Mücbir Sebebin Sözleşmelere Etkisi
1. Baskı,
Mayıs 2021
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa Sayısı:
174
Kitabın Fiyatı:
335,00₺
İndirimli (%51):
165,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Mücbir sebep, Roma Hukuku'ndan günümüze kadar ulaşmış çok eski bir kavram olup sözleşmesel sorumluluk açısından önem arz etmesine karşın 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nda tanımlanmamıştır. Benzer şekilde mücbir sebebin sonuçları da Kanun'da açıkça düzenlenmemiştir.
Bu sebeple çalışmamız, giriş bölümünden sonra iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde mücbir sebep kavramı, mücbir sebebi açıklamaya çalışan teoriler, mücbir sebebin unsurları, mücbir sebebin beklenmeyen hal ile karşılaştırılması incelenmiş, ardından ise ülkemizde ve tüm dünyada halen etkisini gösteren COVID-19 pandemisi ile 22.08.2020 tarihinde Giresun ilinde meydana gelen sel felaketi ile 30.10.2020 tarihinde Ege Denizi'nde meydana gelen ve İzmir ilini etkileyen şiddetli depremin mücbir sebep oluşturup oluşturmadığı değerlendirilmiştir.
Özellikle COVID-19 pandemisinin mücbir sebep oluşturup oluşturmadığı değerlendirilirken mümkün olduğunca öğretide yer alan farklı görüşlere ve ayrıca COVID-19 pandemisi sebebiyle TBK m. 138 kapsamında uyarlama talep edilip edilemeyeceği konusunda emsal oluşturabilecek T.C. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi'nin yakın tarihli kararına yer verilmiştir.
Çalışmamızın ikinci bölümünde ise mücbir sebebin yalnızca imkânsızlık yönünden doğurmuş olduğu; mücbir sebep nedeniyle meydana gelen ifa imkânsızlığı, kısmî ifa imkânsızlığı ile geçici ifa imkânsızlığının hem genel hem de karşılıklı borç yükleyen sözleşmeler yönünden sonuçları incelenmiştir.
Ayrıca çalışmamız kapsamındaki konular incelenirken mümkün olduğunca öğretideki farklı görüşlere ve Yargıtay kararlarına yer verilmeye çalışılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
Konunun Takdimi, Önemi ve Sınırlandırılması
Genel Olarak Mücbir Sebep
Mücbir Sebebin Sonuçları
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz
7
Kısaltmalar
15
Giriş
KONUNUN TAKDİMİ, ÖNEMİ VE SINIRLANDIRILMASI
I. KONUNUN TAKDİMİ
17
II. KONUNUN ÖNEMİ
20
III. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI
22
I. Bölüm
GENEL OLARAK MÜCBİR SEBEP
I. MÜCBİR SEBEP KAVRAMI
25
II. MÜCBİR SEBEBİ AÇIKLAMAYA ÇALIŞAN TEORİLER
27
A. Sübjektif Teori
27
B. Objektif Teori
29
C. Tehlike Teorisi
32
III. MÜCBİR SEBEBİN UNSURLARI
33
A. Olay Unsuru
33
1. Genel Olarak
33
2. Genel Mücbir Sebep Örnekleri
36
a. Doğa Olayları
36
b. Hukuki Olaylar
38
c. Sosyal ve Beşerî Olaylar
38
3. Mücbir Sebep Teşkil Edecek Olayların Sözleşmede Öngörülmesi
39
4. İspat Yükü
42
B. Haricilik Unsuru
42
C. Borcun İhlâli Unsuru
44
D. Kaçınılmazlık Unsuru
46
E. Öngörülmezlik Unsuru
46
F. İlliyet Bağı Unsuru
50
IV. MÜCBİR SEBEP İLE BEKLENMEYEN HALİN KARŞILAŞTIRILMASI
50
A. Ayrımın Önemi
50
B. Beklenmeyen Hal Kavramı
51
C. Mücbir Sebep ile Beklenmeyen Hal Arasındaki Benzerlik ve Farklar
53
1. Genel Olarak
53
2. Roma Hukuku’nda
53
3. Türk–İsviçre Hukuku’nda
53
V. YAKIN TARİHTE YAŞANAN BAZI OLAYLARIN MÜCBİR SEBEP OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ
56
A. Covid–19 Pandemisi
56
B. 22 Ağustos 2020 Giresun Sel Felaketi
62
C. 30 Ekim 2020 Ege Denizi Depremi
64
II. Bölüm
MÜCBİR SEBEBİN SONUÇLARI
I. MÜCBİR SEBEP NEDENİYLE İFANIN İMKÂNSIZLAŞMASI
69
A. Genel Olarak İmkânsızlık
70
1. İmkânsızlığın Dayandığı Sebepler
72
a. Mantıksal İmkânsızlık
72
b. Fiilî (Maddi) İmkânsızlık
73
c. Hukuki İmkânsızlık
74
aa. Genel Olarak
74
bb. Görünüm Şekilleri
75
aaa. Sözleşmeyle Devredilmesi Kararlaştırılmış Olan Bir Hakkın Sona Ermiş Olması
75
bbb. Edimin İfa Edilmesinin Kanun veya Yetkili Makam Kararıyla Yasaklanmış Olması
76
ccc. Borcun Yerine Getirilebilmesi İçin Gereken Bir İdari Kararın veya Verilen Yetki ya da İznin Kaldırılmış Olması
77
d. Manevi İmkânsızlık
77
e. Ekonomik İmkânsızlık
78
2. İmkânsızlık Türleri
79
a. Başlangıçtaki İmkânsızlık – Sonraki İmkânsızlık
79
b. Objektif İmkânsızlık – Sübjektif İmkânsızlık
81
c. Sürekli İmkânsızlık – Geçici İmkânsızlık
82
d. Borçlunun Sorumlu Olduğu – Borçlunun Sorumlu Olmadığı İmkânsızlık
83
B. İfa İmkânsızlığının Genel Sonuçları
84
1. Kural: Asli Edim Yükümlülüğünün Sona Ermesi
84
a. Genel Olarak
84
b. Asli Edime Bağlı Hakların Durumu
86
c. İfanın Sonradan Mümkün Olmasının Edim Yükümlülüğüne Etkisi
88
d. İmkânsızlığın Sözleşmeye Etkisi
88
e. İmkânsızlığın Borcun Niteliğine Göre Etkisi
89
aa. Konusu Parça Borcu Olan Sözleşmeler
89
bb. Konusu Cins Borcu Olan Sözleşmeler
90
cc. Konusu Sınırlı Cins Borcu Olan Sözleşmeler
91
dd. Konusu Para Borcu Olan Sözleşmeler
92
ee. Konusu Seçimlik Borç Olan Sözleşmeler
93
ff. Konusu Yapmama Borçları Olan Sözleşmeler
94
f. İmkânsızlığın Sürekli Borç İlişkilerine Etkisi
95
2. İstisna: Sözleşmeyle Edim Riskinin Borçluya Yüklenmiş Olması
96
3. Kaim Değer
97
a. Genel olarak
97
b. Türleri
99
aa. Eşyadan Kaynaklanan Kaim Değer
100
bb. Hukuki İşlemden Kaynaklanan Kaim Değer
100
c. Unsurları
100
aa. İfa Sonradan İmkânsız Hale Gelmelidir
100
bb. İmkânsızlığa Sebebiyet Veren Olay ile Kaim Değer Arasında Ekonomik Bir İlliyet Bağı Bulunmalıdır
100
cc. Kaim Değer ile İmkânsızlaşan Edim Arasında Ekonomik Bir Özdeşlik Bulunmalıdır
101
dd. İmkânsızlaşan Edim Bir Verme Edimi Olmalıdır
102
d. Borçlunun Kaim Değerden Kaynaklanan Yan Yükümlülükleri
102
e. Kaim Değer Talebine İlişkin Hak Düşürücü Süre
103
f. Kaim Değer Talebinin Sonuçları
103
4. Borçlunun Tali Yükümlülükleri
104
a. İmkânsızlığı Gecikmeksizin Bildirme Yükümlülüğü
104
b. Zararın Artmaması İçin Gerekli Önlemleri Alma Yükümlülüğü
105
c. Yükümlülüklere Uymamanın Yaptırımı
106
5. İmkânsızlığın Diğer Sonuçları
106
C. İfa İmkânsızlığının Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmeler Yönünden Sonuçları
107
1. Kural: Alacaklının Karşı Edim Yükümlülüğünün Sona Ermesi
107
a. Genel Olarak
107
b. Karşı Edimi İade Yükümlülüğü
111
aa. İade Yükümlülüğünün Şartları
112
aaa. Karşılıklı Borç Yükleyen Bir Sözleşmenin Varlığı
112
bbb. Karşı Edimin Borçluya İfa Edilmiş Olması
112
ccc. Bir Kanun ya da Sözleşme Maddesi ile Anılan Kuralın Aksinin Belirlenmemiş Olması
113
bb. İade Talebinin Hukuki Dayanağı
113
cc. İade Borcunun İfası
114
aaa. İadenin Gerçekleşme Şekli
114
bbb. İadenin Kapsamı
115
ccc. İade Konusunun Azalması ya da Varlığını Yitirmesi
115
ddd. İadenin Edimin Parasal Değeri Üzerinden Sağlanması
116
eee. Masrafların ve Yararların Durumu
117
dd. İade Borcunun Tabi Olduğu Zamanaşımı Süresi
119
2. İstisna: Alacaklının Karşı Edim Yükümlülüğünün Sona Ermemesi
119
a. Sözleşmeden Kaynaklanan İstisnalar
121
b. Kanundan Kaynaklanan İstisnalar
122
aa. Satış Sözleşmesinde
123
bb. Hizmet Sözleşmesinde
124
cc. Eser Sözleşmesinde
125
dd. Yayım Sözleşmesinde
128
ee. Adi Ortaklık Sözleşmesinde
129
c. Öğretide Kabul Edilen İstisna: Alacaklının Kaim Değer Talebi
130
aa. Karşı Edimin Kapsamı
131
aaa. Kaim Değerin Asli Edimin Değeriyle Aynı Olması
131
bbb. Kaim Değerin Asli Edimin Değerinden Düşük Olması
132
bbb. Kaim Değerin Asli Edim Değerinden Fazla Olması
133
aa. Masrafların ve Yararların Durumu
134
bb. Kaim Değer Alacağının Tabi Olduğu Zamanaşımı Süresi
135
II. MÜCBİR SEBEP NEDENİYLE İFANIN KISMÎ OLARAK İMKÂNSIZLAŞMASI
135
A. Kısmî İfa İmkânsızlığının Genel Sonuçları
135
1. Genel Olarak Bölünebilen Edim ve Edimin Bölünebilirliği Kavramları
135
2. Kural: Asli Edim Yükümlülüğünün Kısmen Sona Ermesi
137
3. İstisna: Borcun Tamamının Sona Ermesi
138
4. Kısmî İfa İmkânsızlığının Borcun Niteliğine Etkisi
139
a. Konusu Parça Borcu Olan Sözleşmeler
139
b. Konusu Cins Borcu Olan Sözleşmeler
140
5. Borçlunun Tali Yükümlülükleri
141
B. Kısmî İfa İmkânsızlığının Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmeler Yönünden Sonuçları
141
1. Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmelerde Kısmî İfa İmkânsızlığının Şartları
141
a. Alacaklının Kısmî İfaya Razı Olması
141
b. Karşı Edimin Bölünebilir Nitelikte Olması
143
2. Karşı Edimin Durumu
143
a. Karşı Edim Riskine Borçlunun Katlanması Gereken Hallerde
144
b. Karşı Edim Riskine Alacaklının Katlanması Gereken Hallerde
145
III. MÜCBİR SEBEP NEDENİYLE İFANIN GEÇİCİ OLARAK İMKÂNSIZLAŞMASI
146
A. Genel Olarak
146
B. Sürekli Olduğu Varsayılan Geçici İmkânsızlık Halleri
147
1. Geçici İmkânsızlığın Ne Kadar Süreceğinin Bilinmemesi
147
2. Mutlak Kesin Vadeli İşlemler
148
3. Sürekli Borç İlişkileri
150
C. Geçici İmkânsızlığın Sonuçları
150
1. Geçici İmkânsızlık Hali Sürerken
152
a. Aynen İfa İstemi
153
b. Sözleşmeden Dönme veya Sözleşmeyi Fesih Hakkı
153
2. Geçici İmkânsızlık Hali Son Bulduktan Sonra
155
a. Genel Olarak
155
b. Tek Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler Yönünden
155
c. Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmeler Yönünden
155
3. Para Borçları ve Temerrüt Faizi
156
4. Karşı Edimin Durumu
157
Sonuç
159
Kaynakça
165
Kavramlar Dizini
171
Kitabın Fiyatı:
335,00₺
İndirimli (%51):
165,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Ecrimisil Davaları
Aydın Tekdoğan
Borç İlişkilerinde İhtar
Emre Can Sivrikaya
Türk Borçlar Hukukunda Adam Çalıştıranın Sorumluluğu
Özge Manleli
İlaç Üretiminden ve Kullanımından Doğan Tazminat ve Ceza Sorumluluğu
Saadet Kızıltepe
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
2023 Kaynakça Dokümanı|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İade Politikası|
İletişim