b) İkincil Piyasaların Örgütlenme Biçimleri
24
aa) Menkul Kıymetler Borsaları
26
§SERMAYE PİYASASI ARACI OLARAK HİSSE SENETLERİ
28
1) Genel Olarak Hisse Senetleri
29
2) Sermaye Piyasası Açısından Hisse Senetlerinin Önemi:
31
3) Hisse Senetlerinin Türleri
32
A- Hamiline ve Nama Yazılı Hisse Senetleri
32
B- Adi ve İmtiyazlı Hisse Senetleri
34
4) Hisse Senedi İhraç Edebilecek Kuruluşlar
37
5) Hisse Senetlerinin Borsada İşlem Görmesi
38
A- Birincil Piyasa İşlemleri
39
B- İkincil Piyasa İşlemleri
39
§SERMAYE PİYASASINDA YATIRIMCI KAVRAMI
40
§SERMAYE PİYASASI HAKKINDAKİ HUKUKİ DÜZENLEMELER
42
1) Hukukî Düzenlemelerin Gerekçeleri
42
A- Piyasa Başarısızlığı Teorisi
43
B- Kamu Yararı Teorisi
44
2) Düzenlemelerin Amaçları
45
A- Yatırımcının Hak ve Menfaatlerinin Korunması
45
B- Yatırımcının Korunmasına Yönelik Hukukî Düzenlemelerdeki Temel İlkeler
47
b) Kamuyu Aydınlatma Yaklaşımı
48
C- Diğer Düzenleme Amaçları
51
3) Avrupa Topluluğu ve Çeşitli Ülkelerde Yatırımcının Korunmasına Yönelik Hukukî Düzenlemeler
52
A- Amerikan Sermaye Piyasasında Yatırımcının Korunmasına Yönelik Hukukî Düzenlemeler
52
a) Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (Securities and Exchange Commission-SEC)
53
b) Birincil Piyasalara Yönelik Hukukî Düzenlemeler (Halka Arzın Düzenlenmesi) 1933 tarihli Menkul Kıymetler Yasası (Securities Act of 1933)
55
c) İkincil Piyasalara ve Kamunun Sürekli Aydınlatılmasına Yönelik Hukukî Düzenlemeler: 1934 tarihli Menkul Kıymetlerin Alım Satım Yasası (Securities Exchange Act of 1934)
56
aa) Menkul Kıymetlerin Kaydı ve Düzenli Raporlar, Bağımsız Denetimden Geçirme Zorunluğu
57
bb) Yetki Talebinin Düzenlenmesi (Proxy)
57
cc) İçerden Öğrenenlerin Ticaretini Önlemeye Yönelik Hukukî Düzenlemeler
58
dd) Alım Tekliflerinin (Tender Offers – Take Over Bids) Düzenlenmesi
59
ee) Sermaye Piyasalarının Gözetimi
60
ff) Borsaların Kaydı ve Diğer Hukukî Düzenlemeler
61
d) 1970 Tarihli Menkul Kıymet Yatırımcılarının Korunmasına Yönelik Yasa (Securities Investor Protection Act of 1970- SIPA)
61
B- Avrupa Birliği’ne Üye Bazı Ülkelerde Direktiften Önceki Uygulamalar
63
C- Avrupa Birliği Konseyinin Yatırımcının Korunması ile ilgili Direktifi
64
II. BÖLÜM YATIRIMCININ KORUNMASINA YÖNELİK HUKUKİ DÜZENLEMELER
§TÜRK TİCARET KANUNU’NDA YATIRIMCININ KORUNMASINA YÖNELİK HÜKÜMLER
70
1) Ortaklıklara İlişkin Hükümler
70
B- Menkul Kıymet İhracı ve Halka Arzına İlişkin Hükümler
71
2) İlgili Diğer Hükümler
72
§SERMAYE PİYASASI KANUNU’NDA YATIRIMCININ KORUNMASINA YÖNELİK HÜKÜMLER
72
1) Sermaye Piyasası Kanunu ve Kapsamı
72
2) Sermaye Piyasası ile İlgili Bazı Temel Kavramlar
73
B- Halka Açık Anonim Ortaklıklar
74
3) Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin Düzenlemeler (Birincil Piyasalara İlişkin)
79
A- Araçların Kurul Kaydına Alınması
79
B- Halka Arz ve Satış İşlemleri
81
a) Sermaye Piyasası Araçlarının Halka Arzı
81
aa) İzâhnamenin Tescili ve Sirküler Kullanma Zorunluğu
81
bb) İlân ve Reklâm Koşulları
83
b) Sermaye Piyasası Araçlarının Halka Satışı
84
aa) Halka Arz veya Satışa Aracılık ve Aracı Kuruluşların Sorumlulukları
84
bb) Hisse Senedi Bedellerinin Tam ve Nakden Ödenmesi
85
bba) Esas Sermaye Sistemini Benimseyen Anonim Ortaklıklar (TTK)
86
bbb) Kayıtlı Sermaye Sistemini Benimseyen Anonim Ortaklıklar (SPK)
86
cc) Satış Esnasında Hisse Senetlerinin Yatırımcıya Teslimi
87
dd) Hisse Senetlerinin Primli Fiyattan Satışı (Agio’lu Satış)
89
ee) Küçük Tasarruf Sahiplerinin (Yatırımcıların) Korunması
91
ffa) Hisse Senetleri Borsada İşlem Gören Ortaklıklar
91
ffb) Halka Açılmak Üzere Hisse Senedi Satışı Yapacak Ortaklıklar
92
ffc) Nitelikleri Belirlenmiş Halka Açık Ortaklıklar
92
gg) Halka Arzda İşlem Yasağı
92
C- Satış Sonrası İşlemler
93
a) Sonuçların Kurul’a Bildirilmesi (Satış Sonuçları Hakkında Bilgi Verme)
93
b) İzahnamedeki Değişikliklerin Kurul’a Bildirilmesi
94
4) İhraççılar ve Halka Açık Anonim Ortaklıklara İlişkin Esaslar
95
A- Sermaye Artırımına İlişkin Esaslar
95
B- Kurul Kaydına Alınma Yükümlülüğü
98
C- Kurul Kaydından Çıkarılma ve Kanunî Yükümlülüklerden Kısmen veya Tamamen Muafiyet
99
D- Genel Kurul Toplantılarına Davet Şekli
100
E- Oydan Yoksun Hisse Senedi İhraç Edebilme
100
F- Tabi Oldukları Kâr Dağıtım Esasları
101
a) Temettü ve Bedelsiz Pay Dağıtım Esasları
101
G- Muhasebe, Malî Tablo ve Raporlarına İlişkin Esaslar
105
a) Malî Tablo ve Rapor Düzenleme Yükümlülüğü
106
b) Bağımsız Denetleme
107
c) Malî Tablo ve Raporların İlânı ve Kurula Bildirim Yükümlülüğü
112
5) Kamuyu Aydınlatmada Özel Durumların Kamuya Açıklanması
113
A- Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği
114
B- Yetki Talebi (Vekâleten Oy Kullanma ve Çağrı Yoluyla Vekâlet Toplama Talepleri - Proxy)
116
C- Alım Teklifi (Çağrı Yoluyla Hisse Senedi Toplanması- Take Over Bids, Tender Offers)
119
III. BÖLÜM SERMAYE PİYASASI FAALİYETLERİ ÇERÇEVESİNDE YATIRIMCININ KORUNMASI
§SERMAYE PİYASASI KURUMLARI, FAALİYETLERİ İLE YATIRIMCILARIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
121
A- Aracı Kuruluşların Yükümlülükleri
124
B- Aracı Kuruluşların Yapamayacakları İşler
125
C- Aracılık Faaliyetleri ile Yatırımcıların Hak ve Yükümlülükleri
126
a) Halka Arza Aracılık (Birincil Piyasada Aracılık)
127
b) Alım Satıma Aracılık (İkincil Piyasada Aracılık)
128
aa) Aracılık Çerçeve Sözleşmesi
129
cc) Alım Satım Taahhütlerinin Yerine Getirilmesi (Tasfiyesi)
131
dd) Yatırımcının Alım Satım Sözleşmesinden Doğan Hak ve Yükümlülükleri
131
c) Sermaye Piyasası Araçlarının Geri Alım veya Satım Taahhüdü ile Alım Satımı (Repo ve Ters Repo)
133
d) Portföy İşletmeciliği ve Yöneticiliği
133
bb) Yatırımcının Portföy Yönetim Sözleşmesinden Doğan Hak ve Yükümlülükleri
136
e) Yatırım Danışmanlığı
138
aa) Yatırım Danışmanlığına İlişkin İlke ve Esaslar
138
bb) Yatırımcının Yatırım Danışmanlığı Sözleşmesinden Doğan Hak ve Yükümlülükleri
139
f)Kredili Sermaye Piyasası Aracı, Açığa Satış ve Sermaye Piyasası Araçlarını Ödünç Alma Verme İşlemleri
140
aa) Kredili Menkul Kıymet İşlemleri
140
bb) Açığa Satış İşlemleri
141
cc) Menkul Kıymet Ödünç işlemleri
142
D- Yatırımcının Aracı Kuruluşların Malî Risklerine Karşı Korunması ilkesi
143
a) Önleyici Tedbirler
144
aa) Aracı Kuruluşların Belge ve Kayıt Düzeni ile Hazırlamakla Yükümlü Oldukları Mali Tablo ve Raporlar
147
bb) Aracı Kuruluşların Kamuyu Aydınlatma Yükümlülüğü
148
b) Yatırımcı Varlıklarını Korumaya Yönelik Tedbirler
149
cc) Yatırımcıları Koruma Fonu
152
dd) Müşteri Varlıklarının Kayden İzlenmesi
153
ee) Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşlar Birliği
153
c) Kurulun Gözetim ve Denetimi ile Cezaî Sorumluluk
154
2) Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları
155
3) Menkul Kıymet Yatırım Fonları
157
§DİĞER SERMAYE PİYASASI KURUMLARI
161
1) Takas ve Saklama Bankası A. Ş. (Takasbank)
161
2) Derecelendirme Kuruluşları
164
3) Bağımsız Denetim Kuruluşları
164
4) Risk Sermayesi Yatırım Ortaklıkları
165
§SERMAYE PİYASASI KURULU
166
1) Kurul’un Görev ve Yetkileri
167
2) Kurul’un Gözetim ve Denetimi
167
§SERMAYE PİYASASI SUÇLARI
168
1) İçerden Öğrenenlerin Ticareti (Insider Trading)
168
2) Yapay Fiyat ve Piyasa Oluşturma (Manipülasyon)
170
3) Yanlış Bilgi Verilmesi
172
4) Kayda Alma ve İzin Esaslarına Aykırılık ve Diğer Suçlar
172
§İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASI
1 73
1) Kuruluşu ve Hukukî Yapısı
173
2) Borsa İşlemleri ve Uyuşmazlık
175
SERMAYE PİYASASI KANUNU
183
§ 2499 SAYILI ANA KANUNA İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER
223
Seri I: Hisse Senetleri
239
Seri IV: Menkul Kıymetleri Halka Arzolunan Ortaklıklara İlişkin Hususlar
239
Seri VI: Yatırım Ortaklıkları
240
Seri VII: Yatırım Fonları
240
Seri VIII: Çeşitli Konular
240
Seri X: Bağımsız Dış Denetleme
241
Seri XI: Muhasebe Standartları
241