Türk Yabancılar Hukuku Bakımından
Turkuaz Kart Uygulamasının Yeri ve Rolü Alihan Çelik  - Kitap

Türk Yabancılar Hukuku Bakımından Turkuaz Kart Uygulamasının Yeri ve Rolü

1. Baskı, 
Mart 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
271
Barkod:
9786052641835
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
390,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Türk hukukunda sektör ya da faaliyet alanı belirtilmeksizin nitelikli yabancılara yönelik ilk istisnaî düzenlemeye 4875 sayılı Doğrudan Yabana Yatırımlar Kanunu'nda (DYYK) yer verilmiştir. Bu düzenlemeye göre, "kilit personel" ifadesiyle yabana yatırımlar bakımından kritik görevlerde yer alacak yabancıların bazı istisnaî hükümlere tâbi olarak çalışabilecekleri düzenlenmiştir. Ancak yalnızca yabancı yatırımlarda çalışmak üzere nitelikli yabancı istihdamına izin verilmesi, gelişmiş bir ülke ekonomisi bakımından ciddî bir etki yaratmayacak olup, yalnızca yabancı yatırımcıyı ülke ekonomisine dâhil etmeye yönelik "yatırımını idare etmek üzere kendi yabancı yönetici ve personelini de getirebilme icazeti" düzeyinde kalan bir jest niteliğindedir. Bunun yanında bazı özel kanunlarda da, kültürel kalkınmayı sağlamak adına nitelikli sanatçılara yönelik istisnalar tanınabileceği düzenlenmiştir. Ancak kanımızca, nitelikli yabancıların ekonomik kalkınma içerisindeki payı, kapsamı bu denli sınırlı olan uygulamalarla sağlanamayacaktır. Bu eksikliğin giderilmesi amacıyla hukukumuza dahil edilen Turkuaz Kart uygulaması, uluslararası işgücü piyasasında Türkiye'ye aktif bir şekilde rekabet imkânı sağlayarak ekonomik kalkınmayı sağlamada önemli bir yer tutacak olup, araçsal olarak önemli bir rol oynayacakta. Uygulamanın Türk hukuk sistemi içerisinde yabancıların hukukî durumlarına ilişkin yaratacağı istisnalar, çalışmamızın esas konusunu teşkil etmektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Yabancılar Hukuku ve Yabancıların Türkiye'de Çalışması
.
Nitelikli Yabancıların Sınıraşırı Çalışması ve Turkuaz Kart Uygulamasının Doğuşu
.
Turkuaz Kart Uygulaması
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
5
İÇİNDEKİLER 
9
KISALTMALAR 
17
GİRİŞ 
21
BİRİNCİ BÖLÜM
YABANCILAR HUKUKU VE YABANCILARIN
TÜRKİYE’DE ÇALIŞMASI
I. YABANCILAR HUKUKUNA GENEL BAKIŞ 
25
A. Vatandaş ve Yabancı Ayrımı 
25
B. Hukukî Statülerine Göre Yabancılar Arasındaki Ayrımlar 
28
1. Vatansızlar ve Göçmenler 
29
2. Uluslararası Koruma Statüsü ve Diğer Koruma Statülerinden
Faydalananlar 
30
a. Mültecîler, Şartlı Mültecîler ve İkincil Koruma Statüsü
Sahipleri 
31
b. Geçici Koruma Statüsü Sahipleri 
32
C. Yabancılar Hukuku 
33
D. Türk Hukukunda Yabancıların Hak ve Özgürlüklerinin Sınıflandırılması 
35
1. Siyasî Haklar ve Yükümlülükler 
35
2. Kamu Hakları 
37
3. Özel Haklar 
38
II. YABANCILARIN ÇALIŞMA HAKKI VE ÖZGÜRLÜĞÜ 
39
A. Yabancıların Çalışma Hakkı ve Özgürlüğüne Genel Bakış 
39
1. Çalışma Hakkı ve Özgürlüğü 
40
2. Çalışma Hakkının Hukukî Niteliği 
41
B. Yabancıların Çalışma Özgürlüğü 
42
1. Genel Olarak 
42
2. Yabancıların Çalışma Hakkına İlişkin Bazı Milletlerarası Belgelerde
Yer Alan Hükümler 
43
3. Türk Hukukunda Yabancılara Çalışma Hakkı Tanınmasında Kabul
Edilen Ölçütler 
47
III. YABANCILARIN TÜRKİYE’DE ÇALIŞMASI İLE İLGİLİ HÜKÜMLER 
51
A. Genel Olarak 
51
B. Türk Hukukunda Yabancıların Çalışması 
53
1. Genel Olarak 
53
2. Çalışma İzni veya Çalışma İzni Muafiyeti 
54
3. Ön İzin 
55
4. Çalışma İzni Türleri 
57
a. Süreli Çalışma İzni 
58
b. Süresiz Çalışma İzni 
59
c. Bağımsız Çalışma İzni 
60
5. Çalışma İzninin İstisnaî Olarak Verilebileceği Yabancılar 
61
6. Çalışma İzni Başvurusu ve Başvurunun Değerlendirilmesi 
62
7. Çalışma İzni Başvurusunun Reddi Sebepleri 
65
8. Çalışma İzni veya Çalışma İzni Muafiyetinin İkamet İzni ve Vize ile
İlişkisi 
65
9. Çalışma İzni Sahibi Yabancının İşveren Değişikliği 
66
10. Çalışma İzninin Askıya Alınması ve İptali 
67
C. Türkiye’de Çalışma İzni ile Bulunan Yabancıların Aile Birleşimi 
67
IV. YABANCILARIN TÜRKİYE’DEKİ MESLEKÎ FAALİYETLERİNE GETİRİLMİŞ
SINIRLAMALAR 
68
A. Genel Olarak 
68
B. UİK Kapsamında Sınırlamaya İlişkin Hükümler 
70
C. Diğer Kanunlarla Getirilen Sınırlamalar 
71
1. Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Bakımından 
72
2. Sağlık Hizmetleri Bakımından 
77
3. Avukatlık, Arabuluculuk, Noterlik ve Bazı Vekillik Hizmetleri
Bakımından 
78
4. Denizcilik ve Havayolu Hizmetleri Bakımından 
80
5. Mühendislik ve Mimarlık Hizmetleri Bakımından 
82
6. Ekonomik ve Finansal Hizmetler Bakımından 
84
7. Turistik Hizmetler Bakımından 
89
8. Basın Yayın Hizmetleri Bakımından 
90
9. Madencilik ve Enerji Piyasası Hizmetleri Bakımından 
91
D. Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Personel Çalıştırma 
94
E. Serbest Bölgelerin Durumu 
97
1. Serbest Bölgeler Kanunu ve İlgili Yönetmeliklerde Yer Alan
Hükümler 
97
2. UİK’de Yer Alan Hükümler 
99
İKİNCİ BÖLÜM
NİTELİKLİ YABANCILARIN SINIRAŞIRI ÇALIŞMASI VE
TURKUAZ KART UYGULAMASININ DOĞUŞU
I. NİTELİKLİ YABANCILARIN SINIRAŞIRI ÇALIŞMASI 
101
A. İşgücünün Niteliğine Göre Tasnifi 
101
B. Nitelikli İşgücünün Artan Önemi 
102
C. Nitelikli Yabancılara Yönelik Düzenleme Yapma İhtiyacı 
103
D. Nitelikli Kişilerin Göçmenler Arasındaki İstisnaî Konumu 
104
E. Nitelikli Yabancıların Hareketliliğine İki Farklı Yaklaşım: Beyin Göçü ve
Beyin Kazanımı 
106
II. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA NİTELİKLİ YABANCILARA ÖZGÜLENMİŞ
UYGULAMALAR 
108
A. Avrupa Birliği 
109
1. Genel Olarak Mavi Kart Uygulaması 
111
a. Uygulamanın Temelinde Yatan İhtiyaç 
112
b. Türkiye Bakımından Mavi Kart Direktiflerinin Önemi 
114
2. 2009/50 sayılı Direktife Göre Mavi Kart Uygulaması 
115
a. Direktifin Temel Unsurları 
116
(1) Kapsam 
116
(2) Yüksek Nitelikli İstihdam 
117
b. Mavi Kart Kabul Kriterleri ve Başvuru Usûlü 
118
(1) Kabul Kriterleri 
118
(2) Eğitim Düzeyi 
120
(3) Asgarî Ücret Eşiği 
123
3. 2021/1883 Sayılı Direktife Göre Mavi Kart Uygulaması 
126
a. Direktifin Yenilenme Gerekçesi 
126
b. Yeni Direktifle Öngörülen Hedefler 
127
c. 2021/1883 sayılı Direktifle Getirilen Önemli Yenilikler 
128
(1) Uygulanacak Kişiler Bakımından 
128
(2) Kabul Kriterleri Bakımından 
131
(3) Asgarî Ücret Eşiği Bakımından 
133
B. Amerika Birleşik Devletleri 
133
1. Genel Olarak 
133
2. H–1B Çalışma Vizesi 
135
a. Kriterler 
136
b. Elektronik Kayıt Sistemi 
138
c. Çalışma Koşulları Tatbik Sertifikası 
139
d. Uygulamada Yaşanan Problemler 
140
3. İstihdam Temelli Yeşil Kart 
140
a. Genel Olarak 
140
b. Başvurabilecek Kişiler 
141
c. EB–1 Kapsamında Yeşil Kart Alabilecek Kişilerin
Belirlenmesinde Dikkate Alınacak Kriterler 
142
(1) Olağanüstü Yeteneklere Sahip Kimseler 
143
(2) Seçkin Profesörler ve Araştırmacılar 
143
(3) Çok Uluslu Bir ABD Şirketinde Yönetici ve İdareciler 
144
d. EB–2 Kapsamında Yeşil Kart Alabilecek Kişilerin
Belirlenmesinde Dikkate Alınacak Kriterler 
145
(1) İleri Düzeyde Eğitim Gerektiren Bir Mesleğin Mensubu
Olmak 
145
(2) Bilim, Sanat veya Ticarette Olağanüstü Yeteneklere
Sahip Olmak 
145
e. EB–3 Kapsamında Yeşil Kart Alabilecek Kişilerin
Belirlenmesinde Dikkate Alınacak Kriterler 
146
(1) Nitelikli İşçiler 
146
(2) Profesyoneller 
147
III. TURKUAZ KART UYGULAMASININ DOĞUŞU 
147
A. Genel Olarak 
147
B. Uygulamanın Temelinde Yatan Gereksinimler 
148
C. Uygulamanın Oluşum Süreci 
150
D. Uygulamanın Amacı 
151
E. Uygulamanın Temelinde Yatan Esas: Uluslararası İşgücü Politikası 
154
1. Genel Olarak 
154
2. Politikanın Belirlenmesinde Yetkili Makamlar 
156
3. Politikanın Belirlenmesinde Dikkate Alınacak Kriterler 
160
a. Genel Olarak 
160
b. Uluslararası İşgücü Hareketliliği ve Bölgesel Gelişmeler 
161
c. Göç Kurulu Kararları 
164
d. İstihdam ve Çalışma Hayatına İlişkin Gelişmeler, Sektörel ve
Ekonomik Dönemsel Değişiklikler 
166
e. Kalkınma Plan ve Programları 
168
f. Yabancının Uyruğunda Bulunduğu Ülkeyle İlgili İkili
Ekonomik, Sosyal ve Kültürel İlişkiler 
171
g. Türkiye’nin Taraf Olduğu İkili veya Çok Taraflı Anlaşmalar ve
Uluslararası Sözleşmeler 
172
h. Kamu Düzeni, Kamu Güvenliği ve Kamu Sağlığı 
175
i. Türkiye’ye Nitelikli İşgücü ve Yatırımcının Çekilmesine Yönelik
Eylem, Tedbir, Proje, Plan, Program ile Diğer Ülke
Uygulamalarına İlişkin Bilgiler 
177
j. Yurt Dışından Türkiye’ye Gelen ve Türkiye’den Yurt Dışına
Giden İşgücüne İlişkin Politika Oluşturulmasına Katkı
Sağlayacak Veri ve Analizler 
177
k. Türkiye ile Kaynak Ülkeler Arasında Mevcut veya Muhtemel
Siyasî, Ekonomik, Sosyal ve Kültürel İlişkiler 
178
l. Uluslararası İşgücü Politikasının Uygulanmasında Ortaya
Çıkan Hususlar 
179
4. Uluslararası İşgücü Politikasının Uygulanması 
181
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TURKUAZ KART UYGULAMASI
I. TURKUAZ KART VERİLEBİLECEK YABANCILAR 
183
A. Genel Olarak 
183
B. Yüksek Nitelikli İşgücü Olarak Değerlendirilen Yabancılar 
184
1. Eğitim Düzeyi 
186
2. Ücret 
188
3. Meslekî Bilgi ve Deneyim 
190
4. Bilim ve Teknolojiye Katkı 
194
C. Yüksek Nitelikli Yatırımcı Olarak Değerlendirilen Yabancılar 
194
1. Yüksek Nitelikli Yatırımcı 
197
2. Yatırımın Bilimsel ve Teknolojik Gelişmeye Katkısı 
199
3. Yatırım ve İhracat Düzeyi ile İstihdam Büyüklüğü 
200
D. Bilim İnsanı veya Araştırmacı Yabancılar 
201
1. Bilimsel, Sınaî ve Teknolojik Gelişmeye Katkı 
202
2. Ülke Menfaatleri Açısından Stratejik Kabul Edilen Çalışmalar ve
Araştırmalar 
203
E. Kültürel, Sanatsal ve Sportif Faaliyetler Açısından Uluslararası
Düzeyde Başarılı Olan Yabancılar 
205
1. Kültürel ve Sanatsal Faaliyetler 
206
2. Sportif Faaliyetler 
207
F. Türkiye’nin Lehinde Uluslararası Düzeyde Faaliyet Gösteren
Yabancılar 
209
1. Türkiye’nin ve Türk Kültürünün Uluslararası Tanınırlığına ve
Tanıtımına Katkı Sayılabilecek Eylemler 
209
2. Türkiye’nin Millî Menfaatlerine İlişkin Hususlarda Uluslararası
Düzeyde Sayılabilecek Faaliyetler 
210
II. TURKUAZ KART BAŞVURUSU VE DEĞERLENDİRİLMESİ 
212
A. Başvuru Usûlü 
212
B. Başvurunun Değerlendirilmesiyle İlgili Hususlar 
215
1. Puanlama Sistemi 
215
2. Uygunluk Belgesi 
216
3. İlgili Mercilerden Görüş Alınması 
216
C. Başvurunun Reddi Sebepleri 
217
1. Değerlendirme Kriterlerini Sağlamama 
217
2. Uluslararası İşgücü Politikasına Uygun Olmama 
217
3. Başvuruyu Sahte veya Yanıltıcı Belgelerle Yapmış Olma 
218
4. Yabancı İstihdam Edilmesine İlişkin Gerekçenin Yeterli
Görülmemesi 
219
5. Türk Vatandaşlarına Hasredilen İş ve Meslekler İçin Başvuru
Yapmış Olma 
221
6. Kamu Düzeni, Kamu Güvenliği veya Kamu Sağlığı Bakımından
Sakıncalı Görülen Yabancılara İlişkin Başvurular 
221
7. Diğer Sebepler 
224
III. TURKUAZ KART UYGULAMASININ İŞLEYİŞİYLE İLGİLİ HUSUSLAR 
226
A. Geçiş Süresi Kaydı 
226
B. Yetkili Aracı Kurum 
227
C. Geçiş Süresi Kaydının Kaldırılması 
229
D. Turkuaz Kart’ın Sınırlandırılması 
230
E. Turkuaz Kart’ın İptali 
231
F. Turkuaz Kart Uygulamasına İlişkin Kararlara Karşı İtiraz Usûlü ve Yargı
Yolu 
234
IV. TURKUAZ KART SAHİBİ YABANCILARIN TÜRK YABANCILAR HUKUKUNDA
İSTİSNAÎ DURUMLARI 
237
A. Türkiye’de Çalışma Hakkı ve Tâbi Oldukları Usûller Bakımından 
237
B. Yabancıların Çalışma Özgürlüğünün Sınırlandığı Meslekler Bakımından 
239
C. İkamet Hakkı Bakımından 
240
D. Aile Birleşimi Bakımından: Turkuaz Kart Sahibi Yakını Kartı 
244
E. Diğer Kamu Hakları ile İlgili Hükümler Bakımından 
248
F. Özel Haklar ile İlgili Hükümler Bakımından 
248
G. Siyasî Haklar ve Ödevler ile İlgili Hükümler Bakımından 
248
H. Türk Vatandaşlığının Kazanılmasına İlişkin Hükümler Bakımından 
249
SONUÇ 
253
KAYNAKÇA 
261