İş Hukukunda İşçinin İş ve Aile Yaşamı Uyumunun Sağlanması Dr. Öğr. Üyesi Sevil Doğan  - Kitap

İş Hukukunda İşçinin İş ve Aile Yaşamı Uyumunun Sağlanması

1. Baskı, 
Ekim 2022
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
424
Barkod:
9789750280726
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
620,00
İndirimli (%57):
265,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
İşçinin iş ve aile yaşamı uyumunun sağlanması, toplumun refah seviyesini yükselten, erkeklerin de ailevi yükümlülükleri yerine getirmesini teşvik ederek bakım yükümlülüklerinin aile sorumluluğu haline getirilmesini amaçlayan bir sosyal politika çerçevesidir. Kadınların işgücü piyasası içerisinde daha fazla yer almaya başlaması ile bakım yükümlülüklerinin kadın ekseninden çıkarılması, erkek ve kadınların bakım yükümlülüklerini paylaştığı bir aile yaşamının çalışma alanında dengelenmesi ihtiyacı ve çalışma yeri ve zamanında esnekleşme ile dijitalleşmenin çalışma yaşamında da önemli bir unsur haline gelmesi, bu politikanın içeriğini belirlemektedir.
İşçinin iş ve aile yaşamının uyumlu hale getirilmesi, kadınların işgücü piyasasında kalarak ailevi yükümlülüklerini dengelemesi ile görünür hale gelmiş olsa da günümüzde bunun ötesinde bir anlam taşır. İşçilere çocuk bakım yükümlülükleri ile ilgili ebeveyn izin haklarının sağlanması ve kapsamının genişletilmesi, sosyal yaşam içerisinde işçinin aile alanında meydana gelen, aile üyelerine bakım ihtiyacı ortaya çıkaran durumlarda bakım izni imkanının sunulması ve bakım yükümlülükleri kapsamında işçinin esnek çalışmayı talep etme imkanının sağlanması ile çalışma sürelerinin kısaltılması, bu politikanın iş hukuku alanına yansımasını oluşturmaktadır.
Çalışmamızda işçinin iş ve aile yaşamının uyumlu hale getirilmesinin iş hukukundaki çerçevesi, karşılaştırmalı hukuk kapsamında değerlendirilmiş ve bu politikanın Türk iş hukukundaki yeri ayrıntılı biçimde ele alınmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
İş ve Aile Yaşamı Uyumu
.
Aile Dostu İş Hukuku
.
19–1158 Sayılı AB Direktifi
.
Bakım İzni Hakları
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Giriş 
13
Birinci Bölüm
İŞÇİNİN İŞ VE AİLE YAŞAMININ UYUMLU HALE
GETİRİLMESİNİN GENEL ÇERÇEVESİ
I. İŞ–YAŞAM DENGESİ KAVRAMI VE KAPSAMI 
19
A. Üst Bir Kavram Olarak İş–Yaşam Dengesi 
19
B. İş–Yaşam Dengesi Kavramının Ortaya Çıkmasını Etkileyen Nedenler 
24
1. Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Çalışma Yaşamına Etkisi 
24
2. İstihdamda Cinsiyetler Arası Eşitliğin Sağlanması ve Ayrımcılıkla Mücadele 
31
3. Doğum Oranlarının Düşmesi ve Nüfusun Yaşlanması 
36
4. Teknolojik Gelişmelerin Çalışma Yaşamına Etkisi 
39
C. İş ve Aile Yaşamı Uyumu Kavramının Tercih Edilmesi 
41
II. İŞÇİNİN İŞ VE AİLE YAŞAMI UYUMUNUN SAĞLANMASININ İŞ HUKUKUNDAKİ YERİ 
42
A. İş Hukukunda Ailenin Konumu 
42
B. İşçinin İş ve Aile Yaşamı Uyumunun Sağlanmasında Hukuki Kaynaklar 
45
1. Uluslararası Kaynaklar 
45
a. Avrupa Konseyi Belgeleri 
46
aa. Avrupa Sosyal Şartı 
46
bb. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 
49
b. Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW) 
52
c. Avrupa Birliği Belgeleri 
54
aa. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı 
55
bb. Avrupa Birliğinin İşleyişine İlişkin Antlaşma 
57
cc. Avrupa Sosyal Haklar Sütunu 
60
dd. Avrupa Birliği Direktifleri 
64
aaa. 19/1158 sayılı Ebeveynler ve Bakım Verenler İçin İş– Yaşam Dengesine İlişkin Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi 
66
aaaa. Genel Olarak 
66
bbbb. Direktif’in Konu Bakımından Kapsamı 
69
cccc. Direktif’in Kişi Bakımından Kapsamı 
72
dddd. Direktifte Yer Alan Koruma Hükümleri 
73
(i) İzinden Önceki İşe Geri Dönme İmkânı 
73
(ii) Ailevi Yükümlülükler Sebebiyle Ayrımcılık Yasağı 
74
(iii) Feshe Karşı Koruma 
76
(iv) Direktifeki Hükümlere Aykırılık Halinde Yaptırımlar 
77
ccc. İstihdamda Eşit Muameleye İlişkin Direktifler 
80
ddd. 2003/88 sayılı Çalışma Süreleri Direktifi 
83
eee. 19/1152 sayılı Şeffaf ve Öngörülebilir Çalışma Koşulları Direktifi 
85
fff. 97/81 Sayılı Kısmi Süreli Çalışma Direktifi 
86
d. Uluslararası Çalışma Örgütü Belgeleri 
87
aa. 156 Sayılı Aile Sorumlulukları Olan İşçiler Sözleşmesi 
87
bb. 183 Sayılı Analığın Korunması Hakkında Sözleşme 
88
cc. 111 Sayılı İş ve Meslekte Ayrımcılık Sözleşmesi 
89
dd. 165 sayılı Aile Yükümlülükleri Olan İşçiler Hakkında Tavsiye Kararı 
90
2. İş ve Aile Yaşamı Uyumunun Sağlanmasında Ulusal Kaynaklar 
91
a. Yasal Düzenlemeler 
92
aa. Alman Hukukunda Yasal Düzenlemeler 
92
bb. Türk Hukukundaki Yasal Düzenlemeler 
99
b. İşyeri Düzeyinde İşçinin İş ve Aile Yaşamı Uyumu 
104
c. Toplu İş Sözleşmeleri/Sendikalar Düzeyinde İşçinin İş ve Aile Yaşamı Uyumu 
106
d. İşçinin İş ve Aile Yaşamı Uyumunun Sağlanmasında Aile Politikalarının Yeri 
109
İkinci Bölüm
İŞÇİNİN İŞ VE AİLE YAŞAMININ UYUMLU HALE GETİRİLMESİ KAPSAMINDA İZİN HAKLARI
I. ÇOCUĞUN DOĞUMU ile BAĞLANTILI İZİN HAKLARI 
113
A. Analık İzni 
113
1. Genel Olarak 
113
2. Karşılaştırmalı Hukukta Analık İzni 
114
a. Analık İzninin Baba Olan İşçilere Tanınması 
114
b. Alman Hukukunda Analık İzni 
118
c. Diğer Ülkelerde Analık İzni 
121
3. Türk Hukukunda Analık İzni 
123
a. Analık İznine İlişkin Yasal Çerçeve 
123
aa. İş Kanununda Analık İzni 
124
bb. Analık İzni Kapsamının Kişi Bakımından Genişletildiği Haller 
128
b. 5510 sayılı Kanun ile Analık Sigortasından Faydalanma 
130
aa. Geçici İş Göremezlik Ödeneği 
131
bb. Emzirme Ödeneği 
133
c. Kadın İşçinin İş ve Aile Uyumunun Sağlanmasına Bir Öneri: Analık İzninin Sağ Doğum Dışındaki Gebelik Kayıplarına Genişletilmesi 
134
B. Babalık İzni 
143
1. Genel Olarak 
143
2. 19/1158 sayılı Direktif ile Getirilen Babalık İznine İlişkin Esaslar 
145
3. Karşılaştırmalı Hukukta Babalık İzni 
149
4. Türk Hukukunda Babalık İzni 
150
C. Ebeveyn İzni 
153
1. Genel Olarak 
153
2. 19/1158 sayılı Direktif Kapsamında Getirilen Ebeveyn İznine İlişkin Esaslar 
155
3. Karşılaştırmalı Hukukta Ebeveyn İzni 
159
a. Avrupa Birliği Adalet Divanının Ebeveyn İznine İlişkin Öngördüğü Esaslar 
159
b. Alman hukukunda Ebeveyn İzni 
162
aa. Genel Olarak 
162
bb. Ebeveyn İzin Hakkının Kullanımı 
166
cc. Kısmi Süreli Çalışmanın Yapılması 
168
c. Diğer Ülkelerde Ebeveyn İzni 
171
4. Türk Hukukunda Ebeveyn İzni 
173
a. Genel Olarak 
173
b. Yarım Çalışma İzni 
174
c. Ücretsiz İzin Hakkı 
180
d. Kısmi Süreli Çalışmaya Geçiş Hakkı 
183
aa. Kısmi Süreli Çalışmaya İlişkin Koşullar 
184
aaa. Ebeveynlere İlişkin Koşullar 
184
aaaa. Ebeveyn Olma 
184
bbbb. Ebeveynlerin Her İkisinin de Çalışıyor Olması 
186
bbb. Çocuğa İlişkin Koşullar 
190
bb. İşçinin Kısmi Süreli Çalışmaya Geçiş Talebi ve Kapsamı 
192
cc. İşçinin Talepte Bulunmasının Hüküm ve Sonuçları 
195
aaa. Kural: İşverenin Onayına Bağlı Olmaksızın Kısmi Süreli Çalışmaya Geçiş 
195
bbb. İstisna: İşverenin Onayı Olmaksızın Kısmi Süreli Çalışma Yapılamayacak İşler 
198
dd. Kısmi Süreli Çalışmadan Tam Süreli Çalışmaya Geçilmesi 
200
ee. Ara Sonuç: Türk Hukukunda İşçinin İş ve Aile Yaşamı Uyumunun Sağlanması Amacıyla Ebeveyn İzninin Yeniden Düzenlenmesi 
201
D. Süt İzni (Besleme İzni/Emzirme İzni) 
203
1. Genel Olarak 
203
2. Karşılaştırmalı Hukukta Süt İzni 
204
a. Alman Hukukunda Süt İzni 
204
b. Diğer Ülkelerde Süt İzni 
206
3. Türk Hukukunda Süt İzni 
206
a. Genel Olarak 
206
b. İşçinin İş ve Aile Yaşamının Uyumlu Hale Getirilmesi Açısından Değişiklik Önerisi: Süt İzninin Kapsamının Genişletilmesi 
210
II. AİLE ÜYELERİNİN BAKIM YÜKÜMLÜLÜKLERİ ile BAĞLANTILI İZİN HAKLARI 
211
A. Uzun Süreli Bakım Hizmetleri ve Kapsamı 
211
B. Bakım İzni 
215
1. Bakım İzni Kavramı ve 19/1158 sayılı Direktifin Getirdiği Esaslar 
215
2. Karşılaştırmalı Hukukta Bakım İzni 
218
a. Alman Hukukunda Bakım İzni 
218
b. Diğer Ülkelerde Bakım İzni 
227
3. Türk Hukukunda Bakım İzni 
230
C. Bakım Yükümlülükleri Olan İşçiler İçin Ek İzin Hakları 
235
1. Genel Olarak 
235
2. Acil Durumlara İlişkin İzin Hakları 
236
a. 19/1158 sayılı Direktif ile Getirilen Esaslar 
236
b. Karşılaştırmalı Hukukta Acil Durumlara İlişkin İzin Hakları 
238
c. Alman Hukukunda Acil Durumlara İlişkin Ek İzin Hakları 
239
d. Türk İş Hukukunda Acil Durumlara İlişkin İzin Hakları 
240
Üçüncü Bölüm
İŞÇİNİN İŞ VE AİLE YAŞAMI UYUMUNUN SAĞLANMASI AMACIYLA İŞ İLİŞKİSİNİN DÜZENLENMESİ
I. İŞ ve AİLE YAŞAMI UYUMUNUN SAĞLANMASINDA ESNEK ÇALIŞMA ve KAPSAMI 
249
A. İş ve Aile Yaşamı Uyumunun Sağlanmasında Esnekleşmenin Önemi 
249
1. Genel Olarak 
249
2. İşçinin İş ve Aile Yaşamının Uyumlaştırılmasında Esnek Çalışmanın Özellikleri 
251
3. 19/1158 sayılı Direktif Kapsamında Sözleşme Türünde Esnekleşmeye İlişkin Getirilen Esaslar 
254
B. İş ve Aile Yaşamı Uyumunun Sağlanmasında Uygulanabilecek Esnek Çalışma Türleri 
260
1. Tele Çalışma 
260
a. Genel Olarak 
260
c. Tele Çalışmanın Hukuki Açıdan Değerlendirilmesi 
266
d. Tele Çalışma ile İş ve Aile Yaşamı Uyumu Arasındaki İlişki 
271
e. İş ve Aile Yaşamı Uyumunun Sağlanması Amacıyla Tele Çalışmanın Yeniden Düzenlenmesi 
274
2. Kısmi Süreli Çalışma 
279
a. Genel Olarak 
279
b. Alman Hukukunda Kısmi Süreli Çalışma 
281
c. Türk Hukukunda Kısmi Süreli Çalışma 
285
d. Kısmi Süreli Çalışmanın Türleri 
289
aa. Çağrı Üzerine Çalışma 
289
bb. İş Paylaşımı 
295
cc. İşçinin İş ve Aile Yaşamı Uyumunu Sağlayabilecek Bir Kısmi Süreli Çalışma Örneği: Kısmi Emeklilik Sistemi 
297
3. Sıkıştırılmış İş Haftaları 
300
4. Telafi Çalışması 
308
5. İşçinin İş ve Aile Yaşamı Uyumunun Sağlanmasında Diğer Esnek Çalışma Modelleri 
310
a. Günlük Çalışma Sürelerinde Esnek Zaman Uygulamaları 
311
b. Yıllık Çalışma Süreleri 
313
c. Sıfır Saat Sözleşmeleri 
315
d. Kayan İş Süreleri 
316
e. Güvene Dayalı Çalışma 
319
C. Çalışma Sürelerinde Esneklik, İşin Düzenlenmesine İlişkin Emredici Kurallar ve İşçinin İş ve Aile Yaşamı Uyumunun Sağlanması 
320
III. ÇALIŞMA KOŞULLARI İLE İŞ VE AİLE YAŞAMININ UYUMLU HALE GETİRİLMESİ 
328
A. İşyerinin Aile Dostu Olarak Düzenlenmesi 
329
1. Genel Olarak 
329
2. İşverenin Çocuk Bakımevi/Kreş Açma Yükümlülüğü 
330
B. İşyerinde İşçiye Ek İzin İmkânı Sunan Bir Uygulama: Zaman Bankası Hesapları 
334
C. Çalışma Sürelerinin Düzenlenmesi 
338
1. Çalışma Sürelerinin Öngörülebilirliği ile İş ve Aile Yaşamı Uyumu Arasındaki İlişki 
338
2. Çalışma Sürelerinin Düzensizliğinin Bir Sonucu: İşe Bağlı Stres 
340
3. Çalışma Sürelerinde Düzensizliğe Yol Açan Haller 
345
a. Fazla Saatlerle Çalışma 
346
b. Gece Çalışması 
353
c. Postalar Halinde Çalışma 
360
d. Bekleme (İcap Nöbeti) Süreleri 
365
Sonuç 
373
Kaynaklar 
385
Kavramlar Dizini 
419