Limited Şirkette Ortakların Bağlılık Yükümlülüğü Dr. R. Gülmisal Akkale Çelebi  - Kitap

Limited Şirkette Ortakların Bağlılık Yükümlülüğü

1. Baskı, 
Ekim 2022
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
265
Barkod:
9789750281143
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
435,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Limited şirketlerde ortakların şirkete karşı bağlılık yükümlülüğünün incelendiği bu kitap, bağlılık kavramının özel hukuktaki kapsamı ve anlamı üzerinden, şirketler hukukunda ve özellikle limited şirketlerde ortağın şirkete karşı bağlılık yükümlülüğünü konu edinmektedir.
Genel ve soyut bir kavram olan bağlılık yükümlülüğü, TTK m. 613'te sır saklama yükümlülüğü, iş fırsatı öğretisi ve şirketle rekabet yasağı ile somutlaştırılmaktadır. Ortağın şirkete karşı ifa etmekle yükümlü olduğu bu unsurlardan rekabet yasağı, şirket sözleşmesinde öngörülmekle geçerli olmaktayken, sır saklama yükümlülüğü ve iş fırsatı öğretisi şirket sözleşmesinde öngörülmemiş olsa bile ortaklar için emredici şekilde bağlayıcı sayılmaktadır. Ortakların bu yükümlülüklere aykırı davranışları yaptırıma tâbi tutulmaktadır.
Kitapta, ortakların bağlılık yükümlülüğü, TTK m. 613'ün mehazı da dikkate alınarak, yükümlülüğün konusu, kapsamı, tarafları, bağlayıcı olduğu süre ve yer bakımından incelenmektedir.
Ortakların şirkete karşı bağlılık yükümlülüklerini ihlal etmeleri hâlinde karşılaşacakları hukuki sonuçlar, müdür sıfatı bulunan ortaklara özgü yaptırımlarla birlikte açıklanmaktadır. Ortakların bağlılık yükümlülüğüne aykırı davranışlarının yaptırımları, genel hükümler, şirketler hukuku hükümleri ve ticari davalarda arabuluculuk şartı kapsamında ele alınmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Sır Saklama Yükümlülüğü
.
Şirket Menfaatini Zedeleyecek Davranışlardan Kaçınma Yükümlülüğü (İş Fırsatı Öğretisi)
.
Şirketle Rekabet Yasağı
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
17
Giriş
§1. KONU 
21
§2. İNCELEME YÖNTEMİ 
21
Birinci Bölüm
BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜ KAVRAMI,
YÜKÜMLÜLÜĞÜN GENEL OLARAK ŞİRKETLER HUKUKUNDAKİ
GÖRÜNÜMÜ VE LİMİTED ŞİRKETTE ORTAK SIFATI
§1. BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜ KAVRAMI 
23
I. Bağlılık Kavramı 
23
II. Özel Hukukta Bağlılık Kavramının Temeli 
24
1. Ahlâk Kuralları 
24
2. Dürüstlük ve İyiniyet 
25
3. Bağlılık Yükümlülüğü 
27
A. Tanım 
27
B. Bağlılık Yükümlülüğünün Kaynağı 
29
a. Güven İlkesi 
29
b. Etki İmkânı 
30
c. Değerlendirme 
32
III. Bağlılık Yükümlülüğü ile Birlikte Gözetilen Genel İlkeler ve
Bu İlkelerin Bağlılık Yükümlülüğü ile İlişkisi 
33
1. Genel Olarak 
33
2. Genel İlkelerle Bağlılık Yükümlülüğü Arasındaki İlişki 
35
§2. GENEL OLARAK ŞİRKETLER HUKUKUNDAKİ GÖRÜNÜMÜ 
36
I. Yükümlülüğün Kaynağı 
36
1. Genel Olarak 
36
2. Kanundan Kaynaklanan Bağlılık Yükümlülüğü 
37
3. Hukuki İşlemden Kaynaklanan Bağlılık Yükümlülüğü 
37
A. Şirket Sözleşmesiyle Öngörülen Yükümlülük 
38
B. Sözleşmesel Yükümlülük 
39
II. Türleri 
39
1. Bağlılık Yükümlülüğüne Tâbi Olan Tarafın Sıfatına Göre 
39
A. Organsal Yükümlülük 
39
B. Ortaksal Yükümlülük 
40
2. Yükümlülüğün Niteliğine Göre 
41
A. Genel Bağlılık Yükümlülüğü 
42
B. Özel Bağlılık Yükümlülüğü 
42
III. Unsurları 
43
IV. Şirketlerde Ortaksal Bağlılık Yükümlülüğü 
43
1. Kuramsal Çerçeve 
43
2. İşlevi 
44
A. Genel Olarak 
44
B. Şirket Amacının Korunması 
45
C. Çoğunluğun ve Azınlığın Korunması 
46
3. Şirket Türlerine Göre Bağlılık Yükümlülüğünün Görünümleri 
47
A. Şahıs Şirketlerinde 
47
a. Şahıs Şirketlerinde Bağlılık Yükümlülüğünün Genel Özellikleri 
47
b. Şirket Türlerine Göre Değerlendirme 
48
aa. Adi Şirket 
48
bb. Kollektif Şirket 
50
cc. Komandit Şirket 
51
B. Kooperatiflerde 
52
C. Sermaye Şirketlerinde 
53
a. Sermaye Şirketlerinde Bağlılık Yükümlülüğünün Genel Özellikleri 
53
b. Şirket Türlerine Göre Değerlendirme 
53
aa. Anonim Şirket 
53
bb. Limited Şirket 
56
§3. LİMİTED ŞİRKETTE ORTAK SIFATI 
57
I. Limited Şirkete Genel Bakış 
57
II. Ortak Kavramı 
58
1. Genel Olarak 
58
2. Ortak Sıfatının Kazanılması ve Kaybedilmesi 
61
İkinci Bölüm
ORTAKLARIN BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜ
§1. ORTAKLARIN BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ DÜZENLEYEN
TTK. m. 613 HÜKMÜNE İLİŞKİN GENEL DEĞERLENDİRME 
67
I. Tarihçe 
67
1. Mehaz İsviçre Hukukunda 2008 Revizyonu Öncesi Durum 
67
2. Türk Hukukunda 6102 sayılı TTK Öncesi Durum 
68
II. TTK. m. 613’ün Kabul Edilme Sebepleri 
69
1. Limited Şirketin Şahıs Şirketlerine Yaklaşan Özelliklerinin Bulunması 
69
2. Hukuki Güvenliği Sağlaması ve Azınlık Haklarını İyileştirici Etkisi 
69
3. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının “Karşı Kutbunu” Oluşturması 
69
III. MehazArt. 803’ün Değerlendirilmesi 
70
IV. TTK. m. 613 Hükmünün Değerlendirilmesi 
71
1. Ortaksal Bir Yükümlülük Öngörme 
71
2. Genel İlke Yaratma Amacı 
72
3. Hukuki Niteliği ve İşlevi 
72
§2. YÜKÜMLÜLÜĞÜN KONUSU, KAPSAMI, TARAFLARI VE
BAĞLAYICI OLDUĞU SÜRE 
74
I. Konusu 
74
1. Şirketin Farklı Menfaatlerin Çatışma Zemini Oluşu ve
Bağlılık Yükümlülüğünün Çatışan Menfaatlerde Çözüm Etkisi 
74
A. Şirket Menfaati Kavramı 
76
B. Şirket Menfaati Kavramıyla Bağlantılı Kavramlar 
78
a. Genel Olarak 
78
b. Şirket Amacı 
78
c. Ortak Amaç 
80
d. İşletme Konusu 
82
e. Değerlendirme 
85
3. Yükümlülüğün Korumayı Amaçladığı Menfaatler Hakkında 
87
A. Çıkış Noktası Olarak Menfaatlerin Çatışması 
87
B. Şirket Menfaatinin Önceliği 
88
a. Kendi Menfaatine Olan ve Olmayan Haklar Ayrımına Göre Şirket Menfaatinin Önceliği 
88
b. Şirket Menfaatinin Mutlak Önceliği 
90
c. Şirket Menfaatinin Göreceli Önceliği 
92
d. Ortağın Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı Kapsamında Şirket Menfaatinin Önceliği Sorunu 
93
e. Ortağın Oy Hakkı Kapsamında Şirket Menfaatinin Önceliği Sorunu 
95
aa. Oy Hakkının Ortağın Kendi Menfaatine Olan Hak Olarak Değerlendirildiği Durumlar 
95
bb. Oy Hakkının Ortağın Kendi Menfaatine Olmayan Hak Olarak Değerlendirildiği Durumlar 
96
cc. Değerlendirme 
97
f. Ortakların Yükümlülüklerinin Şirket Menfaati Karşısındaki Konumu 
98
4. Ortağın Menfaatiyle Şirket Menfaatinin Kıyaslanması 
99
5. Yükümlülüğün Unsurları 
100
A. Olumlu Unsur 
100
B. Olumsuz Unsur 
101
II. Kapsamı 
101
1. Bağlılık Yükümlülüğünün Kapsamının Belirlenmesi 
101
2. Yükümlülüğün Kapsamını Tespit Kriterleri 
103
A. Şirketin Türü 
103
B. Şirketin Yapısı 
104
C. Ortak Sayısı ve Tek Ortaklı Limited Şirketlerin İstisnai Durumu Hakkında 
105
3. Şirket Sözleşmesiyle Öngörülen Yan Edim Yükümlülüklerinin Bağlılık Yükümlülüğünün Kapsamına Etkisi 
110
A. Bağlılık Yükümlülüğünün Kanuni Yan Yükümlülük Olarak Kabulü 
110
B. Bağlılık Yükümlülüğü Görünümlerinin Şirket Sözleşmesiyle Yan Edim Yükümlülüğü Olarak Düzenlenmesi 
110
III. Tarafları 
112
1. Genel Olarak 
112
2. Yükümlülüğün Borçlusu 
112
A. Ortakların Bağlılık Yükümlülüğünün Borçlusu Oluşunun Mutlak Kabulü 
112
B. Şirketin Kendi Paylarını İktisabında Yükümlülüğün Borçlusu 
113
C. Üçüncü Kişilerin Ortaksal Bağlılık Yükümlülüğünün Borçlusu Olarak Değerlendirilmesi Sorunu 
113
3. Yükümlülüğün İfasını Talep Etmeye Yetkili Olan Taraf 
114
A. Bağlılıkla Yükümlü Olunan Tarafın Şirket Oluşunun Mutlak Kabulü 
114
B. Dikey ve Yatay Bağlılık Yükümlülüğü Ayrımına Göre Ortakların Taraf Sıfatının Değerlendirilmesi 
114
C. İki Ortaklı Limited Şirketlerin İstisnai Durumu 
116
IV. Bağlayıcı Olduğu Süre 
117
1. Şirkete Bağlanma Şartı 
117
2. Ortak Sıfatı Devam Ettiği Sürece Yükümlülüğün Geçerli Olması 
119
3. Bağlılık Yükümlülüğünün Kaldırılması 
120
§3. BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN ŞİRKET SÖZLEŞMESİ veya PAY SAHİPLERİ SÖZLEŞMELERİYLE DÜZENLENMESİ 
123
I. Şirket Sözleşmesiyle Düzenleme 
123
1. Genel Olarak 
123
2. Düzenlemenin Sınırları 
123
3. Kişi, Süre, Yer ve Konu Unsurlarının Belirlenmesi 
124
A. Genel Olarak 
124
B. Şirket Sözleşmesiyle Kanuni Bağlılık Yükümlülüğüne Olumlu ve Olumsuz Unsurlar Eklenmesi 
126
C. İç Yönergeyle Yapılan Düzenleme 
127
4. Yükümlülüğün İhlaline İlişkin Hukuki Sonuçların Şirket Sözleşmesiyle Belirlenmesi 
128
A. Cezai Şart Düzenlemesi 
128
B. Haklı Sebeplerin Şirket Sözleşmesinde Somutlaştırılması 
131
II. Pay Sahipleri Sözleşmeleriyle Düzenleme 
132
§4. ORTAK SIFATI BULUNAN MÜDÜRLERİN ÇİFTE BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
133
I. Genel Olarak 
133
II. Ortaksal ve Organsal Bağlılık Yükümlülüğü Kapsamında Müdürlerin Çifte Bağlılığı 
134
III. Müdürün Bağlılık Yükümlülüğünün Kapsamı 
134
1. Genel Olarak 
134
2. Yükümlülüğün Yoğunluğunun Tespiti 
137
§5. ORTAK SIFATI BULUNMAYAN MÜDÜRLERİN BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜYLE KARŞILAŞTIRMA 
138
Üçüncü Bölüm
BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN GÖRÜNÜMLERİ
§1. SIR SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
141
I. Genel Olarak 
141
II. Kavram 
142
1. Genel Olarak 
142
2. Sır Olarak Değerlendirilme Unsurları 
143
A. Sır Konusu 
143
B. Sır Saklama İradesi 
143
C. Korunmaya Değer Menfaat 
144
III. Hukuki Niteliği 
145
IV. İşlevi 
146
V. Konusu 
146
1. Şirket Sırrının Kapsamı 
146
2. Şirket Sırlarının İfşası ve Sırlardan Ortağın Yararlanması 
147
A. Şirket Sırlarının İfşası 
147
B. Şirket Sırlarından Ortağın Yararlanması 
148
VI. Yükümlülüğün Tarafları ve Bağlayıcı Olduğu Süre 
148
1. Sır Saklama Yükümlülüğünün Tarafı 
148
2. Sır Saklama Yükümlülüğünün Geçerli Olduğu Süre Hakkında 
149
VII. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı ile İlişkisi 
151
1. Genel Olarak 
151
2. Bilgi Alma Hakkının Kapsamı ve Sınırları 
152
A. Kapsamı 
152
B. Sınırları 
153
3. Değerlendirme 
157
§2. İŞ FIRSATI ÖĞRETİSİ (ŞİRKET MENFAATİNİ ZEDELEYECEK DAVRANIŞLARDAN KAÇINMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ) 
158
I. Kavram 
158
II. Hukuki Niteliği ve Bağımsızlığı 
159
III. Öğretinin Kaynağı Olarak Adi Şirkette Menfaat Çatışması Yasağı 
160
1. Genel Olarak 
160
2. Şirket İçin Çabalama Unsuru 
160
3. Şirketin Amacını Engelleme veya Şirketin Amacına Zarar Verme Olasılığı 
161
4. Ortağın Kişisel Menfaatinin Şirket Karşısındaki Durumu 
161
5. Menfaat Çatışması Yasağının Kapsamı 
161
IV. İşlevi 
161
V. Konusu, Tarafları ve Geçerli Olduğu Süre 
162
VI. İş Fırsatlarının Şirkete veya Ortağa Tahsisine İlişkin Kriterler 
163
VII. İş Fırsatı Öğretisinin Öngördüğü Yasağın Kaldırılması 
166
VIII. İş Fırsatı Öğretisinin Rekabet Yasağı Kapsamında Değerlendirilememesinin Nedenleri 
167
§3. REKABET YASAĞI 
168
I. Kavram 
168
II. Hukuki Niteliği 
170
1. Genel Olarak 
170
2. Sözleşmeyle Öngörülen Rekabet Yasağının Yan Edim Yükümlülüğü Niteliği 
172
III. Rekabet Yasağının Şirket Sözleşmesiyle Öngörülmesi 
174
1. Genel Olarak 
174
2. Rekabet Yasağının Öngörülebilmesi İçin Gereken Şekil Şartları 
174
3. Rekabet Yasağının Şirketin Kuruluşundan Sonra Öngörülmesi 
176
4. Rekabet Yasağı Kaydının Değiştirilmesi 
176
5. Rekabet Yasağının Kaldırılması 
177
A. Genel Olarak 
177
B. Tüm Ortakların Yazılı Onayıyla Kaldırma 
178
C. Onay Yetkisinin Genel Kurula Devredilmesi Halinde Genel Kurul Kararıyla Kaldırma 
178
D. Şirket Sözleşmesinin Değiştirilmesi 
179
IV. Rekabet Yasağının Şirket Sözleşmesi Dışında Bir Sözleşmeyle Öngörülmesi 
180
V. Yasağın Aleniyeti Sorunu 
182
1. Şirket Sözleşmesinin Aleniyeti 
182
2. İç Yönergenin Aleniyeti Sorunu 
183
VI. İşlevi 
183
VII. Tarafları ve Geçerli Olduğu Süre 
184
1. Rekabet Yasağının Tarafı Olarak Ortaklar 
184
2. Rekabet Yasağının Tarafı Olarak Şirket 
185
3. Bağlılık Yükümlülüğünden Kaynaklanan Rekabet Yasağının Ortakların Kendi Aralarındaki İlişkilerde Geçerliliği Tartışması 
185
4. Yasağın Geçerli Olduğu Süre 
186
VIII. Konusu ve Kapsamı 
187
1. Yasağın Konusu Olan Rekabet ve Rekabetle Bağlantılı Kavramlar 
188
A. Rekabet Kavramı 
188
B. Rekabet İlişkisi Kavramı 
188
C. Rekabet Edici Faaliyet 
189
D. Rekabet Yasağı ve Haksız Rekabet Kavramları 
190
2. Limited Şirketin Faaliyet Alanıyla Çakışma 
191
A. Sınır Olarak Şirketin İşletme Konusu 
191
B. Şirketin Fiilî Faaliyet Alanı 
192
C. Şirketin İşletme Konusunun Değiştirilmesinin Rekabet Yasağının Kapsamına Etkisi 
193
3. Yasağın Şartlarının Somutlaştırılması 
195
4. Yasağın Geçerli Olduğu Yer ve İlgili Coğrafi Piyasa 
195
IX. Rekabet Yasağı ve İş Fırsatı Öğretisi Arasındaki Farklar 
197
X. Yasağın Ortağın Bilgi Alma ve İnceleme Hakkına Etkisi 
198
XI. Zamanaşımı 
199
Dördüncü Bölüm
BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLALİNİN HUKUKİ SONUÇLARI
§1. BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLALİNDE UYGULANACAK HUKUKİ SONUÇLARA İLİŞKİN GENEL DEĞERLENDİRME 
201
I. Genel Olarak 
201
II. Davaların Türleri ve Hukuki Niteliği 
202
1. Genel Olarak 
202
2. Bağlılık Yükümlülüğünün Eda Davası ile Talep Edilebilmesi Sorunu 
203
3. Yükümlülüğün İhlalinde Tespit Davası 
205
III. İhtiyati Tedbir Talepleri 
207
§2. BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLALİNDE ORTAĞIN KARŞILAŞACAĞI HUKUKİ SONUÇLAR ve AÇILACAK DAVALARDA TARAF HUSUSU 
208
I. Tazminat Davası 
208
II. Ortağın Şirketten Çıkarılması 
210
III. Bağlılık Yükümlülüğüne Aykırı İşlemin Şirket Adına Yapılmış Sayılması 
213
IV. Bağlılık Yükümlülüğüne Aykırı İşlemden Doğan Menfaatin Şirkete Aktarılması 
214
V. Ortağa Karşı Açılacak Davalarda Taraf Hususu 
215
1. Şirket 
215
2. Ortakların Dava Açma Yetkisine İlişkin Görüşlerin Değerlendirilmesi 
216
VI. İki Ortaklı Limited Şirketin Özel Durumu 
216
§3. BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLALİNDE ŞİRKETE KARŞI AÇILABİLECEK DAVALAR 
219
I. Fesih Davası 
219
1. Genel Olarak 
219
2. Şirket Sözleşmesinde Fesih İçin Haklı Sebep Olarak Kabul Edilecek Durumların Düzenlenme İmkânı 
221
II. Genel Kurul Kararlarının İptali 
222
§4. MÜDÜR ORTAĞA ÖZGÜ HUKUKİ SONUÇLAR 
224
I. Müdür Ortakların Sorumluluğu 
224
1. Genel Olarak 
224
2. Sorumluluk Gerekçesi Olarak Bağlılık Yükümlülüğünün İhlali 
225
II. Müdürün Azli 
225
III. Müdürün Yetkilerinin Kısıtlanması veya Kaldırılması 
226
§5. BAĞLILIK YÜKÜMLÜLÜĞÜ İHLALLERİNE İLİŞKİN SÜREÇTE ARABULUCULUK 
229
Sonuç ve Değerlendirme 
231
Kaynakça 
237
Kavramlar Dizini 
263