yapılması Muhtemel Tevkifat Konuları 
308
1. Yapı Denetim Hizmetleri 
308
2. Temizlik, Çevre ve Bahçe Bakım Hizmetleri 
309
3. Taşımacılık Hizmetleri 
310
a. Yük Taşımacılığı Hizmetleri 
310
b. Servis Taşımacılığı Hizmetleri 
310
4. İş Gücü Temin Hizmetleri 
311
5. Kule, Vinç ve İş Makinası vb. Temin Hizmetleri 
312
6. Ticari Reklam Hizmetleri 
313
7. Demir – Çelik Ürünlerinin Teslimleri 
314
C. Özel İnşaat ve Arsa Karşılığı İnşaat İşlerinde Tevkifat Yapılmayacak Hizmetler 
314
1. Yapım İşleri ile Bu İşlerle Birlikte İfa Edilen Mühendislik–Mimarlık ve Etüt–Proje Hizmetleri 
314
2. Tevkifat Kapsamına Girmeyen Diğer Hizmetler 
317
D. İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulaması 
318
E. Tevkifat Uygulamasında Sınır ve Belge Düzeni 
319
F. Müteahhitlerce 2 No.lu KDV Beyannamesinin Düzenlenmesi 
320
G. Matrahta Değişiklik Nedeniyle Yapılması Gereken Düzeltme İşlemleri 
322
H. Müteahhitlerce Fazla veya Yersiz Tevkif Edilen Vergilerin İadesi 
324
İkinci Kısım
ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNE İLİŞKİN
MUHASEBE UYGULAMALARI
Birinci Bölüm
ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE SİSTEMİ
I. ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE SİSTEMİ 
327
A. Özel İnşaat İşlerinde Kullanılacak Maliyet Hesapları 
327
1. Özel İnşaat İşlerinde Maliyet Hesapları 
330
a. 150 – İlk Madde ve Malzeme Hesabı 
330
aa. 150 – İlk Madde ve Malzeme Hesabının Maliyet Unsurları 
331
bb. 150– İlk Madde ve Malzeme Hesabının İşleyişi 
335
aaa. İlk Madde ve Malzeme İadesi, İskonto ve Ciro Primi 
336
bbb. İlk Madde ve Malzemenin İşletmeden Çekilmesi 
338
ccc. İlk Madde ve Malzemede Yaşanan Kayıplar 
340
i. Zayi Olan Hammade (Değeri 0–TL olan mallar) 
340
ii. Değeri Düşen Hammadde 
343
iii. Fireler 
346
iv. Çalınan Hammadde 
347
iv. Stok Sayımları Sonucu Ortaya Çıkan Farklılıklar 
349
ddd. Satın Alınan, İşletmeye Dahil Olan veya Kat (Arsa) Karşılığı Temin Edilen Yahut Hasılat (Gelir) Paylaşım Usulüne Göre Temin Edilen Arsanın İMM’ye Kaydı 
350
i. Satın Alınan Arsa Üzerine İnşaat yapılması 
351
ii. Satın Alınan Arsa Üzerinde Bulunan Binanın Yıkılması ve Yerine Yenisinin Yapılması 
354
iii. İşletmeye Dahil Arsanın Üzerine İnşaat Yapılması 
356
iv. İşletmeye Dahil Binanın Yıkılarak Arsa Üzerine İnşaat Yapılması 
356
v. Kat (Arsa) Karşılığı Temin Edilen Arsanın Kaydı: 
357
vi. Hasılat (Gelir) Paylaşımı Karşılığı Temin Edilen Arsanın Kaydı: 
362
eee. Hurda İlk Madde Malzeme Satışı 
363
cc. 710 – Direk İlk Madde ve Malzeme Hesabının İşleyişi 
364
aaa. Üretime Sevk Edilen Malzemelerin İnşaat Maliyetine Aktarılması 
365
bbb. Kullanılmayan Malzemelerin Stoklara Alınması 
366
ccc. 710–DİMM Hesabının 711–DİMM Yansıtma Hesabıyla Maliyete Yüklenmesi 
366
b. 710 – Direk İşçilik Giderleri Hesabı 
367
aa. İşçilik Giderleri Muhasebe Kaydı 
367
bb. SGK Primlerinin Giderleştirilmesi 
369
cc. 720–DİG Hesabının 721–DİG Yansıtma Hesabıyla Maliyete Yüklenmesi 
371
c. 730 – Genel Üretim Giderleri Hesabı 
371
aa. Genel Üretim Giderlerinin Dağıtımı 
372
bb. Genel Üretim Giderlerine İlişkin Örnek Uygulamalar 
373
cc. 730–GÜG Hesabının 731–GÜG Yansıtma Hesabıyla Maliyete Yüklenmesi 
374
d. 151 – Yarı Mamul Üretim Hesabı 
374
e. 152 – Mamuller Hesabı 
376
f. 620 – Satılan Mamuller Maliyeti Hesabı (–) 
376
g. Maliyet Hesaplarının Akış Şeması 
377
İkinci Bölüm
ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE ÖZELLİKLİ
MUHASEBE UYGULAMALARI
I. ÖZEL VE KAT (ARSA) KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE ÖZELLİKLİ MUHASEBE UYGULAMALARI 
379
A. Yapı Denetim Firmaları Tarafından Düzenlenen Faturalardan KDV Tevkifatı Yapılması 
379
B. İş Makinaları Kiralama Faturalardan KDV Tevkifatı Yapılması 
381
C. Taşeronların Özel Vergileme Rejimine Tabi Olması Halinde Yapılması Gereken Gelir/Kurum Stopaj Kaydı 
382
D. İşletmeden Çekilen Bağımsız Bölümlere İlişkin Emsal Bedel Tespiti ve İnceleme Neticesinde Yapılması Muhtemel Tarhiyatlara İlişkin Kayıtlar 
383
E. Verilen Sipariş Avanslarının Makbuz Mukabili Yapılıp Yapılmaması 
391
F. Alınan Avanslar ve Gelecek Aylar ve Yıllara Ait Gelirler 
391
Üçüncü Bölüm
İNŞAAT MALİYETİNİN HESAPLANMASI VE
MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
I. İNŞA EDİLEN BAĞIMSIZ BÖLÜMLER İÇİN ÖRNEK MALİYET HESABI VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 
393
A. Müteahhidin Kendi Arsası Üzerine Yaptığı İnşaatlar (Yap–Sat) İçin Kazanç Hesabı ve Muhasebeleştirilmesi 
393
B. Kat Karşılığı Temin Edilen Arsalar Üzerine Yapılan İnşaatlar İçin Kazanç Hesabı ve Muhasebeleştirilmesi 
400
C. Hasılat (Gelir) Paylaşım Modeli İle Temin Edilen Arsalar Üzerine Yapılan İnşaatlar İçin Kazanç Hesabı ve Muhasebeleştirilmesi 
408
Üçüncü Kısım
ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNE İLİŞKİN
İNDİRİMLİ ORAN KDV İADE SİSTEMİ
I. ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE İNDİRİMLİ ORANA TABİ KONUT TESLİMLERİ NEDENİYLE İADE 
419
A. İndirimli Orana Tabi Konut Teslimlerinde İade Uygulaması 
421
1. İade Türleri 
422
a. Yılı İçinde Mahsuben ve Nakden İade 
422
aa. Mahsubu Talep Edilebilecek Borçlar 
422
cc. Vergi İnceleme Raporuna Göre Mahsuben İade 
427
dd. Yılı İçinde Nakden İade İşlemi 
427
b. Yılı İçinde İade Edilmeyen Vergilerin İadesi 
428
2. İade Hesabına Dahil Edilebilecek Yüklenilen KDV’nin Hesaplanması 
430
a. Stoklarda Yer Alan Mallar 
432
b. Amortismana Tabi İktisadi Kıymetler 
432
c. Sonradan Düzenlenen veya Temin Edilen Belgeler 
433
d. Stok Affı İle Yüklenilen KDV 
433
e. Yüklenim Hesabı Yaparken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 
434
3. İade Tutarının Hesaplanması 
435
a. Yılı İçinde Talep Edilen Mahsuben ve Nakden İade Tutarlarının Hesaplanması 
435
b. İzleyen Yıl İçerisinde Talep Edilen Nakden/Mahsuben İade Tutarlarının Hesaplanması 
437
c. Örnek İndirimli Oran İade Hesaplaması 
438
4. İade Uygulamasına İlişkin Diğer Hususlar 
443
a. Süresinden Sonra İade Talebinde Bulunulması 
443
b. Özel Hesap Dönemi Tayin Edilen Mükelleflerin İade Talepleri 
444
c. Önceki Yıllara Ait İade Edilmeyen Alt Sınır Tutarları 
444
d. İndirimli Orana Tabi Konut Teslimlerine İlişkin İade Talep Süresi 
444
e. YMM KDV İadesi Tasdik Raporuna Dayalı İadeler 
445
aa. Genel İade Sistemi 
445
bb. KDV İadesi Ön Kontrol Raporuna Dayalı İade Uygulaması 
446
f. Teminat Karşılığı İade 
447
aa. Teminat Türleri 
448
bb. Teminat Miktarları 
448
cc. Teminat Mektuplarının İadesi 
448
dd. Teminat Mektuplarının Teyidi 
449
ee. Artırımlı Teminat Uygulaması 
449
g. Vergi İnceleme Raporu ile İade 
450
II. İNDİRİMLİ ORAN İADE BAŞVURU SÜRECİ BEYAN VE LİSTELERİN OLUŞTURULMASI 
451
A. İade Taleplerinin Beyannamede Gösterilmesi 
451
1. Yılı İçinde İade Taleplerinin Beyannamede Gösterilmesi 
451
2. Yıllık İade Taleplerinin Beyannamede Gösterilmesi 
451
3. Yılı İçerisinde Mahsup Edilemeyen Tutarların Beyannamede Gösterilmesi 
452
B. İade Talebinde Aranan Belgeler 
453
1. İade Talep Dilekçesi 
455
2. Listelerin Oluşturulması 
456
a. İndirilecek KDV Listesi 
459
b. Yüklenilen KDV Listesi 
464
c. KDV Hesaplama Tablosu 
470
d. İndirimli Oran Hesaplama Tablosu 
472
e. Satış Faturaları Listesi 
474
III. İNDİRİMLİ ORAN KONUT TESLİMLERİNE İLİŞKİN ÖZELLİKLİ HUSUSLAR 
479
A. Kat (Arsa) Karşılığı İnşaat İşlerinde Arsa Nedeniyle Yüklenilen KDV’nin İadesi 
479
B. Mükellefiyetin Terk’i Sonrasında İade 
479
C. İade Talebi İçin Fiili Teslim Şartı 
479
D. Stokta Kalan Konutların Müteahhide Yahut Ortaklarına Devri 
480
E. Ortak Alanlarla İlgili İade Sorunu 
483
F. İmar Barışı İle Konuta Çevrilen Bağımsız Bölümler 
486
G. Yüklenilen KDV Tutarına Maliyetlere ve Karlılığa Yönelik İdarece Yapılan Araştırmalar 
486
H. Düzeltme Beyannamesi ile İade Miktarının Artırılması 
488
Kaynakça 
489
Kavram Dizini 
491
Özgeçmiş 
494
HakkımızdaUluslararası Yayınevi Belgesi2023 Kaynakça Dokümanı Kişisel Verilerin Korunması ÜyelikSiparişlerimİade Politikasıİletişim
 
Ana Sayfa
Kategori
Sipariş
Sepetim
Profil