TÜKETİCİ DAVRANIŞINA GİRİŞ
Tüketici Davranışına Giriş
33
Tüketici Davranışı Nedir?
35
ii. Tüketicilerin Hem Sayıca Artması Hem de Daha Bilinçli Tüketiciler Haline Gelmesi
36
iii. Tüketimin Gittikçe Artan Bir Şekilde Rasyonel Bir Olgudan, Duygusal Bir Olguya Dönüşmesi
36
iv. Ürünlerin Yaşam Eğrilerinin Kısalması ve Daha Fazla İnovasyon Gerekliliği
38
Kimler Tüketici Davranışını Öğrenmeli?
42
Tüketici Davranışının Diğer Disiplinler/Bilimler ile İlişkisi
45
1. Ekonomi ve Tüketici Davranışı
46
2. İşletme ve Tüketici Davranışı
47
3. Sosyoloji ve Tüketici Davranışı
47
4. Psikoloji ve Tüketici Davranışı
47
5. Hukuk ve Tüketici Davranışı
47
6. Antropoloji ve Tüketici Davranışı
48
7. Biyoloji ve Tüketici Davranışı
48
8. Felsefe ve Tüketici Davranışı
49
9. Anatomi ve Tüketici Davranışı
50
10. Mimarlık ve Tüketici Davranışı
50
11. Coğrafya ve Tüketici Davranışı
51
Tüketici Davranışını Anlamak
53
Değerlendirme Soruları
57
Pazarlama Başarısızlıkları
57
Pazarlama: Ne Değildir?
62
Pazarlama ve Tüketici Davranışı Hakkında Yanlış Bilinenler ve Mevcut Önyargılar
63
Niçin Pazarlamaya İhtiyaç Duyulmaktadır?
69
Pazarlama ile İlgili Temel Kavramlar
69
İstek ve Talep (Want and Demand)
70
Mübadele– Değişim (Exchange)
73
Tüketici ve Müşteri (Consumer and Customer)
75
Pazarlama Anlayışının Gelişimi
76
i. Üretim Anlayışı (Production Concept)
77
ii. Ürün Anlayışı (Product Concept)
77
iii. Satış Anlayışı (Sales Concept)
78
iv. Pazarlamada Yeni Anlayışlar
80
İlişkisel Pazarlama (Relationship Marketing)
82
Viral Pazarlama (Viral Marketing)
84
Pazarlama Bileşenleri (Marketing Mix Elements)
85
Tutundurma (Pazarlama İletişimi) (Promotion – Marketing Communications)
88
Halkla İlişkiler (Public Relations)
89
Satış Promosyonu (Sales Promotion)
90
Kişisel Satış (Personal Selling)
90
Değerlendirme Soruları
91
Ek: Pazar Araştırmalarında Yararlanılabilecek İkincil Veri Kaynakları
92
Pazarlama Başarısızlıkları
92
Duyumsama (Duyumlama) (5 Duyu) Sistemleri (Sensory Sytems)
109
Görme Duyusu (Seeing)
109
Koku Alma Duyusu (Smelling)
123
Tat Alma Duyusu (Tasting)
127
İşitme Duyusu (Hearing)
132
Dokunma Duyusu (Touching)
135
Hizmetler ve Beş Duyu
137
Algılama ve Risk Kavramı
138
Maruz Kalma (Exposure)
148
Dikkat ve Algıda Seçicilik (Attention and Perceptual Selectivity)
149
Bilinçdışı/ Bilinçaltı Algılama ve İkna (Subliminal Perception and Persuasion)– Bir Safsata mı?
158
Yorumlama (Interpretation)
166
Algılamayı Etkileyen Faktörler
167
Algılayan Kişi ile İlgili Faktörler
167
Algılanan (Nesne) ile İlgili Faktörler
171
Algılamada Durum ile İlgili Faktörler (Situational Factors in Perception)
176
Algısal Yorumlamada/Değerlendirmede Sıkça Yapılan Temel Hatalar
178
Değerlendirme Soruları
181
Ek – Algılama ile İlgili Şekiller
183
Ek – Algılama ile İlgili Egzersizler
183
Pazarlama Başarısızlıkları
184
Bilişsel Öğrenme (Cognitive Learning) ve Hafıza/Bellek (Memory)
188
Klasik/Tepkisel (Reflekssel) Şartlandırma/Koşullanma Teorisi (Classical/Reflexive Conditioning Theory)
199
Edimsel (Motivasyonel) Koşullanma (Instrumental/Operant Conditioning)
215
Sosyal/Gözlemsel/Model Alarak Öğrenme (Social/Observational Learning/Learning from Models)
222
Hatırlamayı Etkileyen Faktörler
224
Fizyolojik Faktörler (Physiological Factors)
224
Durumsal Faktörler (Situational Factors)
226
İlk Olma Son Olma (Primacy and Recency)
228
Bildiklik – Tanıdıklık (Familiarity)
230
Pazarlama İletişiminin Resimli veya Sözel Olması (Pictorial vs. Verbal Messages)
236
Unutmayı Etkileyen Faktörler (Factors which Influence Forgetting)
237
Değerlendirme Soruları
239
Pazarlama Başarısızlıkları
240
Güdülerin Temel Özellikleri
247
Birincil ve İkincil Güdüler (Primary and Secondary Motives)
247
Rasyonel ve Duygusal Güdüler (Rational and Emotional Motives)
249
Bilinçli ve Bilinçli Olmayan/Atıl Güdüler (Conscious and Unconscious/Implicit Motives)
250
Maslow’un İnsan İhtiyaçları Hiyerarşisi Modeli (Maslow’s Needs’ Hierarchy Model)
253
1. Fizyolojik İhtiyaçlar (Phyisological Needs)
253
2. Güvenlik İhtiyaçları (Safety Needs)
254
3. Sosyal İhtiyaçlar (Social Needs)
255
4. Saygı İhtiyaçları (Esteem Needs)
256
5. Kendini Gerçekleştirme (Self–Actualisation)
258
Güdü Çatışmaları (Motivational Conflict)
259
Uyum–Uyum (Yaklaşma–Yaklaşma) Çatışması (Approach–Approach Conflict)
260
Uyumsuzluk–Uyumsuzluk (Kaçınma–Kaçınma) Çatışması (Avoidance–Avoidance Conflict)
262
Uyum–Uyumsuzluk Çatışması (Yaklaşma–Kaçınma) (Approach–Avoidance Conflict)
263
İlgilenim (Involvement)
264
İlgilenimin Etkileri/Sonuçları (Influences/Outcomes of Involvement)
271
Bilgi Arayışı, Bilgi Toplama ve Bilgi İşleme Kapasitesi (Information Search, Information Collection and Information Processing Capacity)
271
Duygusal Uyarılma Derecesi (The Extent of Emotional Stimulation)
273
Bilgi Aktarımı (Information Transmission)
273
Tüketici İlgilenimini Etkileyen Faktörler (Factors which Influence Involvement)
273
Kişisel Faktörler (Personal Factors)
274
Ürün ile İlgili Faktörler (Factors to do with the Product)
274
Durumsal Faktörler (Situational Factors)
276
İlgilenimi Arttırma Stratejileri
277
İnsanlara Yanıldıklarını Göstermek
278
İnsanların Hedonik İhtiyaçlarına Hitap Etmek
281
Yeni/Farklı Uyaranlar Kullanmak/Belirgin Uyaranlar Kullanmak
282
Pazarlama İletişimlerinde Ünlü Kişileri Kullanmak
283
Ürün ile Tüketici Arasında Sürekli Bir İlişki Sağlamak
284
İlgilenim ve Tüketici Davranışı Modelleri
285
Düşük İlgilenimli Öğrenme Modeli (Low–Involvement Learning Model)
285
Öğren–Hisset–Yap Hiyerarşisi (LearnFeelDo Hierarchy)
286
Ürün–Marka İlgilenim Modeli (Product Versus Brand Involvement Model)
287
Değerlendirme Soruları
289
Pazarlama Başarısızlıkları
290
Tutum (Attitude) Nedir?
293
Tutumların Fonksiyonları
297
Fayda Fonksiyonu (Utilitarian/Adjustment/Instrumental Function)
297
Ego Savunma Fonksiyonu (Ego–defensive Function)
298
Değer İfade Etme Fonksiyonu (Value–expressive Function)
298
Bilgi Fonksiyonu (Knowledge Function)
299
Tutumların Unsurları (Components of Attitudes)
300
Bilişsel Unsur (Cognitive Component)
302
Duygusal Unsur (Affective Component)
305
Hareketsel/Davranışsal Unsur (Conative Component)
310
Tutumların Ölçülmesi (Measurement of Attitudes)
314
Likert Skalaları (Likert Scales)
314
Semantik Fark (Semantic Differential)
315
Tutumlarda Beklenti–Değer Modeli (Expectancy–Value Model) (Ajzen, 2005)
315
Tutumların Özellikleri
316
Tutumun Güç Derecesi (The Strength of an Attitude)
316
Tutumun Karmaşıklığı ve Diğer Tutum ve Değerlerle Olan İlişkisi (The Complexity of an Attitude and its Relationship with other Attitudes and Values)
317
Tutumunun Unsurları Arasındaki Uyum (Consistency among the Components of an Attitude)
317
Tutumlar Arasındaki Tutarlılık (Consistency among Attitudes)
318
Tutum Değiştirme Stratejileri
318
Yeni ve Belirgin Bir İnanç Oluşturmak (Adding a New Salient Belief)
318
Mevcut Pozitif Bir İnancı Güçlendirmek (Increasing the Strength of an Existing Positive Belief)
319
Güçlü bir İnancın Değerlendirmesinin Değiştirilmesi (Improving theuation of a Strongly Held Belief)
320
Değerlendirme Soruları
321
Pazarlama Başarısızlıkları
322
Tüketicilerin Yaşları ve Benlik Değerlendirmelerinde Yaşanan Değişiklikler
336
Kişiliğin Temel Özellikleri
340
Kişiliğin Oluşmasında Etkili Faktörler
341
Treyt (Özellik) Kuramı – (Trait Theories)
342
Krech, Crutchfield, and Ballachey (1962) – Bireylerin Rol, İfade ve Sosyometrik Eğilimleri
343
Treyt (Özellikler) Teorisi ile İlgili Problemler
345
Psikanalitik Teoriler
345
İd (Es/It) – Alt Bilinç – Alt Benlik
346
Süperego (Üstben, Süperego – Überich)
348
Kişilik Çatışmalarını Çözen Savunma Mekanizmaları
350
Gerçeğin Reddedilmesi Kabullenmeme (Denial)
351
Mantığa Bürünme (Rationalisation) (Sublimation)
352
Yön Değiştirme (Displacement)
352
Yansıtma (Projection)
353
Bastırma (Repression)
355
Güdü Araştırmaları (Motivational Research)
356
Yeni Freudçu Kişilik Teorileri
358
Marka Kişiliği ve Marka İmajı (Brand Personality and Brand Image)
360
Marka Kişiliği ve Ürün Konumlandırma (Brand Personality and Positioning)
363
Değerlendirme Soruları
368
Pazarlama Başarısızlıkları
369
DEĞERLER, YAŞAM BİÇİMLERİ VE KÜLTÜR
Rokeach Değerler Sistemi
375
Değerler, Tutumlar ve Yaşam Biçimleri (Values Attitudes and Life Styles)
379
Değerler Listesi (List of Values – LOV)
384
Yaşam Biçimleri (Life Styles)
385
Psikografi (Psychographics)
389
Psikografik Araştırmalardan Faydalanma Yolları
393
Psikografik Segmentasyonun Uygulama Alanları
395
Kültür Analizleri ve Karşılaştırmalı Kültür Çalışmaları
418
Ek 1 – Karşılaştırmalı Kültür Özellikleri
427
Ek 2 – Kültür ve Uluslararası Pazarlama Hataları
427
Değerlendirme Soruları
435
Pazarlama Başarısızlıkları
436
REFERANS GRUPLARI, AİLE VE CİNSİYET
Referans Grupları ve Uyum (Reference Group and Conformity)
439
Kanaat/Görüş Önderlerinin Özellikleri
443
Ailenin Tüketici Davranışına Etkisi
452
Ortak Karar Alma (Joint Decision Making)
456
Ortak Karar Almada Çatışma ve Aile Bireylerinin Rollerini Etkileyen Faktörler
458
Karar Alma Aşamasının Safhaları
459
Satın Alma Kararlarının Verilmesinde Kullanılan Bazı Kestirme Yöntemler
471
Değerlendirme Soruları
474
Pazarlama Başarısızlıkları
475
Tüketiciler Nasıl Karar Verirler?
479
Yoğun Çaba ile Satın Alma
479
Sınırlı Çaba ile Satın Alma
480
Satın Almada Araştırma, Deneyim ve Güven
483
Derinlemesine Düşünme Olasılığı Modeli
483
Satın Alma Karar Süreci
486
İhtiyacın Fark Edilmesi
487
Alternatiflerin Değerlendirilmesi
488
Birleştirici Karar Kuralı (Conjunctive Decision Rule)
491
Ayırıcı/Seçici Karar Kuralı (Disconjunctive Decision Rule)
491
Leksikografik Karar Kuralı (Lexicograpfic Decision Rule)
491
Satın Alma Kararı ve Uygulanması
491
Satın Alma Sonrası Değerlendirme
493
Çok(lu) Değişkenli Modeller
493
Howard–Ostlund Modeli
494
Engell–Kollat–Blackwell Modeli
494
Değerlendirme Soruları
497
Pazarlama Başarısızlıkları
498
PAZARLAMA İLETİŞİMİ VE İKNA TEKNİKLERİ
Pazarlama İletişimi ve Ürünün/Hizmetin Benimsenmesi
504
Pazarlama İletişiminin Başarısını Etkileyen Faktörler
506
Kaynak ile İlgili Değişkenler
506
Mesaj ile İlgili Değişkenler
507
Alıcı ile İlgili Değişkenler
508
Mecra ile İlgili Değişkenler
508
Pazarlama İletişimi ve İkna’da Kestirme Yöntemler
509
İknada Otomatiklik Prensibi
509
“Çünkü” Kestirme Yöntemi (The “Because” Heuristic)
510
Fiyat–Kalite Kestirme Yöntemi (The Price – Quality Heuristic)
510
Sözünü Tutma ve Tutarlılık Prensibi (The Commitment and Consistency Principle)
510
Kapıya Ayak Koyma Tekniği (The Foot–in–the–Door Technique)
511
Aşağı Top Tekniği (The Low–Ball Technique)
511
Karşılıklılık Prensibi (The Reciprocity Principle)
512
Yüzüne Kapıyı Çarpma Tekniği (The Door–in–the Face Technique)
513
Hepsi Bu Değil Tekniği (The “that’s–not–all” Technique)
513
Çoklu Azalan İstek Tekniği (The Multiple–Deescalating–Request Technique)
513
Bir Kuruş Tekniği (The “Even–a–Penny” Technique)
513
Kıtlık Prensibi (Scarcity Principle)
514
Sosyal Kabul Prensibi (The Social Validation Principle)
514
Hoşlanma Prensibi (The Liking Principle)
514
Otorite Prensibi (The Authority Principle)
514
Kafasını Karıştırma Prensibi (The Confusion Principle)
515
Değerlendirme Soruları
515
Pazarlama Başarısızlıkları
516