HUKUKTA YANILMA KAVRAMI VE KURAMSAL AÇIKLAMALAR
A. YANILMA KAVRAMININ TANIMI
23
B. YANILMANIN HUKUKİ KONUMLANDIRILMASI VE NİTELİĞİ
24
1. Ceza Kanunlarını Bilmemek Mazeret Sayılmaz İlkesi
24
a) Genel Kural ve “Bilmeme”nin Kapsamı
24
b) Genel Kuraldaki Değişim: Doğal Suç–Yapay Suç Açısından Yaklaşım
28
2. Türk Ceza Hukukunda Yanılmanın Niteliği
31
3. Kavramsal Karşılaştırma: Hata Mı? Yanılma Mı?
34
4. Yanılma ve “Sapma” Farkı
37
1. Sınıflandırma: Hukuki ve Fiili Yanılma
39
2. Sınıflandırma: Kastı Kaldıran Yanılma – Kusurluluğu Etkileyen Yanılma
44
a) Kastı ortadan kaldıran yanılma
45
i) Suçun maddi unsurlarında hata (Tipiklikte hata)
45
ii) Suçun nitelikli unsurlarında hata
50
iii) Hukuka uygunluk nedenlerinin maddi şartlarında hata
52
b) Kusurluluğu etkileyen yanılma
56
i) Kusurluluğu etkileyen nedenlerin maddi şartlarında hata
57
ii) İşlenen fiilin haksızlık oluşturduğu konusunda kaçınılmaz hata
58
3. Sınıflandırma: Esaslı – Esaslı Olmayan Yanılma
62
VERGİ CEZA HUKUKUNDA YANILMA
A. ANAYASAL AÇIDAN YANILMANIN KONUMU
65
C. YANILMANIN KRONOLOJİK EVRİMİ
70
1. Mülga 5432 Sayılı Vergi Usul Kanunu’ndaki Düzenleme
70
2. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’ndaki Düzenleme
72
3. 2365 sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklik
73
4. 6009 sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklik
74
Ç. YANILMADAN YARARLANABİLECEK OLANLAR
75
D. YANILMADAN YARARLANABİLME ŞARTLARI
78
1. Yetkili Makamların Yazı ile Yanlış Bilgi Vermesi
78
a) Yetkili Makam Kavramı ve Kapsamı
78
b) Yazı ile İzahat Verilmesi
84
i) Kişiye Özel İzahat Aracı: Özelge
84
ii) Özelge Dışındaki İşlemlerin Durumu
89
c) Yanlış Bilgi Verilmesi
90
a) Kavramsal Olarak Görüş Değişikliği
93
b) Görüş Değişikliği ve Yanılma İlişkisi
94
c) Görüş Araçları: Özelge, Sirküler ve Genel Tebliğ
97
ii) Görüşlerin Geçmişe Yürümezliği Kuralı
99
3. İçtihat Değişikliği
100
E. YANILMANIN SONUÇLARI
102
1. Vergi Aslının Tahakkuk Ettirilmesi
102
2. Vergi Cezasının Hesaplanmaması
103
a) “Vergi Cezası” Kavramının Mahiyeti
103
b) Vergi Kabahatlerine Yönelik Cezaların Durumu
104
c) Vergi Suçlarına Yönelik Cezaların Durumu
105
i) VUK m. 369 açısından
105
ii) TCK m. 30 açısından
106
3. Gecikme Faizinin Alınmaması ve Gecikme Zammının Durumu
108
F. MUKAYESELİ HUKUK AÇISINDAN BAZI ÜLKE UYGULAMALARINDAN
1. Avustralya ve Yeni Zelanda
112
2. Fransa, İspanya ve Birleşik Krallık
113
3. Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada
114
4. Çekya ve Macaristan
115
VERGİ HUKUKUNDA YANILMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ
A. VERGİ HUKUKUNDA YANILMANIN HUKUKİ NİTELİĞİ VE SONUÇLARI
117
1. Doğru Kavramın Tespiti: Vergi Hukukunda Yanılma Mı? Yanıltma Mı?
117
2. Vergi Kanunlarını Bilmemek Mazeret Sayılmaz (Mı?)
120
3. Vergi Hukukunda Benimsenen Temel Yaklaşım: Özel Yasak Hatası
123
4. Vergi Suçları Açısından Kastı Ortadan Kaldıran Yanılma Mümkün Mü?
128
a) Suçun Maddi Unsuru: Hareket
130
b) İcraî– İhmalî Suçlar Açısından Değerlendirme
131
c) Tehlike ve Zarar Suçları Açısından Değerlendirme
134
ç) Genel ve Özgü Suçlar Açısından Değerlendirme
137
d) Vergi Suçları Bakımından Değerlendirme
140
i) Vergi Kaçakçılığı Suçları Açısından TCK m.30 Kapsamında Yanılma
141
aaa) VUK m.359 (a–1) fıkrası açısından
144
bbb) VUK m.359 (a–2) fıkrası açısından
151
ccc) VUK m.359 (b) fıkrası açısından
159
ççç) VUK m.359 (c) fıkrası açısından
165
ddd) VUK m.359 (ç) fıkrası açısından
167
eee) VUK m.359 (d) fıkrası açısından
171
ii) Diğer Vergi Suçları Açısından Yanılma
173
B. YANILMANIN SONUCUNDA “VERGİ ASLI” HESAPLANMALI MI?
178
1. Bir Danıştay İçtihadı Çerçevesinde Durum Tespiti
178
2. Bir AYM İçtihadı Çerçevesinde Durum Tespiti
181
3. Geçmişe Yürümeme Kuralı Çerçevesinde Sorun Tespiti
185
4. Genel Tebliğ, Sirküler ve Özelgeler Açısından Durum Değerlendirmesi
188
5. Konu ile İlgili Yorumumuz
190
C. BİR ADALET TARTIŞMASI: GECİKME FAİZİNİN KONUMU
194
Ç. AYNI KONUDA BİRDEN FAZLA ÖZELGE TALEP EDEN MÜKELLEFLERİN
D. MESLEK ODALARI VE BİRLİKLERİN ÜYELERİ İÇİN ALDIĞI ÖZELGELERİN
E. DİĞER MÜKELLEFLER İÇİN VERİLEN ÖZELGELERİN DURUMU
203
F. ÖZELGELERE AYKIRI İNCELEME RAPORU YAZILAMAMASININ SONUÇLARI
207
G. YANILMA HALİNDE UZLAŞMA BAŞVURUSU YAPILMASI
211
Ğ. GELİR İDARESİ TARAFINDAN YAYIMLANAN DİĞER YAYINLARIN
YARARLANILAN KAYNAKLAR
223