TÜRK HUKUKUNDA YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI
I. GENEL OLARAK YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI
17
A. Yabancı Sermaye Kavramı
17
B. Yabancı Sermaye İçeriği
17
II. DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARININ TARİHİ GELİŞİMİ VE YATIRIMLARA İLİŞKİN TÜRK HUKUKUNDAKİ YASAL DÜZENLEMELER
19
A. Dünya’da Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Tarihi Gelişimi
19
B. Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Tarihi Gelişimi ve Yatırımlara İlişkin Yasal Düzenlemeler
22
a. 1923–1949 Arası Dönem
25
b. 1950–1979 Arası Dönem
29
c. 1980–2000 Arası Dönem
32
d. 2000 Yılı Sonrası Dönem
37
III. YABANCI SERMAYE YATIRIMLARININ ÜLKEYE GELİŞ NEDENLERİ VE YARATTIĞI ETKİLER İLE YABANCI SERMAYE HAKKINDAKİ GÖRÜŞLER
46
A. Yabancı Sermaye Yatırımlarının Ülkeye Geliş Nedenleri
46
a. Yerel Piyasanın Özellikleri
46
b. Maliyetin Düşürülmesi
47
cc. Dış Pazarların Elde Edilmesi
47
B. Yabancı Yatırımcının Amaçları ve Yatırım Yapacağı Ülkede Aradığı Şartlar
49
C. Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Etkileri
50
a. Ekonominin Üretim Kapasitesinin Artması
50
b. Yeni Teknoloji ve Yönetim Bilgisi Getirme
50
c. Döviz Girişi Sağlama
51
e. Rekabet ve Dinamizm
51
g. Vergi Geliri Sağlama
52
a. Ekonomi Üzerinde Yabancı Denetimin Artması
52
b. Ekonomik Bütünlüğün Bozulması
52
c. Dış Ticaret Kısıtlamalarının Aşılması
52
d. Yerli Şirketler Karşısında Haksız Rekabet Üstünlüğü
53
e. Döviz Giderlerini Arttırıcı Etki
53
g. Kültürel Değişiklik
53
h. Teknolojik Bağımlılık
54
D. Türkiye’de Yabancı Sermaye Hakkındaki Görüşler
54
IV. DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI AÇISINDAN ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER
58
B. Çok Uluslu Şirketlerin Tarihsel Gelişimi
59
C. Çokuluslulaşmanın Nedenleri
60
D. Çok Uluslu Şirketlerin Temel Özellikleri
61
E. Çok Uluslu Şirketlerin Ev Sahibi Ülkeler Üzerinde Yarattığı Etkiler
62
1. Çok Uluslu Şirketlerin Olumlu Etkileri
62
2. Çok Uluslu Şirketlerin Olumsuz Etkileri
63
F. Çok Uluslu Şirketlerin Ülkelere Giriş Yolları
63
1. İhracat Faaliyetleri
63
2. Pay Senedi Yatırımı
64
4. Direkt (Doğrudan) Yatırım
64
G. Dünya’da ve Türkiye’de Çok Uluslu Şirketler
64
H. Çok Uluslu Şirketler Hakkında Görüşler
65
TÜRK HUKUKUNDAKİ ŞİRKETLERİN
YABANCI SERMAYELİ OLARAK KURULMASI
II. YABANCI SERMAYELİ ŞİRKET KAVRAMI
68
III. YABANCI SERMAYELİ OLARAK KURULABİLECEK ŞİRKET TÜRLERİ VE SINIFLANDIRMALARI
69
B. Şirketlerin Sınıflandırılması
70
1. Düzenlendikleri Kanuna Göre Şirketler
70
a. Türk Borçlar Kanunu
70
b. Türk Ticaret Kanunu
70
c. Özel Kanunlarda Düzenlemeler
70
2. Tüzel Kişiliğe Sahip Olma Bakımından Şirketler
71
a. Tüzel Kişiliğe Sahip Şirketler
71
b. Tüzel Kişiliğe Sahip Olmayan Şirketler
71
3. Kişi (Şahıs)–Sermaye Şirketi Olma Bakımından Şirketler
71
a. Kişi (Şahıs) Şirketleri
71
4. Sermaye Yapıları Bakımından Şirketler
72
a. Esas (Sabit) Sermayeli Şirketler
72
b. Kayıtlı Sermayeli Şirketler
72
c. Değişir Sermayeli Şirketler
72
5. Ortaklarının Sorumluluğu Bakımından Şirketler
73
a. Birinci Derecede (Doğrudan)–İkinci Derecede (Dolaylı) Sorumluluk
73
b. Sınırlı–Sınırsız Sorumluluk
73
C. Yabancı Sermaye ile Kurulabilecek Şirket Türleri
73
a. Adi Şirketin Unsurları
74
aa. Kişi Unsuru (Ortaklar)
74
cc. Amaç Unsuru ve Konu
75
dd. Ortak Çalışma İradesi
75
b. Adi Şirketin İşleyişi
76
2. Kollektif Şirketler
76
a. Kollektif Şirketin Unsurları
76
cc. Kişi Unsuru (Ortaklar)
77
dd. Ortakların Sorumluluğu
77
b. Kollektif Şirketin İşleyişi
78
3. Adi Komandit Şirketler
78
a. Adi Komandit Şirketin Unsurları
79
aa. Kişi Unsuru (Ortaklar)
79
dd. Ortakların Sorumluluğu
79
b. Adi Komandit Şirketlerin İşleyişi
80
a. Anonim Şirketlerin Unsurları
82
aa. Kişi Unsuru (Ortaklar)
82
bb. Esas Sözleşme Unsuru
82
cc. Amaç ve Konu Unsuru
82
dd. Ticaret Unvanı Unsuru
82
ff. Sınırlı Sorumluluk Unsuru
83
gg. Tüzel Kişilik Unsuru
84
b. Anonim Şirketin Organları
84
5. Sermayesi Paylara Bölünmüş (Paylı) Komandit Şirketler
85
a. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerin Organları
86
a. Limited Şirketlerin Unsurları
87
aa. Ticaret Unvanı Unsuru
87
cc. Ortak (Kişi) Unsuru
88
dd. Ortakların Sorumluluğu Unsuru
88
ee. Amaç ve Konu Unsuru
89
ff. Tüzel Kişilik Unsuru
89
b. Limited Şirketin Organları
89
bb. Müdürler (Limited Şirketin Yönetim ve Temsili)
90
7. Kooperatif Şirketler
90
a. Kooperatif Şirketlerin Unsurları
91
aa. Ortak (Kişi) Unsuru
91
bb. Esas Sözleşme Unsuru
91
dd. Ticaret Unvanı Unsuru
91
gg. Tüzel Kişilik Unsuru
92
b. Kooperatif Şirketlerin Organları
92
IV. YABANCI SERMAYELİ ŞİRKET KURULUŞLARI
93
A. Adi Şirket Kuruluşu
94
1. Adi Şirket Sözleşmesinin Yapılması
94
2. Yasal Defterlerin Onaylanması
95
3. Adi Şirketin Vergilendirilmesi
95
4. Adi Ortaklık Tescil İşlemleri
96
5. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri
97
6. Kuruluşta Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler
98
a. Kurucu Ortağın Yabancı Gerçek Kişi Olması Durumu
98
b. Kurucu Ortağın Yabancı Tüzel Kişi Olması Durumu
98
B. Kollektif Şirket Kuruluşu
99
1. Ortaklık Ana Sözleşmesinin Düzenlenmesi
100
2. Noter Onayı veya İmzaların Ticaret Sicili Müdürlüğü Huzurunda Atılması
100
3. Ticaret Siciline Tescil ve İlan
101
4. Kollektif Şirketlerin Vergilendirilmesi
102
5. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri
102
6. Kuruluşta Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler
103
C. Adi Komandit Şirket Kuruluşu
103
1. Ortaklık Ana Sözleşmesinin Düzenlenmesi
104
2. Noter Onayı veya İmzaların Ticaret Sicili Müdürlüğü Huzurunda Atılması
105
3. Ticaret Siciline Tescil ve İlan
106
4. Adi Komandit Şirketlerin Vergilendirilmesi
107
5. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri
107
6. Kuruluşta Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler
108
a. Kurucu Ortağın Yabancı Gerçek Kişi Olması Durumu
108
b. Kurucu Ortağın Yabancı Tüzel Kişi Olması Durumu
108
D. Anonim Şirket Kuruluşu
109
b. Halka Arz Şartıyla Kuruluş
110
2. Anonim Şirketin Tescil ve İlanı
112
a. Kuruluşu Bakanlık İznine Tabi Olmayan Anonim Şirketlerin Kuruluş Tescili
113
b. Kuruluşu Bakanlık İznine Tabi Anonim Şirketlerin Kuruluş Tescili
115
3. Anonim Şirketlerin Vergilendirilmesi
115
4. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri
115
5. Kuruluşta Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler
117
a. Kurucu Ortağın Yabancı Gerçek Kişi Olması Durumu
117
b. Kurucu Ortağın Yabancı Tüzel Kişi Olması Durumu
117
E. Sermayesi Paylara Bölünmüş (Paylı) Komandit Şirket Kuruluşu
118
1. Ortaklık Ana Sözleşmesinin Düzenlenmesi
118
2. Noter Onayı veya İmzaların Ticaret Sicili Müdürlüğü Huzurunda Atılması
119
3. Ticaret Siciline Tescil ve İlan
119
4. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerin Vergilendirilmesi
120
5. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri
121
6. Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler
122
a. Kurucu Ortağın Yabancı Gerçek Kişi Olması Durumu
122
b. Kurucu Ortağın Yabancı Tüzel Kişi Olması Durumu
122
F. Limited Şirket Kuruluşu
122
1. Ortaklık Ana Sözleşmesinin Düzenlenmesi
123
2. İmzaların Ticaret Sicili Müdürlüğü Huzurunda Atılması
124
3. Limited Şirketin Tescil ve İlanı
124
4. Limited Şirketin Vergilendirilmesi
126
5. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri
127
6 Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler
128
a. Kurucu Ortağın Yabancı Gerçek Kişi Olması Durumu
128
b. Kurucu Ortağın Yabancı Tüzel Kişi Olması Durumu
128
G. Kooperatif Şirket Kuruluşu
129
1. Ortaklık Ana Sözleşmesinin Hazırlanması
129
3. Şirketin Tescil ve İlanı
130
4. Kooperatiflerin Vergilendirilmesi
131
5. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) ile Şirket Kuruluş İşlemleri
131
6. Yabancı Yatırımcıdan İstenen Belgeler
133
a. Kurucu Ortağın Yabancı Gerçek Kişi Olması Durumu
133
b. Kurucu Ortağın Yabancı Tüzel Kişi Olması Durumu
133