Kooperatifler Hukuku Yusuf Üstün, Muhittin Aydın  - Kitap

Kooperatifler Hukuku

3. Baskı, 
Ocak 2021
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
920
Barkod:
9789750265747
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
1.350,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
2. baskı
Ocak 2017
1.300,00
130,00 (%90)
Kitabın Açıklaması
Kooperatifler, tek başına yapılamayacak bir işin elbirliğiyle yapılabilmesini sağlayan, aynı anda hem ekonomik hem de sosyal amaçları bünyesinde barındıran son derece sofistike kuruluşlardır. Bu nedenle kooperatif ortaklarının haklarını, ödevlerini ve sorumluluklarını iyi bilmeleri gerektiği gibi, yönetici ve denetçilerinin, kooperatif kurmak isteyenlerin ve uyuşmazlıkların çözümünde görev alanların da kooperatiflerde uygulanacak hukuk kurallarını iyi bilmeleri gerekir. Bu suretle uygulamada yaşanan sıkıntılar daha rahat aşılabilecek, tereddütler giderilebilecektir.
Kooperatifçilik alanında yaşanan sorunlara cevap vermek, hızlı ve doğru çözüm üretmek, üretilmesine yardımcı olmak, bu kapsamda kooperatif ortaklarının, yöneticilerinin, denetçi ve çalışanları ile kooperatifçiliğe ilgi duyan herkesin ilgisine karşılık vermek, genel olarak kooperatifçilik mevzuatı ve uygulaması konusunda bilgilendirmek amacıyla hazırlanan bu kitapta; kooperatiflerin kuruluşları, işleyişleri, tasfiyeleri, ortaklık işlemleri, ortakların hakları, sorumlulukları, yükümlülükleri, kooperatifin organ yapısı, genel kurulun oluşumu, çalışma biçimi, yönetim ve denetim kurulunun görev ve sorumlulukları başta olmak üzere pek çok konuya ve bu konulara ilişkin açıklamalar sırasında, kooperatifçilik uygulamasında büyük önem arz eden yargı içtihatlarına değinilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Genel Açıklamalar
.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu Kapsamında Değişiklikler, Yenilikler
.
Yargı Kararları
.
Uygulamadan Örnekler
.
İlgili Mevzuat
.
Özelgeler ve Yazışma Örnekleri
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Üçüncü Baskıya Önsöz 
v
Birinci Baskıya Önsöz 
vii
Birinci Baskıya Önsöz 
xi
Kısaltmalar 
xxxix
Birinci Kısım
AÇIKLAMALAR
Birinci Bölüm
KOOPERATİFİN TARİFİ
1. Kooperatifin Tarifi ve Özellikleri 
1
2. Kooperatifin Tanımı 
4
3. Kooperatif Davalarının Niteliği 
11
4. Kooperatiflerin Özellikleri 
13
5. Kooperatifler Dernek Değildir 
14
5.1. Kooperatiflerin Sermaye Şirketlerinden Farkı 
15
5.2. Kooperatiflerin Diğer Ticaret Şirketlerine Göre Avantajları 
16
İkinci Bölüm
ÜLKEMİZ VE DÜNYA KOOPERATİFÇİLİĞİNE İLİŞKİN
GENEL BİLGİLER
1. Kooperatifçilik Sektörünün Dünyadaki Durumu 
19
1.1. Kooperatiflerin Ekonomiye Olan Katkıları ve Ekonomik Sektörlerde Kooperatiflerin Rolü 
20
1.2. Kooperatiflerin Dünyadaki Gelişimi 
22
1.3. Dünyada Ekonomik ve Sosyal Politikalar Açısından Kooperatifçilik Sektörü 
22
2. Kooperatifçiliğin İlkeleri 
26
2.1. Gönüllü ve Serbest Giriş İlkesi 
28
2.2. Ortağın Demokratik Yönetimi İlkesi 
28
2.3. Ortağın Ekonomik Katılımı İlkesi 
28
2.4. Özerklik ve Bağımsızlık İlkesi 
29
2.5. Eğitim, Öğretim ve Bilgilendirme İlkesi 
29
2.6. Kooperatifler Arası İşbirliği İlkesi 
29
2.7. Toplumsal Sorumluluk İlkesi 
30
3. Ülkemizde Kooperatifçilik Hareketi 
30
3.1. Ülkemizde Sayısal Olarak Kooperatifçilik Sektörü 
31
3.2. Hukuki Altyapı 
34
3.2.1. 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu 
34
3.2.2. 1581 Sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu 
34
3.2.3. 4572 Sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanun 
34
3.3. Kooperatiflerden Sorumlu Bakanlıklar 
35
3.4. Kooperatif Türlerine İlişkin Bilgiler 
38
3.4.1. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Görev ve Sorumluluk Alanında Bulunan Kooperatif Türleri 
40
3.4.1.1. Tarımsal Amaçlı Kooperatifler 
40
3.4.1.2. Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri 
40
3.4.1.3. Sulama Kooperatifleri 
41
3.4.1.4. Su Ürünleri Kooperatifleri 
41
3.4.1.5. Pancar Ekicileri Kooperatifleri 
42
3.4.1.6. Tarım Kredi Kooperatifleri 
42
3.4.2. Ticaret Bakanlığı’nın Görev ve Sorumluluk Alanında Bulunan Kooperatif Türleri 
42
3.4.2.1. Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri 
42
3.4.2.2. Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri 
43
3.4.2.3. Tüketim Kooperatifleri 
44
3.4.2.4. Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifleri 
44
3.4.2.5. Turizm Geliştirme Kooperatifleri 
45
3.4.2.6. Kadın Kooperatifleri 
45
3.4.2.7. Temin ve Tevzi Kooperatifleri 
46
3.4.2.8. Üretim ve Pazarlama Kooperatifleri 
47
3.4.2.9. Küçük Sanat Kooperatifleri 
48
3.4.2.10. Sigorta Kooperatifleri 
48
3.4.2.11. Enerji Kooperatifleri 
51
3.4.3. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Görev ve Sorumluluk Alanında Bulunan Kooperatif Türleri 
52
3.4.3.1. Konut Yapı Kooperatifleri 
52
3.4.3.2. Küçük Sanayi Siteleri İşyeri Yapı Kooperatifleri 
52
3.4.3.3. Toplu İşyeri Yapı Kooperatifleri 
53
3.5. Kooperatif Modeli İçin İlgi Çekici Örnekler 
54
Üçüncü Bölüm
KOOPERATİF KURULUŞ İŞLEMLERİ VE ANASÖZLEŞME
1. Kooperatiflerin Kuruluşu 
61
2. Taşınmaz Mal Temliki 
63
3. Sermaye Miktarı Sınırlandırılarak Kooperatif Kurulamayacağı 
64
4. Kooperatif Unvanının Kullanılması 
65
4.1. Ticaret Unvanının Kullanılması 
65
5. Kuruluş İzni 
67
6. Tescil ve İlan 
67
6.1. Tescil ve İlân Edilecek Hususlar 
68
6.1.1. Anasözleşme Tarihi 
68
6.1.2. Kooperatifin Amacı, Konusu ve Varsa Süresi 
69
6.1.3. Kooperatifin Unvanı ve Merkezi 
69
6.1.4. Kooperatifin Sermayesi ve Bunun Nakdî Kısmına Karşılık Olarak Ödenen En Az Miktar ve Her Ortaklık Payının Değeri 
70
6.1.5. Ortaklık Payı Belgelerinin Ada Yazılı Olduğu 
71
6.1.6. Ayni Sermaye ve Devralınan Akçalı Kıymetlerle İşletmelerin Neden İbaret Oldukları ve Bunlara Biçilen Değerler 
71
6.1.7. Kooperatifin Ne Suretle Temsil Olunacağı ve Denetleneceği 
71
6.1.8. Yönetim Kurulu Üyeleriyle Kooperatifi Temsile Yetkili Kimselerin Ad ve Soyadları 
71
6.1.9. Kooperatifin Yapacağı İlânların Şekli ve Anasözleşmede de Bu Hususta Bir Hüküm Varsa Yönetim Kurulu Kararlarının Pay Sahiplerine Ne Suretle Bildirileceği 
72
6.1.10. Kooperatifin Şubeleri 
73
6.2. Tescil ve İlânın Hukukî Sonuçları 
73
7. Anasözleşme Değişiklikleri 
74
8. Anasözleşmeye Konulacak Hükümler 
75
8.1. Emredici Hükümler 
77
8.1.1. Kooperatifin Adı ve Merkezi 
78
8.1.2. Kooperatifin Amacı ve Çalışma Konuları 
78
8.1.3. Ortaklık Sıfatını Kazandıran ve Kaybettiren Hal ve Şartlar 
79
8.1.4. Ortakların Pay Tutarı ve Kooperatif Sermayesinin Ödenme Şekli, Nakdî Sermayenin En Az ¼’nün Peşin Ödenmesi 
79
8.1.5. Ortakların Aynî Sermaye Koyup Koyamayacakları 
80
8.1.6. Kooperatifin Yükümlerinden Dolayı Ortakların Sorumluluk Durumu ve Derecesi 
80
8.1.7. Kooperatif Yönetim ve Denetim Organlarının Görev ve Yetkileri ile Sorumluluk ve Seçim Tarzları 
81
8.1.8. Kooperatifin Temsiline Ait Hükümler 
81
8.1.9. Yıllık gelir ve Gider Farklarının Hesaplama ve Kullanma Şekilleri 
82
8.1.10. Kurucuların Adı, Soyadı, İş ve Konut Adresleri 
82
8.2. Kanunun Diğer Maddeleriyle Anasözleşmeye Konulması Zorunlu Tutulan Hükümler 
82
8.3. Anasözleşmeye Konulacak İhtiyari Hükümler 
83
8.3.1. Genel Kurul Toplantısına İlişkin Hükümler 
83
8.3.2. Genel Kurul Toplantısında Alınacak Kararlara İlişkin Hükümler 
84
8.3.3. Genel Kurul Toplantısında Oyların Kullanılması Hakkında Hükümler 
84
8.3.4. Kooperatifin Çalışma Şekline Dair Esaslar 
84
8.3.5. Kooperatifin Birliklerle Olan İlişkileri 
85
8.3.6. Kooperatifin Diğer Bir Kooperatifle Birleşmesi 
85
8.3.7. Kooperatifin Süresi 
85
8.3.8. Diğer İhtiyari Hususlar 
86
8.4. Anasözleşmeye Konulacak Yorumlayıcı Hükümler 
87
8.4.1. Kooperatifin Çalışma Konusu ve Ultra Vires Kavramı 
87
9. Tüzel Kişiliğin Kazanılması ve Sorumluluk 
91
10. Kooperatifin Butlanına ve Yokluğuna Karar Verilemeyeceği 
92
Dördüncü Bölüm
ORTAKLIK İŞLEMLERİ
1. Ortaklık Sıfatının Kazanılması 
95
2. Kooperatife Ortak Olma Yöntemleri 
95
2.1. Kurucu Ortak Olma 
96
2.2. Kurulmuş Olan Kooperatife Sonradan Ortak Olma 
96
2.2.1. Gerçek Kişilerin Ortaklığı 
96
2.2.2. Tüzel Kişilerin Ortaklığı 
101
2.2.3. Kamu Kurum, Kuruluşları ve Belediyeler Kooperatif kurabilir mi? Kurulmuş kooperatiflere ortak olabilir mi? 
102
2.2.3.1. Kamu Kurum ve Kuruluşları 
103
2.3. Hisse Devralmak Suretiyle Ortak Olma 
107
2.3.1. Ortaklığın Devri, Şekli ve Şartı 
108
2.3.2. Devir Sırasında Bağışın Zorunlu Olup Olmadığı 
109
2.4. Miras Yoluyla Ortak Olma 
109
2.5. Görev veya Hizmet ya da Taşınmaz Mal veya İşletme Karşılığı Ortaklık 
110
3. Yedek Ortaklık 
111
4. Yabancı Uyruklu Kişilerin Ortak Olmaları 
111
5. Yapı Kooperatiflerinde Konut, Ortak Sayısının Genel Kurulca Belirlenmesi Zorunluluğu 
111
6. Kooperatife Sonradan Ortak Olanlardan Fark Alınıp Alınmayacağı 
111
7. Yapı Kooperatiflerine Ortak Olurken Dikkat Edilmesinde Fayda Görülen Hususlar 
112
8. Ortaklık Sıfatının Kaybedilmesi, Ortaklıktan Çıkarılma Esasları ve İtiraz 
114
8.1. Ortaklıktan Çıkma Hakkı 
114
8.2. Ortağın Ölümü Halinde Yapılacak İşlemler 
116
8.3. Ortaklığın Devri 
117
8.4. Görev veya Hizmetin Bitmesi Halinde Ortaklık 
118
9. Ortaklıktan Çıkarılma (İhraç) ve İtiraz 
118
9.1. Parasal Yükümlülüklerini Yerine Getirmeyenlerin Ortaklığının Kendiliğinden Düşmesi 
121
9.1.1. Ortak Parasal Yükümlülüklerini Belirli Bir Süre Geciktirmiş, Ödememiş Olmalıdır 
122
9.1.2. İlk İstem ve Münasip Bir Süre 
122
9.1.3. İkinci İstem ve 1 Aylık Süre 
122
9.1.4. İkinci İhtarın Tebliğinden İtibaren 1 Aylık Süre İçinde Borç Ödenmemiş Olmalıdır 
123
9.1.5. Çıkarma Kararı Alınmalıdır 
123
9.1.6. Çıkarma Kararı Ortağa Tebliğ Edilmelidir 
124
9.2. Çıkan veya Çıkarılan Ortaklarla Hesaplaşma Süresi 
124
9.3. İadesi Talep Edilebilecek Haklar 
125
9.4. İade Edilecek Hakların Hesabı 
129
9.5. Ödeme Zamanı ve Zamanaşımı 
131
9.6. Ortaklar Hakkında İcra Takibi Yapılıp Yapılamayacağı 
134
Beşinci Bölüm
ORTAKLARIN HAKLARI
1. Ortakların Bireysel Hakları 
140
1.1. Ortaklıktan Çıkma Hakkı 
140
1.2. Ortağın Sorumluluğunun Arttırılması Durumunda Çıkma Hakkı 
141
1.3. Ortaklığın Devredilmesi Hakkı 
141
1.4. Çıkarılma Kararına Karşı İtiraz veya Dava Açma Hakkı 
142
1.5. Bilgi Edinme ve Örnek İsteme Hakkı 
143
1.6. Ticari Defterleri ve Belgeleri İnceleme Hakkı 
144
1.7. Genel Kurula Katılma, Seçme ve Seçilme Hakkı 
144
1.8. Olumlu Gelir Gider Farkından Pay Alma Hakkı 
146
1.9. Oy Hakkı 
146
1.10. Genel Kurulda Temsil Hakkı 
148
1.11. Kurul Kararları Aleyhine Dava Açma Hakkı 
150
1.12. Denetçilerin Dikkatini Çekme ve Açıklama Yapılmasını İsteme Hakkı 
151
1.13. Tasfiye Artığından Pay Alma Hakkı 
152
1.14. Hak Arama ve Dilekçe Hakkı 
152
2. Toplu Kullanılabilen Haklar 
153
2.1. Genel Kurulu Toplantıya Çağırma Hakkı 
153
2.2. Gündeme Madde İlavesini İsteme Hakkı 
153
Altıncı Bölüm
ORTAKLARIN YÜKÜM VE SORUMLULUKLARI
1. Sermaye Koyma Borcu ve Aidat Ödeme Yükümü 
155
2. Kooperatifin Borçlarından Dolayı Ortağın Sorumluluğu 
156
3. Ek Ödeme Yükümü 
159
4. Sorumluluğun Bazı Ortak Gruplarına Yüklenemeyeceği 
160
5. Kooperatifin İflası Halinde Ortakların Sorumlulukları 
160
6. Ortakların Sorumluluk Hükümlerinin Değiştirilmesi 
160
7. Kooperatife Yeni Giren Ortağın Sorumlulukları 
161
8. Ortakların Ayrılmasından veya Kooperatifin Dağılmasından Sonra Sorumlulukları 
161
9. Ortağın Şahsi Alacaklıları 
162
10. Sorumlulukta Zamanaşımı 
162
11. Sır Saklama Yükümlülüğü ve Ceza 
163
12. Kooperatif Hakkında Yanlış Bilgi Verme Suçu 
163
Yedinci Bölüm
KOOPERATİFİN ORGANLARI
1. Kooperatifler Kanununa Göre Kooperatifin Organları 
165
2. Genel Kurul 
166
3. Yönetim Kurulu 
171
4. Denetim Kurulu 
173
Sekizinci Bölüm
GENEL KURUL
1. Genel Olarak 
177
2. Genel Kurulun Devir ve Terk Edemeyeceği Yetkiler 
179
2.1. Anasözleşmeyi Değiştirmek 
179
2.2. Yönetim Kurulu ve Denetçiler Kurulu Üyeleriyle Gerektiğinde Tasfiye Kurulunu Seçmek 
179
2.3. İşletme Hesabıyla Bilânço ve Gerektiğinde Gelir–Gider Farkının Bölüşülmesi Hakkında Karar Vermek 
180
2.4. Yönetim ve Denetim Kurullarını İbra Etmek 
181
2.5. Kanun ve Anasözleşme ile Kendisine Tanınmış Olan Konular Hakkında Karar Vermek 
182
2.6. Gayrimenkul Alımında ve Satımında Takip Edilecek Usul ile Alınacak Gayrimenkulün Niteliğini, Yerini ve Azami Fiyatını, Satılacak Gayrimenkulün Asgari Fiyatını Belirlemek 
186
2.7. İmalat ve İnşaat İşlerinin Yaptırılma Yöntemini Belirlemek 
187
2.8. Yapı Kooperatiflerinde, Kooperatifin Ortak Sayısı ile Yapılacak Konut veya İşyeri Sayısını Tespit Etmek 
188
2.9. Yapı Kooperatiflerinde Kur’a Çekimi ve Şerefiye 
189
3. Genel Kurul Çağrısı 
190
3.1. Genel Kurulun Yönetim Kurulunca Çağrılması 
192
3.2. Genel Kurulun ‘Gerektiğinde’ Denetim Kurulunca Çağrılması 
195
3.3. Genel Kurulun Anasözleşme ile Bu Hususta Yetkili Kılınan Diğer Bir Organ Tarafından Çağrılması 
196
3.4. Genel Kurulun Ortağı Olduğu Üst Birlik Tarafından Çağrılması 
197
3.5. Genel Kurulun Tasfiye Memurları Tarafından Çağrılması 
197
3.6. Genel Kurulun Doğrudan Doğruya İlgili Bakanlık Tarafından Çağrılması 
198
3.7. Genel Kurulun Dört Ortaktan Az Olmamak Kaydıyla Ortak Sayısının En Az Onda Birinin İsteği Üzerine Yönetim Kurulu Tarafından Çağrılması 
199
3.8. Genel Kurulun Denetim Kurulunca Çağrılması 
201
3.9. Genel Kurulun İlgili Bakanlık Tarafından Çağrılması 
202
3.10. Genel Kurulun 4’ten Az Olmamak Kaydıyla Azlık Tarafından Çağrılması 
202
4. Genel Kurul Çağrı Şekli 
205
4.1. Toplantı Türleri ve Süresi 
206
4.3. Çağrının Şekli 
208
5. Genel Kurul Toplantılarının Birleştirilmesi 
210
5.1. Genel Kurul Toplantılarını Birleştirmede Usul ve Esaslar 
211
5.1.1. Üst Birliğe Ortak Olma Zorunluluğu 
211
5.1.2. Gündemde Olağan Genel Kurul Toplantılarının Birleştirilerek Yapılmasına Dair Bir Maddenin Yer Alması ve Bu Gündem Maddesinin İlgili Genel Kurul Toplantısında Görüşülerek Kabul Edilmesi 
212
5.1.3. Birleştirilen Olağan Genel Kurul Toplantılarının Üç Hesap Dönemini ve Her Hâlükârda Yönetim Kurulu ve Denetçilerin Geriye Kalan Görev Sürelerini Geçemeyeceği 
213
5.1.4. Kanunun 56’ncı Maddesinin Birinci Fıkrasının Üçüncü Bendinde Sayılan Suçlarla İlgili Olarak Yönetim Kurulu Üyeleri Hakkında Kamu Davası Açılmaması 
214
5.1.5. Kooperatifler ve Üst Kuruluşlarına Getirilen Yükümlülükler 
214
5.1.6. Birleştirme Şartının Kaybedilmesi 
215
5.1.7. Birleştirme Süresi İçinde Ortakla Hesaplaşma ve Yönetim Kurulu Üyelerinin İbrası 
215
6. Genel Kurul Toplantı Nisabı 
216
6.1. Özel Toplantı Nisapları 
219
7. Genel Kurul Toplantı Yeri 
221
8. Genel Kurul Toplantı Yerinin Değiştirilmesi 
223
9. Genel Kurulun Ertelenmesi 
224
10. Genel Kurul Başkanlık Divanı 
226
11. Genel Kurul Toplantı Gündemi 
228
12. Gündeme Madde İlavesinde Usul 
229
12.1. Genel Kuruldan Önce Gündeme Madde İlavesi 
229
12.2. Genel Kurul Toplantısı Sırasında Gündeme Madde İlavesi 
230
13. Tüm Ortakların Hazır Bulunması Halinde Genel Kurul 
232
14. Genel Kurul Toplantılarında Oy Hakkı 
233
14.1. Oy Vermenin Şekil Şartları 
234
14.2. Genel Kurul Toplantısında Ortağın Temsili 
235
14.3. Ortak Sayısı 1000’den Fazla Olan Kooperatiflerde Genel Kurul Toplantısında Temsil 
236
14.4. Genel Kurul Toplantısında Oya Katılamayacaklar 
237
15. Genel Kurul Kararları İçin Karar Nisabı 
240
15.1. Nitelikli Karar Nisapları 
241
16. Genel Kurul Kararların Bozulması ve Şartları 
242
16.1. Kanuna Aykırılık 
245
16.2. Anasözleşmeye Aykırılık 
245
16.3. İyiniyet Esaslarına Aykırılık 
246
16.4. Bozma Davası Açmaya Yetkisi Bulunanlar 
246
16.5. Davanın Açılma Süreci ve Sonuçlanması 
247
17. Genel Kurul Toplantılarında Mektupla Oy Verme 
249
18. Temsilciler Topluluğu 
250
Dokuzuncu Bölüm
YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI
1. Kooperatifin Temsil ve İcra Organı 
253
2. Yönetim Kurulunun Organizasyonu ve Çalışması 
254
3. Yönetim Kurulunun Kurul Halinde Yapacakları Görevler 
254
4. Yönetim Kurulu Üyelerinin Bireysel Olarak Yapacakları Görevler 
256
5. Yönetim Kurulunun Anasözleşmelerle Verilen Görev ve Yetkiler 
257
5.1. Kooperatifi Temsil ve İlzam Edici İşlemlerde Ticaret Unvanının Kullanılması 
258
5.2. Taşınmaz Alımı ile Satımında Dikkat Edecekleri Hususlar 
258
5.3. Ortaklık Kaydına İlişkin Olarak Yapılacak İlân ve Reklâmlarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 
259
5.4. Yapı Kooperatiflerinde Yönetim Kurulunun Sabit veya Peşin Bedelle Ortaklık Kaydı Yapamayacağı 
259
5.5. Kendi Aidat Ödemelerini Yerine Getirmeleri Esnasında Yönetim Kurulunca Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 
260
5.6. Yönetim Kurulu Üyelerinin Kooperatif ile Ticari Muamele Yapamayacakları 
261
5.7. Yönetim Kurulunun Kooperatifin Aczi Halinde Yapması Gereken İşlemler 
261
5.8. Kooperatifte İstihdam Edilecek Personelin İşe Alımı ve Özlük Hakları 
262
6. Yönetim Kurulu Üyeleri Tarafından Ortaklarla İlgili Olarak Gerçekleştirilecek İşlemler 
262
6.1. Kooperatiflere Ortak Olabilecek Kişilerle İlgili İşlemler 
262
6.1.1. Kooperatife Alınacak Ortaklarda Aranacak Şartlar 
263
6.1.2. Yabancı Uyruklu Kişilerin Kooperatife Ortaklığı 
264
6.1.3. Kooperatife Girmek İsteyenlerin Taleplerinin Değerlendirilmesi 
264
6.1.4. Kooperatiflerde Yedek Ortaklık 
265
6.1.5. Kooperatife Sonradan Gireceklerden Alınacak Fark 
265
6.1.6. Kooperatifteki Payını Devir Eden Ortaktan Devir İşlemi Nedeniyle Herhangi Bir Bedel Alınamaz 
266
6.2. Ortaklıktan Çıkmak İsteyenler Hakkında Yapılacak İşlemler 
266
6.2.1. Ortağın Ölümü Halinde Yönetim Kurulunca İzlenecek Prosedür 
266
6.2.2. İhraç Kararı Alınacak Durumlar 
267
6.2.3. İhraç Edilecek Ortaklar Hakkında İzlenecek Prosedür 
267
6.2.4. Kooperatiften Çıkan veya Çıkarılan Ortaklara Yapılacak İade ve Ödemeler ile Bu Ödentilerin Yapılacağı Süre 
268
6.2.5. Yabancı Ülkelerde İkamet Eden Ortaklara Tebligat 
269
7. Yönetim Kurulunun Genel Kurul Toplantıları ile İlgili Görev ve Sorumlulukları 
269
7.1. Genel Kurul Toplantı Çağrısı 
269
7.2. Genel Kurul Toplantısından Önce Yönetim Kurulu Üyelerince Yapılması Gereken İşlemler 
271
7.3. Genel Kurul Toplantısına Bakanlık Temsilcisinin Katılmaması Halinde Yapılması Gereken İşlemler 
272
7.4. Genel Kurul Toplantısından Sonra İlgili Bakanlığa ve Ticaret Sicili Müdürlüğü’ne Verilecek Belgeler 
273
8. Yönetim Kurulu Üyelerince Genel Kurul Kararları Aleyhine Dava Açılması 
273
9. Yönetim Kurulu Üyelerinde Aranacak Şartlar, Yönetim Kurulu Toplantıları, Yönetim Kurulu Üyelerinin Görev ve Yükümlülükleri 
274
9.1. Yönetim Kurulu Üyelerinde Aranacak Şartlar 
274
9.2. Bağdaşmayan Görev 
276
9.2.1. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Denetçilerin Bağdaşmayan Görevleri 
276
9.2.2. Yönetim Kurulu Üyeliğine veya Denetçiliğe Seçilmeden Önce, Seçilmeleri Sırasında Bağdaşmayan Görev Yapanlar ve Seçildikten Sonra Bağdaşmayan Görev Edinenler 
277
9.2.3. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Denetçilerin Eş ve Hısımlarının Bağdaşmayan Görevleri 
277
9.3. Yönetim Kurulu Üyelerinin En Az Kaç Kişiden Oluşacağı ve Görev Süreleri 
278
9.4. Üniversitelerin Yönetim Kurulunda Üye Bulundurma Hakkı 
278
9.5. Yönetim Kurulu Üyelerinin Yeniden Seçilmeleri 
281
9.6. Yönetim Kurulu Üyelerinin Aynı Zamanda Müdürlük Görevine Seçilebilmesi 
281
9.7. Kooperatifler Kanununda Belirtilen Şartları Taşımayan veya Kaybeden Yöneticiler Hakkında Yapılacak İşlemler 
281
9.8. Yönetim Kurulu Görev Bölüşümü 
281
9.9. Yönetim Kurulunca Temsil ve İmza Yetkisinin Kullanılması 
281
9.10. Yönetim Kurulu Toplantılarının Yapılış Şekli 
282
9.11. Yönetim Kurulu Toplantı Nisabının Kaybolması Halinde Yapılacak İşlemler 
283
10. Yönetim Kurulunca Kullanılamayacak Yetkiler 
283
11. Yönetim Kurulu Üyelerine Ödenecek Yasal Ödentiler 
284
12. Emanet Usulü ile İnşaat Yapımında Yönetim Kurulu Üyelerinin Yükümlülükleri 
285
12.1. İmalat ve İnşaat Yapım Yönteminin Yönetim Kurulunca Belirlenemeyeceği 
285
12.2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Emanet Komisyonuna Seçilmesi 
285
12.3. Emanet Komisyonuna Seçilmiş Yönetim Kurulu Üyelerine Ödeme Yapılamayacağı 
285
12.4. Emanet Komisyonuna Seçilmiş Yönetim Kurulunun Çalışma Biçimi 
286
12.5. Yönetim Kurulunca Konut Bedellerinin Tespiti ile İlgili Olarak Yapılacak İşlemler 
287
12.6. Konutların Ortaklara Dağıtımında Yönetim Kurulunca Yapılması Gereken İşlemler 
287
13. Yönetim Kurulu Üyelerinin Tasfiye ile İlgili Görev ve Yükümlülükleri 
288
13.1. Tasfiye Kurulu Üye Seçimi 
288
13.3. Aynı Zamanda Tasfiye Kurulu Olarak Görevlendirilen Yönetim Kurulu Üyelerinin Tasfiye ile İlgili Olarak Yapacakları İşlemler 
288
14. Yönetim Kurulu Üyelerinin Diğer Görev ve Yükümlülükleri 
289
14.1. Yönetim Kurulu Üyelerinin Mal Bildiriminde Bulunmaları 
289
14.2. Görevi Sona Eren Yönetim Kurulunun Yapması Gereken Devir Teslim İşlemleri 
289
14.3. Kooperatiflerin Avukat Tutma Yükümlülükleri 
290
14.4. Muhasebe Defterlerinin Kaybolması (Zayii) Halinde Yönetim Kurulunca Yapılması Gereken İşlemler 
290
15. Yönetim Kurulu Üyelerinin Denetim ile İlgili Görev ve Yükümlülükleri 
291
15.1. Yönetim Kurulu Üyelerinin İlgili Bakanlıklarca Yürütülen Denetimler ile İlgili Ödev ve Sorumlulukları 
291
15.2. Denetçilerin İnceleme Görevlerini Yerine Getirmeleri Esnasında Yönetim Kurulu Üyelerine Düşen Ödevler 
291
15.3. Yönetim Kurulu Toplantılarına Denetçilerin İştiraki 
292
16. Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Yönetimle Görevlendirilenlerin Özen ve Bağlılık Yükümlülüğü 
292
17. Yönetim Kurulu Üyelerinin Sorumlulukları 
293
18. Yönetim Kurulu Üyelerinin Hukukî Sorumluluk Halleri 
294
18.1. Yönetime veya Temsile Yetkili Olanların Haksız Fiillerinden Doğan Sorumluluğu 
299
18.2. Ödemelerin Doğru Olmamasından Doğan Sorumluluk 
300
18.3. Dağıtılan ve Ödenen Gelir Gider Farkının Gerçek Olmamasından Doğan Sorumluluk 
300
18.4. Kanunen Tutulması Gereken Defterlerin Mevcut Olmaması veya Düzensiz Bir Şekilde Tutulmasından Doğan Sorumluluk 
301
18.5. Genel Kurul Kararlarının Sebepsiz Olarak Yerine Getirilmemesinden Doğan Sorumluluk 
301
18.6. Müdürlerin Sebebiyet Verdikleri Zararlardan Sorumluluk 
301
18.7. Genel Kurul Kararı Aleyhine Suiniyetle İptal Davası Açılmasından Doğan Sorumluluk 
301
18.8. Kooperatifin İflasından Doğan Sorumluluk 
302
18.9. Sair Görevlerin Yapılmamasından Doğan Sorumluluk 
302
18.10. Özel Kanunlarla Konulan Yükümlülüklere Uymamanın Sorumluluğu 
302
18.11. Temsil ve İlzam ile Görevlendirilen Üyenin Sorumluluğu 
303
18.12. Yönetim Kurulu Üyelerinin Şahsi Menfaatlerine veya Yakınlarının Menfaatlerine Taâlluk Eden Hususların Görüşülmesine Katılmalarından Doğan Sorumluluk 
304
18.13. Rekabet Yasağına Aykırılıktan Doğan Sorumluluk 
305
18.14. Yanlış ve Yanıltıcı Beyanlardan Doğan Sorumluluk 
305
18.15. Sır Saklama Yükümlülüğüne Uyulmamanın Sorumluluğu 
305
19. İbra 
305
19.1. Yönetim Kurulu Üyeleri Hakkında Hukuki Sorumluluk Davası Açılması 
309
19.2. İbra Edilmeyen Yönetim Kurulu Üyelerinin Görevlerine Devamı 
310
20. Yönetim Kurulu Üyelerinin Cezai Sorumlulukları 
310
20.1. 1163 Sayılı Kanunda Yönetim Kurulu Üyeleri İçin Yer Alan Ceza Maddeleri 
312
20.1.1. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunundaki Ceza Hükümlerinin Genel Değerlendirmesi 
312
20.2. Türk Ticaret Kanununda Yer Alan Ceza Maddeleri 
318
20.2.1. Defter Tutma Yükümlülüğü 
318
20.2.2. Defter ve Belgeleri Saklama Yükümlülüğü 
319
20.2.3. Defterlere Gerekli Onayları (Tasdikleri) Yaptırma Yükümlülüğü 
319
20.2.4. Defterleri Uygun Tutma Yükümlülüğü 
320
20.2.5. Envanter Çıkarma Yükümlülüğü 
320
20.2.6. Görüntü ve Veri Taşıyıcılara Aktarılmış Belgeleri İbraz Etme Yükümlülüğü 
320
20.2.7. Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Tarafından Belirlenen İlke ve Yayımlanan Yorumlara Uyma ve Bunları Uygulama Yükümlülüğü 
320
20.2.8. Kooperatifin Hâkim Şirket Olması Halinde, Hâkim ve Bağlı Şirketlerle İlişkileri Hakkında Rapor Düzenleme Yükümlülüğü 
320
20.2.9. Defter, Kayıt ve Belgeleri ile Bunlara İlişkin Bilgileri Ticaret Bakanlığı Müfettişlerine Verme Yükümlülüğü 
320
20.2.10. Kuruluşta Gerçeğe Uygun Beyanda Bulunma Yükümlülüğü 
321
20.2.11. Sermaye (Ortaklık Payı) Borcunu İfa Etmeyen Ortaklara Borç Verme Yasağı 
321
20.2.12. Kooperatifle İşlem Yapma, Kooperatife Borçlanma Yasağı 
321
20.2.13. Ticari Defterlerin Mevcut Olmaması veya Hiçbir Kayıt İçermemesi Yahut TTK’ya Uygun Saklanmaması Hâllerinde Sorumluluk 
321
20.2.14. Denetime Yetkili Olanların Sır Saklama Yükümü 
322
20.2.15. Belgelerin ve Beyanların Kanuna Aykırı Olması Halinde Cezai Sorumluluk 
322
20.2.16. Sermaye Hakkında Yanlış Beyanlar ve Ödeme Yetersizliğinin Bilinmesi Halinde Cezai Sorumluluk 
322
20.2.17. Değer Biçilmesinde Yolsuzluk Yapanların Cezai Sorumluluğu 
322
20.2.18. Tescili Zorunlu Hususların Tescilinin Yapılmaması Halinde Cezai Sorumluluk 
322
20.2.19. Tescil ve Kayıt İçin Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunanların Cezai Sorumluluğu 
323
20.2.20. Ticaret Unvanına İlişkin Hükümlere Aykırı Hareket Edenlerin Cezai Sorumluluğu 
323
20.2.21. Haksız Rekabet Halinde Cezai Sorumluluk 
323
20.3. Türk Ceza Kanununa Göre Ceza Maddeleri 
323
20.3.1. Malvarlığına karşı suçlar 
324
20.3.1.1. Güveni Kötüye Kullanma 
324
20.3.1.2. Bedelsiz Senedi Kullanma 
324
20.3.1.3. Dolandırıcılık 
324
20.3.1.4. Nitelikli Dolandırıcılık 
324
20.3.2. Kamu Güvenine Karşı Suçlar (Sahtecilik) 
325
20.3.2.1. Parada Sahtecilik 
325
20.3.2.2. Kıymetli Damgada Sahtecilik 
325
20.3.2.3. Mühür Bozma 
325
20.3.2.4. Resmî Belgede Sahtecilik 
325
20.3.2.5. Resmî Belgeyi Bozmak, Yok Etmek veya Gizlemek 
326
20.3.2.6. Resmî Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan 
326
20.3.2.7. Özel Belgede Sahtecilik 
326
20.3.2.8. Özel Belgeyi Bozmak, Yok Etmek veya Gizlemek 
326
20.3.3. Açığa İmzanın Kötüye Kullanılması 
326
20.3.4. Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar 
326
20.3.4.1. Zimmet 
326
20.3.4.2. İrtikâp 
327
20.3.4.3. Rüşvet 
328
20.3.4.4. Görevi Kötüye Kullanma ve Görevi İhmal 
328
Onuncu Bölüm
DENETÇİLERİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI
1. Kooperatiflerde Denetim 
329
1.1. Kooperatiflerde Denetim Türleri 
329
1.1.1. İç Denetim 
329
1.1.2. Üst Birlik Denetimi 
330
1.1.3. Dış Denetim 
330
1.2. Kooperatiflerde Denetçi Seçimi 
330
1.3. Denetçilerin Sayısı 
330
1.4. Denetçilerin Görev Süresi 
330
1.5. Denetçi Olabilmenin Şartları 
330
1.6. Denetçilik Görevinin Sona Ermesi 
331
1.6.1. Kanuni Sebeplerle Sona Erme 
331
1.6.2. Azil 
332
1.6.3. İstifa 
332
1.7. Denetim Kurulu Üyeliği Boşaldığında Yapılacak İşlemler 
332
1.8. Kooperatif Denetçilerinin Görevleri 
332
1.8.1. Bilançonun Defterlere Uygunluk Halinde Bulunup Bulunmadığının İncelenmesi 
333
1.8.2. Defterlerin Düzenli Bir Şekilde Tutulup Tutulmadığının İncelenmesi 
333
1.8.3. İşletmenin Neticeleriyle Mameleki Hakkında Uyulması Gerekli Hükümlere Göre İşlem Yapılıp Yapılamadığının İncelenmesi 
333
1.8.4. Ortaklar Listesinin Usulüne Uygun Olarak Tutulup Tutulmadığının İncelenmesi 
334
1.8.5. Yönetim Kurulu Üyelerinin Üyelik Şartlarını Taşıyıp Taşımadıklarının Araştırılması 
334
1.8.6. Yönetim Kurulunun Toplantı Nisabını Kaybetmesi Halinde, Boşalan Yönetim Kurulu Üyeliğine Yedek Üye Çağrılması 
335
1.8.7. Genel Kurul Kararlarına Karşı İptal Davası Açılması 
335
1.8.8. Genel Kurulun Toplantıya Çağrılması 
335
1.8.9. Kooperatif Kasasının Teftiş Edilmesi 
335
1.8.10. Tasfiye İşlemlerine Nezaret Edilmesi 
336
1.8.11. Yönetim Kurulu Üyelerinin Kanun ve Anasözleşme Hükümleri ile İyiniyet Esaslarına Uygun Davranmalarına Nezaret Etmek 
336
1.8.12. Kooperatif Ortaklarının Şikayetlerini İncelemek ve İnceleme Sonucunu Yıllık Raporunda Açıklamak 
336
1.8.13. Uygun Gördükleri Teklifleri Yönetim Kurulu Toplantıları Gündemlerine Koydurmak 
336
1.9. Kooperatif Denetçilerinin Yükümlülükleri 
337
1.9.1. Yıllık Rapor Düzenleme 
337
1.9.2. Noksanlıkları ve Mevzuata Aykırılıkları Haber Verme 
337
1.9.3. Ortaklara Açıklama Yapma 
338
1.9.4. Toplantılara Katılma 
338
1.9.5. Sır Saklama 
338
1.9.6. Özen Gösterme 
339
1.9.7. Kooperatifle Ticari Muamele Yapma Yasağı 
339
1.10. Kooperatif Denetçilerinin Hukukî Sorumlulukları 
339
1.10.1. Kuruluştan Doğan Sorumluluk 
340
1.10.2. Sırların Açıklanması 
341
1.10.3. Kötü Niyetli Olarak İptal Davası Açmaları 
341
1.11. Kooperatif Denetçilerinin Cezaî Sorumlulukları 
341
1.11.1. Kooperatifler Kanununa Göre Cezai Sorumlulukları 
341
1.11.2. Türk Ceza Kanununa Göre Cezai Sorumlulukları 
343
1.12. Denetim Kurulu Yıllık Raporlarında Bulunması Gerekli Hususlar 
343
2. Tarım Satış Kooperatifleri ve Birliklerinde Denetim 
344
2.1. Bağımsız Denetime Tabi Tarım Satış Kooperatifi Birlikleri 
345
2.2. Bağımsız Denetime Tabi Olmayan Birlik ve Kooperatifler 
347
2.3. Denetimin Sonuçları 
347
Onbirinci Bölüm
KOOPERATİF BİRLİKLERİ, KOOPERATİFLER MERKEZ BİRLİKLERİ, TÜRKİYE MİLLÎ KOOPERATİFLER BİRLİĞİ VE DANIŞMA KURULU
1. Kooperatiflerin Üst Kuruluşları 
350
2. Üst Kuruluşların Görevleri 
353
3. Üst Kuruluşların Yönetim Kurulu Üyeleri ile Memurlarının Sorumluluğu 
354
4. Birliklere Katılan Kooperatifin Ortaklarının Yükümlülükleri 
354
5. Kooperatif Birlikleri 
355
5.1. Kooperatif Birliklerinin Genel Kurulu 
356
5.2. Kooperatif Birliklerinin Yönetim Kurulu 
356
5.3. Denetim ve Eğitim 
357
6. Kooperatifler Merkez Birlikleri 
358
7. Türkiye Milli Kooperatifler Birliği 
358
7.1. Üst Birlik Temsilcilerinin Belirtilmesi 
361
7.2. Anasözleşme Hazırlanması 
362
8. Danışma Kurulu 
362
Onikinci Bölüm
BİRLEŞME, BÖLÜNME VE TÜR DEĞİŞTİRME
1. Birleşme 
365
1.1. Birleşme Şekilleri, Şirket Türleri ve Durumları İtibariyle Geçerli Birleşmeler 
366
1.2. Geçerli Birleşmeler 
366
1.2.2. Sermayesini Belli Bir Oranda Yitirmiş veya Borca Batık Bir Şirketin/Kooperatifin Birleşmesi 
368
1.3. Ortaklık Payları ve Hakları 
368
1.4. Sermaye Artırımı, Yeni Kuruluş ve Ara Bilanço 
368
1.5. Birleşme Sözleşmesi 
369
1.6. Birleşme Raporu 
370
1.7. İnceleme Hakkı ve Malvarlığında Değişiklikler 
370
1.8. Birleşme Kararı 
371
1.9. Birleşmenin Kesinleşmesi 
371
1.9.1. Ticaret Siciline Tescil 
371
1.9.2. İlân 
372
1.10. Birleşmede Alacaklıların ve Çalışanların Korunması 
372
1.10.1. Alacakların Teminat Altına Alınması 
372
1.10.2. Ortakların Kişisel Sorumlulukları ve İş İlişkilerinin Geçmesi 
373
1.11. İki Kooperatifin Birleşme Kararı Alması Halinde Yönetim Kurulunca Yapılacak İşlemler 
374
2. Bölünme 
374
2.1. Tam veya Kısmi Bölünme 
375
2.2. Geçerli Bölünmeler 
376
2.3. Şirket Paylarının ve Haklarının Korunması 
376
2.4. Bölünmenin Uygulanmasına İlişkin Hükümler 
377
2.4.1. Sermaye Azaltılması 
377
2.4.2. Sermaye Artırımı 
377
2.4.3. Bölünme Belgelerini Denetleme ve İnceleme Hakkı 
378
2.4.3.1. Bölünme Sözleşmesi ve Bölünme Planı 
378
2.4.3.2. Bölünmenin Dışında Kalan Malvarlığı 
378
2.4.3.3. Bölünme Raporu 
379
2.4.3.4. Bölünme Kararı 
379
2.4.3.5. Alacaklıların Korunması 
380
2.4.4. Tescil ve Geçerlilik 
380
3. Tür Değiştirme 
381
3.1. Genel Hükümler 
381
3.1.1. Şirket Payının ve Haklarının Korunması 
382
3.1.2. Kuruluş ve Ara Bilanço 
382
3.1.3. Tür Değiştirme Planı ve Raporu 
382
3.1.4. İnceleme Hakkı 
382
3.1.5. Tür Değiştirme Kararı ve Tescil 
382
3.2. Birleşme, Bölünme ve Tür Değiştirmeye İlişkin Ortak Hükümler 
383
Onüçüncü Bölüm
KOOPERATİFLERİN DAĞILMASI VE TASFİYE
1. Dağılma Sebepleri 
385
1.1. Anasözleşme Gereğince Dağılma 
385
1.2. Genel Kurul Kararı ile Dağılma 
386
1.3. İflâsın Açılmasıyla Dağılma 
386
1.4. Kanunlarda Öngörülen Diğer Hallerde, İlgili Bakanlığın Mahkemeden Alacağı Karar Üzerine Dağılma 
386
1.5. Diğer Bir Kooperatifle Birleşmesi Ya Da Devralınması Suretiyle Dağılma 
387
1.6. Üç Yıl Olağan Genel Kurul Toplantısını Yapmaması Hâlinde Dağılma 
388
1.7. Amacına Ulaşma Olanağının Bulunmadığının İlgili Bakanlıkça Saptanması Hâlinde Mahkemeden Alacağı Kararla Dağılma 
389
1.8. Birleşme Suretiyle Dağılma 
389
1.9. Bir Kamu Tüzel Kişiliği Tarafından Devralınmak Suretiyle Dağılma 
391
1.10. Amacına Ulaşan Konut Yapı Kooperatiflerine İlişkin Özel Hüküm 
392
1.11. Ferdi Mülkiyete Geçilmiş Yapı Kooperatiflerinde Site Yönetimi Oluşturulması 
395
2. Tasfiye İşlemleri 
397
2.1. İcra İflâs Kanunu Hükümlerine Göre Tasfiye 
397
2.2. Kooperatifler Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu Hükümlerine Göre Tasfiye 
398
3. Tasfiye Memurunun Atanması, Ücreti, Görev ve Sorumlulukları 
399
4. Tasfiyenin Temsile, Unvana ve Kooperatif Organlarına Etkisi 
400
5. Tasfiye İşlemlerinin Yürütülmesi ve Sonuçlandırılması 
402
6. Tasfiye Artığının Paylaştırılması 
404
7. Kooperatif Unvanının Sicilden Silinmesi 
405
8. Ek Tasfiye 
405
9. Tasfiyeden Dönülmesi 
406
10. Kooperatiflerin Acz Hali 
408
10.1. Ödemeden Aciz Hâli ve Borca Batıklık 
409
10.2. Kayıtlı Varlıkların Yarısının Karşılıksız Kalması 
410
10.3. Acz Halinde İlgili Bakanlıkların Görevleri 
411
Ondördüncü Bölüm
İLGİLİ BAKANLIKLARIN GÖREV VE YETKİLERİ
1. İlgili Bakanlıklar 
415
2. İlgili Bakanlıkların Görev ve Yetkileri 
417
2.1. Kooperatiflerin Kuruluş ve Organizasyonlarında Yol Göstermek ve Çalışmalarında Yardımcı Olmak 
417
2.2. Kooperatif ve Üst Kuruluşlarını Teftiş Etmek, Denetlemek veya Denetlettirmek 
418
2.3. Kooperatif ve Üst Kuruluşlarının Dağılmasını Gerektiren Sebepleri Mahkemeye Bildirmek 
418
2.4. İlgili Kurum ve Kuruluşlar Nezdinde Teşebbüslerde Bulunmak ve Koordinatör Olarak Görev Yapmak 
418
2.5. Düzenleyici Tasarruflarda Bulunmak 
419
2.6. Örnek Anasözleşme Hazırlanması 
419
3. Türk Ticaret Kanunu ve Ticaret Bakanlığına Kooperatifçilik Konusunda Verilen Yetkiler 
420
Onbeşinci Bölüm
BAKANLIK TEMSİLCİLERİ
1. Bakanlık Temsilcisi 
423
2. Temsilci Talebi 
423
3. Bakanlık Temsilcisinin Görevlendirilmesi 
424
4. Bakanlık Temsilcilerinin Genel Kurul Toplantılarında Usulen Dikkat Etmesi Gereken Hususlar 
426
4.1. Bakanlık Temsilcilerinin Toplantıdan Önce Yapması Gereken İşlemler 
429
4.2. Bakanlık Temsilcilerinin Toplantı Sırasında Dikkat Etmesi Gereken İşlemler 
431
5. Bakanlık Temsilcisi Talebinde Başvuru Süresi ve Gerekli Belgeler 
432
Onaltıncı Bölüm
KOOPERATİFİN HESAPLARI
1. Kooperatifler İçin Kâr ve Zarar Kavramları 
435
2. Ortaklık İçi ve Ortaklık Dışı İşlem Farkı 
436
3. Sermaye Paylarına Faiz Verilmesi 
439
4. Ortak Dışı İşlemlerden Elde Edilen Hasılanın Dağıtımı 
439
5. Menfi Neticelerin Ortadan Kaldırılması 
440
6. Yedek Akçe Ayrımı 
440
7. Ortaklar ve Personel İçin Yardım Fonları 
441
8. Gelir Gider Farkından İlk Ayrılacak Fonlar 
441
Onyedinci Bölüm
KOOPERATİFLERDE KULLANILACAK TİCARİ DEFTERLER
1. Muhasebe Usulü ve Defterler 
443
2. Kooperatiflerde Tutulacak Defterler 
444
2.1. Kooperatiflerdeki Belge Düzeni ile Tutulacak Muhasebe Defterlerinde Kayıt Düzeni 
447
2.2. Kooperatifte Tutulan Defterlerin Muhafazası 
448
2.3. Ticari Defterlerin Kaybolması (Zayii) 
448
3. Defter Tutma Yükümlülüğü 
448
4. Saklama Yükümlülüğü 
449
5. Tutulacak Defterler ve Usul 
449
6. Defterlerin Tutulması 
450
7. Envanter Çıkarılması 
451
8. Ticari Defterlerin ve Finansal Tabloların Düzenlenmesine İlişkin İlkeler 
452
8.1. Açılış Bilançosu, Yılsonu Finansal Tabloları 
452
8.2. Düzenlemeye İlişkin İlkeler 
453
8.3. Dil ve Para Birimi 
453
8.4. İmza 
453
9. Bilançonun İçeriği 
453
10. Saklama ve İbraz 
453
10.1. Hukuki Uyuşmazlıklarda İbraz 
454
10.2. Uyuşmazlıklarda Suret Alınması 
454
11. Ticari Defterlerin İspat Gücü 
456
11.1. Ticari Defterlerin Sahibi Lehine Delil Olması 
456
11.2. Ticari Defterlerin Sahibi Aleyhine Delil Olması 
459
Onsekizinci Bölüm
KOOPERATİFLERDE VERGİ UYGULAMASI
1. Kooperatiflerle İlgili Vergisel Kavramlar 
461
1.1. Vergi Muafiyeti 
461
1.2. Vergi İstisnası 
461
1.3. Vergi Mükellefi 
462
1.4. Verginin Konusu 
462
1.5. Vergiyi Doğuran Olay 
463
1.6. Verginin Sorumlusu 
463
2. Kooperatifler Kanununda Kooperatiflere Tanınan Vergi Muafiyet ve İstisnaları 
463
2.1. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Muafiyeti 
464
2.2. Her Nevi Defterler ile Anasözleşmelerin Tasdikinde Harç ve Damga Vergisi Muafiyeti 
465
2.3. Sahip Olunan Taşınmaz Mallardan Alınacak Vergilerdeki Muafiyet 
466
2.4. Ortakların Temlik Edecekleri Taşınmazların Vergi ve Harç Muafiyeti 
467
2.5. Çıkma İsteğinin Reddi Halinde, Noter Aracılığıyla Yapılacak Bildirimle İlgili Damga Vergisi, Harç ve Resim İstisnası 
468
2.6. Taşınmaz Malların İrtifak Haklarının ve Taşınmaz Mükellefiyetinin Kooperatiflere Sermaye Olarak Konulması Halinde Vergilendirme 
468
3. Kooperatiflerin Kurumlar Vergisinden Muaf Tutulması 
468
3.1. Sermaye Üzerinden Kazanç Dağıtılmaması 
471
3.2. Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine Kazanç Üzerinden Hisse Verilmemesi 
472
3.3. Yedek Akçelerin Ortaklara Dağıtılmaması 
473
3.4. Sadece Ortaklarla İş Görülmesi 
473
3.4.1. Üretim Kooperatiflerinde Ortak Dışı İşlemler 
475
3.4.2. Kredi Kooperatiflerinde Ortak Dışı İşlemler 
475
3.4.3. Yapı Kooperatiflerinde Ortak Dışı İşlemler 
475
3.5. Yapı Kooperatiflerinin Kurumlar Vergisi Muafiyetinde Özel Şartlar 
476
3.6. Kurumlar Vergisinden Muaf Olan Kooperatiflerde Ortak Dışı İşlemlerin Vergilendirilmesi 
478
3.7. Kurumlar Vergisinden Muaf Kooperatiflerin Ayrı İktisadi İşletme Kurmaları ve Bunların Ayrı Defter Tutup Tutmayacakları 
480
3.8. Kooperatiflerin Şarta Bağlı Muafiyetlerinin Kaybedilmesi veya Kazanılması 
481
4. Kooperatiflerde Vergi İstisnası 
482
4.1. Risturn İstisnası 
484
4.1.1. Tüketim Kooperatiflerinde Risturn İstisnası 
485
4.1.2. Risturn İstisnasından Faydalanabilmenin Şartları 
485
4.1.3. Risturnun Hesaplanması 
486
4.1.4. Kooperatiflerin Taşınmaz Mal Satışlarına İlişkin İstisna 
486
4.2. Gider Vergileri Kanununda Tanınan İstisnalar 
487
4.3. Damga Vergisi Kanununda Tanınan İstisnalar 
488
4.4. Kooperatiflere Belediye Gelirleri Kanununda Tanınan İstisnalar 
488
4.5. Kooperatiflere Emlak Vergisi Kanununda Tanınan İstisnalar 
489
4.6. 2982 sayılı Konut İnşaatında ve Kalkınmada Öncelikli Yörelerde Yapılacak Yatırımlarda Vergi, Resim ve Harç İstisna ve Muaflıkları Tanınması Hakkında Kanunda Yer Alan İstisnalar 
489
5. Kooperatiflerin Gelir Vergisi Karşısındaki Durumu 
490
6. Gayrimenkul Kira Geliri Elde Eden Kooperatiflerin Vergi Tevkifatı Karşısındaki Durumları 
492
7. Mevduat Faizi Elde Eden Kooperatiflerin Vergi Tevkifatı Karşısındaki Durumları 
493
8. Kooperatiflerin Katma Değer Vergisinden İstisna Tutulması 
493
9. Kooperatiflerin Vergi Kanunları ve Uygulamaları Karşısındaki Mağduriyetleri 
495
Ondokuzuncu Bölüm
TEFTİŞ VE DENETLEME
1. Kooperatiflerin Teftiş ve Denetimi 
501
2. Kooperatifler Kanunu Kapsamında Yapılan Denetim 
501
2.1. Talimatlara Uyma Zorunluluğu 
503
2.2. İlgili Bakanlıkça Yönetim Kurulu Üyelerinin Görevlerine Tedbiren Son Verilebilmesi 
503
2.3. Kredi Veren Kurum ve Kuruluşların Denetimi 
506
2.4. Denetim Elemanlarına Yardım Yükümlülüğü 
507
3. Teftiş ve Denetleme ile Görevlendirme 
507
4. Türk Ticaret Kanunu Kapsamında Kooperatiflerin Denetimi 
508
5. Ticaret Şirketlerinin Ticaret Bakanlığınca Denetimi 
508
İkinci Kısım
İLGİLİ MEVZUAT
Birinci Bölüm
KANUNLAR
1. Kooperatifler Kanunu 
515
2. Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu 
545
3. Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanun 
557
İkinci Bölüm
GEREKÇELER
1. Kooperatifler Kanunu Tasarısı Gerekçesi 
571
1.1. Millet Meclisi Geçici Komisyon Raporu 
576
1.2. Değiştirilen Maddelerin Gerekçeleri 
577
1.3. 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Ek ve Geçici Maddeler Eklenmesine Dair Kanun Tasarısı Genel Gerekçesi ve Madde Gerekçeleri 
595
2. 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 1 ve 9’uncu Maddelerini Değiştiren 5146 sayılı Kanunun Gerekçesi 
601
3. 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 48, 81, 90 ve Ek Maddelerini Değiştiren ve Bu Kanuna Geçici Madde Eklenmesi Hakkında 5983 sayılı Kanunun Gerekçesi 
602
Üçüncü Bölüm
TÜZÜKLER
1. Kooperatif ve Üst Kuruluşların Genel Kurullarında Bulundurulacak Ticaret Bakanlığı Temsilcisinin Nitelik ve Görevleri Hakkında Tüzük 
607
Dördüncü Bölüm
YÖNETMELİKLER
1. Kooperatifçilik Proje Destek Yönetmeliği 
615
Beşinci Bölüm
TEBLİĞLER
1. Kooperatifler ve Üst Kuruluşları Yönetim Kurulu Üyelerinin Genel Kurul Toplantılarına Sunacakları Yönetim Kurulu Yıllık Çalışma Raporunun Usul ve Esaslarına İlişkin Tebliğ 
629
2. Kooperatifler ve Üst Kuruluşları Denetim Kurulu Üyelerinin Genel Kurul Toplantılarına Sunacakları Denetim Kurulu Raporunun Usul ve Esaslarına İlişkin Tebliğ 
638
3. 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununun Kooperatiflerde Uygulanmasına Dair Tebliğ 
649
4. Kooperatifler ve Üst Kuruluşlarının Genel Kurul Toplantılarına Bakanlık Temsilcisi Görevlendirilmesi İşlemlerinde Uyulması Gerekli Usul ve Esaslara İlişkin Tebliğ 
650
5. Kooperatifler ve Üst Kuruluşlarının Yönetim Kurulu Üyeleri ve Denetçileri ile Bunların Eş ve Hısımlarının Bağdaşmayan Görevlerine İlişkin Tebliğ 
652
6. Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ 
657
7. Bağımsız Denetime Tabi Olacak Tarım Satış Kooperatif Birliklerinin Belirlenmesine Dair Tebliğ 
667
8. Kooperatif ve Üst Kuruluşlarının Olağan Genel Kurul Toplantılarının Birleştirilerek Yapılması Hakkında Tebliğ 
673
9. Kooperatiflerin Kuruluş ve Anasözleşme Değişiklik İşlemleri ile Kurucu Ortak Sayıları ve Çalışma Bölgelerinin Belirlenmesi Hakkında Tebliğ 
676
Altıncı Bölüm
GENELGELER
1. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Uyarınca Ticari Defterlere İlişkin Suç ve Kabahatler 
683
2. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunundaki Bazı Hükümlerin Uygulanması hk. 
695
3. Esnaf Kefalet ve Küçük Sanat Kooperatif İpotekleri hk. 
701
4. Kat İrtifakı ve Kat Mülkiyeti hk. 
703
Yedinci Bölüm
ÖRNEK ANASÖZLEŞMELER
1. Konut Yapı Kooperatifi Örnek Anasözleşmesi 
709
2. Karayolu Yük Taşıma Kooperatifi Anasözleşmesi 
734
3. Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Örnek Anasözleşmesi 
765
Üçüncü Kısım
YAZIŞMA ÖRNEKLERİ
1. Genel Kurul Toplantısı İçin Alınacak Yönetim Kurulu Kararı 
799
2. Ortaklar Cetveli Örneği 
800
3. Bakanlık Temsilcisinin Katılması Halinde Örnek Genel Kurul Toplantı Tutanağı Örneği 
801
4. Bakanlık Temsilcisinin Katılmaması Halinde Genel Kurul Toplantı Tutanağı Örneği 
802
5. Çağrıya İlişkin Usullerin Uygulanmadığı Ancak Kooperatifler Kanununun 47. Maddesine Uygun Olarak Yapılan Genel Kurul Toplantı Tutanağı Örneği 
804
6. Kooperatiflerin Bakanlık Temsilcisi Taleplerine İlişkin İl Müdürlüklerine Vermeleri Gereken Yazı Örneği 
805
7. Kooperatif Ortaklığı Başvurusu Dilekçesi (Örnek 1) 
806
8. Kooperatif Ortaklığı Başvurusu Dilekçesi (Örnek 2) 
807
9. Elektronik Tebligat Talep Bildirim Formu Örneği (Tüzel Kişi Ortaklar İçin) 
808
10. Elektronik Tebligat Talep Bildirim Formu Örneği (Gerçek Kişi Ortaklar İçin) 
810
11. Kooperatif Anasözleşme Değişiklik Formu 
812
12. Kooperatifler Kanununun 84. Maddesine Göre İki Kooperatif Arasında Düzenlenecek Olan Birleşme Sözleşmesi Örneği 
813
13. Anasözleşme Değişikliği İçin Alınacak Gerekçeli Yönetim Kurulu Kararı Örneği 
815
14. Kooperatif Kuruluşu ve Anasözleşme Değişikliği Sırasında Gerekli Belgeler 
816
15. Ortaklığa Kabule İlişkin Yönetim Kurulu Kararı Örneği 
817
16. Ortaklığa Kabul Edilenlere Gönderilecek Yazı Örneği 
818
17. Ortaklıktan Çıkma (İstifa) Dilekçesi Örneği 
819
18. Çıkma İsteğinin Kabulden Kaçınılması Halinde Noter Aracılığıyla Gönderilecek Çıkma İsteğine İlişkin İhtarname Örneği 
820
19. Ölen Ortağın Mirasçılarının Kooperatifte Ortak Olarak Kalmak İstemeleri Halinde Verilecek Dilekçe Örneği 
821
20. Ortaklığın Devredilmesine İlişkin Bireysel Dilekçe Örneği 
822
21. Ortaklığın Devralınmasına İlişkin Bireysel Dilekçe Örneği 
823
22. Ortaklığın Devrine İlişkin Müşterek Dilekçe Örneği 
824
23. Parasal Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesinden Dolayı Ortaklıktan Çıkarmaya İlişkin Yönetim Kurulunca Alınacak Birinci İhtarname Öncesi Karar Örneği 
825
24. Parasal Yükümlüklerin Yerine Getirilmemesinden Dolayı Ortaklıktan Çıkarılmaya İlişkin Yönetim Kurulunca Gönderilecek Birinci İhtarname Örneği 
826
25. Parasal Yükümlüklerin Yerine Getirilmemesinden Dolayı Ortaklıktan Çıkarılmaya İlişkin Yönetim Kurulunca Gönderilecek İkinci İhtarname Örneği 
827
26. Ortaklıktan Çıkarılma İhbarnamesine İlişkin Yönetim Kurulu Kararı Örneği 
828
27. Çıkarılma Kararının Ortağa Tebliğine İlişkin Yazı Örneği 
829
28. Ortaklıktan Çıkarılma Kararına Karşı Genel Kurula İtiraz Dilekçesi Örneği 
830
29. Ortaklıktan Çıkarılma Kararına Karşı Dava Dilekçesi Örneği 
831
30. Çıkan ve Çıkarılan Ortaklardan Alınacak İbraname Örneği 
832
31. Genel Kurulun Toplantıya Çağrılması İçin Yönetim Kuruluna Verilecek Dilekçe Örneği (KK m.44) 
833
32. Genel Kurulun Toplantıya Çağrılması İçin Bakanlığa Verilecek Dilekçe Örneği (KK m.44) 
834
33. Genel Kurulun Toplantıya Çağrılması İçin Mahkemeye Verilecek Dilekçe Örneği (KK m.44) 
835
34. Genel Kurul Toplantısına Çağrı ve Gündem Örneği 
837
35. Kooperatif Genel Kurullarına Katılacak Temsilci Belgesi Örneği 
838
36. Yapılacak Genel Kurul Toplantıları İçin İl Müdürlüklerine Verilecek Dilekçe Örneği 
839
37. Hazirun (Toplantıya Katılanlar) Cetveli Örneği 
840
38. Taahhütlü Mektup Listesi Örneği 
841
39. Tahmini Bütçe Örneği 
842
40. Genel Kurulda Alınan Kararların İptal Edilmesi Talebini İçeren Dava Dilekçesi Örneği 
843
41. Gündem Maddelerinin Görüşülmesine Geçilmeden Önce Ortakların En Az Onda Birinin Talebi Üzerine Gündeme Eklenmesi İstenilen Hususlara İlişkin Önerge Örneği 
844
42. Ortakların Genel Kurul Toplantısından En Az 20 Gün Önce Gündeme Konulmasını İstedikleri Hususlara İlişkin Tebligat Örneği 
845
43. Bakanlık Temsilcisi Ücreti İadesi Yazısı Örneği 
846
44. Görev Bölüşümü ve Kooperatifin Temsil ve İlzamı İçin Alınacak Yönetim Kurulu Kararı Örneği 
847
45. Düzenleme Şeklinde Satış Vaadi Sözleşmesi Örneği, 
849
46. Taşınmaz Satış Vaadi Sözleşmesi Örneği 
850
47. Unvanın Silinmesi İçin Ticaret Siciline Verilecek Dilekçe Örneği 
853
48. Tasfiye Artığının Dağıtım İlanı Örneği 
854
50. Dağılmaya Mahkemece Karar Verilmesi Halinde Ticaret Sicili Müdürlüğüne Verilecek Dilekçe Örneği 
857
51. Hısımlar Tablosu 
858
Yararlanılan Kaynaklar 
859
Yazarlar Hakkında 
878