§ 1. DAVA DOSYASI İNCELEME SAFHALARI
I. DAVACININ İDDİA VE TALEPLERİ BELİRLENMELİDİR
28
II. DAVANIN TÜRÜ BELİRLENMELİDİR
28
A. Kısmi Dava – Belirsiz Alacak Davası Ayrımı
28
2. Belirsiz Alacak Davası
30
a. Kıdem ve İhbar Tazminatı, Yıllık İzin Ücreti ile Ücret Alacakları Kural Olarak Belirsiz Alacak Davasına Konu Edilemez
35
b. Belirsiz Alacak Davasında Geçerli Usul Kuralları
40
3. Islah ile Dava Türünün Değiştirilmesi Mümkün Değildir
44
II. DAVA KONUSU EDİLEN ALACAKLARA UYGULANACAK MEVZUAT BELİRLENMELİDİR
45
A. İşçi Sıfatı Bulunup Bulunmadığı Değerlendirilmelidir
46
B. İşveren Sıfatına Sahip Olup Olmadığı da Belirlenmelidir
72
1. Aile Sağlık Merkezlerinde İşveren Sıfatının Belirlenmesi ve Husumet Sorunu
76
2. Muvazaalı Olarak Eczane Açıldığının Tespiti Hâlinde Ruhsat Sahibinin Sorumluluğu
77
3. Okul Aile Birliğinin İşveren Sıfatı Bulunup Bulunmadığı
78
4. Minibüs veya Taksilerde İşverenin Belirlenmesi
79
5. İşverenin İflası Durumunda Husumetin Belirlenmesi
85
C. Uygulanacak Ülke Hukuku Belirlenmelidir
87
D. İşçiye Uygulanacak Kanun Belirlenmelidir
117
1. İş Kanunu Kapsamı Dışındaki Kişiler ve İşler
117
b. Hava Taşıma İşleri
121
c. Deniz Taşıma İşleri
121
g. Rehabilite Edilenler
128
2. Basın İş Kanununa Tabi Olanlar
130
a. Basın İş Kanununun Kapsamına Giren İşyerlerinde Çalışma
131
aa. Türkiye’de Yayınlanma
131
bb. Gazete, Süreli Yayın, Haber Ajansları, Özel Radyo ve Televizyonları ve Medya Hizmet Sağlayıcılarında Çalışma
132
cc. Gazete, Süreli Yayın, Haber Ajansı veya Radyo ve Televizyon Kuruluşunun Kamu Tüzel Kişiliğine Sahip Olmaması
135
b. Fikir ve Sanat İşinde Çalışma
137
c. Çalışmanın Basın İş Sözleşmesine Dayanması
143
d. İş Kanununun Kapsamı Dışında Kalma
145
IV. İŞ SÖZLEŞMESİNİN TÜRÜ BELİRLENMELİDİR.
146
A. Belirli – Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi
146
B. Tam – Kısmi Süreli İş Sözleşmesi
163
C. Sürekli – Süreksiz İş Sözleşmesi
171
D. Deneme Süreli İş Sözleşmesi
171
E. Çağrı Üzerine Çalışmaya Dayalı İş Sözleşmesi
178
V. İŞ SÖZLEŞMESİNDE ŞEKLE UYULUP UYULMADIĞI BELİRLENMELİDİR
187
VI. TALEPLE VE MADDİ VAKIA İLE BAĞLILIK İLKESİNE UYGUN OLARAK BEYANLAR BELİRLENMELİ VE BEYANLARI AŞACAK DEĞERLENDİRME YAPILMAMALIDIR
190
A. Çalışma Süresi ve Çalışma Şekline İlişkin Beyanlar
205
B. Çalışma Saatlerine İlişkin Beyanlar
206
C. Çalışma Yapılmayan Günlere İlişkin Beyanlar
209
D. Feshe Konu İhtarnamedeki Beyanlar veya Feshin Niteliğine İlişkin Diğer Beyanlar
211
E. Ücretin Miktarı ile Ücret Eklerine İlişkin Beyanlar
213
F. Ödemelere veya İzin Hakkına İlişkin Beyanlar
216
1. Dava Konusu Alacağa İlişkin Ödeme Beyanının Bulunması
216
2. Ücretlerin Eksik Ödendiğine İlişkin Beyanın Bulunması
218
3. İzin Hakkının Eksik Kullandırıldığına Yönelik İfadelerin Yer Alması
218
G. Alacak Kalemleri ve Miktarlarına İlişkin Beyanlar
220
H. Faiz Konusundaki Beyanlar ve Değerlendirilmesi
223
VII. TAZMİNAT VE ALACAKLARA ESAS ÜCRETİN BELİRLENMESİ
231
A. Ücretin Taraflar Arasında İhtilaflı Olması Halinde Ücretin Belirlenmesi
242
2. Ücretin Bir Kısmının Bankadan Bir Kısmının Elden Ödenmesi veya Tamamının Elden Ödendiği Durumlar
255
3. Ücretin Tespitinde Tanık Beyanları
258
4. Emsal Ücret Araştırmasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
262
5. Ücretin Tespitinde Banka Kayıtlarının Rolü
268
6. İşçinin Çalışmaya Devam Ederken Ücretinden İndirim Yapılması
271
7. Kadroya Geçirilen Kamu İşçilerinin Ücretlerinin Belirlenmesi ve Ücret Farkı Alacakları
278
8. Emsal Dosyalarda Verilen Kararlar
294
9. Hizmet Tespiti veya Prime Esas Kazancın Tespiti Davalarında Verilen Kararlar
296
10. Kısmi Süreli İş Sözleşmesi ile Çalışan Usta Öğreticinin Ücretinin Tespiti
297
11. Muvazaa Nedeniyle Ücretin Tespiti
299
a. Asıl İşverenin İşyerinde Toplu İş Sözleşmesi Bulunması Halinde
300
b. Asıl İşverenin İşyerinde Toplu İş Sözleşmesi Bulunmuyor ya da İşçi Halihazırda Sözleşmeden Yararlanamıyorsa
303
12. Yurt Dışı Çalışmalar Nedeniyle Ücretin Tespiti
309
B. Brüt Ücret – Net Ücret ve Çıplak Ücret – Giydirilmiş Ücret Ayrımı
310
C. Giydirilmiş Brüt Ücretin Hesabı
310
1. Yemek ve Yol Yardımları
312
2. Yurt Dışında Barınma ve Yemek Yardımı
317
4. Eğitim Öğretime Hazırlık Ödeneği
318
6. Yılın Belirli Dönemlerinde Yapılan İkramiye, Bayram Harçlığı gibi Ödemeler
320
7. Özel Sağlık Sigortası Yardımları
320
F. Yabancı Para ile Çalışma Halinde Hesaplamanın Yapılması
335
1. Yabancı Para ile Tahsil Edilmesi Talebi Halinde
336
2. Türk Parası ile Tahsil Edilmesi Talebi Halinde
340
3. Alacakların Net–Brüt Ayrımının Belirlenmesi
342
4. Yabancı Para Cinsinden İşçilik Alacaklarında Faiz Hesabı
346
5. Avans Niteliğinde Yapılan Ödemelerin Mahsup Edilmesi
347
VIII. HİZMET SÜRESİNİN TESPİTİ
347
A. Hizmet Süresi Konusunda Uyuşmazlık Bulunmaması Halinde
347
B. Hizmet Süresinde Uyuşmazlık Bulunması Halinde
353
C. Raporlu ve Ücretsiz İzinde Geçen Süreler
365
D. Hizmet Tespiti Davalarında Verilen Kararlar
367
IX. TANIK BEYANLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
373
A. Fiili Görgüye Sahip Tanık Beyanları
380
B. Varsayıma/Duyuma Dayalı Tanık Beyanları
390
C. Çelişkili Tanık Beyanları
392
D. Tanıkların Akrabalıklarının Bulunması Halinde Beyanları
394
E. Husumetli Tanık Beyanları
396
F. Muğlak ve Hesaplamaya Elverişsiz Tanık Beyanları
407
X. BİRDEN FAZLA İŞVERENİN BULUNMASI HALİNDE SORUMLULUĞUN BELİRLENMESİ
409
A. İşyeri Devri Esasları Uyarınca Sorumluluğun Belirlenmesi
410
B. İş Sözleşmesinin Devri Halinde Sorumluluğun Belirlenmesi
424
C. Alt İşverenlerin Sorumluluğunun Belirlenmesi
430
1. Alt İşveren İlişkisinin Unsurları
432
a. Asıl işverenin İşyerinde Mal ve Hizmet Üretimi İşinde Çalışan Kendi İşçileri de Bulunmalıdır
432
b. Alt İşverenin Aldığı İş, Ya İşyerinde Yürütülen Mal Veya Hizmet Üretimine İlişkin Yardımcı İş ya da Asıl İşin Bir Bölümünde İşletmenin ve İşin Gereği ile Teknolojik Nedenlerle Uzmanlık Gerektiren Bir İş Olmalıdır
434
c. Alt İşverene Verilen İş, İşyerinde Yürütülen Mal Veya Hizmet Üretimine İlişkin Bir İş Olmalıdır
449
d. Alt İşveren, Üstlendiği İş İçin Görevlendirdiği İşçilerini Sadece O İşyerinde Çalıştırmalıdır
449
e. İş Asıl İşverene Ait İşyerinde Yapılmalıdır
449
f. Alt İşveren, Daha Önce O İşyerinde Çalıştırılan Bir Kimse Olmamalıdır
449
2. Alt İşverenlik İlişkisinin Muvazaa Olarak Kabul Edilmesi ve Sonuçları
450
3. Asıl İşverenin Birlikte Sorumluluğu
468
4. Değişen Alt İşverenler Nezdinde Aralıksız Çalışma Halinde Sorumluluğun Belirlenmesi
473
5. Kesintili Çalışmaların Bulunması Halinde Sorumluluğun Belirlenmesi
479
6. Asıl İşveren Nezdinde Çalışmakta iken İşçinin İşin Alt İşverene Verilmesi Nedeniyle Alt İşveren Nezdinde Çalışmaya Devam Etmesi Halinde Sorumluluğun Belirlenmesi
483
7. Kadroya Geçiş Aşamasında İmzalanan Sulh Sözleşmesinin İşçilik Alacaklarına Etkisinin Bulunup Bulunmadığı
484
D. Anahtar Teslim İşlerde Sorumluluk
488
XI. KAMU KURUMU TARAFINDAN ÖDENEN İŞÇİLİK ALACAKLARI NEDENİYLE ALT İŞVERENE RÜCUU
515
A. Hukuken Geçerli Bir Alt İşverenlik İlişkisinin Bulunması Halinde
520
B. Alt İşverenlik İlişkisinin Hukuka Aykırı –Muvazaalı– Olarak Kabul Edilmesi Halinde
527
XII. İŞVERENCE YAPILAN ÖDEMELERİN MAHSUBU
528
A. Banka Kanalıyla veya Bordrolarla Yapılan İhtilaflı Olmayan Ödemeler
528
1. Açıklama Yapılarak Yapılan Ödemeler
528
2. Açıklama Yapılmaksızın Yapılan Ödemeler
534
B. İbraname ve İbranamede Belirtilen Tutarların Mahsubu
539
C. Kredilerin Karşılıksız Kalması Nedeniyle Açılan Rücu Davaları
553
XIII. ZAMANAŞIMI DEF’İNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
556
XIV. USULİ KAZANILMIŞ HAKLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
580
§ 2. FESHE BAĞLI İŞÇİLİK ALACAKLARI
A. Hak Kazanma Koşulları
595
B. Kıdem Tazminatının Hesaplanması
618
1. Kıdeme Esas Sürenin Belirlenmesi
618
2. Tazminata Esas Ücretin Belirlenmesi
638
3. Kıdem Tazminatı Bordrosu Adı altında yapılan Ödemelerin Mahsubu
657
4. Yabancı Para ile Kıdem tazminatı Talep Edilmesi
658
C. Kıdem Tazminatında Faiz
659
D. Kıdem Tazminatında Zamanaşımı
665
E. Örnek Hesaplamalar
667
A. Hak Kazanma Koşulları
671
B. İhbar Tazminatının Hesaplanması
685
C. İhbar Tazminatında Faiz
687
D. İhbar Tazminatı Zamanaşımı
688
E. Örnek Hesaplamalar
689
III. YENİ İŞ ARAMA İZNİ ÜCRETİ
691
A. Hak Kazanma Koşulları
691
B. İş Arama İzni Alacağının Hesaplanması
694
C. Yeni İş Arama İzni Ücretinde Faiz
695
D. Yeni İş Arama İzni Ücretinde Zamanaşımı
695
IV. KÖTÜNİYET TAZMİNATI
695
A. Hak Kazanma Koşulları
695
B. Kötüniyet Tazminatının Hesaplanması
698
C. Kötüniyet Tazminatında Faiz
699
D. Kötüniyet Tazminatı Zamanaşımı
699
V. YILLIK ÜCRETLİ İZİN ALACAĞI
700
A. Hak Kazanma Koşulları
700
1. İşçinin Bir Yıldır Çalışıyor Olması
701
a. İş Sözleşmesinin Türünün Bir Önemi Bulunmamaktadır
702
b. Çalışmaların Sürekli Olması Zorunlu Değildir
702
c. Önceki Çalışması İçin Kıdem Tazminatı Ödenmesinin Yıllık İzne Etkisi Yoktur
705
d. Yıllık İzin Hesabında Çalışılmış Sayılan Süreler
707
e. Aralıklı Olarak veya Mevsimlik İşçi Olarak Geçen Sürelerin Yıllık İzne Esas Süreye Dahil Edilip Edilemeyeceği
708
2. Yapılan İşin ve İşyerinin Niteliğinin Yıllık Ücretli İzne Elverişli Olması
709
a. Mevsimlik İşçilerin Yıllık İzin Hakkı Bulunup Bulunmadığı
710
b. Feshin Haklı Nedene Dayanıp Dayanmadığına Bakılmaksızın Yıllık İzin Alacağı Hakkı Talep Edilebilir
712
B. Yıllık İzin Alacağında İspat Yükü
713
1. Yıllık İzin Formları
718
3. Puantaj Kayıtları veya Nöbet Çizelgesinde Yer alan Kayıtlar
721
4. Bordrolardaki Kayıtlar
721
5. İş Sözleşmesi Devam Ederken İzin Yerine Yapılan Ücret Ödemeleri
725
6. Yıllık İzin Alacağından Hakkaniyet İndirimi Yapılıp Yapılamayacağı
727
7. Yurt Dışında Çalışan İşçilerin Türkiye’de Geçirdiği Sürelerin İzne Esas Sayılıp Sayılamayacağı
733
C. Yıllık Ücretli İzin Alacağının Hesaplanması
734
D. Yıllık Ücretli İzin Alacağında Faiz
749
E. Yıllık Ücretli İzin Alacağında Zamanaşımı
750
F. Örnek Hesaplamalar
754
G. Yıllık İzin Yardımı Alacağı (Yıllık İzin Harçlığı)
756
A. Hak Kazanma Koşulları
757
B. Şua İzni Alacağı Hesaplanması
764
C. Şua İznine Uygulanacak Faiz
765
D. Şua İznine Uygulanacak Zamanaşımı
765
VII. İŞE İADE DAVASININ SONUÇLARI
766
A. Boşta Geçen Süre Ücreti
769
1. Hak Kazanma Koşulları
769
2. Boşta Geçen Süre Ücretinin Hesaplanması
778
3. Boşta Geçen Süre Ücretinde Faiz
785
4. Boşta Geçen Süre Ücretinde Zamanaşımı
786
B. İşe Başlatmama Tazminatı
786
1. Hak Kazanma Koşulları
786
2. İşe Başlatmama Tazminatının Hesaplanması
790
3. İşe Başlatmama Tazminatına Uygulanacak Faiz
795
4. İşe Başlatmama Tazminatında Zamanaşımı
795
C. İşe Başlatmama Halinde Feshe Bağlı Alacaklar
796
D. Örnek Hesaplamalar
809
VIII. AYRIMCILIK TAZMİNATI
811
A. Hak Kazanma Koşulları
811
B. Ayrımcılık Tazminatının Hesaplanması
828
C. Ayrımcılık Tazminatına Uygulanacak Faiz
832
D. Ayrımcılık Tazminatında Zamanaşımı
832
IX. SENDİKAL TAZMİNAT
833
A. Hak Kazanma Koşulları
833
B. Sendikal Tazminatın Hesaplanması
844
C. Sendikal Tazminata Uygulanacak Faiz
846
D. Sendikal Tazminatta Zamanaşımı
846
X. İŞ KAYBI TAZMİNATI
846
A. Hak Kazanma Koşulları
846
B. İş Kaybı Tazminatının Hesaplanması
847
C. İş Kaybı Tazminatında Zamanaşımı
848
B. İş Hukukunda Cezai Şart
850
1. Sadece İşçi Aleyhine Cezai Şart Kararlaştırılamaz
855
2. Eğitim Karşılığı Belli Bir Süre Çalışmaya Bağlanan Cezai Şart
859
3. Rekabet Yasağı ve Sır Saklama Sözleşmesinde Cezai Şart
860
4. Cezai Şartın Kararlaştırılabilmesi için İş Sözleşmesinin Türü Önem Taşımaz
862
4. İş Güvencesine Tabi İşçiler Yönünden Cezai Şart
864
5. Bakiye Süre Ücret Tutarında Tazminat ile Cezai Şartın Birlikte İstenip İstenemeyeceği
865
6. Cezai Şartta İndirim
867
7. Cezai Şart ile Kıdem Tazminatı Tavanı Arasındaki İlişki
872
§ 3. ÜCRET NEVİNDEN ALACAKLAR
B. Ücret Alacaklarında Uygulanan Faiz
887
C. Ücret Alacaklarında Zamanaşımı
889
II. BELİRLİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ VE BAKİYE SÜRE ÜCRETİ TUTARINDA TAZMİNAT TALEBİ
889
A. Hak Kazanma Koşulları
889
1. Taraflar Arasında Akdedilen İş Sözleşmesinin Belirli Süreli Olması
889
2. İş Sözleşmesinin Haklı Neden Olmaksızın Feshedilmesi
896
B. Bakiye Süre Ücreti Tutarında Tazminatın Hesaplanması
898
C. Bakiye Süre Ücreti Tutarında Tazminata Uygulanacak Faiz
903
D. Bakiye Süre Ücreti Tutarında Tazminatta Zamanaşımı
903
III. ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ
904
A. Hak Kazanma Koşulları
904
B. Asgari Geçim İndiriminin Hesaplanması
906
C. Asgari Geçim İndirimine Uygulanacak Faiz
909
D. Asgari Geçim İndirimi Alacaklarında Zamanaşımı
910
A. Hak Kazanma Koşulları
910
B. Prim Alacağının Hesaplanması
915
C. Prim Alacağına Uygulanacak Faiz
918
D. Prim Alacaklarında Zamanaşımı
919
A. Hak Kazanma Koşulları
919
B. İlave Tediye Alacağının Hesaplanması
928
C. İlave Tediye Ücreti Alacaklarında Faiz
934
D. İlave Tediye Alacaklarında Zamanaşımı
936
A. Hak Kazanma Koşulları
936
1. Fazla Çalışma İspatı
953
2. Bordrolarda Fazla Çalışma Ücreti Tahakkuk Edilmesi
975
a. Bordroların İmzalı Olması Halinde
978
b. Bordroların İmzasız Olması Halinde
985
3. Elden Ödeme İddiası Bulunması Halinde Fazla Çalışma Ücretinin Tespiti
989
4. Üst Düzey Yöneticinin Fazla Çalışma Ücreti Talebi
992
5. Apartman Görevlilerinin Fazla Çalışma Talepleri
1000
6. Banka Çalışanlarının Fazla Çalışma Talepleri
1004
7. Uzun Yol Tır Şoförlerinin Fazla Çalışma Talepleri
1007
8. İşin Mevsimsel Olarak Yapılamadığı Zamanların Belirlenmesi
1011
9. İşyerinde Barınma İhtiyacını da Karşılayan Bekçinin Fazla Çalışma Talebi
1012
10. İcap Nöbetinde Çalışan Doktorun Fazla Çalışma Süreleri
1012
B. Fazla Çalışma Ücretinin Hesaplanması
1015
2. Parça Başına Ücret Esasına Dayalı Çalışmada
1029
3. Prim ile Çalışmada
1031
4. Bahşiş ile Çalışma Halinde
1039
5. 24 Saat Çalışma 48 Saat Dinlenme Sisteminde Fazla Çalışma
1040
6. 24 Saat Çalışma 24 Saat Dinlenme Sisteminde Fazla Çalışma
1041
7. 12 Saat Çalışma 24 Saat Dinlenme Sisteminde Fazla Çalışma
1042
8. 12 Saat Çalışma 36 Saat Dinlenme Sisteminde Fazla Çalışma
1044
9. Şua Çalışması Hesaplaması
1045
10. Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedibuçuk Saat veya Daha Az Çalışması Gereken İşlerde Yasağa Aykırı Sürelerde Çalıştırma
1050
11. Fazla Çalışmanın Asıl Ücrete Dahil Olduğunun Kararlaştırılması
1055
12. İmzalı Ücret Bordrosunda Sembolik Ödemeler
1074
13. Kamu kurumlarında özellikle Belediyelerden sadır Harcama Talimatlarında Ödemeye Esas Sayılıp Sayılamayacağı
1077
14. Gemi Adamlarının Fazla Çalışma Ücreti Hesaplaması
1078
15. Özel Öğretim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerin Ek Ders Ücretleri
1081
C. Fazla Çalışma Ücreti Alacaklarında Faiz
1082
D. Fazla Çalışma Ücreti Alacaklarında Zamanaşımı
1087
VIII. HAFTA TATİLİ ÜCRETİ
1087
A. Hak Kazanma Koşulları
1087
B. Hafta Tatili Ücretinin Hesaplanması
1098
C. Hafta Tatili Ücreti Alacağında Faiz
1107
D. Hafta Tatili Ücreti Alacağında Zamanaşımı
1108
E. Hesaplama Örnekleri
1108
IX. GENEL TATİL ÜCRETİ
1133
A. Hak Kazanma Koşulları
1133
1. İşçinin Genel Tatil Günlerinde Fiilen Çalışması Gerekir
1133
2. Genel Tatil Ücreti Alacağının İspatı
1136
a. Genel Tatillerde Çalışan İşçiye Serbest Zaman Kullandırılıp Kullandırılamayacağı
1142
b. Yurt dışında çalışan İşçilerin Genel Tatil Ücreti Talepleri
1144
B. Genel Tatil Ücretinin Hesaplanması
1147
1. Bordrolarda Genel Tatil Ücreti Tahakkuklarının Bulunması
1150
2. Genel Tatil Ücretinin Asıl Ücrete Dahil Olup Olamayacağı
1154
3. 12 Saat Çalışma 24 Saat Dinlenme Esasına göre Çalışma Halinde Genel Tatil Ücreti
1154
4. 24 Saat Çalışma 24 Saat Dinlenme Esasına Göre Çalışma Halinde Genel Tatil Ücreti
1155
5. 24 Saat Çalışma 48 Saat Dinlenme Esasına Göre Çalışma Halinde Genel Tatil Ücreti
1155
6. Genel Tatil Ücretinden Yapılacak Yasal Kesintiler
1156
C. Genel Tatil Ücreti Alacağında Faiz
1156
D. Genel Tatili Ücreti Alacağında Zamanaşımı
1157
E. Hesaplama Örnekleri
1157
DİLEKÇE – 1 (FESİH, ÜCRET DEĞİŞİKLİĞİ, FAZLA ÇALIŞMA, GENEL TATİL)
1191
DİLEKÇE – 2 (HİZMET SÜRESİ, YILLIK İZİN, ÜCRETİN DÜŞÜK GÖSTERİLMESİ)
1193
DİLEKÇE – 3 (KIDEM – İHBAR TAZMİNATI, YILLIK İZİN)
1195
DİLEKÇE –4 (İŞE İADE)
1197
DİLEKÇE –5 (İŞE İADE)
1199
YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ İÇTİHAT FARKLILIKLARININ GÖRÜŞÜLMESİ EYLÜL 2020
1201
Yararlanılan Kaynaklar
1217