İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ VE
1.1. İSG VE TARİHSEL GELİŞİMİ
21
1.1.2. İSG Kavramının Tarihsel Gelişimi
28
1.1.3. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Kavramları
37
1.1.4. İSG’nin Önemi ve Boyutları
42
1.2. TÜRK İNŞAAT SEKTÖRÜNDE İSG
46
1.4.2. İSG Açısından Risk Yönetimi
64
1.5. KRİZ (ACİL DURUM) YÖNETİMİ
68
1.6.2. İnşaat Sektöründe İş Güvenliği ve Afet Yönetimi
79
Bölüm 1 Yararlanılan Kaynaklar
81
2.1. İNŞAAT SEKTÖRÜNDE RİSKLER
89
2.2. İNŞAAT SEKTÖRÜNDE KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR
95
2.3. ŞANTİYELERDE TAŞIT VE ULAŞIM GÜVENLİĞİ
99
2.3.1. Planlama ve Risk Değerlendirmesi
99
2.3.2. Taşıt ve Ulaşım Güvenliği İçin Dikkat Edilecek Hususlar
100
2.3.3. Şantiyede Araç Trafiğinin Yönetiminde Paydaşlar ve Görevleri
104
2.4. AĞIR İŞ MAKİNELERİNE İLİŞKİN GÜVENLİK
106
2.4.1. Güvenlik İçin Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
106
2.5. KALDIRMA İŞLEMLERİ VE EKİPMANLARINA İLİŞKİN GÜVENLİK
110
2.5.1. Elle Kaldırma İşlerinde Güvenlik
110
2.5.2. Kaldırma Ekipmanları ile Kaldırma İşlerinde Güvenlik
112
2.6. METAL İMALATINA İLİŞKİN GÜVENLİK
118
2.6.1. Metal İmalatında Riskler
118
2.6.2. Metal İmalatında Önlemler
119
2.6.3. Atölyede Tehlikelerin Azaltılması
122
2.7. KAZI İŞLERİNDE GÜVENLİK
123
2.7.1. Kazı İşinin Planlanması
123
2.7.2. Kazı Risklerinin Kontrol Altına Alınması
125
2.7.3. Kazı İşlerinde Tesis ve Ekipman
132
2.8. ŞANTİYEDE PATLATMA İŞLERİNE İLİŞKİN GÜVENLİK
134
2.8.1. Patlatma İşlerinde Aşamalar ve Görevlendirmeler
135
2.8.2. Planlama/Patlatma Şartnamesi
137
2.8.3. Patlama Alanı ve Güvenliği
138
2.9. DERİN TEMELLER VE KAZIK ÇAKMA İŞLERİNE İLİŞKİN GÜVENLİK
141
2.9.1. Güvenliğin Planlanması
142
2.9.2. Kurulum ve Çalıştırma
146
2.9.3. İşçi Denetimi ve Eğitimi
148
2.9.4. Ekipman, Muayene ve Bakım
149
2.10. YERALTI İŞLERİNDE GÜVENLİK
151
2.10.1. Saha Kontrol Prosedürleri
152
2.10.2. Yeraltı Trafiği
153
2.10.3. Yeraltı İnşaatlarında Özel Gereksinimler
156
2.10.4. Yeraltı İnşaatlarında Güvenlik Önlemleri
157
2.11. DÜŞMELERE KARŞI GÜVENLİK
162
2.11.1. Düşme Ortamı ve Sebepleri
163
2.11.2. Yüksekte Çalışma Planı
165
2.11.3. Düşmelere Karşı Önlemler
166
2.11.4. Düşmelere İlişkin Diğer Hususlar
172
2.12. BETON İŞLERİNDE GÜVENLİK
173
2.12.2. Beton İmalatı Çalışanlarının Güvenliğinin Sağlanması
177
2.12.3. Hazır Beton Dökümünde İSG
179
2.12.4. Güvenlik Kontrolü
181
2.13. MALZEME TAŞIMA VE DEPOLAMADA GÜVENLİK
183
2.13.1. Çalışanlar Açısından Taşıma Güvenliği
184
2.13.2. Malzeme Depolama ve İstiflenmesine İlişkin Önlemler
186
2.13.3. Taşıma Ekipmanlarına İlişkin Güvenlik Önlemleri
188
2.13.4. Taşıma ve Depolama İşlerinde Güvenlik Gereksinimleri
191
2.13.5. Taşıma ve Depolama Güvenliğine İlişkin Diğer Hususlar
193
2.14. YIKIM İŞLERİNDE GÜVENLİK
196
2.14.1. Yıkım İşlerinde Riskler ve Sorumluluklar
196
2.14.2. Yıkım İşlerinin Planlanması
197
2.14.3. Yıkım İşlerinde Risklerin Kontrol Edilmesi
200
2.14.4. Yıkım Metotları ve Güvenlik Önlemleri
205
2.15. ŞANTİYEDE ELEKTRİK İŞLERİNDE GÜVENLİK
208
2.15.1. Elektrik ile İlgili Riskler ve Alınabilecek Önlemler
209
2.15.2. Elektrik Yaralanmaları ve Türleri
211
2.15.3. Elektrik İşlerinde Güvenlik Ekipmanı ve Güvenlik Eğitimi
212
2.15.4. Elektrik Çarpmalarına Karşı Korunma Önerileri
214
2.16. YOL ŞANTİYELERİNDE GÜVENLİK
216
2.16.1. Yol Şantiyelerinde Riskler
216
2.16.2. Yol Şantiyelerinde Saha Dışı Güvenlik önlemleri
217
2.16.3. Yol Şantiyelerinde Saha İçi Güvenlik Önlemleri
220
2.17. BARAJ İNŞAATLARINDA GÜVENLİK
226
2.17.1. Barajlar ve Baraj İnşaatı
226
2.17.2. Baraj İnşaatlarında Riskler ve Etkileri
228
2.17.3. Baraj İnşaatında Potansiyel Tehlikeler ve Önlemler
229
2.18. İŞ KAZALARININ ÖNLENMESİNE YÖNELİK KONTROL LİSTELERİ
231
2.18.1. Genel Güvenlik ve Sağlık Hususları Kontrol Listesi
231
2.18.2. Mesleki Sağlık ve Çevresel Kontroller Kontrol Listesi
232
2.18.3. Kişisel Koruyucu Donanım Kontrol Listesi
233
2.18.4. Yangın Koruması Kontrol Listesi
233
2.18.5. İşaretler, Sinyaller ve Bariyerler Kontrol Listesi
233
2.18.6. Malzeme Taşıma, Depolama ve İmha Kontrol Listesi
234
2.18.7. Elektrikli ve Elektriksiz El Aletleri Kontrol Listesi
234
2.18.8. Kaynak ve Kesme İşlemleri Kontrol Listesi
235
2.18.9. Elektrik Çalışmaları Kontrol Listesi
236
2.18.10. İskele Kurma Kontrol Listesi
237
2.18.11. Düşme Koruması Kontrol Listesi
238
2.18.12. Vinçler ve Kule Vinçler Kontrol Listesi
238
2.18.13. Kaldırma Kafesleri ve Asansörler Kontrol Listesi
239
2.18.14. Konveyörler Kontrol Listesi
239
2.18.15. Motorlu Taşıt ve Mekanize Ekipman Kontrol Listesi
240
2.18.16. Kazılar Kontrol Listesi
241
2.18.17. Beton ve Yığma Yapılar Kontrol Listesi
241
2.18.18. Çelik Montaj Kontrol Listesi
242
2.18.19. Yeraltı İnşaatı, Keson ve Batardo Kontrol Listesi
243
2.18.20. Yıkım İşleri Kontrol Listesi
243
2.18.21. Patlatma ve Patlayıcı Kullanımı Kontrol Listesi
244
2.18.22. Güç İletimi ve Dağıtımı Kontrol Listesi
244
2.18.23. Sabit ve Portatif Merdivenler Kontrol Listesi
245
Bölüm 2 Yararlanılan Kaynaklar
246
3.1. İNŞAAT SEKTÖRÜNDE SAĞLIK RİSKLERİ
253
3.1.1. İnşaat Sektöründe İş gücü
253
3.1.2. Şantiyelerde Sağlık Riskleri
255
3.1.3. Sağlığın Korunması İçin Yapılması Gerekenler
259
3.2. İNŞAAT SEKTÖRÜNDE SIK KARŞILAŞILAN MESLEK HASTALIKLARI
262
3.2.1. Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı
263
3.2.2. Titreşime Bağlı Beyaz Parmak Hastalığı
266
3.2.3. Karpal Tünel Sendromu (KTS)
270
3.2.4. Bel Rahatsızlıkları
273
3.2.5. Solunum Sistemi Hastalıkları
277
3.2.6. Asbeste Bağlı Gelişen Meslek Hastalıkları
284
3.2.7. Kimyasallara Bağlı Gelişen Meslek Hastalıkları
288
3.2.8. Mesleki Cilt Hastalıkları
292
3.2.9. Mesleki Kanserler
297
3.3. SEKTÖRDE ENDÜSTRİYEL PSİKOLOJİ VE ÇALIŞMA ORTAMI
301
3.3.1. İnşaat Sektöründe Temel Psikososyal Sorunlar
302
3.3.2. Önleme Stratejileri
303
3.3.3. Psikososyal Sorunları Azaltmaya Yardımcı Çözümler
304
3.3.4. İş Yerinde Endüstriyel Psikoloji: Hawthorne Etkisi
305
3.3.5. Çalışma Ortamı
306
3.4. İLK YARDIM VE ACİL MÜDAHALE
308
3.4.2. İlk Yardımın Önemi
310
3.4.3. İlk Yardımın Organizasyonu ve Planlanması
311
3.4.4. İlk Yardım Programının Temel Gereksinimleri
313
3.4.5. İlk Yardım Personeli
315
3.4.6. İlk Yardım Ekipmanları, Malzemeleri ve Tesisleri
317
3.5.1. Şantiyelerde Ergonomi Uygulamalarının Gerekliliği
320
3.5.2. Mesleki Kas–İskelet Sistemi Hastalıkları
321
3.5.3. Mesleki Kas–İskelet Sistemi Hastalıklarına Karşı Önlemler
324
3.5.4. Şantiyeler İçin Ergonomi Uygulamaları
325
Bölüm 3 Yararlanılan Kaynaklar
341
İSG’NİN SAĞLANMASINA YÖNELİK
4.1. AKILLI SENSÖRLER
346
4.2. ROBOTİK VE DRONLAR
346
4.3. OTONOM (SÜRÜCÜSÜZ) KAMYON VE AĞIR İŞ MAKİNALARI
349
4.4. GİYİLEBİLİR TEKNOLOJİLER
350
4.5. SANAL GERÇEKLİK VE ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK
352
4.5.1. Sanal Gerçeklik
352
4.5.2. Artırılmış Gerçeklik
352
4.6. YAPI BİLGİ MODELLEMESİ (BUILDİNG INFORMATION MODELLING–BIM)
353
4.8. DENETİM YAZILIMLARI
356
4.9. NESNELERİN İNTERNETİ (INTERNET OF THINGS–IoT)
357
4.10. DİJİTAL İKİZ TEKNOLOJİSİ
358
4.11. DİĞER TEKNOLOJİLER
358
4.11.1. Büyük Veri (Big Data)
359
4.11.2. Yapay Zekâ ve Makine Öğrenimi
359
4.11.3. 5G ve Wi–Fi 6
360
4.11.5. Mobil ve Bulut Teknolojileri
361
Bölüm 4 Yararlanılan Kaynaklar
362