Elektronik Vergileme Hukuku Tanım – Örnekler – Öneriler Doç. Dr. Mustafa Çolak  - Kitap

Elektronik Vergileme Hukuku

Tanım – Örnekler – Öneriler

1. Baskı, 
Şubat 2020
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
13x19
Sayfa:
424
Barkod:
9789750247378
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Küreselleşme ve dijitalleşen ekonomi, ticareti ve vergilemeyi derinden etkilemektedir. Geleneksel vergi hukuku terminolojisi, buna yeterli cevap üretememektedir.
Bu noktada kitap, elektronik vergileme konseptine uygun çözüm önerilerini ayrıntılı ortaya koymaktadır. Bir bütün olarak dijital ekonomi, e-Ticaret ve devamında elektronik vergilendirme sürecini incelemektedir. Dijital ekonominin boyutları, içeriği, vergilendirilmesi ve çözüm önerilerine, ulusal ve uluslararası düzeyde detaylı yer verilmektedir. Türkiye açısından, dijital vergi uygulamaları kapsamlı olarak, örnekleri ile açıklanmaktadır. Gelecek vergiciliğin temeli olarak, elektronik vergileme ayrıca bir model olarak sunulmakta ve anlaşılabilir bir şekilde şematize edilmektedir.
Kitap diğer yanı ile teorik ve pratik çerçevede her kesimin elektronik ortamda vergi işlemlerini yapabilme isteklerini karşılayacak yeterli bilgilendirmeyi sağlamaktadır. Üniversitelerde eğitim planlarının güncellenmesi ile geleneksel vergi derslerinin yanında ciddi bir boşluğu dolduracak, bağımsız bir alan ve ders olarak, temel başvuru kaynağı haline gelecektir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Dijital Ekonomi ve e–Ticaret
.
Doğrudan ve Dolaylı Uluslararası ve Ulusal Dijital Vergileme
.
Sorunlar, Analiz ve Alternatif Çözüm Modelleri
.
Elektronik Vergileme Mimarisi Önerisi
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Tablolar Listesi 
23
Şekiller Listesi 
23
Kısaltmalar 
25
GİRİŞ 
31
BİRİNCİ BÖLÜM
KÜRESELLEŞME, DİJİTALLEŞEN EKONOMİ,
E–TİCARET VE ETKİLERİ
I. Küreselleşme ve Etkileri 
39
II. Dijital Ekonomi ve E–Ticaret Bileşeni 
41
III. Dijital Ekonominin Ölçümü, Dijital Para, Verimlilik ve Büyüme İlişkisi 
45
C. Dijitalleşme, Dijital Para Birimleri ve E–Ticaret İlişkisi 
49
D. Verimlilik–Dijitalleşme İlişkisi ve Fırsatlar 
53
E. Büyüme–Dijitalleşme İlişkisi 
57
IV. E–Ticaretin Tanımı ve Unsurları 
58
A. E–Ticaretin Uluslararası Tanımları 
59
1. OECD E–Ticaret Tanımı 
59
2. DTÖ E–Ticaret Tanımı 
59
3. BM Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu E–Ticaret Tanımı 
60
4. BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı E–Ticaret Tanımı 
60
B. E–Ticaretin Unsurları ve Kapsayıcılığı 
60
1. Taraflarına Göre E–Ticaret 
61
a. Firmalar Arasında E–Ticaret (B2B) 
61
b. Firma– Tüketici Arasında E–Ticaret (B2C) 
61
c. Firma–Devlet Arasında E–Ticaret (B2G) 
62
d. Tüketici–Devlet Arasında E–Ticaret (C2G) 
62
e. Tüketiciler Arasında E–Ticaret (C2C) 
63
f. Makinalar Arasında E–Ticaret (M2M) 
63
2. Ürün Niteliği ve Teslim Yöntemine Göre E–Ticaret 
64
a. Dolaylı Ticaret 
64
b. Doğrudan Ticaret 
64
V. Türkiye’de E–Ticaret 
65
A. Yasal Çerçevesi 
65
B. Derinliği ve Gelişimi 
66
VI. Dünyada E–Ticaret 
70
VII. E– Ticaretin Vergi Yansımaları 
74
İKİNCİ BÖLÜM
GELİR VE SERVETİN ULUSLARARASI VE
ULUSAL VERGİLEME İLKELERİ, E–TİCARET İLİŞKİSİ VE
SORUN ALANLARI
I. Gelir ve Servetin Uluslararası Vergileme İlkeleri 
79
A. Kaynak ve İkametgâh Kavramları 
80
1. Kaynak İlkesi 
80
2. İkametgâh İlkesi (Mukimlik) ve Çifte Mukimlik 
81
a. Gerçek Kişilerde Mukimlik 
81
b. Kurumlarda Mukimlik ve Getirilen Yenilik 
82
B. Gelir/Servet Türleri İtibari ile Vergileme İlkeleri 
84
1. Ticari Kazançlar 
85
2. Serbest Meslek Kazançları 
85
a. OECD Modelinde Serbest Meslek Kazançları 
86
3. Temettüler 
87
4. Faiz Gelirleri 
87
5. Gayrimaddi Hak Bedelleri 
87
6. Değer Artış/Elden Çıkarma Kazançları 
88
7. Bağımlı Kişisel Faaliyetler 
88
8. Uluslararası Taşımacılık Kazançları 
88
9. Ücret Gelirleri 
88
10. Sanatçı ve Sporcuların Gelirleri 
89
11. Kamu Görevi Dolayısıyla Elde Edilen Ücret ve Emekli Maaşları 
89
12. Diplomatlar ve Konsolosluk Memurlarının Gelir ve Kazançları 
90
13. Servet 
90
II. E–Ticaretin Ekonomiye Etkisi 
95
III. E–Ticaret–Vergi Sistemleri İlişkisi 
97
A. E–Ticaretin Vergilemesine Dair Görüşler 
99
IV. Vergi Türleri İtibari ile Analiz 
103
A. Doğrudan Vergiler– Gelir ve Kurumlar Vergisi 
104
1. Ticari Kazancın Tespiti 
104
2. Ticari Kazanç Tespitinde İşyeri Sorunu ve Boyutları 
110
3. Ulusal Vergilendirmede İşyeri 
111
4. Uluslararası Vergilendirmede İşyeri 
116
5. İrtibat Büroları 
119
6. E–Ticarette İşyeri Kavramı ve Sorun Alanları 
120
7. Ulusal Düzeyde İnternet Reklamcılığı için Vergileme Modeli 
125
a. Reklam Hizmetlerinde Vergi Kesintisi 
125
b. Vergi Kesintisine Yönelik Eleştiriler 
127
8. Gayrimaddi Hak Bedelleri 
130
B. Dolaylı Vergiler 
131
1. KDV 
132
a. E–Ticaretin KDV Boyutu 
132
b. OECD KDV/MHV Rehberine Göre Temel İlkeler 
135
c. OECD ve AB’nin yeni KDV/MHV Görüş ve Planları 
137
d. Ulusal KDV Uygulaması Açısından E–Ticaret 
141
da. KDV Mükellefiyeti, Sorumlu Sıfatı ile Beyan Gereken Hizmetler 
141
db. KDV Mükellefi Olmayan Gerçek Kişilere E–Ortamda Sunulan Hizmetler 
145
dba. Yasal Düzenleme 
145
dbb. E–Hizmetlerin Kapsamı 
147
dbc. E– Hizmet Sunucularının KDV Mükellefiyeti 
149
dbd. Verginin Hesaplanması ve Defter Tutma 
150
dbe. Beyan ve Ödeme 
151
dbf. Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi 
152
dc. Elektronik Ortamda Başlayıp Fiziki Teslimle Sonuçlanan Ticarette KDV (Dolaylı Ticarette KDV) 
152
dca. Hızlı Posta ve Kargo Taşımacılığı Yolu ile İthalat 
152
dcb. Hızlı Posta ve Kargo Taşımacılığı Yolu ile İthalatta Tek ve Maktu Vergileme 
153
dcc. Tek ve Maktu Vergilemede KDV 
155
dcd. Verginin Ödenmesinde Sorumluluk 
156
2. Gümrük Vergileri 
156
3. Damga Vergisi 
157
a. Ulusal ve Uluslararası Uygulamada Damga Vergisi ve Elektronik Sözleşmeler 
158
aa. Elektronik Sözleşme Kavramı 
158
ab. Ulusal Uygulamada Elektronik Sözleşmelerde Damga Vergisi 
160
ac. Uluslararası Uygulamada Elektronik Sözleşmelerde Damga Vergisi 
163
4. Gider Vergisi: BSMV 
166
a. Genel Esaslar 
166
b. Elektronik Para ve Ödeme Sistemleri ve BSMV Mükellefiyeti 
167
ba. Elektronik Para ve Ödeme Kuruluşlarının Mükellefiyeti 
167
bb. Elektronik Ödeme Hizmetlerinde BSMV 
169
bba. Sanal POS hizmetlerinde BSMV 
169
bbb. Para Havalesi Hizmetlerinde BSMV 
169
bbc. Mobil Ödeme Hizmetlerinde BSMV 
170
bbd. Fatura Ödemelerine Aracılık Hizmetlerinde BSMV 
170
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TRANSFER FİYATLAMASI VE ZARARLI VERGİ REKABETİ UYGULAMALARI, E–TİCARET BAĞLANTISI VE BEPS PROJESİ
I. E–Ticaretin Transfer Fiyatlaması/ Zararlı Vergi Rekabeti İlişkisi 
173
A. Transfer Fiyatlandırması ve E–Ticaret 
174
B. Zararlı Vergi rekabeti 
179
1. Zararlı Vergi Rekabeti Ayrımları 
182
a. Vergi Cennetleri 
186
aa. Temel Özellikleri ve Ölçütleri 
187
b. Zararlı Tercihli Vergi Rejimleri 
193
ba. Temel Özellikleri ve Ölçütleri 
193
II. E–Ticaret Açısından Transfer Fiyatlaması ve Vergi Cennetlerinin Analizi 
197
III. OECD/G20 Yeni Projesi: BEPS 
199
A. BEPS Süreci ve Eylem Planları 
199
B. BEPS Projesinde Vergi Kayıplarına Karşı Önlemler 
202
C. BEPS Projesinde E–Ticaret İçin Temel Kabuller 
204
1. Daimi İşyerleri 
205
2. Zararlı Vergi Uygulamaları ve Tercihli Vergi Rejimleri 
205
3. Uluslararası Vergi Uyuşmazlıklarında Çözüm Mekanizmaları 
205
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
E– TİCARETİN TAKİP VE DENETİMİ, ELEKTRONİK/DİJİTAL UYGULAMALAR, ETKİLERİ VE SONUÇLARI
I. E–Ticaretin Takibi ve Denetimi 
207
A. Sürekli Bilgi Yükümlülüğü Getirilen Aktörler 
208
1. Aracı Hizmet Sağlayıcıları 
210
2. Bankalar 
210
3. İnternet Reklamcılığı Hizmet Aracıları 
211
4. Kargo ve Lojistik İşletmeleri 
211
5. Raporlama 
212
6. Sorumluluk ve Cezai Sonuçlar 
213
B. Tahsilat ve Ödemelerin Tevsik Edilmesi 
213
1. Tevsik Zorunluluğunun Kapsamı ve Tutarı 
215
2. Tevsik Kapsamında Olmayan Tahsilat ve Ödemeler 
217
3. Konut ve İşyeri Kiralamalarında Tahsilat ve Ödemelerin Tevsiki 
219
4. Tevsik Yükümlülüğüne Uyulmaması 
220
II. Vergilemede Sunulan E–Hizmetlere Genel Bir Bakış, Geliştirilen Proje ve Uygulamalar 
220
A. E–Hizmetlerin Genel Görünümü 
220
B. Vergilemede Alanında Elektronik Proje ve Uygulamalar 
225
1. Vergi İdaresinin Etkinliğini Artırmaya Yönelik Projeler 
225
a. Vergi Dairesi Otomasyon Projeleri 
226
b. E–Haciz Projesi 
226
c. Veri Ambarı Projesi 
227
d. Risk Analizi Merkezi Projesi 
227
2. Mükellef Hizmetlerinin Niteliğinin Artırılması ve Uyum Maliyetlerinin Azaltılması Uygulamaları 
228
a. Kredi Kartı ve E–Tahsilât 
229
b. E–Yoklama Sistemi 
229
c. E–Tebligat Sistemi 
230
d. E–Defter–Beyan Sistemi 
231
e. İnteraktif Vergi Dairesi 
233
f. İnternet Vergi Dairesi 
235
g. Gelir İdaresi Forum Uygulaması, Özelge Mukayesesi 
238
3. Kayıtlı Ekonominin Güçlendirilmesi ve Belge Düzeninin Yerleştirilmesi Uygulamaları 
240
a. E–Defter 
240
b. E– Fatura 
248
c. E–Arşiv Fatura Uygulaması 
251
ca. E–Arşiv Fatura Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu Getirilen Mükellefler ile E–Ticaret Kapsamında Düzenlenecek Faturalara İlişkin Usul ve Esaslar 
252
caa. E–Defter ve E–Fatura Uygulamalarına Dâhil Olma Zorunluluğu Bulunan Mükelleflerin E–Arşiv Fatura Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu 
252
cab. Aracı Hizmet Sağlayıcıları, İnternet Reklamcılığı Hizmet Aracıları ile İnternet Ortamında İlan Yayınlayanların E–Arşiv Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu 
252
cac. E–Arşiv Fatura Olarak Düzenlenme Zorunluluğu Getirilen Diğer Faturalar 
253
cad. Zorunluluk Getirilecek Diğer Mükellefler 
253
d. Fatura Dışında Kalan Diğer Belgeler 
254
III. E–Kamu Alımları 
255
IV. Kamu Hizmetlerinde Bütünleşik E–Devlet/A–Devlet Uygulamaları 
258
A. E–Devlet Uygulaması 
258
B. A–Devlet Uygulaması: KAYSİS 
262
V. Elektronik Uygulamaların Kurumsal Koordinasyonu: Dijital Dönüşüm Ofisi ve İşlevi 
264
A. Elektronik/Dijital Uygulamaların E–Ticaret ve Kayıtdışı Ekonominin Kontrolüne Etkileri 
266
B. Elektronik/Dijital Uygulamaların Mükellef Davranışları Üzerine Etkileri 
268
BEŞİNCİ BÖLÜM
DİJİTALLEŞME VE E–TİCARETTE VERGİLEME, ULUSAL/ULUSLARARASI ALTERNATİFLER VE
YENİ GELİŞMELER, UÇTAN UCA E–VERGİLEME MİMARİSİ
I. Dijitalleşmenin Efektif Vergilemesi, Vergileme Zorlukları ve Çözüm Çabaları 
273
A. Dijital Sektör Piyasa Değerliliği ve Efektif Vergileme 
273
B. Vergileme Zorlukları ve Çözüm Çabaları 
275
II. E–Ticarette Vergileme Alternatifleri 
280
A. OECD Vergileme İlkeleri 
280
B. Vergileme Yaklaşımları 
281
1. Vergi Tabanının Erozyona Uğraması Yaklaşımı 
282
2. Ekonomik Eşik Yaklaşımı 
283
3. Formüle Dayalı Vergileme 
283
4. OECD Önerileri 
284
a. İşyeri Tanımının Değiştirilmesi 
284
b. Serverların (Sunucular) İşyeri Niteliği 
284
c. İşyeri İstisnalarının Kaldırılması 
285
C. Makro Vergileme Önerileri 
286
III. Elektronik Vergilemede Uluslararası Yeni Girişimler ve Gelişmeler 
287
A. OECD/G20 ve BEPS Komite Kararları ve Yansımaları 
288
1. OECD/G20 BEPS Eylem Planının Gündem Maddeleri 
289
2. BEPS Eylem Planının Sonuçları 
290
3. BEPS Nihai Raporu ile Sunulan Vergileme Alternatifleri 
291
a. Ekonomik Varlık Kavramına Dayalı Bağlama Noktası “Nexus” Yaklaşımı 
291
aa. Gelire Dayanan Faktörler 
291
ab. Dijital Faktörler 
291
ac. Kullanıcı Bazlı Faktörler 
292
b. Dijital İşlemler Üzerinden Kesinti Yoluyla Vergi Alınması 
293
c. Dijital İşlemler Üzerinden Denkleştirme Vergisi Alınması 
294
4. OECD Model Vergi Anlaşmasında 2017 Değişiklikleri ve Sonuçları 
295
a. Anlaşma Başlığı ve Önsöz Değişiklikleri 
295
b. Daimi İşyeri Tanımında Değişiklikler 
297
5. BEPS 2018 Ara Raporu Vergileme Alternatifleri 
300
a. Alternatifler ve Değerlendirilmesi 
301
aa. Kullanıcı Katılımı (User participation) 
301
ab. Gayrimaddi Pazarlama Varlıkları (Marketing intangibles) 
301
ac. Önemli Derecede Ekonomik Varlık (Significant economic presence) 
302
B. AB nin Dijital Vergilemeye Bakışı 
304
1. AB nin Vergileme Önerileri 
305
a. Dijital Faaliyetler için Kurumlar Vergisi Kurallarının Reformu 
306
b. Geçici Dijital Hizmetler Vergisi İhdası 
307
ba. Dijital Hizmetler Vergisinin Konusu 
307
baa. Reklam Hizmetleri 
308
bab. Aracılık Hizmetleri 
308
bac. Veri İletimi Hizmetleri 
308
bb. Dijital Hizmetler Vergisinin Mükellefi ve Oranı 
308
bc. Dijital Hizmetler Vergisinin Yürürlük Dönemi 
309
C. Dijital Hizmetlere Yönelik Tek Taraflı Vergi Önlemleri ve Ülke Uygulamaları 
309
1. Tek Taraflı Vergi Önlemlerinin Gerekçesi 
309
2. Dijital Hizmetlerin Vergilendirilmesine Yönelik Ülke Uygulamaları 
312
a. İngiltere 
312
b. Hindistan 
313
c. İspanya 
313
d. Macaristan 
314
e. İtalya 
315
f. Yeni Zelanda 
316
g. Suudi Arabistan ve Kuveyt 
316
h. Çin 
317
ı. Avustralya 
318
D. OECD–AB Karşılaştırması 
322
1. Önemli Derecede Ekonomik Varlık Yaklaşımı 
322
2. Önemli Derecede Dijital İşyeri Yaklaşımı 
324
3. AB–OECD Yaklaşımlarının Vergileme İzdüşümü ve Öneriler 
325
IV. Ulusal Düzeyde Yeni Dijital Vergi Düzenlemesi: Dijital Hizmet Vergisi İhdası 
327
A. Verginin Arka Planı 
327
B. Verginin Konusu 
329
C. Verginin Mükellefi 
330
D. Vergi Oranı, Matrahı ve Hesaplaması 
331
E. Muafiyet ve İstisnalar 
331
F. Beyan ve Ödeme 
336
G. Vergi Alacağının Teminatı 
337
H. Yürürlük 
338
İ. Vergiye Yönelik Değerlendirme ve Analiz 
338
1. Matrah Olarak Kâr Yerine Hasılat Tercihi 
338
2. Verginin Niteliği ve Değerlendirmeler 
341
3. Verginin Uluslararası Kurallarla Uyumu 
343
V. Uçtan Uca Elektronik Vergileme ve Temel Yapıtaşları 
344
A. Elektronik Vergilemenin Yapıtaşları 
344
B. E–Vergi ve Elektronik Vergileme 
346
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME 
355
EKLER
EK–1/A: YÜRÜRLÜKTE BULUNAN ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI 
365
EK–1/B: MEVCUT ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARINI TADİL EDEN EK PROTOKOLLER 
370
EK–2: ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARINDA İNŞAAT FAALİYETLERİNDE İŞYERİ TESPİT SÜRELERİ 
371
EK–3: İNTERAKTİF VERGİ DAİRESİ ÜZERİNDEN YAPILABİLEN İŞLEMLER 
378
EK–4: İNTERNET VERGİ DAİRESİ ÜZERİNDEN ŞİFRELİ YAPILABİLEN İŞLEMLER 
384
EK–5: MÜKELLEFLERİN E–BELGE VE E–DEFTER UYGULAMALARINA GEÇİŞ TAKVİMİ 
388
EK–6/A: UÇTAN UCA ELEKTRONİK VERGİLEME MİMARİSİ TEMEL YAPITAŞLARI 
395
EK–6/B: ELEKTRONİK VERGİLEMENİN ŞEMATİK GÖRÜNÜMÜ 
397
Kaynakça 
405
Kavram Dizini 
417
Özgeçmiş 
423