2. GENEL OLARAK GAYRİMADDİ HAKLAR
17
2.1. Gayrimaddi Haklarla İlgili Genel Bilgiler
17
2.2. Hak Kavramı ve Hakların Sınıflandırılması
18
2.3. Gayrimaddi Hak Kavramı
18
2.4. Gayrimaddi Hakların Özellikleri
20
2.5. Gayrimaddi Hakların Sınıflandırılması
21
2.6. Gayrimaddi Haklarla İlgili Türkiye’deki Yasal Düzenlemelerin Gelişim Süreci
22
2.7. Gayrimaddi Haklarla İlgili Türkiye’deki Yetkili Kurumlar
23
2.8. Fikrî ve Sınai Haklar Alanındaki Türkiye’nin Katıldığı Önemli Uluslararası Sözleşmeler
24
2.8.1. Sınai Mülkiyet Haklarının Korunmasına Dair “Paris Sözleşmesi”
25
2.8.2. Edebiyat ve Sanat Eserlerinin Korunmasına İlişkin “Bern Sözleşmesi”
25
2.8.3. Dünya Fikrî Mülkiyet Örgütü Sözleşmesi
26
2.8.4. Sahte Mal Ticareti Dahil Ticaretle Bağlantılı Fikrî Mülkiyet Hakları Anlaşması
26
2.8.5. Patent İşbirliği Sözleşmesi
26
2.8.6. Avrupa Patent Sözleşmesi
27
2.8.7. Markaların Uluslararası Tesciline İlişkin “Madrid Sözleşmesi”
27
2.8.8. Patentlerin Uluslararası sınıflandırmasıyla İlgili “Strasburg Anlaşması”
27
2.8.9. Markaların Tescilinde Mal ve Hizmetlerin Uluslararası Sınıflandırılmasına İlişkin “Nice Anlaşması”
28
2.8.10. İcracı Sanatçıların, Fonogram Yapımcılarının ve Yayın Kuruluşlarının Korunmasına Dair “Roma Sözleşmesi”
28
2.8.11. Marka Hukuku Sözleşmesi
28
3. GAYRİMADDİ HAKLARIN İNCELENMESİ
29
3.1. Fikrî Haklar (Telif Hakları)
29
3.1.1. Fikrî Hak ve Fikrî Haklarla İlgili Temel Kavramlar
29
3.1.1.1. Fikrî Ürün Kavramı
30
3.1.1.3. Eser Sahipliği Kavramı
32
3.1.2.1. İlim ve Edebiyat Eserleri
34
3.1.2.2. Musiki Eserleri
34
3.1.2.3. Güzel Sanat Eserleri
34
3.1.2.4. Sinema Eserleri
35
3.1.2.5. İşlenme eserler
35
3.1.3. Eser Sahibinin Hakları
35
3.1.3.1. Manevî haklar
36
3.1.3.3. Mali ve Manevî hakların Devri
38
3.1.4. Bağlantılı Haklar
39
3.2.2. Markanın Fonksiyonları
41
3.2.3. Marka Çeşitleri
41
3.2.3.3. Garanti Markası
42
3.2.3.4. Ticaret Markası
42
3.2.3.5. Hizmet Markası
42
3.2.4. Marka Hakkının Kapsamı
42
3.2.5. Markanın Hukuki İşlemlere Konu Olması
43
3.2.5.1. Markanın Lisansı
43
3.2.5.2. Markanın Devri
44
3.2.5.3. Markanın Haczi
44
3.2.5.4. Markanın Rehni
44
3.2.6. Marka Hakkının Sona Ermesi
45
3.3.1. Buluş ve Patent Kavramı
45
3.3.2. Patentin Özellikleri
46
3.3.3. Patentten Doğan Haklar
47
3.5. Endüstriyel Tasarımlar
49
3.6. Coğrafi İşaretler
50
3.7. Teknik Bilgi (Know-How)
51
3.7.1. Know-How Kavramı ve Unsurları
51
3.7.3. Know-How Lisansı
53
3.8.1. Franchising Tanımı ve İlgili Kavramlar
53
3.8.2. Franchising’in Gelişimi
54
3.8.3. Franchising Sisteminin İşleyişi
54
3.8.4. Franchising Sözleşmesi
55
3.8.5. Franchising Çeşitleri
56
3.9. Diğer Gayrimaddi Haklar
57
3.9.2. Ticaret Ünvanı ve İşletme Adı
58
3.9.3. Arama, İşletme ve İmtiyaz Hakları
59
4. GAYRİMADDİ HAKLARIN TÜRK VERGİ MEVZUATI KARŞISINDAKİ DURUMU
61
4.1. Gayrimaddi Hakların Aktife Alınması, Değerlemesi ve Amortismanı
61
4.1.1. Gayrimaddi Hakların Aktife Alınması
61
4.1.2. Gayrimaddi Hakların Değerlemesi
65
4.1.2.1. İktisadi İşletmeye Dahil Gayrimaddi Hakların Değerlemesi
65
4.1.2.2. Şahsi Servete Dahil Gayrimaddi Hakların Değerlemesi
67
4.1.3. Gayrimaddi Hakların Amortismanı
67
4.1.3.1. Genel Esaslar
67
4.1.3.2. Özel Durumlar
68
4.2. Gelir Vergisi Açısından Gayrimaddi Haklar
69
4.2.1 İktisadi İşletmeye Dahil Gayrimaddi Hakların Vergilendirilmesi
69
4.2.2. Serbest Meslek Erbabı Açısından Gayrimaddi Hakların Vergilendirilmesi
71
4.2.2.1. Süreklilik Taşıyan Serbest Meslek Faaliyetinde Vergilendirme
71
4.2.2.2. Arızi Serbest Meslek Faaliyetinde Vergilendirme
73
4.2.2.3. Telif Hakkı ve İhtira Beratına İlişkin İstisna
73
4.2.3. Ücretliler Açısından Gayrimaddi Hakların Vergilendirilmesi
77
4.2.4. Gayrimaddi Hakların Kiralanması Halinde Vergilendirme
79
4.2.5. Gayrimaddi Hakların Satışı Halinde Vergilendirme
80
4.2.6. Dar Mükellef Gerçek Kişilerde Vergilendirme
81
4.2.6.1. Genel Esaslar
81
4.2.6.2. Beyanname Verilmesi Gereken Durumlar
82
4.2.6.3. Gelir Vergisi Tevkifatı ve Sorumluluk Uygulaması
83
4.3. Kurumlar Vergisi Açısından Gayrimaddi Haklar
84
4.3.1. Tam Mükellef Kurumlarda Vergilendirme
84
4.3.2. Dar Mükellef Kurumlarda Vergilendirme
86
4.3.2.1. Genel Esaslar
86
4.3.2.2. Yıllık Beyanname Verilmesi Gereken Durumlar
87
4.3.2.3. Özel Beyanname Verilmesi Gereken Durumlar
88
4.3.2.4. Kurumlar Vergisi Tevkifatı ve Sorumluluk Uygulaması
88
4.3.2.5. Kurumlar Vergisi Tevkifatında Özellikli Durumlar
90
4.3.2.5.1. Kur Farklarının Kurumlar Vergisi Tevkifatı Karşısındaki Durumu
90
4.3.2.5.2. Bilgisayar Programı İthalinin Kurumlar Vergisi Tevkifatı Karşısındaki Durumu
91
4.4. Katma Değer Vergisi Açısından Gayrimaddi Haklar
92
4.4.1. KDV Mükellefiyeti
92
4.4.2. Katma Değer Vergisinde Sorumluluk Uygulamaları
93
4.4.2.1. Telif ve İhtira Beratı Kazançlarında Sorumluluk Uygulaması
94
4.4.2.2. Kiralama İşlemlerinde Sorumluluk Uygulaması
95
4.4.2.3. Yurtdışından Sağlanan Hizmetlerde Sorumluluk Uygulaması
96
4.4.3. Katma Değer Vergisi İstisnası
97
4.5. Franchising İşlemlerinin Vergilendirilmesi
98
4.5.1. Franchise Alan Açısından Vergilendirme
98
4.5.2. Franchise Veren Açısından Vergilendirme
99
4.5.2.1. Gelir Vergisi Açısından Vergilendirme
99
4.5.2.2. Kurumlar Vergisi Açısından Vergilendirme
100
4.5.2.3. Katma Değer Vergisi Açısından Vergilendirme
101
4.6. Uluslararası Vergi Anlaşmaları Açısından Gayrimaddi Haklar
102
EK 1: YÜRÜRLÜKTE BULUNAN ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI
111
EK 2: GAYRİMADDİ HAK BEDELLERİ ÜZERİNDEN KAYNAK DEVLETTE ALINACAK VERGİ ORANLARI
114
EK 3: FİKRİ VE SINAİ HAKLAR ALANINDAKİ TÜRKİYE’NİN KATILDIĞI ÖNEMLİ ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER
117
EK 4: MALİYE BAKANLIĞI ÖZELGELERİ
118
EK 5: DANIŞTAY KARARLARI
140