Birinci BölümMİLLETLERARASI TAHKİMDE USUL İHLÂLLERİNİN ORTAYA ÇIKMASI, KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ VE HUKUKÎ DAYANAKLARI
I. FARKLI USUL SİSTEMLERİ, TAHKİM USULÜ VE USULE AYKIRILIK
23
A. Tahkim Usulü ve Resmî Yargılama Usulü
23
B. Millî-Milletlerarası ve Yerli-Yabancı Hakem Kararı
26
C. Tenfiz Usulü ve Kanun Yolları
29
D. Tahkim Usulü ve Tenfiz Usulü
31
II. MİLLETLERARASI TAHKİMDE USUL İHLALLERİNİN KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ
32
A. Usule Aykırılık Kavramı
32
B. Usul Hukukuna ve Maddî Hukuka İlişkin İhlâllerin Belirlenmesi
32
1. Ayırımın Gerekliliği ve Anlamı
32
2. Lex Fori’ye Atıf ile Yeknesak Bir Vasıflandırmaya Gidilmesi Alternatiflerinin Değerlendirilmesi
33
3. Usul İhlâllerinin Maddî Hukuk İhlâllerinden Ayırt Edilmesi
33
a. New York Sözleşmesi’nin Amacından Yola Çıkmak Suretiyle
33
b. İhlâlin Konusuna Göre Nitelendirmek Suretiyle
34
c. Yargılama Usulüne İlişkin Kuralların Konusundan Hareketle
35
C. Yargılama Usulüne İlişkin Bir Kuralın İhlâli
35
2. Takdir Hakkına Konu Olan Usul Kuralları
36
3. Usul İhlâllerinin Belirlenmesinde Taraf İradesinin Rolü
37
4. Usule Aykırılıkta Kusur
38
D. Usul İhlâlinin Meydana Gelmesine Sebep Olanlar
39
2. Uyuşmazlığın Tarafları ve Üçüncü Kişiler
39
E. Usule Aykırılığın İleri Sürülmesinde İspat Yükü
41
III. RESMÎ VEYA KARARLAŞTIRILMIŞ OLAN USUL KURALLARININ İHLÂLİ
41
A. Resmî Usul Kuralları
41
1. Emredici Usul Kuralları
41
2. Emredici Olmayan Usul Kuralları
42
B. Kararlaştırılmış Usul Kuralları
43
3. Uygulaması ve Yorumu
45
C. Emredici Usul Kuralları Karşısında Taraf İradelerinin Önceliği
46
2. Tahkim Ülkesinin Emredici Usul Kuralları ile Taraf İradeleri Arasındaki Uyuşmazlık
47
3. Tahkim Ülkesinin Emredici Usul Kuralları ile Taraf İradeleri Arasındaki Uyuşmazlığın Tenfize Etkisi
49
IV. AĞIR VE AĞIR OLMAYAN USUL İHLÂLLERİ
51
A. Ayırımın Gerekliliği
51
B. Ağırlığın Kriterleri
54
1. Ağırlıklı Olma ve Esaslı Olma
54
2. Ağır Usul Hatalarının, Doğurduğu Sonuçların Değerlendirilmesi Suretiyle Belirlenmesi
54
3. Ayırımın Yapılmasına İlişkin Özellikler
56
C. Kararlaştırılan Usul Kurallarına Aykırılık
56
D. Usule Aykırılık ve Kamu Düzeni
57
1. Kamu Düzeninin Kapsamı
57
2. Ağır Usul İhlâllerinin Kamu Düzenine Etkisi
59
3. Kamu Düzeninin Somutlaştırılması
60
V. TAHKİM USULÜNÜN MİLLETLERARASI HUKUKA İLİŞKİN DAYANAKLARI
61
A. New York Sözleşmesi
61
1. Sözleşmenin Kendi Alanıyla İlgili Bütün Konularda Geçerli Olması
61
2. Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizine Uygulanması
63
a. Yerli ve Yabancı Hakem Kararı Ayırımı
63
b. Mahkeme Kararları ve Hakem Kararları
67
3. New York Sözleşmesi’nde Düzenlenen Ret Sebepleri
68
4. Minimum Standart Olarak New York Sözleşmesi
70
B. 1961 Tarihli Avrupa (Cenevre) Sözleşmesi
70
1. Avrupa Sözleşmesi’nin Uygulama Alanı ve Türk Hukuku
71
3. Hakem Mahkemesinin Oluşturulması
72
6. Hakem Kararının İptali
74
7. Hakem Yargılaması ile Millî Mahkemeler Arasındaki İlişki
75
C. UNCITRAL Tahkim Kuralları
75
2. Hakem Mahkemesinin Oluşturulması
77
4. Tahkim Yargılamasında Uygulanan Usul ve Hakem Kararlarının İptali
78
D. Washington Sözleşmesi (ICSID Tahkim Kuralları)
79
E. ICC Tahkim Kuralları
83
1. Hakem Mahkemesinin Kurulması
84
İkinci BölümMİLLETLERARASI TAHKİMDE USUL İHLÂLLERİNİN TASNİF VE TAHLİLİ
I. TARAFLARA YAPILACAK TEBLİGATLAR KONUSUNDAKİ USUL İHLÂLLERİ
89
A. Genel Olarak Tebligata İlişkin Usul İhlâlleri
89
1. Tahkim Yargılamasında Eksik Tebligat
89
3. Tebligata İlişkin Şekil Kurallarının İhlâli
91
4. Yabancı Ülkeye Yapılan Tebligat
92
5. Temsilciye veya Yetkili Organa Yapılan Tebligat
93
B. Eksik Tebligat ile Hakem Kararı Arasındaki Nedensellik Bağı
94
C. Eksik Tebligattan Dolayı İtirazda Bulunulmaması Nedeniyle Hakkın Düşmesi
95
II. HAKEMLERİN BAĞIMSIZLIK VE TARAFSIZLIĞINA İLİŞKİN USUL İHLÂLLERİ
96
A. Hakemlerin Bağımsızlık ve Tarafsızlığına İlişkin Şüphe Hali
96
1. Hakemler ile Hâkimlerin Bağımsızlık ve Tarafsızlık İlkesi Bakımından Benzer Konumda Olması
98
2. Bağımsızlık ve Tarafsızlık İlkesi Açısından Hakemler ile Hâkimler Arasındaki Farklar
100
B. Bağımsızlık ve Tarafsızlık İlkesine İlişkin Özellikler ve Sorunlar
100
1. New York Sözleşmesi’nde Maddî Bir Düzenleme Olmaması
100
2. Baş Hakem ve Taraflarca Atanan Hakemlerin Durumu
101
c. Bu İlke Karşısında Baş Hakemin Konumu
103
3. Hakemlerin Ret Sebepleri Hakkında Açıklama Yapma Yükümlülüğü
104
a. Hakemlerin Vatandaşlığı
105
b. Dâva Sonucunun Hakemlerin Menfaatleri Üzerinde Etkili Olması
106
c. Uyuşmazlık Konusu Olayla Daha Önceden Mevcut Olan İlişki
107
d. Hakemlerin Yargılama Sırasındaki Davranış ve İlişkileri
108
f. Kurumsal Tahkime İlişkin Bazı Hususlar
109
C. Hakem veya Hakemlerin Taraflı Olması ile Hakem Kararı Arasındaki Nedensellik İlişkisi
111
D. Hakem veya Hakemlerin Taraflı Olmasına Müsteniden Tenfizin Reddi Talebinde Bulunma Hakkının Düşmesi
112
1. Vaktinde İtirazda Bulunulmaması
112
2. Taraflılığın Anlaşılması
113
3. Hakemlerden Birinin Kendini Seçen Tarafça Reddedilmesi
114
4. Tahkim Sözleşmesi ile Seçilmiş Hakem
114
5. Yetkili Makamın Kararı
115
III. İDDİA VE SAVUNMADA BULUNMA HAKKINA YÖNELİK USUL İHLÂLLERİ
116
A. Genel Olarak İddia ve Savunmada Bulunma Hakkı
116
1. Savunma Yapabilme Hakkının Anayasal Bir İlke Oluşu
116
2. Savunmaya Yönelik Hakların Kapsamı
117
3. Yargılama Sürecinde Savunma Hakları
118
B. Savunma Hakkına Yönelik Bir İhlâlin Tenfizin Reddi Sebebi Olarak Kabul Edilmesinin Hukukî Temeli
120
1. New York Sözleşmesi’nin Yaklaşımı
120
2. Uygulanan Hukuka Göre Savunma Haklarına Karşı Bir İhlâlin Varlığına Hükmedilmesi
121
b. Tahkim Yargılamasında Tatbik Edilen Usul Kuralları
121
c. Savunma Hakkı İhlâllerinin Tenfiz Ülkesi Açısından Değerlendirilmesi
122
e. Savunma Hakkı İhlâllerinin Tespiti Bakımından Mahkeme Uygulamaları
123
C. Taraf İradesi ve Savunma Hakları
124
1. Taraf İradesi İlkesi
124
2. Savunma Haklarının Sınırlandırılması
125
3. Taraflara Eşit Muamelede Bulunulması İlkesi
126
b. Sözleşme veya Usul Kurallarına Dayalı Olarak Eşitsizliğin Ortaya Çıkması
127
c. Savunma Haklarının Taraflar İçin Farklı Sonuç Doğuracak Şekilde Sınırlandırılması
128
d. Savunmaya Yönelik Hakların Hakem Mahkemesi Tarafından Eşit Biçimde Sağlanmamış Olması
128
4. Savunma Haklarından Sınırlı Olarak Vazgeçmenin Kabul Edilebilirliği
129
5. Savunma Hakkının Kullanılmasında İhmal
129
D. Somut Olarak Savunma Haklarına Aykırılık Oluşturabilecek Durumlar
130
1. Avukatla Temsil Edilme Hakkının İhlâli
130
b. İfade Hakkına İlişkin Usul Düzenlemeleri
133
ba. Kapsamı İtibariyle İfadede Bulunma Hakkının Temeli
133
bb. Gecikmiş İfadeler
134
ca. Yargılama Usulünün Hızlandırılması Amacıyla
134
cb. Yargılamadaki Pratik Yarar Nedeniyle
135
d. Münferit Olarak Ortaya Çıkabilecek Bazı Sorunlar
136
da. Hakem Mahkemesinin Taraf İfadelerini Dikkate Alması
136
3. Karşı Beyanda Bulunma Hakkının İhlâli
138
b. Karşı Beyanda Bulunmanın Şekli
139
c. Karşı Beyanda Bulunma Hakkının Bazı Görünümleri
139
ca. Tarafların İkinci Defa Dinlenmesi
139
cb. İhtiyatî Tedbirler
141
d. Hakemlerin Özel Uzmanlık Bilgilerine Karşı Beyanda Bulunma
141
4. Dâva Dosyasını ve Delilleri İnceleme Hakkı
142
b. Dâva Dosyasının İncelenmesi
143
c. Sunulan Belge ve Delillerin Diğer Tarafa Tebliği
144
d. Duruşmalara Katılma Hakkı
144
5. İspata Yönelik Savunma Hakları
145
b. Delillerin Değerlendirilmesi
145
c. Delillerin Sınırlandırılması
146
cb. Belirli Bir İspat Usulü veya İspat Şeklinden Vazgeçme
147
cc. Hakem-Bilirkişiye Gitme Konusunda Anlaşma Yapılması
148
e. Delillerin Sunulması
150
f. Delillerin Takdir Edilmesi
151
6. Süreden Kaynaklanan Savunma Hakkı İhlâlleri
152
b. Sürelerin Kısalığı Nedeniyle Savunma Hakkının İhlâli
152
c. Sürenin Uzatılabilmesi
153
d. Geçen Sürenin Yeniden Verilmesi
154
7. Hakemlerin Görevlerini Yerine Getirmemesinden Kaynaklanan Savunma Hakkı İhlâlleri
155
b. Taraflarca Atanan Hakemler Arasındaki Uyumsuzluk
155
c. Hakemlerden Birinin Hakem Mahkemesinden Ayrılması
156
IV. HAKEM KARARININ DÜZENLENMESİ VE BAĞLAYICILIĞINA İLİŞKİN USUL İHLÂLLERİ
158
A. Hakem Kararının Gerekçeli Olması
158
2. Gerekçe Talebinde Bulunulması
159
3. Gerekçeden Vazgeçme
161
4. Hakem Kararının Gerekçesine İtirazda Bulunulması
163
B. Hakem Kararının Şekli ve Bağlayıcılığı
164
2. Milletlerarası Hakem Kararlarının Kesinleşmesi ve Bağlayıcılığı
166
b. Hakem Kararının Bağlayıcılığına İlişkin Kriterler
166
c. Hakem Kararının İptalinin Kararın Bağlayıcılığına Etkisi
170
Üçüncü BölümMİLLETLERARASI TAHKİMDE USUL İHLÂLLERİNİNDIŞ ETKİSİ VE TÜRK HUKUKUNDAKİ GELİŞMELER
I. GENEL OLARAK TANIMA VE TENFİZ AŞAMASINDA USUL İHLÂLLERİNİN ORTAYA ÇIKMASI
171
A. Milletlerarası Tahkim Usulü ve Usul İhlâlleri
171
B. Usul İhlâllerinin Tenfiz Aşamasında Ortaya Çıkması ve Sonuçları
172
1. Usul İhlâllerinin Tenfiz Aşamasında Giderilememesi
172
2. Hatalı Hakem Kararının Tenfiz Aşamasında İptal Edilememesi
173
3. Tanıma ve Tenfiz Talebinin Reddi
174
II. USUL İHLÂLİ İLE HAKEM KARARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ
174
B. Hakem Kararı ile Usule Aykırılık Arasında Bir Nedensellik İlişkisinin Kurulabilmesinin Gerekliliği
176
C. Nedensellik İlişkisinin Hukukî Temeli
176
D. Usule Aykırılığın Giderilmesi
177
1. Usul İhlâlinin Tahkim Yargılamasında Giderilmemiş Olması
177
III. NEDENSELLİK İLİŞKİSİNİN İÇERİĞİ
179
A. Nedensellik İlişkisinin Araştırılması
179
B. Nedensellik İlişkisinin Yoğunluğu
180
C. Usul İhlâlinin Ağırlığının Nedenselliğin Kurulmasına Etkisi
181
2. Tarafların Tahkim Yargılamasına İlişkin Bilgilendirilmesi Konusundaki Hatalarda İspat Yükü
183
3. Hakemlerin Bağımsız ve Tarafsız Olmamaları Halinde İspat Yükü
183
4. İddia ve Savunma Haklarının İhlâline İlişkin İspat Yükü
183
5. Diğer Usul İhlâllerine İlişkin İspat Yükü
184
IV. USUL İHLÂLİNE İSTİNAT EDİLMESİNE İLİŞKİN HAKKIN DÜŞMESİ
184
B. Hakkın Düşmesinin Hukukî Temeli
186
1. Tahkim Usulünde Karşılıklı İyi Niyet İlkesi
187
3. Yargılamanın Hukukî Düzenlemelere Uygun Olarak Yapılması Gereği
188
4. New York Sözleşmesi’nin Düzenlemesi
18 8
C. Usul İhlâline İlişkin Olarak İtirazda Bulunma Mecburiyeti
189
D. Kamu Düzenine Aykırılık Nedeniyle Hakkın Düşmesi
189
E. Hakkın Düşmesinin Söz Konusu Olduğu Haller
190
1. Usule Aykırılığın Bildirilmesi ve İtirazda Bulunulması Konusunda Gecikme
190
a. Tahkim Yargılaması Sırasında İtirazda Bulunulması
190
e. İtirazın Yapıldığı Tarih
192
ea. İtiraz Tarihinin Önemi
192
eb. İtirazda Bulunma Süresi
194
2. İlgili Tarafın Usul İhlâline İlişkin Rızası
195
3. Tahkim Yerinde Kullanılabilecek Olan Kanun Yolunun Kullanılmaması
196
ca. Tahkim Yargılaması Sırasında
197
cb. Tahkim Yargılamasının Tamamlanmasından Sonra
198
d. Kanun Yoluna Gidilmesinin Beklenilebilir Olması
199
4. Usul İhlâline İlgili Tarafın Neden Olması
200
V. TÜRK HUKUKUNDA TAHKİME İLİŞKİN YENİ GELİŞMELER
200
B. Türk Milletlerarası Tahkim Kanunu
203
1. Türk Milletlerarası Tahkim Kanununun Amacı ve Uygulama Alanı
203
2. Türk Milletlerarası Tahkim Kanununun Yargılama Usulüne İlişkin Getirdiği Genel Esaslar
204
Milletlerarası Ticarî Hakemlik Konusundaki 21 Nisan 1961 Tarihinde Cenevre'deYapılan Avrupa Sözleşmesi
221
Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve İcrası Hakkında 10 Haziran 1958 TarihindeNew York’da Yapılan Sözleşme
228
Devletler ve Diğer Devletlerin Vatandaşları Arasındaki Yatırım UyuşmazlıklarınınÇözümlenmesi Hakkında Sözleşme (ICSID Ana Sözleşmesi)
233
Milletlerarası Tahkim Kanunu
250