Taksirli Suçlar

Toplum halinde yaşama zorunluluğu ve gelişen teknoloji, insanoğluna sağladığı kolaylıklar yanında bir çok sorunu da beraberinde getirmiştir. Ka­labalıklaşan şehirler, önlenemez şekilde ilerleyen teknoloji ve kar­ma­şık­la­şan yaşam nedeni ile gerek kasıtlı ve gerekse taksirli suç oranları artmıştır. An­cak taksirli suçlar, herhangi bir suç işleme kastı olmaksızın, ha­yatın olağan akışı içinde hareket eden insanı konu alması bakımından, ka­sıtlı suçlara na­zaran çok daha geniş bir alana sahiptir. Öyle ki, herkes olağan yaşamı içinde bir taksirli suçun faili veya mağduru olma riski altındadır. Gerek kanun ko­yucu tarafından yapılan mevzuatsal dü­zen­le­me­ler­le, gerekse uygulayıcılar tarafından yapılan denetimler ile bu risklerin ön­len­mesi, önlenemez durumda ise azaltılması amaçlanmaktadır. Bugün top­lum­sal yaşamımızı düzenleyen trafik kuralları, iş sağlığı ve güvenliği ku­ralları, ateşli silahlar ile ilgili ku­ral­lar ve benzeri pek çok düzenlemenin te­melinde, muhtemel risklerin ön­len­mesi veya önlenemez risklerin azal­tılm­a­sı gayesi yatmaktadır. Bu gayenin ger­çekleştirilmesinde birincil gö­rev, düzenlenen kurallara uyma yü­küm­lü­lü­ğü altındaki insana düş­mek­te­dir. Her insan, top­lumsal yaşamı düzenleyen ve toplumsal risklerin minimize edilmesini amaç­layan kurallara uymak ve bu kuralların gereğini yerine ge­tir­mek zorundadır. İşte insanın toplumsal düzeni sağlayan bu ku­ral­lara uyma yükümlülüğünü, tedbirsizlik, dikkatsizlik ve benzeri se­beplerle yerine ge­tir­memesi du­ru­mun­da taksirli suç kavramı ile kar­şı­la­şı­yo­ruz.

Ancak taksirli suçların niteliği gereği uygulamada, istenmeden meydana getirilen sonuçlarda kusurluluğun bulunup bulunmadığını, bulunmakta ise sorumluların kimler olduğunu ve kusurluluklarının niteliğini belirlemek pek de kolay değildir. Çünkü taksir kavramı, tanımında yer alan tedbirsizlik, dik­katsizlik gibi subjektif unsurlar nedeni ile, belli bazı objektif kriterler baz alınarak saptanabilecek bir nitelik taşımamaktadır. Bu nedenle her olayın özelliğine göre ayrı bir belirleme ve değerlendirme yapılmasını ge­rek­tir­mek­tedir. Suçun faili, meydana gelen olaya istemeden sebebiyet verdiği için bu belirleme ve saptama daha büyük bir önem taşımaktadır.

Bu kitap kapsamında, ilk olarak kusurluluk kavramı ve unsurları üze­rin­de kısaca durulduktan sonra, kast ile taksir kavramları ele alınacak; taksir, bi­linçli taksir, olası kast ve kast kavramları arasındaki farklar ortaya ko­nu­la­cak ve uygulamada karşılaşılan sorunlar ilgili Yargıtay kararları ışığında çö­zülmeye çalışılacaktır. Son olarak da, günümüz iş hayatında, teknolojik ge­liş­melere paralel olarak büyük bir önem kazanan iş kazaları, cezai boyutu ile incelenecek ve değerlendirilecektir. (Önsöz'den)