Şirketlerde Yönetim Kurulu Krizleri ve Çözüm Yolları  Dr. Umut Metin  - Kitap

Şirketlerde Yönetim Kurulu Krizleri ve Çözüm Yolları

2. Baskı, 
Mayıs 2022
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
584
Barkod:
9789750277528
Kapak Türü:
Ciltli
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Bu kitap, şirketlerde pay sahipleri arasındaki sorunları, çatışmaları, yönetim kurulunun işleyişini, yönetim kurulu krizlerini ve çözüm yollarını konu almaktadır. Bu haliyle;
• Şirketi ve yönetim kurulunu işler kılacak çözümler çalışmanın ana noktasıdır.
• Eserde, yönetim modelleri, pay sahipliğinden doğan güç dengesinin yönetim kuruluna çeşitli alternatiflerle yansıtılması, yönetim kurulu üyelik çeşitleri, yönetimde iş bölümü, yönetim kurulu krizi/kilitlenmesi, esas sözleşme düzenlemeleri, pay sahipleri sözleşmesi ve aile anayasası gibi kurumlar detaylıca ele alınmıştır.
• Kurumsal yönetim ilkeleri, elektronik yönetim kurulu toplantısı, tek kişilik yönetime danışma kurulu desteği gibi birçok bakış açısı eserde kendisine yer bulmuştur. Eserde, yapay zekânın yönetim kurulunda konumlandırılmasına da yer verilmiştir.
• Kitap, şirketlerde pay sahipleri arası sorunlara karşı, özgün ve güncel çözüm yöntemleri önermektedir. Yazar, çözümün öncelikle ilgili organ ve şirket içinden üretilmesi gerektiğini savunmaktadır. Yazar ayrıca, tüm şirketlerde ve özellikle aile şirketlerinde kriz ve kilitlenme durumlarında, arabuluculuk yönteminin pay sahipleri arası sorunlarda tüm taraflar için en etkili ve faydalı yol olduğunun altını çizmektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Yönetim Kurulunun Organizasyonu ve Çalışması
.
Yönetim Kurulu Toplantı Çeşitleri
.
Pay Sahipleri (Ortaklar) Arası Sorunlar
.
Yönetimde Kriz ve Kilitlenme
.
Kriz ve Kilitlenmeye Karşı Çözüm Önerileri
.
Çözüm Yolu Olarak Arabuluculuk, Med–Arb, Arb–Med, Tahkim Yöntemlerinin Uygulanması
.
Yapay Zekânın Yönetim Kurulunda Konumlandırılması
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Teşekkür 
9
Kısaltmalar 
21
Özet 
25
Giriş 
27
Birinci Bölüm
ANONİM ŞİRKETTE ORGANİZASYON
1. ANONİM ŞİRKETTE ORGANLAR 
33
1.1. Zorunlu Organlar 
41
1.1.1. Genel Kurul 
44
1.1.2. Yönetim Kurulu 
52
1.2. Zorunlu Organlar Arası İlişkiler 
59
1.2.1. Yönetim Kurulu ve Genel Kurul Arasındaki İlişki 
71
1.2.1.1. Salt Yetki Prensibi 
72
1.2.1.2. Lider Prensibi 
73
1.2.1.3. İşlevler Ayrılığı Prensibi 
73
1.2.1.4. Sınırlandırılmış Salt Yetki Prensibi 
74
1.2.1.5. Prensiplere İlişkin Değerlendirmemiz 
74
1.2.2. Kişilerin Organlardaki Konumdan Kaynaklanan Modeller 
76
1.2.2.1. Pay Sahiplerinin Yönetimi 
76
1.2.2.2. Yarı Profesyonel Yönetimi 
77
1.2.2.3. Profesyonellerin Yönetimi 
77
1.3. İhtiyari Organlar 
78
İkinci Bölüm
YÖNETİM KURULUNUN OLUŞTURULMASI
2. ANONİM ŞİRKETLERDE YÖNETİM 
83
2.1. Yönetim Kurulunun İşlevi 
84
2.2. Yönetim Kurulunun Organizasyonu ve Organizasyon Modelleri 
87
2.2.1. Tekli Sistem (Monist Sistem) 
88
2.2.2. İkili Sistem (Dualist Sistem) 
91
2.2.3. Karma Sistem 
93
2.2.4. Tercihli Sistem 
93
2.2.5. Türk Hukuk Sisteminde Yönetim Kurulunun Organizasyonu 
94
2.3. Yönetim Kurulunun Yapılandırılması 
97
2.3.1. Yönetim Kurulu Üyelerinin Seçimi 
100
2.3.1.1. Yönetim Kurulunun Esas Sözleşmeyle Seçilmesi 
100
2.3.1.2. Yönetim Kurulunun Genel Kurul Tarafından Seçilmesi 
101
2.3.1.3. Kamu Tüzel Kişilerinin Yönetim Kuruluna Üye Göndermesi 
102
2.3.1.4. Yönetim Kurulunun Üye Seçmesi (Tamamlaması) 
105
2.3.1.5. Mahkeme Tarafından Yönetim Kurulu Üyesi Atanması 
106
2.3.2. Yönetim Kurulu Üyeliği İçin Aranan Şartlar 
107
2.3.2.1. Kanunda Öngörülen Şartlar 
107
2.3.2.1.1. Tam Ehliyet Şartı 
107
2.3.2.1.2. Seçilme Engeli Bulunmaması Şartı 
108
2.3.2.1.3. Gerçek veya Tüzel Kişi Olma Şartı 
109
2.3.2.1.4. Pay Sahibi Olmanın Zorunlu Olmaması 
111
2.3.2.2. Esas Sözleşme ile Ek Şartlar Öngörülmesi 
112
2.3.3. Yönetim Kurulu Üye Sayısı 
120
2.3.3.1. Üye Sayısının Esas Sözleşmede Yazılı Olması 
121
2.3.3.2. Üye Sayısına Yönelik Özel Düzenlemeler 
128
2.3.3.3. Toplam Üye Sayısının Tek Sayılardan Tercih Edilmesi 
129
2.3.3.4. Yönetim Kurulu Üye Sayısı ve Kooptasyon Uygulaması 
133
2.3.3.5. Bir Üyeli Yönetim Kurulu 
138
2.3.4. Yönetim Kurulu Üyelerinin Görev Süresi 
143
Üçüncü Bölüm
YÖNETİM KURULUNUN İŞLEYİŞİ
3. YÖNETİM KURULUNDA ÇALIŞMA BİÇİMİ 
147
3.1. Yönetim Kurulunda Görev Dağılımı ve Üyelik Çeşitleri 
148
3.1.1. Yönetim Kurulu Başkanı 
149
3.1.2. Bir Kişilik Yönetim Kurulunda Başkanlık Görevi 
156
3.1.3. Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Başkana Vekâlet Şartı 
158
3.1.4. Genel Sekreter 
163
3.1.5. Murahhas Üye 
166
3.1.6. İnançlı Yönetim Kurulu Üyesi 
167
3.1.7. Fiili Yönetim Kurulu Üyesi 
171
3.1.8. Yedek Yönetim Kurulu Üyesi 
173
3.1.9. Tamamlayıcı Yönetim Kurulu Üyesi 
177
3.1.10. Yedek ve Tamamlayıcı Yönetim Kurulu Üyeliğinin Farkı 
181
3.2. Yönetim Kurulu Üyeleri ile Şirket Arasındaki Hukuki İlişkinin Niteliği 
183
3.3. Yönetim Kurulu Üyelerinin Görev ve Yükümlülükleri 
184
3.4. Yönetim Kurulunun Çalışması ve Karar Alması 
186
3.4.1. Yönetim Kurulu Toplantı Türleri ve İşleyişleri 
187
3.4.1.1. Fiziki Toplantı 
187
3.4.1.1.1. Toplantı Gündeminin Belirlenmesi 
188
3.4.1.1.2. Yönetim Kurulu Toplantı Çağrısı ve Şekli 
189
3.4.1.1.3. Toplantı ve Karar Yeter Sayısı 
192
3.4.1.2. Elektronik Ortamda Toplantı 
194
3.4.1.3. Elden Dolaştırma Yöntemiyle Karar Alınması 
198
3.5. İşleyişte Komite ve Komisyonların Konumu 
202
3.6. İşleyişte CEO’nun ve Müdürün Konumu 
207
Dördüncü Bölüm
YÖNETİM KURULU KRİZLERİ VE KRİZLERİN ETKİLERİ
4. KRİZ KAVRAMI 
211
5. YÖNETİM KURULU KRİZLERİNİN TÜRLERİ, SEBEPLERİ VE ETKİLERİ 
214
5.1. Yönetim Kurulu Krizlerinin Türleri 
214
5.1.1. İradi Kriz (Stratejik Kriz) 
215
5.1.2. Çatışmaya Dayalı Krizler 
216
5.1.3. Yönetim Kurulu Dışındaki Sebeplerden Doğan Krizler 
219
5.1.4. Kilitlenme, Organ Yokluğu Sonucu Doğuran Krizler 
220
5.2. Kriz, Kilitlenme ve Sorunlu Durumlara Örnekler 
225
5.2.1. Yönetim Kurulu Toplantısının Yapılamaması 
225
5.2.1.1. Toplantı Çağrısı Yapılamaması 
228
5.2.1.2. Toplantı Yeter Sayısına Ulaşılamaması 
232
5.2.2. Yönetim Kurulunun Karar Alamaması 
239
5.2.3. Yönetim Kurulu Başkanının Kilitlenmeye Sebep Olması 
244
5.2.4. Yönetim Kurulu Üyelerinin Üstünlük Çekişmesi 
250
5.2.5. Belirli Gruplara Yönetim Kurulunda Temsil Edilme Hakkı Tanınması Sonucu Ortaya Çıkabilecek Kilitlenme 
254
5.2.6. Yönetim Kurulunun İbra Edilmemesi 
263
5.2.7. Yapısal Değişiklikler Sonucu Ortaya Çıkan Krizler 
267
5.2.8. Organik Bağ İddiası ve Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması 
270
5.2.10. Esas Sözleşme Düzenlemeleri Nedeniyle Yönetim Kurulunun İşlerlik Kaybı 
276
5.2.11. Komisyonlarda Kilitlenme Sorunu 
278
5.2.12. Çok Uluslu Şirketlerde Kültür Çatışması ve Mesafe Sorunu 
281
5.3. Yönetim Kurulu Krizlerinin Etki ve Sonuçları 
282
5.3.1. Yönetim Kurulu Krizinin Şirkete Etkisi 
282
5.3.2. Yönetim Kurulu Krizinin Pay Sahiplerine Etkisi 
285
5.3.3. Yönetim Kurulu Krizinin Yönetim Kurulu Üyelerine Etkisi 
286
5.3.4. Yönetim Kurulu Krizinin Genel Kurula Etkisi 
288
5.3.5. Yönetim Kurulu Krizinin Diğer Etkileri 
289
Beşinci Bölüm
ÖNLEYİCİ TEDBİRLER İLE KRİZ ANI VE
SONRASINA İLİŞKİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
6. KRİZ/KİLİTLENME ÖNCESİ YAPILABİLECEKLER 
291
6.1. Kurumsal Yönetim İlkelerinin Tatbiki 
292
6.2. Esas Sözleşmede Öngörülebilecek Düzenlemeler 
298
6.2.1. Emredici Hükümler İlkesinin Doğurduğu Sorunlar ve Görüşümüz 
301
6.2.2. Temsil Yetkisinin Planlanması 
308
6.2.3. Yönetim Kurulu Üye Sayısının Belirlenmesinde Takdir Yetkisi 
309
6.2.4. E–YK Toplantısı Yapılması 
310
6.2.5. Görev Sürelerinin Kademeli Olarak Belirlenmesi 
311
6.2.6. Kooptasyon İşleyişinde Riskin Bertaraf Edilmesi 
312
6.2.7. Yönetim Kurulu Görev Dağılımına Genel Kurul Müdahalesi 
317
6.2.8. Yönetim Kurulunda Temsil Hakkı Tanınması 
317
6.2.9. Yönetim Kurulunda Oylama Usulünün Değiştirilmesi 
322
6.2.10. Uzlaştırmacı Görevlendirilmesi 
323
6.2.11. Yedek ve/veya Tamamlayıcı Yönetim Kurulu Üyesi Seçimi 
326
6.2.12. Toplantı ve Karar Yetersayılarının Hafifletilmesi 
328
6.2.13. Bir Kişilik Yönetim Organına Danışma Kurulu Desteği 
332
6.2.14. Onursal Başkanlık 
334
6.2.15. Eş Başkanlık Modeli 
336
6.3. Pay Sahipleri Sözleşmesi 
338
6.4. Oy Şartı 
346
6.5. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi 
348
6.6. Aile Anayasası 
351
6.7. Çok Şirketli Yapılarda Yalıtımın Sağlanması 
361
7. KRİZ/KİLİTLENME SONRASI ŞİRKET İÇİ ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ 
363
7.1. Yönetim Kurulunun Kendi Sorununu Gidermesi 
363
7.2. Genel Kurulun Soruna Müdahalesi 
364
7.3. Payların Devri 
367
7.3.1. Kilidin Şirketlerin Birleşmesi Yoluyla Açılması 
371
7.3.2. Hâkim Pay Sahibinin Satın Alma Hakkını Kullanarak Kilidi Açması 
376
7.3.3. Haklı Sebeple Fesih Davası Yoluyla Kilidin Açılması 
379
7.3.4. Alternatif Pay Devir İmkânları Yaratılarak Kilidin Açılması 
380
7.3.4.1. Karşılıklı Pay Alım/Satım Hakları Kullanımı ile Kilidin Açılması 
380
7.3.4.2. Birlikte Satma ve Birlikte Satışa Zorlama Hakkının Kullanılmasıyla Kilidin Açılması 
383
7.3.4.3. Öncelik ve Önalım Haklarının Kullanılması ile Kilidin Açılması 
385
7.3.5. Esas Sözleşmede Pay Devrine İlişkin Yükümlülük Getiren Hükümlere Yer Verilip Verilemeyeceği Sorunu 
387
7.4. Pay Devri Sınırlandırmalarının (Bağlam) Yönetim Kurulu Krizi ve Kilitlenmelerinde Çözüm Etkisi 
390
7.5. Şirketin Kendi Paylarını Edinmesi 
397
7.6. Şirketin Bölünmesi 
406
7.7. Şirketin Tasfiyesi 
408
Altıncı Bölüm
KRİZ VE KİLİTLENMEDE GEÇİCİ HUKUKİ KORUMALAR ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ VE
MUHTEMEL DAVALAR
8. KRİZ/KİLİTLENME SÜREÇLERİNDE GEÇİCİ HUKUKİ KORUMALAR 
413
8.1. Geçici Hukuki Koruma İhtiyacı ve Faydası 
413
8.2. İhtiyati Tedbir 
414
8.3. Kriz/Kilitlenmede Gündeme Gelebilecek İhtiyati Tedbirler 
415
8.3.1. Kayyım Atanması 
415
8.3.2. Fesih Davasında Atanan Kayyımın Yetkileri ve Kilitlenmeye Farklı Bir Faydası 
422
8.3.3. Özel Fesih Davalarında İhtiyati Tedbir Kararlarının Değerlendirilmesi 
425
9. KRİZ/KİLİTLENME HALİNDE UYGULANABİLECEK ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ 
427
9.1. Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemlerinin Uygulama Önceliği 
428
9.2. Arabuluculuk ile Yönetim Kurulu Kriz ve Kilitlenmesinin Çözümü 
432
9.3. Med–Arb: Arabuluculuk ve Tahkim Uygulaması 
443
9.4. Arb–med: Tahkim ve Arabuluculuk Uygulaması 
449
9.5. Tahkim ile Yönetim Kurulu Kriz ve Kilitlenmesinin Çözümü 
451
9.6. Kilitlenme Çözümünde Seri Tahkim Usulü 
457
10. KRİZ/KİLİTLENME HALİNDE BAŞVURULABİLECEK ÖZEL FESİH DAVALARI 
459
10.1. Son Çare Dava Yolu: Fesih İçin Özel Davalar 
459
10.2. Yönetim Kurulu Açısından Organ Yokluğuna Dayalı Fesih Davası (TTK md. 530) 
460
10.2.1. Kilitlenebilen Yönetim Kurulunun Organ Olarak Varlığı 
461
10.2.2. Organ Yokluğunda Aranan Süre 
467
10.2.3. Esas Sözleşme Hükmü ile Kilitlenmenin Organ Yokluğu Olarak Kabulü 
470
10.2.4. Yönetim Kurulunun Organ Olarak Yokluğu Halinde Mahkemece Alınabilecek Tedbirler 
472
10.3. Yönetim Kurulundaki Kriz/Kilitlenme Sorunlarında Stratejik Bir Yöntem Olarak Haklı Sebeple Şirketin Feshi Davası (TTK md. 531) 
472
10.3.1. Haklı Sebeple Fesih Davasının Yönetim Kurulu Kriz ve Kilitlenmelerinde Tatbiki 
474
10.3.2. Kriz ve Kilitlenmelerde Haklı Sebeple Fesih Davası Açabilmek İçin Pay Sahipliği Şartı 
480
10.3.3. Haklı Sebep Kavramı ile Karar Tarihine En Yakın Tarihteki Değer Konularına Yönetim Kurulu Sorunları Açısından Yaklaşım 
482
10.3.4. Fesih Kararı ve Diğer Çözümler 
490
10.3.4.1. Şirketten Çıkarma Kararı 
491
10.3.4.2. Mahkemenin Üretebileceği Diğer Çözümler 
495
10.3.5. Organ Yokluğuna Dayalı Fesih Davası ile Haklı Sebeple Fesih Davası Farkı ve Uygulama Tercihi Konusundaki Görüşümüz 
506
11. YÖNETİM KURULUNU İŞLER KILMAK İÇİN SORUMLULUK DAVASI İHTARATI 
510
11.1. Davanın Tarafları 
511
11.2. Kanundan Doğan Yükümlülüğün İhlali 
515
11.3. Esas Sözleşmeden Doğan Yükümlülüğün İhlali 
515
11.4. Sorumluluk Davasında Kusur 
516
11.5. Sorumluluğu Sona Erdiren Sebepler 
520
11.6. Kilitlenme Halinde Pay Sahiplerinin Sorumluluğu 
523
11.7. Yönetim Kurulu Üyesinin Mesleki Sorumluluk Sigortası 
524
12. YAPAY ZEKÂNIN YÖNETİM KURULUNDA KONUMLANDIRILMASI 
527
12.1. Yapay Zekânın YK Üyesi Olabilme Sorunu 
528
12.2. Yapay Zekânın Yönetim Kurulu Üyelerinin Sorumluluğuna Etkisi 
532
Sonuç 
535
Kaynakça 
543
Kavramlar Dizini 
573