Osmaniye Araştırmaları – III

Osmaniye (Cebel-i Bereket), Anadolu'nun güneyinde yer almakta olup, Adana, Kahramanmaraş, Gaziantep ve Hatay illeri ile sınırlı Akdeniz ikliminin hâkim olduğu bir ildir. Bölge halkının yerleşik hayata geçmesinde pamuk üretimi etkili olmuş ve 19. yüzyılın ikinci yarısında bölgeye gönderilen Fırka-i İslahiye'nin marifetiyle bölgede yaşayan konar-göçer halk bölgeye iskân olunmuştur. Bölgenin iki vilayetin sınırında olması hasebiyle daha önceki yıllarına ait verilere ulaşmak ise tamamen bir muammadır. Şöyle ki şehir Halep ve Adana Vilayeti sınır bölgesindedir. Zaman zaman Halep kayıtlarında, zaman zaman ise Adana kayıtlarında bölge hakkında bilgilere ulaşmak mümkündür. 19. yüzyılın ikinci yarısında Cebel-i Bereket ismiyle maruf olan şehir Adana Vilayetine bağlı bir sancak haline getirilmiştir. Ancak sancak merkezi ile ilgili de önce Payas merkez iken, sonra Yarpuz, daha sonra da Osmaniye'nin sancak merkezi olduğu görülmektedir. 1924 yılında Cebel-i Bereket Sancağı il merkezine dönüştürülmüş ve bu durum 1933 yılına kadar devam etmiştir. 1933 yılında ilçe haline getirilen Osmaniye, Adana iline bağlanmış 1996 yılında ise yeniden il olmuştur. Alanyazın ve literatür ile ilgili çalışmalar son yıllarda bibliyometrik inceleme konusu olarak karşılaşılan çalışmalar içinde yer almaya başlamıştır.