Değişik Bakış Açılarından Hukuk Devleti ve İnsan Hakları veya Kişi Hak ve Özgürlüklerinin Korunması Dr. Jur. Hasan Dursun  - Kitap
Değişik Bakış Açılarından

Hukuk Devleti ve İnsan Hakları veya Kişi Hak ve Özgürlüklerinin Korunması

1. Baskı, 
Ocak 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
0
Barkod:
9786253770341
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
1.150,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Türkiye'de sık sık hukuk reformunun yapılacağından bahsedilmekte ve reformun ana omurgası olarak da hukuk devletinin tüm ilke, kural ve kurumlarıyla yaşama geçirileceği vurgulanmaktadır. Ancak hukuk devletinin ne olduğu açık ve kesin bir biçimde ortaya konulamadığı gibi hukuk devleti konusunda bilimsel çalışmalar son derece sınırlı bulunmaktadır. Üstelik hangi/hangileri hukuk devleti anlayışının kişi hak ve özgürlüklerini koruyacağını inceleyen bilimsel çalışmalar neredeyse hiç yapılmamıştır.
Aslında başlangıçta bu çalışmanın bir makale olarak yayımlanmasını düşünmüştüm. Ancak yapmış olduğum araştırmalar ilerledikçe hukuk devleti konusunda Türk hukuk yazınında büyük bir boşluk olduğunu düşünerek, çalışmanın kitap halinde yayımlanmasının daha uygun olacağı sonucuna vardım. Bu çerçevede, hukuk devleti anlayışlarının ayrıntılı bir incelemesi yapıldığı gibi, hukuk devletinin kendisi ile çok karıştırıldığı diğer kavramlarla ilişkisi üzerinde de durulmuştur.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Pozitivist Hukuk Devleti Anlayışı
.
Usuli Hukuk Devleti
.
Maddi Hukuk Devleti
.
Hukuk Devleti İle Diğer Kavramlar Arasındaki İlişkiler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
7
İÇİNDEKİLER 
11
KISALTMALAR 
19
GİRİŞ 
21
BİRİNCİ BÖLÜM
POZİTİVİST HUKUK DEVLETİ ANLAYIŞI
I. HUKUKİ POZİTİVİZM HAKKINDA GENEL BİLGİ 
80
II. HUKUKİ POZİTİVİZMİN HUKUK HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ 
82
1. Genel Olarak 
82
2. Eleştiri 
87
III. KATI VEYA DIŞLAYICI HUKUKİ POZİTİVİZMİN ÖNEMLİ TEMSİLCİLERİNİN
HUKUK ve DEVLET HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ 
119
1. Thomas Hobbes (1588–1679) 
119
a. Hobbes’un Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşleri 
120
b. Hobbes’un Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi 
131
2. John Austin (1790–1859) 
147
a. Austin’in Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşleri 
147
b. Austin’in Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi 
156
3. Léon Duguit (1859–1928) 
165
a. Duguit’nin Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşleri 
165
b. Duguit’nin Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi 
179
4. Hans Kelsen (1881–1973) 
199
a. Kelsen’in Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşleri 
199
b. Kelsen’in Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi 
217
5. Joseph Raz (1939–2022) 
227
a. Raz’ın Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşleri 
228
b. Raz’ın Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi 
239
IV. ESNEK veya KAPSAYICI HUKUKİ POZİTİVİZMİN EN ÖNEMLİ TEMSİLCİSİ
HART’IN HUKUK ve DEVLET HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ 
245
1. Esnek veya Kapsayıcı Hukuki Pozitivizm Hakkında Genel Bilgi 
245
2. H.L.A. Hart (1907–1992) 
247
a. Hart’ın Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşleri 
247
b. Hart’ın Devlet ve Hukuk Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi 
259
İKİNCİ BÖLÜM
USULİ HUKUK DEVLETİ
I. USULİ HUKUK DEVLETİNİN TANIMI 
284
II. ERKLER AYRILIĞI 
289
1. Erkler Ayrılığının Düşünsel Tarihçesi ve Uygulamaya Yansımaları 
289
2. Erkler Ayrılığının Günümüzde Kazandığı Anlam 
298
3. Erkler Ayrılığının Usuli Hukuk Devleti Anlayışıyla İlişkisi 
304
III. KANUNUN TAŞIMASI GEREKEN NİTELİKLER 
307
1. Kanunun Genelliği 
308
2. Kanun Önünde Eşitlik 
317
3. Kanunun Belirliliği veya Açıklığı 
319
4. Kanunun Öngörülebilirliği 
329
IV. USULİ HUKUK DEVLETİ ANLAYIŞININ ÖNEMLİ TEMSİLCİLERİNİN HUKUK
DEVLETİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ 
348
1. Albert V. Dicey’in (1835–1922) Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşleri 
348
2. Friedrich August von Hayek’in (1899–1992) Hukuk Devleti Hakkındaki
Görüşleri 
351
3. Lon L. Fuller’in (1902–1978) Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşleri 
366
V. USULİ HUKUK DEVLETİ ANLAYIŞININ HUKUK DEVLETİ HAKKINDAKİ
GÖRÜŞLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 
369
1. Genel Olarak 
369
2. Usuli Hukuk Devleti Anlayışının Önemli Temsilcilerinin Hukuk Devleti
Hakkındaki Görüşlerinin Değerlendirilmesi 
391
a. Albert Venn Dicey’in Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşlerinin
Eleştirisi 
391
b. Friedrich August von Hayek’in Hukuk Devleti Hakkındaki
Görüşlerinin Eleştirisi 
395
c. Lon L. Fuller’in Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi 
402
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MADDİ HUKUK DEVLETİ
I. MADDİ HUKUK DEVLETİNİN TANIMI 
407
II. DOĞAL HUKUK GÖRÜŞÜ 
410
1. Doğal Hukuk Hakkında Genel Bilgi 
411
2. İlk Çağlarda Doğal Hukuk Anlayışı 
418
a. Antik Yunanda Doğal Hukuk Anlayışı 
418
aa. Sokrates’in (M.Ö. 469–399) Hukuk ve Devlet Hakkındaki
Görüşü 
419
bb. Platon’un (M.Ö. 428–348) Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşü 
421
cc. Aristoteles’in (M.Ö. 384–322) Hukuk ve Devlet Hakkındaki
Görüşü 
437
b. Antik Roma Devleti Düşünürlerinden Cicero’nun (M.Ö. 106–43)
Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşü 
448
3. İlk Çağlardaki Doğal Hukuk Anlayışının Değerlendirilmesi 
455
a. Antik Yunan Düşünürlerinden Sokrates, Platon ve Aristoteles’in
Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Değerlendirilmesi 
455
aa. Atina’daki Demokrasi ve Hukuk Ortamı 
455
bb. Sokrates’in Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi 
460
cc. Platon’un Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi 
463
dd. Aristoteles’in Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin
Eleştirisi 
466
ee. Cicero’nun Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi 
469
4. Orta Çağda Doğal Hukuk Anlayışı 
477
a. Orta Çağdaki Doğal Hukuk Anlayışı Hakkında Genel Bir Bilgi 
477
b. Orta Çağ Düşünürlerinin Doğal Hukuk Anlayışı 
478
aa. Aurelius Augustinus’un (354–430) Hukuk ve Devlet Hakkındaki
Görüşleri 
478
bb. Saint Thomas Aquinas’ın (1225–1274) Hukuk ve Devlet
Hakkındaki Görüşleri 
481
cc. Padovalı Marsilius’un (1270–1342) Hukuk ve Devlet Hakkındaki
Görüşleri 
493
5. Orta Çağdaki Doğal Hukuk Anlayışının Değerlendirilmesi 
496
a. Orta Çağ Düşünürlerinden Aurelius Augustinus, Saint Thomas
Aquinas ve Padovalı Marsilius’un Hukuk ve Devlet Görüşlerinin
Değerlendirilmesi 
496
aa. Orta Çağ Avrupa’sındaki Hukuk ve Devlet Ortamı 
496
bb. Aurelius Augustinus’un Hukuk ve Devlet Hakkındaki
Görüşlerinin Eleştirisi 
498
cc. Saint Thomas Aquinas’ın Hukuk ve Devlet Hakkındaki
Görüşlerinin Eleştirisi 
499
dd. Padovalı Marsilius’un Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin
Eleştirisi 
500
6. Yeni Çağda Doğal Hukuk Anlayışı 
500
a. Yeni Çağdaki Doğal Hukuk Anlayışı Hakkında Genel Bir Bilgi 
501
b. Yeni Çağ Düşünürlerinin Doğal Hukuk Anlayışı 
502
aa. Hugo Grotius’un (1583–1645) Doğal Hukuk Anlayışı 
502
bb. G.B. Vico’nun (1668–1744) Doğal Hukuk Anlayışı 
514
cc. Charles Beduant’ın (1829–1895) Doğal Hukuk Anlayışı 
515
dd. Rudolf Stammler’in (1856–1938) Doğal Hukuk Anlayışı 
516
ee. Josef Kohler’in (1849–1919) Doğal Hukuk Anlayışı 
522
ff. Raymond Saleilles’in (1855–1912) Doğal Hukuk Anlayışı 
523
gg. François Gény’nin (1861–1959) Doğal Hukuk Anlayışı 
524
hh. Maurice Haurio’nun (1856–1929) Doğal Hukuk Anlayışı 
526
ii. Georges Renard’un (1876–1943) Doğal Hukuk Anlayışı 
528
jj. Louis Le Fur’un (1870–1943) Doğal Hukuk Anlayışı 
529
kk. Roger Bonnard’un (1878–1944) Doğal Hukuk Anlayışı 
533
ll. Marc Réglade’in (1895–1949) Doğal Hukuk Anlayışı 
535
mm. Giorgio Del Vecchio’nun (1878–1970) Doğal Hukuk Anlayışı 
537
nn. François Guisan’ın (1880–1943) Doğal Hukuk Anlayışı 
544
7. Yeni Çağdaki Doğal Hukuk Anlayışının Değerlendirilmesi 
545
a. Yeni Çağdaki Doğal Hukuk Anlayışının Genel Değerlendirilmesi 
545
b. Hugo Grotius’un Doğal Hukuk Anlayışının Genel Değerlendirilmesi 
562
III. İDEALİST HUKUK GÖRÜŞÜ 
564
1. İdealizm Hakkında Genel Bir Bilgi 
564
2. İdealizmin Tarihçesi 
568
3. Kant’ın (1724–1804) Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşleri 
570
a. Kant’ın Hukuk Devletiyle İlişkisi Hakkında Genel Bir Bilgi 
570
b. Kant’ın Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerine Genel Bir Bakış 
575
aa. Kant’ın Hukuk Dizgesi Hakkında Genel Bir Bilgi 
575
bb. Kant’ın Hukuk Felsefesi Hakkında Genel Bir Bilgi 
577
cc. Kant’ın Evrensel Ahlak Kanunu ve Kategorik İmperatif 
581
dd. Kant’ta Ahlak–Hukuk Ayrımı 
591
ee. Kant’a Göre Hukuki Zor Kullanma ile Özgürlük İlişkisi 
616
ff. Kant’ın Hak ve Hukuki Ödev Anlayışı 
621
gg. Kant’ın Sahiplik, Mülkiyet ve Edinilmiş Haklar Kuramı 
625
hh. Kant’ın Toplum Sözleşmesi Anlayışı 
628
ii. Kant’ın Erkler Ayrılığı Anlayışı 
630
jj. Kant’ın Kamu Hukuku Anlayışı 
635
kk. Kant’ın Devletler Hukuku Görüşü 
654
ll. Kant’ın Hukuk Hakkındaki Görüşlerinden Hukuk Devleti İçin
Çıkartılacak Sonuçlar 
660
4. Kant’ın Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi 
665
a. Genel Olarak 
665
b. Kant’ın Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Çeşitli Boyutları
Bakımından İrdelenmesi 
667
aa. Kant’ın Hukuk ve Adalet Tanımının İsabetsizliği 
668
bb. Kant’ın Hak Anlayışının İsabetsizliği 
670
cc. Kant’ın Ahlak Tanımının İsabetsizliği 
670
dd. Kant’ın Hukuk ve Ahlak Ayrımının İsabetsizliği 
673
ee. Kant’ın Özgürlük Anlayışının İsabetsizliği 
674
ff. Kant’ın Kişilik Anlayışının İsabetsizliği 
679
gg. Kant’ın “Kesin Buyruk” (Kategorik İmperatif) Anlayışının
İsabetsizliği 
681
hh. Kant’ın Devlet Anlayışının Eleştirisi 
682
ii. Kant’ın Demokrasi Anlayışının İsabetsizliği 
684
jj. Kant’ın Yurttaşlık ve Kadın Anlayışının İsabetsizliği 
688
kk. Kant’ın Hukuk Devleti Anlayışının Tutarsızlığı 
693
5. Hegel’in (1770–1831) Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşleri 
694
a. Hegel’in Felsefesi Hakkında Genel Bir Bilgi 
695
b. Hegel’in Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerine Genel Bir Bakış 
697
aa. Hegel’in Genel Felsefesinin Hukuktaki Görünümü 
698
bb. Hegel’e Göre Hukukun Kökeni 
698
cc. Hegel’e Göre İrade ve İrade Özgürlüğü 
699
dd. Hegel’in Özgürlük Anlayışı 
701
ee. Hegel’in Devlet Görüşü 
714
ff. Hegel’e Göre Erkler Ayrılığı 
722
gg. Hegel’e Göre Anayasa 
724
hh. Hegel’e Göre Egemenlik Gücü 
727
ii. Hegel’e Göre Yasama Erki 
736
jj. Hegel’in Hukuk Devleti Anlayışı 
746
6. Hegel’in Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi 
748
a. Hegel’in Hukuk Felsefesinin Genel Bir Değerlendirmesi 
748
b. Hegel’in Diyalektik Yönteminin Genel Bir Değerlendirmesi 
750
c. Hegel’in Tarih Anlayışının Genel Bir Değerlendirmesi 
751
d. Hegel’in Hukuk ve Devlet Hakkındaki Görüşlerinin Çeşitli Boyutları
Bakımından İrdelenmesi 
754
aa. Hegel’in Gerçekte Hukuki Pozitivist Oluşu 
754
bb. Hegel’in Düşünce Özgürlüğü Görüşünün İsabetsizliği 
757
cc. Hegel’in Irkçılığı 
757
dd. Hegel’in Kendisini Özgürlükçü Olarak Betimlemesinin İsabetsizliği 
760
ee. Hegel’in Demokrasi Anlayışının İsabetsizliği 
761
ff. Hegel’in Devlet Anlayışının İsabetsizliği 
762
gg. Hegel’in Anayasa Anlayışının İsabetsizliği 
765
hh. Hegel’in Totaliter Düşünceleri Savunması 
768
IV. MADDİ HUKUK DEVLETİ ANLAYIŞININ ÖNEMLİ TEMSİLCİLERİNİN HUKUK
DEVLETİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ 
781
1. John B. Rawls’ın (1921–2002) Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşleri 
782
a. Adaletin İki İlkesi 
782
b. Hukuk Devleti Anlayışı 
785
2. Ronald Dworkin’in (1931–2013) Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşleri 
795
a. Genel Olarak 
795
b. Hukuk Devleti Anlayışı 
797
3. John Mitchell Finnis’in (1940 ) Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşleri 
801
a. Doğal Hukuk Kuramı 
802
b. Finnis’in Ahlak Kuramı 
805
c. Hukuk Devleti Anlayışı 
807
V. MADDİ HUKUK DEVLETİ ANLAYIŞININ ELEŞTİRİSİ 
821
1. Genel Olarak 
822
2. Maddi Hukuk Devleti Anlayışının Önemli Temsilcilerinin Hukuk Devleti
Hakkındaki Görüşlerinin Değerlendirilmesi 
836
a. John B. Rawls’ın Görüşlerinin Değerlendirilmesi 
836
aa. İki Adalet İlkesi Hakkındaki Görüşlerinin Eleştirisi 
836
bb. John B. Rawls’ın Hukuk Devleti Hakkındaki Görüşlerinin
Eleştirisi 
852
b. Ronald Dworkin’in Görüşlerinin Değerlendirilmesi 
855
aa. Ronald Dworkin’in Kolay Dava–Zor Dava Ayrımının Eleştirisi 
855
bb. Ronald Dworkin’in Hukuk Devleti Anlayışının Eleştirisi 
856
c. John Mitchell Finnis’in Görüşlerinin Değerlendirilmesi 
860
aa. John Mitchell Finnis’in Doğal Hukuk Görüşünün Eleştirisi 
860
bb. John Mitchell Finnis’in Ahlak Kuramının Eleştirisi 
864
cc. John Mitchell Finnis’in Hukuk Devleti Anlayışının Eleştirisi 
868
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
HUKUK DEVLETİ İLE DİĞER KAVRAMLAR ARASINDAKİ İLİŞKİLER
I. HUKUK DEVLETİ ile ÖZDEŞ OLAN KAVRAMLAR 
871
1. Hukuk Devleti ile Anayasacılık veya Anayasal Devlet Özdeşliği 
871
2. Hukuk Devleti ile The Rule of Law Özdeşliği 
875
3. Hukuk Devleti ile Due Process of Law Özdeşliği 
888
II. HUKUK DEVLETİ ile FARKLI OLAN KAVRAMLAR 
896
1. Hukuk Devleti ile Hukukun Üstünlüğü Arasında Farklılıklar
Bulunmaktadır 
896
2. Hukuk Devleti ile Hukuk Tarafından veya Hukuk İle Yönetim Arasında
Farklılıklar Bulunmaktadır 
905
3. Hukuk Devleti ile Kanun Devleti Arasında Farklılıklar Bulunmaktadır 
909
4. Hukuk Devleti ile Güvenlik Devleti Arasında Farklılıklar Bulunmaktadır 
917
SONUÇ 
923
KAYNAKÇA 
953