TÜRKİYE'DE ANAYASA ŞİKAYETİNİ HAZIRLAYAN KOŞULLAR
19
I. AVRUPA BİRLİĞİ SÜRECİNDE TÜRKİYE'DE ANAYASAL DEĞİŞİKLİKLERE GENEL BAKIŞ
20
II. AİHS'İN İÇ HUKUKTA DEĞERİ VE ANAYASANIN 90. MADDESİNİN 2004 DEĞİŞİKLİĞİ VE YARGILAMANIN YENİLENMESİ YOLUNA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER
27
III. ANAYASA ŞİKAYETİNİN AİHS İLE SINIRLILIĞI
32
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ KAPSAMINDA ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLU
45
I. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ'NDE YER ALAN VE 1982 ANAYASASINDA GÜVENCE ALTINA ALINAN TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER
46
B. Bireysel Başvuruya Konu Olacak Tüzel Kişilere Ait Haklar
54
II. ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARINDA AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ
57
III. BİREYSEL BAŞVURUDA KANUN YOLLARININ TÜKETİLMESİ
61
A. Tüketilmesi Gereken Olağan Yargı Yolları Nelerdir?
66
B. Mevcut Durum Nedir?
67
ÖRNEK UYGULAMALAR IŞIĞINDA BİREYSEL BAŞVURU VE GELECEĞİ
77
I. BİREYSEL BAŞVURUDA HUKUKİ DAYANAK, KAPSAM VE NİTELİKLER
79
A. Hukuki Dayanak ve Kapsam
79
1. Konu Bakımından Kapsam
79
2. Kişi Bakımından Kapsam
82
3. Zaman Bakımından Kapsam
82
II. BAŞVURU ŞARTLARI VE İNCELEME
83
A. Başvuru Süresi ve Başvuru Harcı
83
B. Güncel ve Kişisel Bir Hakkın Doğrudan Etkilenmesi
84
C. İdari ve Yargısal Başvuru Yollarının Tüketilmesi
85
D. Tüketilmesi Gereken Başvuru Yollarının Etkin Olması
88
F. Kabul Edilebilirlik İncelemesi
89
3. Başvuru Hakkının Kötüye Kullanılması
92
4. İnceleme Sonucunda Verilecek Kararlar
92
5. Davadan Feragat, Ölüm ya da İhlalin Ortadan Kalkması Durumu
92
III. TARTIŞILAN VE ÖZELLİK ARZEDEN DURUMLAR
93
A. Başvuruda Süreye İlişkin Mesele
93
1. Devam Eden Durumlar
94
2. Davanın İhlal İddiası ve Uğranılan Zarar Bakımından Genişletilmesi
94
3. Mükerrer Başvurular
94
B. İhlal İddiasının Yargılama Aşamasında da İleri Sürülmüş Olması Zorunluluğu
95
C. Kanun Yollarının Tüketilmesi Zorunluluğu Bulunmayan Durumlar
95
1. Yerleşmiş İçtihatlara Karşı Kanun Yolu Tüketilmeli midir?
95
2. Olağanüstü Kanun Yollarına Müracaat Edilmesi Durumunda Bireysel Başvuru
96
3. Olağanüstü Kanun Yolunun Tek Kanun Yolu Olması Durumu
97
D. Ara Kararlara Karşı Bireysel Başvuru
97
E. Önemli Zarar Kriteri
97
F. "Kanun Yolunda Gözetilmesi Gereken Hususlar" Meselesi
98
G. İhlalin Yasal Bir Düzenlemeden Kaynaklanması Durumunda Yasa Normunun Denetlenmesi ve Diğer Başlıca tartışma Noktaları
99
1. Bireysel Başvuruda Anayasaya Aykırılık İddiası
100
3. Uzun Yargılama Sürelerine İlişkin Olarak Kurulan Komisyon Karşısında Bireysel Başvuru İmkânı
101
4. İhlal Kararı Üzerine Yeniden Verilen Kararlar
101
IV. ÖRNEK UYGULAMALAR
102
A. Federal Almanya Örneği
102
1. Konu Bakımından Bireysel Başvurunun Kapsamı
103
2. Kamu Tüzel Kişilerinin Taraf Ehliyeti
103
3. Avukatla Temsil Zorunluluğu
104
4. Federal Alman Anayasa Mahkemesi'nin İş Yükü
104
5. İhlalin Bir Yasa Hükmünden Kaynaklanması Durumu
104
6. Federal Alman Anayasa Mahkemesi'ne Göre "İkincillik" İlkesi
105
7. Kanun Yollarının Tüketilmesi Zorunluluğunun İstisnaları
105
B. İspanya Örneği (Amparo)
106
1. Konu Bakımından Kapsam
106
2. Kişi Bakımından Kapsam
106
4. Yargı Kararlarına Karşı Başvuru
106
5. Tazminata Hükmetme Yetkisi
106
1. Konu Bakımından Kapsam
107
2. Kişi Bakımından Kapsam
107
V. BİREYSEL BAŞVURUYA İLİŞKİN ÖNEMLİ NOKTALAR VE YAPILMASI GEREKENLER
108
A. "Etkili İç Hukuk Yolu" Kriterleri
108
B. Filtreleme Mekanizmaları
109
C. Ağır İş Yükü Tehlikesi
110
D. Kararların Yayımlanması
111
ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN CEZA MAHKEMELERİNDEN VERİLEN KARARLAR BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
115
I. CEZA MAHKEMELERİNDEN VERİLEN KARARLAR VE KANUN YOLLARI
116
II. BİREYSEL BAŞVURUDA KANUN YOLLARININ TÜKETİLMİŞ OLMASI ŞARTI
117
B. Herhangi Bir Nedenle Kanun Yoluna Müracaat Etmemiş Olan Başvurucunun Durumu
119
C. Olağanüstü Kanun Yollarından Birine Başvurulmuş Olması Halinde Durum
122
III. ANAYASA MAHKEMESİNCE YAPILACAK İNCELEMENİN KAPSAMI
123
B. Kanun Yolunda Gözetilecek Hususlarda İnceleme Yapılamaması
124
C. Soruşturma İşlemleri, Koruma Tedbirleri ve Ara Kararlar Yönünden Değerlendirme
126
IV. YARGITAY KARARLARINA KARŞI YAPILACAK BİREYSEL BAŞVURULARIN ANAYASAYA AYKIRILIĞI SORUNU
127
BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN İDARİ YARGI KARARLARI BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
133
I. BİREYSEL BAŞVURU TANIMI, NİTELİKLERİ VE İŞLEVİ
134
A. Bireysel Başvurunun Tanımı
134
B. Bireysel Başvurunun Nitelikleri
135
C. Bireysel Başvuru Yolunun İşlevi
137
II. İDARİ YARGI KARARLARI
138
A. İptal Davalarında Verilen Kararlar
138
B. Tam Yargı Davalarında Verilen Kararlar
138
III. İDARİ YARGIDA KANUN YOLLARI
139
IV. BİREYSEL BAŞVURUDA İDARİ YARGI KARARLARI AÇISINDAN OLUŞABİLECEK ÖZEL DURUMLAR
141
A. Düzenleyici İdari İşlemlere Karşı Doğrudan Başvuru Yapılamaması
141
B. Bireysel Başvurudan Önce Tüm Olağan Kanun Yollarının Tüketilmiş Olması
143
C. Resen Araştırma İlkesi ve Kanun Yolunda Gözetilecek Hususlarda İnceleme Yapılamaması
150
D. Yürütmenin Durdurulması Kararlarına Karşı Bireysel Başvuru
151
E. Danıştay Kararlarına Karşı Bireysel Başvuru
152
ANAYASA ŞİKAYETİ (BİREYSEL BAŞVURU) KABUL EDİLEBİLİRLİK İNCELEMESİ VE BU KAPSAMDA ÖNEMLİ ZARAR KRİTERİ
157
I. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ KAPSAMINDA BİREYSEL BAŞVURU
159
II. BİREYSEL BAŞVURUYA KONU HAKLAR
160
III. KABUL EDİLEBİLİRLİK KOŞULLARI
163
A. Bireysel Başvuru Kapsamında Korunan Bir Hak İhlali İçin Başvuruda Bulunulması
163
B. Başvuruya Konu İşlem, Eylem ya da İhmal İçin Kanunda Öngörülmüş İdari ve Yargısal Başvuru Yollarının Tamamının Bireysel Başvuru Yapılmadan Önce Tüketilmiş Olması Koşulu
164
C. Başvuruya Konu İşlem, Eylem ya da İhmalin, Başvuru Kapsamı Dışında Olan Bir Hususa İlişkin Olmaması Koşulu
165
D. Başvuranın Başvuru Hakkına Sahip Olması
166
E. Başvuru Dilekçesinde Belirtilmesi Gerekenlerin Belirtilmesi ve Başvuru Usulüne Riayet Edilmesi
167
F. Başvuru Süresine Uyulmuş Olması
168
IV. KABUL EDİLEBİLİRLİK İNCELEMESİ
168
A. AİHM Tarafından Önemli Zarar Kriterinin Uygulanması
174
B. Önemli Zarar Kriterine İlişkin AİHM Tarafından Verilen Kabuledilemezlik Kararları
175
C. Önemli Zarar Kriterine İlişkin AİHM Tarafından Verilen Kabuledilebilirlik Kararları
179
ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURULARDA KABUL EDİLEMEZLİK NEDENLERİ
185
I. GENEL OLARAK KABUL EDİLEMEZLİK NEDENLERİ
186
II. KABUL EDİLEMEZ NİTELİKTEKİ BAŞVURULAR
188
A. Kabul Edilebilirlik Şartlarını Taşımayan Başvurular
188
1. Başraportörün Şekil Şartlarına Uygun Olmayan Başvuruları Red Etme Yetkisi
188
2. Zaman Nedeniyle Kabul Edilemezlik
189
3. Yer Bakımından Yetkisizlik Nedeniyle Kabul Edilemezlik
189
4. Konu Bakımından Yetkisizlik Nedeniyle Kabul Edilemezlik
192
5. Kişi Bakımından Yetkisizlik Nedeniyle Kabul Edilemezlik
194
6. Başvuru Yollarının Tüketilmemesi Nedeniyle Kabul Edilemezlik
198
B. Anayasanın Uygulanması ve Yorumlanması veya Temel Hakların Kapsamının ve Sınırlarının Belirlenmesi Açısından Önem Taşımayan Başvurular
200
C. Başvurucunun Önemli Bir Zarara Uğramadığı Başvurular
203
D. Açıkça Dayanaktan Yoksun Başvurular
209
1. Başvurunun Temel Bir Hakka İlişkin Olmaması
210
2. Başvurunun Karmaşık ve Zorlama İddialara Dayanması
215
E. Bireysel Başvuru Hakkının Kötüye Kullanılması
221
BİREYSEL BAŞVURUDA GÜNCEL SORUNLAR
227
I. BİREYSEL BAŞVURUNUN TANIMI ÖZELLİKLERİ VE İŞLEVLERİ
227
II. UYGULAMAYA İLİŞKİN SORUNLAR
231
A. Bireysel Başvuru Temel Hak ve Özgürlüklerin Korunması Amacını Tek Başına Gerçekleştirebilir Mi?
231
B. İnsan Hakları Temeline Dayanan Bir Hukuk Sisteminde Bireysel Başvurunun Objektif İşlevinin Rolü ve Önemi
234
C. Komisyonlar Başraportörünün İdari Ret Kararı Verme Yetkisi ve Beraberinde Getirdiği Sorunlar
235
D. Kamu Tüzel Kişilerine Bireysel Başvuru Yolunun Kapalı Olması Sorunu
239
E. Yasama İşlemleri ile Düzenleyici İdari İşlemler Aleyhine Doğrudan Bireysel Başvuru Yapılamaması Sorunu
241
F. Anayasa Mahkemesinin Potansiyel Mağdurluk Statüsüne Yaklaşımı
244
G. Süper Temyiz Mahkemesi Tartışmaları
248
III. BİREYSEL BAŞVURU SÜRECİNİN İŞLEYİŞİNE İLİŞKİN SORUNLAR
266
A. Komisyon Kararlarına Erişim Sorunu
267
B. Bireysel Başvuruların Elektronik Ortamda Yapılamaması Sorunu
268
C. İçtihat Farklılıkları
269
D. Anayasa Mahkemesi Raportörleri ve Raportör Yardımcılarının Eğitimleri
270