TEMEL KAVRAMLAR VE SORUMLULUK TÜRLERİ
I. MALPRAKTİS ÇERÇEVESİNDE SAĞLIK HUKUKU KAVRAMLARI
21
II. KOMPLİKASYON VE TIBBİ MALPRAKTİS AYRIMI
30
III. HEKİMİN SORUMLULUK TÜRLERİ
33
A. Hekimin Hukuki Sorumluluğu
33
B. Hekimlerin Cezai Sorumluluğu
34
C. Hekimin İdari Sorumluluğu
34
D. Hekimlerin Mesleki Disiplin Sorumluluğu
35
TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKSAL DAYANAKLARI VE TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUK ŞARTLARI
I. TIBBİ MÜDAHALE TANIMI
37
II. TIBBİ MÜDAHALENİN CEZA HUKUKU BAKIMINDAN HUKUKSAL DAYANAĞINA İLİŞKİN GÖRÜŞLER
40
A. Tipikliğin Bulunmaması
40
B. Maddi Unsurun Gerçekleşmemesi
41
C. Manevi Unsurun Gerçekleşmemesi
42
D. Hukuka Uygunluk Halinin Mevcudiyeti
43
1. Kanun Hükmünün İcrası
43
2. Hakkın Kullanılması
45
III. TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUK ŞARTLARI
53
A. Hekimlik Sıfatına Sahip Olunması
53
1. Türk Hukukunda Hekimlik Sıfatının Kazanılması
53
a. Tıp Fakültesi Diplomasına Sahip Olmak
54
b. Türk Tabipler Birliğine Kayıtlı Olmak
54
c. Hekimlik Mesleğinin İcrasına Geçici ya da Sürekli Engel Hali Bulunmamak
55
2. Yetkili Hekim Bakımından Önem Arz Eden Haller
55
a. Hekim Olmayan Kişilerin Tıbbi Müdahalede Bulunması
55
b. Yabancı Hekimlerin Tıbbi Müdahalede Bulunması
58
d. İntörn Hekimlerin Tıbbi Müdahalede Bulunması
62
e. Ekip Halinde Tıbbi Müdahalede Bulunulması
63
B. Hastanın Aydınlatılmış Rızası
68
C. Hukuken Kabul Edilmiş Bir Amaca Yönelik Olması
68
3. Hastalıktan Korunmak
70
5. Ceza Muhakemesi ve Mahkeme Kararının Yerine Getirilmesi Amacıyla
70
2. Tıbbi Endikasyon Gerektirmeyen Tıbbi Müdahaleler
73
E. Mesleki Kurallara Uygun Müdahale Edilmesi
77
AYDINLATILMIŞ ONAM VE RIZA
A. Aydınlatılmış Onamın Özellikleri
79
1. Aydınlatılmış Onamın Amacı
79
2. Aydınlatılmış Onamın Kapsamı
80
3. Aydınlatma Yükümlüsü
86
4. Aydınlatılmış Onamı Alınacak Kişi
88
5. Aydınlatılmış Onamın Şekli ve Yöntemi
90
6. Aydınlatılmış Onamın Zamanı
93
1. Güvenlik (Tedavi) Aydınlatması
94
2. Karar/Otonomi Aydınlatması
96
a. Teşhis Aydınlatması
96
3. Ekonomik Külfet ve Zorunluluklar Hakkında Aydınlatma
99
C. Aydınlatma Yükümlülüğünün İstisnaları
100
1. Hastanın Aydınlatma Hakkında Vazgeçmesi
100
2. Tıbbi Zorunluluk Halleri
100
3. Hastanın Bilgi Sahibi Olması ve Hastanın Önceden Aydınlatılmış Olması
102
4. Aydınlatmanın Olumsuz Etkisinin Bulunması
104
5. Rıza Aranmayan Tıbbi Müdahalelerin Varlığı
107
1. Küçüklerde Aydınlatılmış Onam
108
2. Kısıtlılarda Aydınlatılmış Onam
111
E. Aydınlatmanın Geri Alınması veya Değiştirilmesi
112
A. Rıza Kavramı ve Hukuki Niteliği
113
B. Rıza Ehliyeti ve Rızayı Açıklayacak Kişi
114
2. Kısıtlıların Durumu
118
F. Kanuni Temsilcinin Tıbbi Müdahaleye Rıza Göstermemesi
121
H. Rızanın Hukuka ve Ahlaka Uygun Olması ve Sakatlanmaması
124
I. Rızanın Aranmadığı Durumlar
125
1. Hastanın Üstün Nitelikteki Özel Yararı ve Acil Haller
126
2. Üstün Kamu Yararının Varlığı
127
3. Ceza Hukukundan Kaynaklanan Müdahaleler
130
4. Tutukevi ve İnfaz Kurumlarındaki Müdahaleler ve Açlık Grevi Hali
132
TIBBİ HATA VE TIBBİ KUSUR TESPİTİ
A. Tıbbi Hata Türleri
137
a. Tıbbi Müdahalenin Yapılmaması
140
b. Yanlış Tıbbi Müdahale Yönteminin Seçilmesi
141
c. Hasta Vücudunda Yabancı Madde Unutulması
141
d. Hastanın veya Uzvun Karıştırılması
143
e. Konsültasyon Alınmaması
145
f. Tıbbi Araç ve Aletlerin Kullanımından Kaynaklı Hatalar
145
3. Aydınlatılmış Onam Hataları
146
4. Organizasyon Hataları
146
5. Komplikasyon Yönetimi Hataları
149
6. Tedavi Sonrası Bakım Yükümlülüklerinin İhlali
150
B. Tıbbi Hata Bildirim Sistemi ve Sisteme Bildirilen Tıbbi Hataların Oranı
150
II. MALPRAKTİS KAYNAKLI CEZA DAVALARINDA İSPAT
152
B. İspatın Konusu ve Nispiliği
153
A. Bilirkişilik ve Nitelikleri
157
1. Bilirkişilik Nedir
157
2. Bilirkişinin Yükümlülükleri
158
3. Bilirkişinin Hak ve Yetkileri
159
4. Bilirkişi Raporunun Hukuku Niteliği
162
5. Uzman ve Bilirkişiliğin Kıyaslanması
164
B. Bilirkişiye Gönderilmesi Gereken Belgeler ve Sorular
165
1. Kayıt Tutma Yükümlülüğü
165
2. Bilirkişi İncelemesine Gönderilen Dosyada Bulunması Gereken Tıbbi Kayıtlar
168
a. Tıbbi Kayıt Formları ve Belgeleri
168
c. Adli Tıp Kurumu ve e–Nabız Sisteminin Bilirkişi Raporlarında Kullanımı
177
3. Bilirkişiye Gönderilen Dosya Kapsamında Mahkeme Tarafından Sorulması Gereken Sorular
180
C. Bilirkişi Raporunun Oluşumu ve Sonuçları
184
1. Bilirkişi Raporu Kapsamında Dikkat Edilmesi Gereken Usul Kuralları
184
2. Bilirkişilerin Değerlendirme Metodunun Sistemleştirilmesi
187
E. Bilirkişilik Kurumları
194
2. Yüksek Sağlık Şûrası
196
3. Yükseköğretim Kurumları
197
4. Tabip Odaları Onur Kurulları
198
5. Özel Hukuk Tüzel Kişi Bilirkişi Kurumları
199
I. CEZA MUHAKEMESİ ŞARTI VE İZİN
203
II. 7406 SAYILI KANUN DEĞİŞİKLİĞİ KAPSAMINDAKİ SORUŞTURMA İZNİ SÜRECİ
203
A. Kanuni Değişiklik Sonrası Kanun Kimleri Kapsamaktadır
204
B. Hangi Eylem ve İşlemler Soruşturma İznine Tabidir
207
C. Düzenlemenin Soruşturma ve Kovuşturmalara Etkisi
208
1. Haklarında Kesinleşmiş Soruşturma İzni Kararı Bulunanlar
208
2. Haklarında Kesinleşmiş Soruşturma İzni Verilmeme veya İşleme Koymama Kararı Bulunanlar
208
3. Haklarındaki Soruşturma İzni Süreci Devam Edenler
208
4. Özel Sağlık Kurum ve Kuruluşları ile Vakıf Üniversitelerinde Görev Yapanlar
209
D. Mesleki Sorumluluk Kurulu’nun Yapısı ve Görevleri
210
E. Ceza Davaları ve Rücu Davaları Arasındaki İlişki
215
III. 2547 SAYILI KANUN KAPSAMINDAKİ SORUŞTURMA İZNİ SÜRECİ
220
HEKİMLER TARAFINDAN İŞLENEBİLEN BAZI SUÇ TİPLERİ
I. TAKSİR KAVRAMI VE TAKSİRDEN DOĞAN CEZAİ SORUMLULUK
221
D. Bilinçli Taksir – Olası Kast Ayrımı
224
E. Taksirden Doğan Sorumluluğun Unsurları
225
1. Tipik Suçun Taksirle İşlenebilir Olması
225
2. Hareketin İradi Olması
226
3. Neticenin İradi Olmaması
226
4. Neticenin Öngörülebilir Olması
226
5. Nedensellik Bağının Bulunması
227
6. Dikkat ve Özen Yükümlülüğünün İhlal Edilmesi
227
II. TAKSİRLE ÖLDÜRME SUÇU
228
B. Suçla Korunan Hukuki Değer
228
E. Suçun Maddi Unsurları
230
F. Hukuka Aykırılık Unsuru
236
G. Suçun Manevi Unsuru
237
H. Suçun Özel Görünüş Biçimleri
239
III. Taksirle Yaralama Suçu
246
B. Suçla Korunan Hukuki Değer
247
E. Suçun Maddi Unsurları
247
F. Suçun Nitelikli Halleri
250
1. İkinci Fıkra Kapsamındaki Nitelikli Haller
250
a. Duyu veya Organlarından Birinin İşlevinin Sürekli Zayıflamasına Neden Olma
250
b. Mağdurun Vücudunda Kemik Kırılmasına Neden Olma
252
c. Mağdurun Konuşmasında Sürekli Zorluğa Neden Olma
252
d. Mağdurun Yüzünde Sabit İze Neden Olma
253
e. Mağdurun Yaşamını Tehlikeye Sokan Bir Duruma Neden Olma
254
f. Gebe Bir Kadının Çocuğunun Vaktinden Önce Doğmasına Neden Olma
255
2. Üçüncü Fıkra Kapsamındaki Nitelikli Haller
256
a. İyileşme Olanağı Bulunmayan Bir Hastalığa veya Bitkisel Hayata Neden Olma
256
b. Mağdurun Duyularından veya Organlarından Birinin İşlevini Yitirilmesine Neden Olma
256
c. Mağdurun Konuşma ya da Çocuk Yapma Yeteneklerinin Kaybolmasına Neden Olma
257
d. Mağdurun Yüzünün Sürekli Değişikliğine Neden Olma
258
e. Gebe Bir Kadının Çocuğunun Düşmesine Neden Olma
259
3. Fiilin Birden Fazla Kişinin Yaralanmasına Sebep Olması
260
G. Hukuka Aykırılık Unsuru
261
H. Suçun Manevi Unsuru
261
I. Suçun Özel Görünüş Biçimleri
261
IV. GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇU
264
B. Suçla Korunan Hukuki Değer
264
E. Suçun Maddi Unsurları
268
a. İcrai Hareketle İşlenen Görevi Kötüye Kullanma
268
aa. Kamu Görevlisinin Gerçekleştirdiği Fiilin Göreviyle İlgili Olması
269
bb. Görevin Gereklerine Aykırı Hareket Etmek
270
b. İhmali Hareketle İşlenen Görevi Kötüye Kullanma
271
aa. Kamu Görevlisinden Yapması Beklenilen Fiilin Göreviyle İlgili Olması
272
bb. Görevin Gereklerini Yerine Getirmekte İhmal ve Gecikme
272
a. Kişilerin Mağduriyetine Neden Olmak
275
b. Kamunun Zararına Neden Olmak
276
c. Kişilere Haksız Menfaat Sağlamak
277
F. Hukuka Aykırılık Unsuru ve Kusurluluğu Etkileyen Haller
278
1. Kanunun Hükmü ve Amirin Emrini İfa
279
5. Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit
282
H. Suçun Manevi Unsuru
283
I. Suçun Özel Görünüş Biçimleri
284