İş Sağlığı ve Güvenliği Hukuku Prof. Dr. Haluk Hadi Sümer  - Kitap

İş Sağlığı ve Güvenliği Hukuku

7. Baskı, 
Eylül 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
13x19
Sayfa:
328
Barkod:
9789750294259
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
270,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
6. baskı
Eylül 2022
265,00
95,00 (%64)
5. baskı
Eylül 2021
260,00
45,00 (%83)
4. baskı
Eylül 2020
255,00
25,00 (%90)
Kitabın Açıklaması
İş sağlığı ve güvenliği, çalışanların yaptıkları işten, çalışma koşullarından ve kullanılan araç ve gereçlerden doğabilecek tehlikelere karşı yaşamının ve sağlığının etkin olarak korunmasını ve çalışanların sağlıklı ve güvenli çalışabileceği ortamın sağlanmasını ifade eder. Günümüzde iş sağlığı ve güvenliği, İş Hukukunun en önemli konularından birisi olarak kabul edilmektedir. Gerçekten, İş Hukukuna hâkim olan işçinin korunması ilkesi, işçilerin iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı korunmasını, işyerinde oluşabilecek her türlü tehlikeye karşı önlem alınmasını ve işçiye sağlıklı ve güvenli çalışma ortamı sağlanmasını gerektirir.
31.12.2012 tarih ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun kabul edilmesi birlikte Türkiye'de yeni bir dönem başlamıştır. 6331 sayılı Kanun hazırlanırken Avrupa Birliği ve Uluslararası Çalışma Örgütü'nün normları dikkate alınmıştır. Kanun sadece işçileri değil tüm çalışanları kapsamaktadır. Birçok yeniliği beraberinde getiren Kanun, iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi açısından proaktif bir yaklaşım benimsemiştir.
Hacmi küçük olan bu kitap ile iş sağlığı ve güvenliği ön lisans ve lisans programlarında yer alan iş sağlığı ve güvenliği hukuku dersi için kaynak olması amaçlanmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
İş Sağlığı ve Güvenliği Hukukuna Giriş
.
İş Sağlığı ve Güvenliği Hukukunun Temel Kavramları
.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun Uygulama Alanı
.
İş Kazası ve Meslek Hastalıkları
.
Yükümlülükler
.
İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşverenin Yükümlülükleri
.
İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Çalışanların Yükümlülükleri
.
İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerine Uyma Yükümlülüğü
.
İşverene Tehlikeyi Bildirme Yükümlülüğü
.
İşbirliği Yapma Yükümlülüğü
.
Bağımlılık Yapan Madde Kullanmama Yükümlülüğü
.
İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Yükümlülüklere Aykırılıkların Sonuçları Birinci Bölüm İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Yükümlülüklere Aykırılığın İşveren Bakımından Sonuçları
.
İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Yükümlülüklere Aykırılığın Çalışan Bakımından Sonuçları
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
III
İÇİNDEKİLER 
V
KISALTMALAR CETVELİ 
XI
Birinci Kısım
GENEL BİLGİLER
Birinci Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNA GİRİŞ
§ 1– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KAVRAMI 
3
§ 2– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN AMACI VE ÖNEMİ 
7
I– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN AMACI 
7
II– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN ÖNEMİ 
8
§ 3– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ 
11
I– GENEL OLARAK 
11
II– TÜRKİYE'DE 
14
1– Cumhuriyet Öncesi 
14
2– Cumhuriyet Sonrası 
16
§ 4– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNUN TEMEL NİTELİKLERİ 
17
I– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNA HÂKİM OLAN İLKELER 
17
II– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNUN HUKUK SİSTEMİ
İÇERİSİNDEKİ YERİ 
18
§ 5– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI 
19
I– ULUSLARARASI KAYNAKLAR 
19
1– Uluslararası Çalışma Örgütünün Sözleşme ve Tavsiye Kararları 
19
2– Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 
21
3– Birleşmiş Milletler Ekonomik, Sosyal ve Kültürel HaklarSözleşmesi 
22
4– Avrupa Birliği 
23
II– ULUSAL KAYNAKLAR 
25
1– Genel Kaynaklar 
25
a) Anayasa 
25
b) Kanunlar 
27
c) Tüzükler 
30
d) Yönetmelikler 
30
2– Özel Kaynaklar 
32
a) İş Sözleşmesi 
32
b) Toplu İş Sözleşmeleri 
32
c) İşyeri İç Yönetmelikleri 
34
§ 6– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN İŞLEYİŞİ 
35
I– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN KURUMSAL YAPISI 
35
1– Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi 
35
2– Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 
38
a) Genel Olarak 
38
b) İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü 
39
c) Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı 
40
d) İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme
Enstitüsü Başkanlığı 
40
e) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi 
41
f) Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 
41
3– Sağlık Bakanlığı 
42
4– Milli Savunma Bakanlığı 
43
5– Belediyeler 
43
6– İş Sağlığı ve Güvenliği İle Bağlantılı Diğer Kurumlar 
43
II– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DENETİMİ 
44
1– Genel Olarak 
44
2– Denetim Türleri 
45
3– Müfettişlerin Yetki ve Görevleri 
45
4– Askeri İşyerlerinin Denetimi 
47
5– İş Kanununun Kapsamı Dışında Kalan İşyerlerinin Denetimi 
50
İkinci Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HUKUKUNUN
TEMEL KAVRAMLARI
§ 7– ÇALIŞAN 
51
I– GENEL OLARAK 
51
II– İŞ SÖZLEŞMESİNE DAYANARAK ÇALIŞAN KİŞİLER 
51
III– KAMU GÖREVLİLERİ 
52
IV– ÇIRAK VE STAJYERLER 
54
§ 8– ÖDÜNÇ (GEÇİCİ) İŞÇİ 
56
I– TANIMI 
56
II– ÖDÜNÇ İŞ İLİŞKİSİNDE TARAFLARIN İŞ SAĞLIĞI
VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
57
§ 9– İŞVEREN 
60
§ 10– ALT İŞVEREN 
61
I– TANIMI 
61
II– ALT İŞVEREN İLİŞKİSİNİN KURULMASINA
GETİRİLEN SINIRLANDIRMALAR VE MUVAZAA 
66
III– ASIL İŞVEREN–ALT İŞVEREN İLİŞKİSİNDE YÜKÜMLÜLÜKLER 
66
IV– ASIL İŞVEREN–ALT İŞVEREN İLİŞKİSİNDE SORUMLULUK 
68
§ 11– İŞVEREN VEKİLİ 
71
§ 12– İŞYERİ 
74
Üçüncü Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUNUN
UYGULAMA ALANI
§ 13– KİŞİ BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 
79
§ 14– İŞ TÜRÜ BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 
80
§ 15– YER BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 
82
§ 16– İŞYERİNDE GÖRÜLEN İŞİN NİTELİĞİ BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 
83
§ 17– ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 
85
Dördüncü Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BAKIMINDAN
ÖZEL OLARAK KORUNAN GRUPLAR
§ 18– GENEL OLARAK 
87
§ 19– GENÇ VE ÇOCUK ÇALIŞANLAR 
88
§ 20– KADIN ÇALIŞANLAR 
94
§ 21– ENGELLİ ÇALIŞANLAR 
100
§ 22– YAŞLI ÇALIŞANLAR 
102
Beşinci Bölüm
İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARI
§ 23– İŞ KAZASI 
105
I– GENEL OLARAK 
105
II– SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU BAKIMINDAN İŞ KAZASI 
106
1– Tanımı 
106
2– Unsurları 
106
a) Sigortalı Olma 
106
b) Kazaya Uğrama 
107
c) Bedensel veya Ruhsal Bir Zarara Uğrama 
114
d) Kaza ile Zarar Arasında İlliyet Bağının Bulunması 
114
§ 24– MESLEK HASTALIĞI 
115
I– TANIM 
115
II– UNSURLARI 
115
1– Sigortalı Olma 
115
2– İşin Niteliği veya İşin Yürütüm Koşullarına Bağlı Bir Hastalığın
Ortaya Çıkması 
115
3– Bedensel ve Ruhsal Zarara Uğrama 
117
4– Meslek Hastalığı ile Zarar Arasında Nedensellik Bağının Bulunması 117
III– SAPTANMASI 
117
İkinci Kısım
YÜKÜMLÜLÜKLER
Birinci Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN
İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
§ 25– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
121
§ 26– DENETLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
125
§ 27– İŞ GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİ SAĞLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
125
I– GENEL OLARAK 
125
II– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİN İŞ SAĞLIĞI VE
GÜVENLİĞİ PROFESYONELLERİ TARAFINDAN SAĞLANMASI 
128
1– İş Sağlığı ve Güvenliği Profesyonelleri Kavramı 
128
2– İş Sağlığı ve Güvenliği Profesyonellerinin Mesleki Bağımsızlıkları 
129
3– İş Sağlığı ve Güvenliği Profesyonellerinin Hukuki Statüleri ve
Sorumlulukları ………………………………………………………………….…… 131
4– İş Güvenliği Uzmanı Çalıştırma Yükümlülüğü 
136
a) Tanımı 
136
b) Görevlendirilmeleri 
137
c) Görev, Yetki ve Yükümlülükleri 
139
d) Çalışma Süreleri 
143
5– İşyeri Hekimi Çalıştırma Yükümlülüğü 
144
a) Tanımı 
144
b) Görevlendirilmeleri 
145
c) Görev, Yetki ve Yükümlülükleri 
145
d) Çalışma Süreleri 
150
6– Diğer Sağlık Personeli Çalıştırma Yükümlülüğü 
152
a) Tanımı 
152
b) Görevlendirilmeleri 
153
c) Görev, Yetki ve Yükümlülükleri 
153
d) Çalışma Süreleri 
154
7– İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekiminin Bakanlığın İlgili
Birimine Bildirimde Bulunma Yükümlülüğü 
154
8– İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekiminin Hak Kaybına veya Feshe
Karşı Korunmaları 
157
III– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİN ORTAK SAĞLIK
VE GÜVENLİK BİRİMİNDEN VEYA ÇALIŞAN SAĞLIĞI
MERKEZİNDEN HİZMET ALINARAK SAĞLANMASI 
160
IV– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİN İŞVEREN VEYA
İŞVEREN VEKİLİ TARAFINDAN SAĞLANMASI 
163
V– İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ KURMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
165
VI– İŞ GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİN DESTEKLENMESİ 
166
§ 28– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULU KURMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
168
I– GENEL OLARAK 
168
II– KURULUN OLUŞUMU 
170
III– KURULUN GÖREV, YETKİ VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
172
IV– KURULUN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI 
173
V– ASIL İŞVEREN–ALT İŞVEREN İLİŞKİSİNİN BULUNDUĞU
İŞYERLERİNDE KURUL OLUŞUMU 
174
VI– KURUL KARARLARININ ÇALIŞANLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 
175
§ 29– EĞİTİM VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
175
I– GENEL OLARAK 
175
II– EĞİTİMİN ESASLARI 
178
§ 30– ÇALIŞANLARI BİLGİLENDİRİLME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
183
§ 31– ÇALIŞAN TEMSİLCİSİ VE DESTEK ELEMANI BELİRLEME 
185
I– ÇALIŞAN TEMSİLCİSİ 
185
II– DESTEK ELEMANI 
187
§ 32– ÇALIŞANLARI SAĞLIK GÖZETİMİNE TABİ TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
188
§ 33– ÇALIŞANLARIN GÖRÜŞLERİNİN ALINMASI KATILIMLARININ
SAĞLANMASI YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
191
§ 34– RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
192
I– GENEL OLARAK 
192
II– RİSK DEĞERLENDİRMESİNİN YAPILMA SÜRECİ …………………………… 
193
III– BİRDEN FAZLA İŞVERENİN BULUNMASI HALİNDE VE ASIL
İŞVEREN–ALT İŞVEREN İLİŞKİSİNDE RİSK DEĞERLENDİRMESİ
YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
196
§ 35– ACİL DURUMLARA YÖNELİK YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
197
I– GENEL OLARAK 
197
II– ACİL DURUM, YANGINLA MÜCADELE VE İLK YARDIM 
198
III– TAHLİYE 
202
§ 36– İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARINI BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 203
§ 37– GÜVENLİK RAPORU VE BÜYÜK KAZA ÖNLEME POLİTİKA BELGESİ
HAZIRLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
205
İkinci Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN
ÇALIŞANLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
§ 38– İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİNE UYMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
207
§ 39– İŞVERENE TEHLİKEYİ BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
209
§ 40– İŞBİRLİĞİ YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
209
§ 41– BAĞIMLILIK YAPAN MADDE KULLANMAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
210
Üçüncü Kısım
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜKLERE
AYKIRILIKLARIN SONUÇLARI
Birinci Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN
YÜKÜMLÜLÜKLERE AYKIRILIĞIN İŞVEREN BAKIMINDAN SONUÇLARI
§ 42– ÖZEL HUKUK YAPTIRIMLARI 
215
I– ÇALIŞMAKTAN KAÇINMA HAKKI 
215
1– Koşulları 
215
2– Kurula Başvuru Koşulu Aranmaksızın Çalışmaktan Kaçınma Hakkı . 217
3– Çalışmaktan Kaçınma Hakkının Kullanılmasının Hüküm ve
Sonuçları 
218
4– Çalışmaktan Kaçınma Hakkını Kullanabilecek Olan Çalışanlar 
219
II– İŞ SÖZLEŞMESİNİ FESHETME HAKKI 
219
III– HUKUKİ SORUMLULUK 
221
1– Genel Olarak 
221
2– İşverenin Hukuki Sorumluluğunun Niteliği 
222
3– İşverenin Hukuki Sorumluluğunun Koşulları 
226
a) Bireysel İş Hukuku Anlamında Bir İş Kazası ya da Meslek
Hastalığının Meydana Gelmiş Olması 
226
b) İşverenin Kusurunun Bulunması 
232
4– Maddi Tazminat 
236
a) Genel Olarak 
236
b) Hesaplanması 
239
5– Destekten Yoksun Kalma Tazminatı 
246
6– Manevi Tazminat 
252
7– Sosyal Güvenlik Kurumunun Rücu Hakkı 
255
a) İşverene Rücu 
255
b) Üçüncü Kişilere Rücu 
257
§ 43– KAMU HUKUKU YAPTIRIMLARI 
258
I– İDARİ YAPTIRIMLAR 
258
1– İşin Durdurulması 
259
a) İşin Durdurulmasını Gerektiren Haller 
260
b) İşin Durdurulması Kararının Alınması 
262
c) İşin Durdurulması Kararının Uygulanması 
262
d) Acil Hallerde İşin Durdurulması Kararının Alınması ve
Uygulanması 
263
e) İşin Durdurulması Kararına İtiraz 
263
f) İşin Durdurulmasının Geçici Kaldırılması 
264
g) Durdurma Kararının Kaldırılması 
266
h) İşin Durdurulmasının Sonuçları 
267
ı) İşi Durdurma Kararına Uymamanın Yaptırımı 
268
2– İdari Para Cezaları 
268
3– Kamu İhalesinden Yasaklanma 
274
4– Çalışanların Çalışmaktan Alıkoyulması 
275
II– CEZAİ YAPTIRIMLAR 
276
1– Genel Olarak 
276
2– Taksirle Yaralama 
278
3– Taksirle Öldürme 
279
İkinci Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN
YÜKÜMLÜLÜKLERE AYKIRILIĞIN ÇALIŞAN
BAKIMINDAN SONUÇLARI
§ 44– TAZMİNAT ÖDEME 
287
§ 45– İŞVERENİN DİSİPLİN CEZASI VERME HAKKI 
289
§ 46– İŞVERENİN İŞ SÖZLEŞMESİNİ FESİH HAKKI 
291
YARARLANILAN KAYNAKLAR 
301