POZİTİVİST HUKUK DEVLETİ ANLAYIŞI
I. HUKUKİ POZİTİVİZM HAKKINDA GENEL BİLGİ
80
II. HUKUKİ POZİTİVİZMİN HUKUK HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ
82
III. KATI VEYA DIŞLAYICI HUKUKİ POZİTİVİZMİN ÖNEMLİ TEMSİLCİLERİNİN
HUKUK ve DEVLET HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ
119
1. Thomas Hobbes (1588–1679)
119
a. Hobbes’un Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşleri
120
b. Hobbes’un Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi
131
2. John Austin (1790–1859)
147
a. Austin’in Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşleri
147
b. Austin’in Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi
156
3. Léon Duguit (1859–1928)
165
a. Duguit’nin Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşleri
165
b. Duguit’nin Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi
179
4. Hans Kelsen (1881–1973)
199
a. Kelsen’in Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşleri
199
b. Kelsen’in Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi
217
5. Joseph Raz (1939–2022)
227
a. Raz’ın Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşleri
228
b. Raz’ın Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi
239
IV. ESNEK veya KAPSAYICI HUKUKİ POZİTİVİZMİN EN ÖNEMLİ TEMSİLCİSİ
HART’IN HUKUK ve DEVLET HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ
245
1. Esnek veya Kapsayıcı Hukuki Pozitivizm Hakkında Genel Bilgi
245
2. H.L.A. Hart (1907–1992)
247
a. Hart’ın Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşleri
247
b. Hart’ın Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi
259
I. USULİ HUKUK DEVLETİNİN TANIMI
284
1. Erkler Ayrılığının Düşünsel Tarihçesi ve Uygulamaya Yansımaları
289
2. Erkler Ayrılığının Günümüzde Kazandığı Anlam
298
3. Erkler Ayrılığının Usuli Hukuk Devleti Anlayışıyla İlişkisi
304
III. KANUNUN TAŞIMASI GEREKEN NİTELİKLER
307
2. Kanun Önünde Eşitlik
317
3. Kanunun Belirliliği veya Açıklığı
319
4. Kanunun Öngörülebilirliği
329
IV. USULİ HUKUK DEVLETİ ANLAYIŞININ ÖNEMLİ TEMSİLCİLERİNİN HUKUK
DEVLETİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ
348
1. Albert V. Dicey’in (1835–1922) Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşleri
348
2. Friedrich August von Hayek’in (1899–1992) Hukuk Devleti Hakkındaki
3. Lon L. Fuller’in (1902–1978) Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşleri
366
V. USULİ HUKUK DEVLETİ ANLAYIŞININ HUKUK DEVLETİ HAKKINDAKİ
GÖRÜŞLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
369
2. Usuli Hukuk Devleti Anlayışının Önemli Temsilcilerinin Hukuk Devleti
Hakkındaki Görüşlerinin Değerlendirilmesi
391
a. Albert Venn Dicey’in Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşlerinin
b. Friedrich August von Hayek’in Hukuk Devleti Hakkındaki
Görüşlerinin Eleştirisi
395
c. Lon L. Fuller’in Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi
402
I. MADDİ HUKUK DEVLETİNİN TANIMI
407
II. DOĞAL HUKUK GÖRÜŞÜ
410
1. Doğal Hukuk Hakkında Genel Bilgi
411
2. İlk Çağlarda Doğal Hukuk Anlayışı
418
a. Antik Yunanda Doğal Hukuk Anlayışı
418
aa. Sokrates’in (M.Ö. 469–399) Hukuk ve Devlet Hakkındaki
bb. Platon’un (M.Ö. 428–348) Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşü
421
cc. Aristoteles’in (M.Ö. 384–322) Hukuk ve Devlet Hakkındaki
b. Antik Roma Devleti Düşünürlerinden Cicero’nun (M.Ö. 106–43)
Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşü
448
3. İlk Çağlardaki Doğal Hukuk Anlayışının Değerlendirilmesi
455
a. Antik Yunan Düşünürlerinden Sokrates, Platon ve Aristoteles’in
Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Değerlendirilmesi
455
aa. Atina’daki Demokrasi ve Hukuk Ortamı
455
bb. Sokrates’in Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi
460
cc. Platon’un Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi
463
dd. Aristoteles’in Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin
ee. Cicero’nun Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi
469
4. Orta Çağda Doğal Hukuk Anlayışı
477
a. Orta Çağdaki Doğal Hukuk Anlayışı Hakkında Genel Bir Bilgi
477
b. Orta Çağ Düşünürlerinin Doğal Hukuk Anlayışı
478
aa. Aurelius Augustinus’un (354–430) Hukuk ve Devlet Hakkındaki
bb. Saint Thomas Aquinas’ın (1225–1274) Hukuk ve Devlet
cc. Padovalı Marsilius’un (1270–1342) Hukuk ve Devlet Hakkındaki
5. Orta Çağdaki Doğal Hukuk Anlayışının Değerlendirilmesi
496
a. Orta Çağ Düşünürlerinden Aurelius Augustinus, Saint Thomas
Aquinas ve Padovalı Marsilius’un Hukuk ve Devlet Görüşlerinin
aa. Orta Çağ Avrupa’sındaki Hukuk ve Devlet Ortamı
496
bb. Aurelius Augustinus’un Hukuk ve Devlet Hakkındaki
Görüşlerinin Eleştirisi
498
cc. Saint Thomas Aquinas’ın Hukuk ve Devlet Hakkındaki
Görüşlerinin Eleştirisi
499
dd. Padovalı Marsilius’un Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin
6. Yeni Çağda Doğal Hukuk Anlayışı
500
a. Yeni Çağdaki Doğal Hukuk Anlayışı Hakkında Genel Bir Bilgi
501
b. Yeni Çağ Düşünürlerinin Doğal Hukuk Anlayışı
502
aa. Hugo Grotius’un (1583–1645) Doğal Hukuk Anlayışı
502
bb. G.B. Vico’nun (1668–1744) Doğal Hukuk Anlayışı
514
cc. Charles Beduant’ın (1829–1895) Doğal Hukuk Anlayışı
515
dd. Rudolf Stammler’in (1856–1938) Doğal Hukuk Anlayışı
516
ee. Josef Kohler’in (1849–1919) Doğal Hukuk Anlayışı
522
ff. Raymond Saleilles’in (1855–1912) Doğal Hukuk Anlayışı
523
gg. François Gény’nin (1861–1959) Doğal Hukuk Anlayışı
524
hh. Maurice Haurio’nun (1856–1929) Doğal Hukuk Anlayışı
526
ii. Georges Renard’un (1876–1943) Doğal Hukuk Anlayışı
528
jj. Louis Le Fur’un (1870–1943) Doğal Hukuk Anlayışı
529
kk. Roger Bonnard’un (1878–1944) Doğal Hukuk Anlayışı
533
ll. Marc Réglade’in (1895–1949) Doğal Hukuk Anlayışı
535
mm. Giorgio Del Vecchio’nun (1878–1970) Doğal Hukuk Anlayışı
537
nn. François Guisan’ın (1880–1943) Doğal Hukuk Anlayışı
544
7. Yeni Çağdaki Doğal Hukuk Anlayışının Değerlendirilmesi
545
a. Yeni Çağdaki Doğal Hukuk Anlayışının Genel Değerlendirilmesi
545
b. Hugo Grotius’un Doğal Hukuk Anlayışının Genel Değerlendirilmesi
562
III. İDEALİST HUKUK GÖRÜŞÜ
564
1. İdealizm Hakkında Genel Bir Bilgi
564
2. İdealizmin Tarihçesi
568
3. Kant’ın (1724–1804) Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşleri
570
a. Kant’ın Hukuk Devletiyle İlişkisi Hakkında Genel Bir Bilgi
570
b. Kant’ın Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerine Genel Bir Bakış
575
aa. Kant’ın Hukuk Dizgesi Hakkında Genel Bir Bilgi
575
bb. Kant’ın Hukuk Felsefesi Hakkında Genel Bir Bilgi
577
cc. Kant’ın Evrensel Ahlak Kanunu ve Kategorik İmperatif
581
dd. Kant’ta Ahlak–Hukuk Ayrımı
591
ee. Kant’a Göre Hukuki Zor Kullanma ile Özgürlük İlişkisi
616
ff. Kant’ın Hak ve Hukuki Ödev Anlayışı
621
gg. Kant’ın Sahiplik, Mülkiyet ve Edinilmiş Haklar Kuramı
625
hh. Kant’ın Toplum Sözleşmesi Anlayışı
628
ii. Kant’ın Erkler Ayrılığı Anlayışı
630
jj. Kant’ın Kamu Hukuku Anlayışı
635
kk. Kant’ın Devletler Hukuku Görüşü
654
ll. Kant’ın Hukuk Hakkındaki Görüşlerinden Hukuk Devleti İçin
Çıkartılacak Sonuçlar
660
4. Kant’ın Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi
665
b. Kant’ın Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Çeşitli Boyutları
Bakımından İrdelenmesi
667
aa. Kant’ın Hukuk ve Adalet Tanımının İsabetsizliği
668
bb. Kant’ın Hak Anlayışının İsabetsizliği
670
cc. Kant’ın Ahlak Tanımının İsabetsizliği
670
dd. Kant’ın Hukuk ve Ahlak Ayrımının İsabetsizliği
673
ee. Kant’ın Özgürlük Anlayışının İsabetsizliği
674
ff. Kant’ın Kişilik Anlayışının İsabetsizliği
679
gg. Kant’ın “Kesin Buyruk” (Kategorik İmperatif) Anlayışının
hh. Kant’ın Devlet Anlayışının Eleştirisi
682
ii. Kant’ın Demokrasi Anlayışının İsabetsizliği
684
jj. Kant’ın Yurttaşlık ve Kadın Anlayışının İsabetsizliği
688
kk. Kant’ın Hukuk Devleti Anlayışının Tutarsızlığı
693
5. Hegel’in (1770–1831) Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşleri
694
a. Hegel’in Felsefesi Hakkında Genel Bir Bilgi
695
b. Hegel’in Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerine Genel Bir Bakış
697
aa. Hegel’in Genel Felsefesinin Hukuktaki Görünümü
698
bb. Hegel’e Göre Hukukun Kökeni
698
cc. Hegel’e Göre İrade ve İrade Özgürlüğü
699
dd. Hegel’in Özgürlük Anlayışı
701
ee. Hegel’in Devlet Görüşü
714
ff. Hegel’e Göre Erkler Ayrılığı
722
gg. Hegel’e Göre Anayasa
724
hh. Hegel’e Göre Egemenlik Gücü
727
ii. Hegel’e Göre Yasama Erki
736
jj. Hegel’in Hukuk Devleti Anlayışı
746
6. Hegel’in Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi
748
a. Hegel’in Hukuk Felsefesinin Genel Bir Değerlendirmesi
748
b. Hegel’in Diyalektik Yönteminin Genel Bir Değerlendirmesi
750
c. Hegel’in Tarih Anlayışının Genel Bir Değerlendirmesi
751
d. Hegel’in Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Çeşitli Boyutları
Bakımından İrdelenmesi
754
aa. Hegel’in Gerçekte Hukuki Pozitivist Oluşu
754
bb. Hegel’in Düşünce Özgürlüğü Görüşünün İsabetsizliği
757
cc. Hegel’in Irkçılığı
757
dd. Hegel’in Kendisini Özgürlükçü Olarak Betimlemesinin İsabetsizliği
760
ee. Hegel’in Demokrasi Anlayışının İsabetsizliği
761
ff. Hegel’in Devlet Anlayışının İsabetsizliği
762
gg. Hegel’in Anayasa Anlayışının İsabetsizliği
765
hh. Hegel’in Totaliter Düşünceleri Savunması
768
IV. MADDİ HUKUK DEVLETİ ANLAYIŞININ ÖNEMLİ TEMSİLCİLERİNİN HUKUK
DEVLETİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ
781
1. John B. Rawls’ın (1921–2002) Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşleri
782
a. Adaletin İki İlkesi
782
b. Hukuk Devleti Anlayışı
785
2. Ronald Dworkin’in (1931–2013) Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşleri
795
b. Hukuk Devleti Anlayışı
797
3. John Mitchell Finnis’in (1940 ) Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşleri
801
a. Doğal Hukuk Kuramı
802
b. Finnis’in Ahlak Kuramı
805
c. Hukuk Devleti Anlayışı
807
V. MADDİ HUKUK DEVLETİ ANLAYIŞININ ELEŞTİRİSİ
821
2. Maddi Hukuk Devleti Anlayışının Önemli Temsilcilerinin Hukuk Devleti
Hakkındaki Görüşlerinin Değerlendirilmesi
836
a. John B. Rawls’ın Görüşlerinin Değerlendirilmesi
836
aa. İki Adalet İlkesi Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi
836
bb. John B. Rawls’ın Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşlerinin
b. Ronald Dworkin’in Görüşlerinin Değerlendirilmesi
855
aa. Ronald Dworkin’in Kolay Dava–Zor Dava Ayrımının Eleştirisi
855
bb. Ronald Dworkin’in Hukuk Devleti Anlayışının Eleştirisi
856
c. John Mitchell Finnis’in Görüşlerinin Değerlendirilmesi
860
aa. John Mitchell Finnis’in Doğal Hukuk Görüşünün Eleştirisi
860
bb. John Mitchell Finnis’in Ahlak Kuramının Eleştirisi
864
cc. John Mitchell Finnis’in Hukuk Devleti Anlayışının Eleştirisi
868
HUKUK DEVLETİ İLE DİĞER KAVRAMLAR ARASINDAKİ İLİŞKİLER
I. HUKUK DEVLETİ ile ÖZDEŞ OLAN KAVRAMLAR
871
1. Hukuk Devleti ile Anayasacılık veya Anayasal Devlet Özdeşliği
871
2. Hukuk Devleti ile The Rule of Law Özdeşliği
875
3. Hukuk Devleti ile Due Process of Law Özdeşliği
888
II. HUKUK DEVLETİ ile FARKLI OLAN KAVRAMLAR
896
1. Hukuk Devleti ile Hukukun Üstünlüğü Arasında Farklılıklar
2. Hukuk Devleti ile Hukuk Tarafından veya Hukuk İle Yönetim Arasında
Farklılıklar Bulunmaktadır
905
3. Hukuk Devleti ile Kanun Devleti Arasında Farklılıklar Bulunmaktadır
909
4. Hukuk Devleti ile Güvenlik Devleti Arasında Farklılıklar Bulunmaktadır
917