Gelir Paylaşımına Dayalı İnşaat Sözleşmesi (Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı) Prof. Dr. Umut Yeniocak  - Kitap
Gelir Paylaşımına Dayalı

İnşaat Sözleşmesi

(Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı)

3. Baskı, 
Şubat 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
440
Barkod:
9789750298585
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
1.000,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
2. baskı
Haziran 2014
995,00
695,00 (%30)
Kitabın Açıklaması
Gelir paylaşımına dayalı inşaat sözleşmesi, Türkiye inşaat sektöründe kullanımı son yıllarda hızla yaygınlaşan bir sözleşme türü olarak dikkat çekmektedir. Sözleşme, tarafların anlaşmasına göre, farklı şekillerde ortaya çıkabilmektedir. Ancak çalışmada, sözleşmenin uygulamada en çok kullanılan modeli esas alınmıştır.
Sözleşmenin karmaşık yapısı sebebiyle, hukuki incelemeye konu edilmesinde bazı zorluklarla karşılaşılmıştır. Özellikle, bu sözleşme türünün inceleme konusu yapıldığı bilimsel eser sayısının yok denecek kadar az olması, bu çalışmanın zorluk derecesini bir kat daha artırmıştır.
Çalışmada, sözleşmenin hukuki niteliğinin belirlenmesine ve buna bağlı olarak, uygulanacak hukukun tespitine ilişkin tezler üretilmeye çalışılmıştır. Bu çaba sarf edilirken, karma sözleşmelere uygulanacak hukuka ilişkin öğretide yapılan tartışmalar, ileri sürülen görüşler dikkate alınmış ve sözleşmenin yapısına en uygun sonuca varılmaya çalışılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Sözleşmeden Doğan Davalar ve Uygulanacak Kurallar
.
Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesiyle Karşılaştırılması
.
Adi Ortaklık Sözleşmesiyle Karşılaştırılması
.
Güncel Yargı Kararları
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
17
GİRİŞ
1. GENEL OLARAK KONUNUN SUNUMU 
19
2. TERMİNOLOJİ 
20
3. TÜRKİYE İNŞAAT SEKTÖRÜNDE GELİR PAYLAŞIMI YÖNTEMİNİN GELİŞİMİ 
21
Birinci Bölüm
GELİR PAYLAŞIMINA DAYALI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, UNSURLARI, HUKUKİ NİTELİĞİ VE ŞEKLİ
1. TANIMI 
23
2. UNSURLARI 
25
2.1. Yüklenicinin Bağımsız Bölümleri İnşa Etme ve Satış Sözleşmesi Kurulmasına Aracılık Etme Borçları 
26
2.2. Arsa Sahibinin Üçüncü Kişiye Mülkiyeti Devretme ve Gelir Paylaşımı Borçları 
26
3. HUKUKİ NİTELİĞİ 
27
3.1. Borç Sözleşmesi Niteliği 
28
3.2. Karşılıklı Sözleşme Niteliği 
29
3.2.1. Karşılıklı Sözleşme ve Ortaklık Sözleşmesi Ayırımı 
29
3.2.2. Karşılıklı Sözleşme Niteliği ve Buna Bağlı Sonuçlar 
31
3.3. İsimsiz Sözleşme Niteliği 
33
3.3.1. Genel Bilgi 
33
3.3.1.1. Birleşik Sözleşmeler 
34
3.3.1.2. Karma Sözleşmeler 
35
3.3.1.3. Kendine Özgü (Sui Generis) Sözleşmeler 
36
3.3.2. Karma Sözleşme Niteliği 
37
3.3.3. Uygulanacak Hukukun Tespiti 
38
3.3.3.1. Karma Sözleşmelerde Uygulanacak Hukukun Tespiti Sorunu 
38
3.3.3.2. Gelir Paylaşımına Dayalı İnşaat Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk 
42
3.4. Sürekli Borç İlişkisi Doğurması 
44
3.5. Tapuya Şerh Edilebilmesi 
49
4. ŞEKLİ 
52
4.1. Resmî Şekil Şartı 
52
4.2. Şekle Aykırılığın Sonuçları 
54
İkinci Bölüm
GELİR PAYLAŞIMINA DAYALI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN BORÇLARI
1. YÜKLENİCİNİN BORÇLARI 
59
1.1. Bağımsız Bölümleri İnşa Etme Borcu 
59
1.2. Satış Sözleşmesi Kurulmasına Aracılık Etme Borcu 
63
1.3. Sadakat ve Özen Borcu 
68
1.3.1. Sadakat Borcu 
68
1.3.2. Özen Borcu 
69
1.4. Asgari Gelir Taahhüdü 
71
2. ARSA SAHİBİNİN BORÇLARI 
74
2.1. Arsayı Teslim Etme Borcu 
74
2.2. Yükleniciye Temsil Yetkisi Vermesi 
75
2.2.1. Genel Olarak 
75
2.2.2. Temsil Yetkisinin Serbestçe Geri Alınabilmesi Sorunu 
77
2.2.3. Sorunun Çözümüne İlişkin Öneri 
81
2.3. Arsaya İlişkin Tasarruf İşlemleri Yapmama Borcu 
84
2.4. Bağımsız Bölümlerin Mülkiyetini Üçüncü Kişilere Devir Borcu 
85
2.4.1. Satış Vaadi Niteliği 
85
2.4.2. Satış Vaadinin Tek Taraflı Olması 
90
2.4.3. Satış Vaadinin Eksik Üçüncü Kişi Yararına Olması 
91
2.5. Gelir Paylaşımı Borcu 
94
2.5.1. Gelir Kavramı 
94
2.5.1.1. Genel Bilgi 
94
2.5.1.2. Gelir Paylaşımına Dayalı İnşaat Sözleşmesi Bakımından 
95
2.5.2. Arsa Sahibinin Geliri Paylaşma Borcu 
96
Üçüncü Bölüm
GELİR PAYLAŞIMINA DAYALI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN BENZER SÖZLEŞMELERLE KARŞILAŞTIRILMASI
1. ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI VE YARGI UYGULAMASI 
99
1.1. Genel Olarak Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi 
99
1.2. Karşılaştırma 
100
1.2.1. Yüklenicinin Borçları Bakımından 
100
1.2.2. Arsa Sahibinin Borçları Bakımından 
101
1.3. Yargı Uygulaması 
102
2. ADİ ORTAKLIK SÖZLEŞMESİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI ve YARGI UYGULAMASI 
103
2.1. Genel Olarak Adi Ortaklık Sözleşmesi 
103
2.2. Karşılaştırma 
109
2.2.1. Zarara Katılma Koşulunun Varlığı Bakımından 
110
2.2.2. Paylaşım Konusu Bakımından 
111
2.2.3. Yönetim veya Temsil İlişkisi Bakımından 
111
2.2.4. Tarafların Denetim Yetkisi Bakımından 
112
2.2.5. Tarafların Sosyal Durumu ve Karşılıklı İlişkisi Bakımından 
112
2.2.6. Sözleşmenin Sona Ermesine İlişkin ve Diğer Bazı Kayıtlar Bakımından 
112
2.3. Gizli Ortaklık İlişkileri Bakımından 
113
2.4. Yargı Uygulaması 
114
2.4.1. Sözleşmeyi Adi Ortaklık Olarak Niteleyen Kararlar 
114
2.4.2. Sözleşmeyi Karşılıklı Sözleşme Olarak Niteleyen Kararlar 
119
Dördüncü Bölüm
GELİR PAYLAŞIMINA DAYALI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN
SONA ERMESİ
1. GENEL OLARAK 
127
2. ESER SÖZLEŞMESİNE ÖZGÜ SONA ERME SEBEPLERİNİN KIYASEN UYGULANMASI 
129
2.1. Yüklenicinin İşe Başlamada ve Yürütmede Gecikmesi Hâlinde (TBK 473/1) 
129
2.2. Yaklaşık Bedelin Aşılması Hâlinde (TBK 482) 
131
2.3. Eserin Yok Olması Hâlinde (TBK 483) 
132
2.4. Arsa Sahibinin Tazminat Karşılığında Sebepsiz Fesih Hakkı (TBK 484) 
133
2.4.1. Genel Olarak 
133
2.4.2. TBK 484 Gelir Paylaşımına Dayalı İnşaat Sözleşmesinde Uygulanabilir Mi? 
136
2.5. Arsa Sahibi Yüzünden İfanın İmkânsızlaşması Hâlinde (TBK 485) 
137
2.6. Yüklenicinin Ölümü veya Yeteneğini Kaybetmesi Hâlinde (TBK 486) 
139
3. ADİ ORTAKLIK SÖZLEŞMESİNE İLİŞKİN TASFİYE HÜKÜMLERİNİN KIYASEN UYGULANMASI 
141
3.1. Genel Olarak 
141
3.2. Uygulama 
142
Beşinci Bölüm
GELİR PAYLAŞIMINA DAYALI İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNDE GÜNCEL SORUNLAR VE İLGİLİ YARGI UYGULAMALARI
1. BAĞIMSIZ BÖLÜM SATIN ALAN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI SORUMLULUK 
145
1.1. Sorumluluğun Sebebine İlişkin Tartışma 
145
1.2. Arsa Sahibinin “Üretici” Sıfatıyla Sorumlu Tutulması 
146
1.3. Sözleşmede Sorumsuzluk Anlaşmasının Bulunması 
151
1.4. Genel İşlem Koşulları (Tip Sözleşme) Kullanılmış Olması 
154
1.5. Üçüncü Kişilere Karşı Sorumlulukta Eksik İfa ve Ayıplı İfa Ayırımı 
157
2. GELİR PAYLAŞIMINA DAYALI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN UYARLANMASI 
159
2.1. Genel Bilgi 
159
2.2. Gelir Paylaşımına Dayalı İnşaat Sözleşmeleri Bakımından 
163
3. SATIŞ GELİRİNİN FAİZİ KİME AİT? 
168
4. YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME 
170
4.1. Yetkili Mahkeme 
170
4.2. Görevli Mahkeme 
172
5. İHTİYATİ TEDBİR KARARLARI 
178
6. UZMAN GÖRÜŞÜ İLE BİLİRKİŞİ RAPORU ARASINDA ÇELİŞKİ BULUNMASI 
181
7. GELİR PAYLAŞIMINA DAYALI İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNDE TAHKİME ELVERİŞLİLİK 
182
Altıncı Bölüm
EMSAL YARGI KARARLARI
1. SÖZLEŞMEYİ ADİ ORTAKLIK OLARAK NİTELEYEN KARARLAR 
187
Karar No. 1.1: Yargıtay 3. HD, 02.10.2023, 4142/2460 
187
Karar No. 1.2: Yargıtay 6. HD, 20.06.2023, 2022/605 E., 2023/2431 K. 
193
Karar No. 1.3: Yargıtay 6. HD, 14.11.2023, 2022/4303 E., 2023/3844 K. 
199
Karar No. 1.4: Yargıtay 6. HD, 28.09.2023, 2022/5412 E., 2023/3053 K. 
203
Karar No. 1.5: Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi, 06.07.2022, 495/724 
208
Karar No. 1.6: İstanbul BAM, 7. HD, 07.12.2022, 2022/2290 E., 2022/2853 K. 
220
Karar No. 1.7: Yargıtay 3. HD, 05.10.2021, 2020/10652 E., 2021/9529 K. 
227
Karar No. 1.8: Yargıtay 13. HD, E. 2016/22662, K. 2018/5682, T. 10.5.2018 
230
Karar No. 1.9: Yargıtay 13. HD, 29.01.2019, 2018/3340 E., 2019/738 K. 
232
Karar No. 1.10: Yargıtay HGK., 24.04.2013, 2012/798 E., 2013/568 K. 
233
Karar No. 1.11: Yargıtay 3. HD, 16.02.2021, 2020/9671 E., 2021/1499 K. 
242
Karar No. 1.12: İstanbul BAM 14. HD, 06.04.2023, 2022/146 E., 2023/582 K. 
245
Karar No. 1.13: Ankara BAM, 24. HD., 14.06.2023, 733/1062 
250
2. SÖZLEŞMEYİ KARŞILIKLI SÖZLEŞME OLARAK NİTELEYEN KARARLAR 
254
Karar No. 2.1: Yargıtay HGK., 28.09.2021, 2017/2615 E., 2021/1102 K. 
254
Karar No. 2.2: İstanbul BAM, 7. HD, 12.04.2023, 2022/2304 E., 2023/912 K. 
264
Karar No. 2.3: Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi, 27.04.2022, 2021/276 E., 2022/402 K. 
271
Karar No. 2.4: Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi, 16.03.2023, 2021/806 E., 2023/287 K. 
279
Karar No. 2.5: Yargıtay 3. HD, 10.10.2017, 10805/13675 
285
Karar No. 2.6: Yargıtay 3. HD, 23.06.2014, 10780/10005 
288
Karar No. 2.7: Yargıtay HGK., 29.03.2023, 2021/191 E., 2023/289 K. 
294
3. GÖREVLİ MAHKEMENİN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN KARARLAR 
311
Karar No. 3.1: Ankara BAM, 13. HD, E. 2022/362, K. 2022/317, T. 10.3.2022 
311
Karar No. 3.2: İstanbul BAM, 3. HD, 08.09.2020, 243/747 
313
Karar No. 3.3: İstanbul BAM, 7. HD, 20.05.2021, 1566/1381 
314
Karar No. 3.4: İstanbul BAM, 7. HD, 21.10.2021, 2401/2515 
318
Karar No. 3.5: İstanbul BAM, 15. HD, 28.09.2021, 2547/1725 
323
Karar No. 3.6: İstanbul BAM, 18. HD, 03.11.2020, 2018/1177 E., 2020/1570 K. 
327
4. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI SORUMLULUK KARARLARI 
329
Karar No. 4.1: Yargıtay 3. HD, 27.04.2021, 2020/8132 E., 2021/4662 K. 
329
Karar No. 4.2: Yargıtay 7. HD, 28.04.2022, 2021/2974 E., 2022/3228 K. 
332
Karar No. 4.3: Yargıtay 3. HD, 21.12.2021, 1191/13360 
338
Karar No. 4.4: Yargıtay 13. HD, 12.10.2015, 2014/34355 E., 2015/29452 K. 
341
Karar No. 4.5: Yargıtay 13. HD, 07.03.2017, 2015/36674 E., 2017/2891 K. 
343
Karar No. 4.6: Yargıtay 23. HD, 14.10.2015, 2014/10437 E., 2015/6522 K. 
345
Karar No. 4.7: Yargıtay 13. HD, 26.01.2012, 2011/16549 E., 2012/1177 K. 
347
Karar No. 4.8: Yargıtay 13. HD, 19.09.2019, 2016/10959 E., 2019/8550 K. 
348
Karar No. 4.9: Yargıtay HGK, 04.12.2015, 1581/2792 
350
Karar No. 4.10: Yargıtay HGK, 27.04.2011, 13–4/230 
359
Karar No. 4.11: Yargıtay HGK., 23.05.2018, 2017/584 E., 2018/1124 K. 
369
Karar No. 4.12: Yargıtay HGK., 22.04.2015, 2013/1917 E., 2015/1258 K. 
373
Karar No. 4.13: Yargıtay 3. HD, 11.02.2013, 2012/23702 E., 2013/1884 K. 
376
Karar No. 4.14: Yargıtay 13. HD, 07.04.2011, 4181/5433 
377
5. TAHKİM KARARLARI 
379
Karar No. 5.1: Yargıtay 15. HD, 14.09.2017, 776/2981 
379
Karar No. 5.2: İstanbul BAM 16. HD, 14.01.2021, 2020/2208 E., 2021/34 K. 
381
Karar No. 5.3: İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi, 14.02.2023, 2022/583 E., 2023/108, K. 
383
6. DİĞER KARARLAR 
404
Karar No. 6.1 (Uyarlama): Yargıtay 11. HD, 06.04.2023, 2021/7877 E., 2023/2131 K. 
404
Karar No. 6.2 (Şekil Konusu): Yargıtay 13. HD, 22.11.1996, 8841/10366 
412
Karar No. 6.3 (Faiz Paylaşımı): Yargıtay 15. HD, 02.11.2012, 4439/6771 
417
Karar No. 6.4 (Faiz Paylaşımı): Yargıtay 15. HD, 13.07.2011, 2010/2018 E., 2011/4628 K. 
419
Karar No. 6.5 (Uzman Görüşü): Yargıtay 15. HD, 11.05.2017, 492/2026 
421
Kaynakça 
425
Kavram Dizini 
435