THEMIS – İnsan Hakları ve Demokratikleşme Reşit Gürbüz  - Kitap

THEMIS – İnsan Hakları ve Demokratikleşme

10. Baskı, 
Ocak 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
19x27
Sayfa:
238
Barkod:
9789750297939
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
560,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
9. baskı
Mart 2024
560,00
240,00 (%57)
8. baskı
Mart 2023
550,00
175,00 (%68)
7. baskı
Şubat 2022
540,00
75,00 (%86)
6. baskı
Nisan 2021
530,00
45,00 (%92)
5. baskı
Eylül 2020
520,00
15,00 (%97)
Kitabın Açıklaması
Bu kitap, İnsan Haklarının ulusal ve uluslararası düzeyde korunması ve geliştirilmesine yönelik yapılan çalışmalar ve bu alanlarla ilgili oluşturulan kuruluşların ayrıntılı olarak ele alındığı bir çalışmadır.
Kitap üç ana kısımdan oluşmuştur. Birinci kısımda, insan hakları kavramı ve insan haklarının özellikleri ile dünyadaki ve ülkemizdeki gelişimi anlatılmıştır.
Kitabın ikinci kısmında insan haklarının uluslararası boyutu ele alınmış; bu yapılırken insan haklarına ilişkin oluşturulan uluslararası kuruluşlar ve temel uluslararası belgeler kapsamlı bir şekilde işlenmiştir. Özellikle bu kısımda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin her maddesi ayrı ayrı açıklanmış; 1982 Anayasası ile karşılaştırılması yapılmıştır. Ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin bir ürünü olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin yapısı ve işleyişi yine kapsamlı bir şekilde ele alınmıştır.
Kitabın üçüncü kısmında insan haklarının ulusal boyutu ele alınmış; ülkemizin bu alandaki yasal ve idari düzenlemeleri ile oluşturduğu kuruluşlar yapı ve işleyiş olarak açıklanmaya çalışılmıştır.
Bütün bunlar yapılırken, okuyucuyu kuramsal tartışma ortamına sürüklemekten özenle kaçınılmış; bilgiler ve analizler net bir şekilde ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Kitabın sonuna "Sorularla İnsan Hakları" şeklinde bir ek konulmuştur. Burada yüzlerce soruya verilen cevaplarla adeta kitabın "konu" tarafının bir özeti yapılmış; okuyucular için konuların pekişmesi ve kalıcı olması hedeflenmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
İnsan Haklarına Genel Bir Bakış
.
İnsan Haklarının Uluslararası Boyutu
.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
.
İnsan Haklarının Ulusal Boyutu
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
V
Birinci Kısım
İNSAN HAKLARINA GENEL BİR BAKIŞ
Birinci Bölüm
İNSAN HAKLARININ ANLAMI,
NİTELİKLERİ VE SINIFLANDIRILMASI
I. KAVRAM 
1
II. İNSAN HAKLARININ NİTELİKLERİ 
2
III. İNSAN HAKLARININ SINIFLANDIRILMASI 
4
A. Tarihsel Gelişimine Göre Sınıflandırma 
4
B. Jellinek’in Sınıflandırması 
5
İkinci Bölüm
İNSAN HAKLARININ TARİHSEL GELİŞİMİ
I. DÜNYADAKİ GELİŞİMİ 
7
A. İlkçağ Dönemi 
7
B. Ortaçağ Dönemi 
8
C. Yeniçağ Dönemi ve Sonrası 
10
D. Birinci Dünya Savaşı Sonrası 
14
E. İkinci Dünya Savaşı Dönemi ve Sonrası 
14
II. ÜLKEMİZDEKİ GELİŞİMİ 
15
A. İslamiyet Öncesi 
15
B. İslamiyet’in Kabulünden Sonra 
15
C. Tanzimat Dönemi 
16
D. Meşrutiyet Dönemi 
17
E. 1921 Anayasası Dönemi 
18
F. 1924 Anayasası Dönemi 
18
G. 1961 Anayasası Dönemi 
19
H. 1982 Anayasası Dönemi 
22
Üçüncü Bölüm
İNSAN HAKLARININ DÜZENLENMESİ
I. GENEL OLARAK 
24
II. DÜZENLEMENİN KİM TARAFINDAN YAPILACAĞI SORUNU 
24
III. HAK VE HÜRRİYETLERİN SINIRLANMASI 
25
A. Sınırlamanın Sınırı 
25
B. Olağanüstü Dönemlerde Sınırlama 
26
IV. HAK VE HÜRRİYETLERİN KÖTÜYE KULLANILMAMASI 
31
İkinci Kısım
İNSAN HAKLARININ ULUSLARARASI BOYUTU
Birinci Bölüm
ULUSLARARASI KURULUŞLAR VE BELGELER
I. GENEL OLARAK 
33
II. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (BM) 
34
A. Genel Olarak 
34
B. BM Antlaşması 
35
C. BM – Türkiye İlişkileri 
35
E. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 
37
F. İkiz Sözleşmeler 
39
III. AVRUPA KONSEYİ 
41
A. Genel Olarak 
41
B. Avrupa Konseyi (AK) – Türkiye İlişkileri 
42
IV. AVRUPA GÜVENLİK VE İŞBİRLİĞİ KONFERANSI (AGİK) VE HELSİNKİ SONUÇ BELGESİ 
42
A. Genel Olarak 
43
B. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) – Türkiye İlişkileri 
44
V. İKİNCİ AVRUPA GÜVENLİK VE İŞBİRLİĞİ ZİRVESİ VE PARİS ŞARTI 
44
A. Paris Şartı’nın Hazırlanması ve Kabulü 
44
B. Paris Şartı’nın İçeriği ve Özellikleri 
45
İkinci Bölüm
DEVLET DIŞI ULUSLARARASI KURULUŞLAR
(=BASKI GRUPLARI)
I. ULUSLARARASI KIZILHAÇ KOMİTESİ 
46
II. ULUSLARARASI HUKUKÇULAR KOMİSYONU 
47
III. İNSAN HAKLARI İÇİN ULUSLARARASI BİRLİK 
47
Üçüncü Kısım
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ VE
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ
Birinci Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ
I. GENEL OLARAK 
49
II. SÖZLEŞMENİN KAPSAMI 
50
III. SÖZLEŞMENİN İÇERİĞİ 
50
IV. SÖZLEŞMENİN ÖZELLİKLERİ 
51
V. SÖZLEŞMENİN ÖNGÖRDÜĞÜ DENETİM MEKANİZMASI 
53
A. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 
53
B. Bakanlar Komitesi 
53
VI. SÖZLEŞME İLE İNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESİNİN KARŞILAŞTIRILMASI 
54
VII. AVRUPA SOSYAL ŞARTI (AVRUPA SOSYAL HAKLAR SÖZLEŞMESİ) 
54
A. Sosyal Şart’ın Hazırlanması ve Kabulü 
54
B. Sosyal Şart’ın İçeriği 
55
C. Sosyal Şart’ın Özellikleri 
55
VIII. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ VE TÜRKİYE 
56
A. Sözleşmenin Türkiye Tarafından Onaylanması 
56
B. Sözleşmenin İç Hukuktaki Yeri 
56
İkinci Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ
Birinci Alt Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNİN YAPISI
I. MAHKEMENİN OLUŞUMU, YARGIÇLARIN SEÇİMİ, NİTELİKLERİ VE GÖREV SÜRESİ 
58
II. YARGIÇLARIN BAĞIMSIZLIĞI VE TARAFSIZLIĞI 
58
A. Genel Olarak 
58
B. Ad Hoc Yargıç 
59
III. MAHKEME BAŞKANLIĞI 
59
IV. YAZI İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 
59
V. GENEL KURUL 
60
A. Oluşumu ve Görevleri 
60
B. Toplantıları 
60
VI. TEK YARGIÇ, KOMİTE, DAİRE VE BÜYÜK DAİRE HEYETLERİ 
60
A. Tek Yargıç 
61
B. Komiteler 
61
C. Daireler 
61
D. Büyük Daire 
62
VII. MAHKEMENİN ÇALIŞMA YERİ 
62
VIII. MAHKEMENİN “DANIŞMA GÖRÜŞÜ VERME” YETKİSİ 
62
İkinci Alt Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNİN İŞLEYİŞİ
I. MAHKEMEYE YAPILAN BAŞVURU TÜRLERİ 
63
A. Devlet Başvurusu 
63
B. Bireysel Başvuru 
63
II. MAHKEMENİN YETKİSİ 
65
A. Kişi Yönünden Yetki 
66
B. Konu Yönünden Yetki 
66
C. Yer Yönünden Yetki 
66
D. Zaman Yönünden Yetki 
66
III. MAHKEMEYE BAŞVURU VE BAŞVURULARIN “KABUL EDİLEBİLİRLİK” İNCELEMESİ 
67
A. Mahkemeye Başvuru 
67
B. Başvuruların Kabul Edilebilirliği 
68
IV. BAŞVURULARIN “ESAS BAKIMINDAN” İNCELEMESİ 
70
A. Olayların Saptanması 
70
B. Dostane Çözüm 
70
C. Karar Aşaması 
71
V. DAVALARIN BÜYÜK DAİREDE GÖRÜLMESİ 
74
A. Yargılama Yetkisinin Büyük Daireye Bırakılması 
74
B. Tarafların, Davanın Büyük Daireye Gönderilmesi Talebi 
74
Üçüncü Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ İLE
GÜVENCE ALTINA ALINAN HAK VE ÖZGÜRLÜKLER
(1982 Anayasasıyla Karşılaştırmalı)
I. AİHS MADDE 2– YAŞAM HAKKI 
76
A. Maddenin Açıklaması 
76
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
77
II. AİHS MADDE 3– İŞKENCE YASAĞI 
78
A. Maddenin Açıklaması 
78
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
79
III. AİHS MADDE 4– KÖLELİK VE ZORLA ÇALIŞTIRMA YASAĞI 
79
A. Maddenin Açıklaması 
80
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
80
IV. AİHS MADDE 5– ÖZGÜRLÜK VE GÜVENLİK HAKKI 
81
A. Maddenin Açıklaması 
81
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
82
V. AİHS MADDE 6– ADİL YARGILANMA HAKKI 
83
A. Maddenin Açıklaması 
84
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
85
VI. AİHS MADDE 7– KANUNSUZ SUÇ VE CEZA OLMAZ 
86
A. Maddenin Açıklaması 
86
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
86
VII. AİHS MADDE 8– ÖZEL VE AİLE HAYATINA SAYGI 
87
A. Maddenin Açıklaması 
87
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
88
VIII. AİHS MADDE 9– DÜŞÜNCE, VİCDAN VE DİN ÖZGÜRLÜĞÜ 
88
A. Maddenin Açıklaması 
89
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
89
IX. AİHS MADDE 10– İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ 
90
A. Maddenin Açıklaması 
90
C. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
90
X. AİHS MADDE 11– TOPLANTI VE DERNEK KURMA ÖZGÜRLÜĞÜ 
91
A. Maddenin Açıklaması 
91
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
92
XI. AİHS MADDE 12– EVLENME HAKKI 
93
A. Maddenin Açıklaması 
93
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
94
XII. AİHS MADDE 13– ETKİLİ BAŞVURU HAKKI 
94
A. Maddenin Açıklaması 
94
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
95
XIII. AİHS MADDE 14– AYIRIMCILIK YASAĞI 
95
A. Maddenin Açıklaması 
95
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
96
XIV. AİHS MADDE 15– OLAĞANÜSTÜ HALLERDE YÜKÜMLÜLÜKLERİ ASKIYA ALMA 
96
A. Maddenin Açıklaması 
96
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
97
XV. AİHS MADDE 16– YABANCILARIN SİYASAL ETKİNLİKLERİNİN KISITLANMASI 
97
A. Maddenin Açıklaması 
97
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
97
XVI. AİHS MADDE 17– HAKLARI KÖTÜYE KULLANMA YASAĞI 
98
A. Maddenin Açıklaması 
98
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
98
XVII. AİHS MADDE 18– HAKLARA GETİRİLECEK KISITLAMALARIN SINIRLANMASI 
98
A. Maddenin Açıklaması 
98
B. Sözleşme Maddesi İle Anayasa Maddesinin Karşılaştırılması 
98
Dördüncü Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİNİN EK PROTOKOLLERİ
Dördüncü Kısım
İNSAN HAKLARININ ULUSAL BOYUTU
Birinci Bölüm
İNSAN HAKLARININ KORUNMASI VE
GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK SİYASİ MEKANİZMALAR
I. GENEL OLARAK 
103
II. DİLEKÇE KOMİSYONU 
103
III. İNSAN HAKLARINI İNCELEME KOMİSYONU 
104
A. Genel Olarak 
104
B. Komisyonun Oluşumu 
104
C. Komisyonun Görev ve Yetkileri 
104
D. Komisyonun Çalışma Usulü 
105
IV. KADIN ERKEK FIRSAT EŞİTLİĞİ KOMİSYONU (KEFEK) 
105
A. Genel Olarak 
105
B. Komisyonun Görevleri 
105
C. Komisyonun Yetkileri 
106
D. Komisyonun Çalışma Usul ve Esasları 
106
V. KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU 
106
A. Genel Olarak 
106
B. Kuruluşu 
107
C. Başdenetçilik 
107
D. Kurumun Görevi ve Görevi Dışında Kalan İşler 
107
E. Kuruma Başvuru Usulü 
107
İkinci Bölüm
İNSAN HAKLARININ KORUNMASI VE
GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK İDARİ MEKANİZMALAR
I. GENEL OLARAK 
110
II. TÜRKİYE İNSAN HAKLARI VE EŞİTLİK KURUMU 
110
A. Genel Olarak 
110
B. 6701 Sayılı Kanunun Uygulanmasındaki Bazı Tanımlar 
111
C. Kurumun Görevleri 
112
D. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurulu 
113
E. Başkanlık 
113
F. Ayrımcılıkla Mücadele 
113
G. Başvurular ve İnceleme Usulleri 
115
H. İdari Yaptırımlar 
116
III. İL VE İLÇE İNSAN HAKLARI KURULLARI 
117
A. Genel Olarak 
117
B. Oluşumu 
117
C. Danışma ve Başvuru Masaları 
118
D. Komisyonlar 
118
E. Görevleri 
118
F. Kurulların Çalışma Usul ve Esasları 
119
IV. ADALET BAKANLIĞI İNSAN HAKLARI DAİRE BAŞKANLIĞI 
120
A. Genel Olarak 
120
B. Başkanlığın Görevleri 
120
V. CEZA İNFAZ KURUMLARI VE TUTUKEVLERİ İZLEME KURULLARI 
121
A. Genel Olarak 
121
B. İzleme Kurullarının Kuruluşu 
121
C. İzleme Kurulu Üyelerinde Aranacak Nitelikler 
122
D. İzleme Kurullarına Seçilemeyecek Olanlar 
122
E. İzleme Kurullarının Görev ve Yükümlülükleri 
122
F. İzleme Kurullarının Çalışma Esas ve Usulleri 
123
VI. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI 
123
A. Genel Olarak 
123
B. 6698 Sayılı Kanunun Uygulanmasındaki Bazı Tanımlar 
124
C. Kişisel Verilerin İşlenmesi 
124
VII. BİLGİ EDİNME HAKKI 
131
A. Genel Olarak 
131
B. Bilgi Edinme Başvurusu 
132
C. Bilgi Verme Yükümlülüğü 
132
D. Bilgi Edinme Hakkının Sınırları 
132
E. Bilgi veya Belgeye Erişim 
133
F. Bilgi veya Belgeye Erişim Süreleri 
134
G. İtiraz Usulü 
134
H. Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu 
134
VIII. DİLEKÇE HAKKI 
134
A. Genel Olarak 
134
B. Dilekçede Bulunması Zorunlu Şartlar 
135
C. Dilekçenin İncelenmesi ve Sonucunun Bildirilmesi 
135
Üçüncü Bölüm
İNSAN HAKLARININ KORUNMASI VE
GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK DİĞER MEKANİZMALAR
I. İNSAN HAKLARI TAZMİNAT KOMİSYONU 
136
A. Genel Olarak 
136
B. İnsan Hakları Tazminat Komisyonu 
136
C. Sonuç 
Hata! Yer işareti tanımlanmamış.
II. İNSAN HAKLARI İHLALİ İDDİALARINA İLİŞKİN BAŞVURULARIN İNCELENMESİNE DAİR USUL VE ESASLAR 
137
A. Başvuru Hakkı 
139
B. Re’sen İnceleme 
139
C. Başvuru Yeri ve Usulü 
139
D. Başvuru Dilekçesi 
140
E. Ön İnceleme 
140
F. Esasa İlişkin İnceleme 
141
G. İnceleme ve Sonuçlandırma Süreçleri 
141
H. Karar 
141
III. TERÖR VE TERÖRLE MÜCADELEDEN DOĞAN ZARARLARIN KARŞILANMASI 
142
A. Genel Olarak 
142
B. 5233 Sayılı Kanun Kapsamına Girmeyen Zararlar 
142
C. Zarar Tespit Komisyonları 
143
D. Başvurunun Süresi, Şekli, İncelenmesi ve Sonuçlandırılması 
143
E. Karşılanacak Zararlar 
144
F. Zararın Tespiti 
144
G. Zararların Karşılanma Şekli ve Sulhname 
144
H. Zararın Karşılanması 
144
IV. KOLLUK GÖZETİM KOMİSYONU 
144
A. Genel Olarak 
144
B. Komisyonun Oluşumu 
145
C. Komisyonun Görev ve Yetkileri 
145
D. Komisyonun Çalışma Usul ve Esasları 
146
E. Merkezî Kayıt Sistemi 
146
F. Ön İnceleme ve Disiplin Soruşturması İşlemleri 
147
V. AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI ŞİDDETİN ÖNLENMESİ 
147
A. Genel Olarak 
147
B. 6284 Sayılı Kanunda Yer Alan Bazı Tanımlar 
148
C. Koruyucu ve Önleyici Tedbirler 
148
D. İhbar 
150
E. Tedbir Kararının Verilmesi, Tebliği ve Gizlilik 
150
F. İtiraz 
150
G. Tedbir Kararlarının Bildirimi ve Uygulanması 
151
H. Tedbir Kararlarına Aykırılık 
151
VI. ÇOCUKLARIN KORUNMASI 
151
A. Genel Olarak 
151
B. 5395 Sayılı Kanunun Uygulanmasında Belirlenen Temel İlkeler 
151
C. Koruyucu ve Destekleyici Tedbirler 
152
D. Kuruma Başvuru 
152
E. Koruyucu ve Destekleyici Tedbir Kararı Alınması 
153
F. Acil Korunma Kararı Alınması 
153
G. Çocukların Soruşturulması ve Kovuşturulması 
154
H. Sosyal İnceleme 
155
I. Denetim 
155
VII. ENGELLİLERİN KORUNMASI 
155
A. Genel Olarak 
155
B. 5378 Sayılı Kanunun Uygulanmasında Bazı Tanımlar 
155
C. 5378 Sayılı Kanun Kapsamında Engellilerin Korunmasına Yönelik İlkeler 
156
D. Engellilik Durumu 
156
E. Destek ve Bakım 
157
F. Habilitasyon ve Rehabilitasyon 
157
G. Erken Tanı ve Koruyucu Hizmetler 
157
H. İstihdam 
157
VIII. TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ DÜZENLEME HAKKI 
157
A. Genel Olarak 
157
B. İstisnalar 
158
C. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Yeri, Güzergâhı ve Zamanı 
158
D. Toplantı Şekli ve Şartları 
159
E. Yasak Yerler ve Toplantı veya Gösteri Yürüyüşünün Dağıtılması 
160
IX. YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA 
161
A. Genel Olarak 
161
B. Geri Gönderme Yasağı 
161
C. Türkiye’ye Giriş ve Vize 
161
D. İkamet 
163
E. Sınır Dışı Etme 
164
F. Uluslararası Koruma 
165
G. Geçici Koruma 
167
Dördüncü Bölüm
İNSAN HAKLARININ KORUNMASI VE
GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK “BİREYSEL BAŞVURU” MEKANİZMASI
I. GENEL OLARAK 
168
II. BİREYSEL BAŞVURU HAKKI 
168
A. Genel Olarak 
168
B. Bireysel Başvuru Hakkına Sahip Olanlar 
169
III. BİREYSEL BAŞVURU USULÜ 
169
IV. BİREYSEL BAŞVURULARIN KABUL EDİLEBİLİRLİK ŞARTLARI VE İNCELENMESİ 
170
V. ESAS HAKKINDAKİ İNCELEME 
170
VI. KARARLAR 
171
VII. BAŞVURU HAKKININ KÖTÜYE KULLANILMASI 
171
Beşinci Bölüm
İNSAN HAKLARI EYLEM PLANI
I. GENEL OLARAK 
172
II. TEMEL İLKELER 
172
III. AMAÇLAR 
172
EKLER 
177
EK–1: İNSAN HAKLARININ KORUNMASINA YÖNELİK BAZI ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER 
177
EK–2: SORULARLA İNSAN HAKLARI VE DEMOKRATİKLEŞME 
180
Kaynakça 
221