II. SİGORTA MEVZUATI ANLAMINDA
4
1. Poliçe Yazım ve Hasar İlişkisi
4
2. Hasar Sürecinde İyi Niyet ve Özen
5
3. Tazminat Sürecine İlişkin Bilgilendirme
5
4. Hasar Yükümlülükleri ile Muallak Tazminat Karşılığı İlişkisi
5
5. Sigorta Şirketlerinin Hasar Yükümlülükleri ile Teminat İlişkisi
8
6. Sigorta Şirketlerinin Muallak Hasar Dosyası Açma Yükümü
9
7. Sigorta Şirketinin Hasar Destek Hizmeti Alımı
12
8. Rücu ve Sovtaj Tutarlarının, Tazminat Ödemesine Etkisi ve
9. Sigorta Şirketinin Yanlış Uygulamaları
13
10. Sigortacılık Verilerinin Paylaşımı
13
III. DİĞER MEVZUAT ANLAMINDA
15
1. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu
15
2.1. Uluslararası Ticarete Konu Mallara İlişkin Sigortalar
18
2.2. Hayat Sigortaları
19
2.3. Diğer Sigorta Türleri Açısından
19
b. Hasar Tazminatı ve Benzeri Ödemelerin Yurt Dışına Transferi
19
3.1. Banka Sigorta ve Muamele Vergisi (BSMV)
19
3.3. Hayat Sigortalarında Sigorta Tazminatının Vergilendirilmesi
21
5. Kişisel Veri Mevzuatı
24
IV. SİGORTA SÖZLEŞMESİ ÖZEL VE GENEL ŞARTLARI
27
3. Garantiler (Warranties)
33
4. Sigorta Sözleşmesi Özel ve Genel Şartlarının TBK Karşısında Durumu
33
§2. İYİ BİR HASAR UYGULAMASI NASIL OLMALI?
I. OECD – İYİ HASAR YÖNETİMİNE DAİR REHBER (GUİDELİNES FOR
GOOD PRACTİCE FOR INSURANCE CLAİM MANAGEMENT)
39
II. MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU – SİGORTA ŞİRKETİ
HASAR/TAZMİNAT PERSONELİ ULUSAL MESLEK STANDARDI
40
III. SEDDK – HASAR VE TAZMİNAT İŞLEM DENETİM REHBERİ
41
§3. HUKUK GÖZÜYLE HASAR YÖNETİMİ
I. SİGORTACININ HASAR DEPARTMANI ORGANİZASYONU
43
II. HASAR YÖNETİMİNE DAİR ÖNEMLİ HUSUSLAR
44
1. Ürün ve Poliçe Yazımı
44
a. Ürün Yapısının Basitleştirilmesi
44
b. Ürün Şartları ile Risk Özelinde Uyumun Sağlanması
44
c. Müşteri veya Temsilcisi Tarafından Ibraz Edilen Özel Şartlar ile
Sigortacının Ürün Şartlarının Uyumunun Sağlanması
45
d. Reasürans Sözleşmesinin Ürüne ve Teminata Dair Şartlarının,
Sigorta Sözleşmesi Şartları ile ve Yerel Hukuk ile Uyumlu Hale
2. Sigortalı ve Rizikonun Takibi
46
3. Hasarda İspat Yükü ve Sigortalı Lehine Yorum
47
III. HASAR SÜRECİNE DAİR KONTROL LİSTELERİNİN
IV. HASAR SÜRECİNİN DİJİTALLEŞMESİ
49
§4. HASAR SÜRECİNDE İLGİLİ KİŞİ VE KURUMLAR
I. SÖZLEŞME HUKUKU ÇERÇEVESİNDE İLGİLİLER
51
2. Birinci Taraf Olarak Hasar Talebinde Bulunan Kişiler
51
3. Üçüncü Taraf Olarak Talepte Bulunan Kişiler
52
4. Tazminat Alacağını Takip Yetkisinin Verilebileceği Kişiler
52
II. HASAR YÖNETİM FAALİYETİNE DAHİL OLAN KURUM VE
4. Sigorta Bilgi Merkezi (SBM)
59
6. Motorlu Taşıt Bürosu (MTB)
60
7. Özel Riskler Yönetim Merkezi (ORYM)
61
8. Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM)
61
§ 5. HASAR SÜRECİNİN BAŞLAMASI
1. Hasar İhbarı Yapacaklar Bakımından
64
1.1. Dikkat Edilmesi Gerekenler
64
1.2. Bildirimi Gereken Hususlar
64
1.3. Bildirim Yapacak Kişiler
65
1.4. Bildirimin Yapılacağı Taraf
69
4. Bildirimde Bilgi ve Belge Temini
70
II. DAVA YOLUYLA HASAR TALEBİNİN YAPILMASI
71
III. HASAR DOSYASININ AÇILMASI
71
1. Dosya Açma Sistematiği
71
2. Reasürans Sözleşmesinin, Hasar Sürecine Etkisinin Değerlendirilmesi
73
3. Hasar Dosyasının Oluşturulması, Bilgi ve Belge Temini
74
4. Hasara İlişkin Bilgi ve Belge Paylaşımı
77
1. Sigorta Süresi ile Hasar Tarihi İlişkisinin İncelenmesi
78
2. Sigortacının Sorumluluğunun Başlamış Olup Olmadığının İncelenmesi
81
3. Hasar/Tazminat Talebinde Bulunanın Menfaatinin Mevcudiyetinin
3.1. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler
86
b. Sorumluluk Sigortaları
87
4. Zamanaşımı İncelemesi
88
5. Teminata Dair Ön Şartların İncelenmesi
94
V. MUALLAK TAZMİNAT KARŞILIĞI AYRILMASI
95
1. Başvurunun Yapıldığı Safhaya Göre Muallak Ayrılması Esasları
95
2. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler
97
2.1. Zarar Sigortaları
98
§ 6. HASARDA NEDENSELLİK VE İSPAT
I. NEDENSELLİK (PROXIMATE CAUSE)
99
1. Sigorta Sözleşmeleri Özelinde İspat Yükü
101
2. İspat Yükünün Yerine Getirilmesi
105
I. BİRDEN FAZLA SİGORTA ŞİRKETİ ve/veya SİGORTA
SÖZLEŞMESİNİN VARLIĞI HALİNDE, HASAR YÖNETİMİ
109
1.2. Sorumluluk Sigortaları
115
2.1. Hayat Sigortaları
116
2.2. Kaza Sigortaları
116
2.3. Hastalık/Sağlık Sigortaları
116
II. AVANS ÖDEMESİ (INTERIM PAYMENTS)
116
1. Sigorta Tazminatı İçin Avans
117
2. Giderler İçin Avans
117
III. SİGORTACININ HASARI İNCELEMESİ
119
IV. HASARDA TALEP SAHİBİ – SİGORTACI İŞ BİRLİĞİ
121
V. HASAR SÜRECİNİN SONUÇLANDIRILMASI
122
1. Hasarın Reddedilmesi
122
2. Hasarın Kabulü ve Tazmin
123
2.1. Sigorta Sözleşmesinde Tazmin Esası
124
a. Sigorta Tazminatının Ödenmesinin Şarta Bağlanması
125
b. Tazminat Ödemesinde, Sovtajın Mahsubu Suretiyle Tazmin
126
c. Sigortalı/Hak Sahibinin Sigorta Tazminat Ödemesini Kabulden
Kısmen veya Tamamen Kaçınması
127
d. Garameten (Proporsiyonel) Ödeme
128
e. Hizmet Sağlayıcısı veya Sağlık Kuruluşuna Ödeme
130
2.2. Sigorta Tazminat/Bedelinin Tahsili Yetkisi
130
2.3. Sigorta Poliçesi ve Tazminat Alacağının Devri
132
a. Sigorta Konusu Menfaatin Devri – Değişmesi
132
b. Sigorta Tazminat Alacağının Devri ve Temliki
132
c. Sigorta Poliçesinin Devri
133
2.4. Tazminat Ödeme Süreci
134
c. Dövizli Poliçelerde Tazminat Ödemesi
136
d. Tazminat Ödemesinin Belgelendirilmesi
138
(ii) CMK’ya göre Uzlaşma
139
(iv) Avukatlık Kanunu md. 35/A Uzlaşması
141
2.5. Tazminat Ödemesinin Sigorta Bedeline Etkisi
141
2.6. Aynen Tazmin Süreci
142
3. Giderlerin Ödenmesi
144
3.1. Tazminat Ödeme Borcunun Kapsamının Belirlenmesi Amacıyla
3.2. Zararı Önleme, Azaltma ve Sigortacının Rücu Haklarını Koruma
Amacıyla Yapılan Giderler
145
3.3. Sigorta Türüne Göre Sözleşme ile Öngörülebilen Giderlerin
Karşılanması Esasları
146
4. Halefiyet (Subrogation)
146
VI. SİGORTACILAR ARASINDA PRİM/HASAR PAYLAŞIMI
147
VII. SİGORTACIYA KARŞI MUNZAM (AŞKIN) ZARAR TALEBİ
148
VIII. HASAR SIKLIĞININ SİGORTA İLİŞKİSİNE ETKİSİ ve
IX. HAK SAHİPLERİNCE ARANMAYAN PARALARIN YÖNETİMİ
154
I. HASARIN TESPİTİNDE ÖNE ÇIKAN KAVRAMLAR
157
2. Tam Ziya/Pert (Total Loss)
157
3. Sigorta Bedeli ve Sigorta Değeri
158
3.1. İlk Ateş Sigortası (First Loss Insurance)
158
3.2. Mutabakatlı Kıymet – Takseli Sigorta (Valued Policies)
158
4. Netice Zararları (Consequential Loss)
162
5. Yeni İkame Bedel ve İyileştirme
162
6. Birleştirme (Aggregation)
163
7. Aşkın ve Eksik Sigorta (Excess and Under Insurance)
164
8. Muafiyet (Deductible)
167
9. Sigortalı ile Müşterek Sigorta (Franchise)
168
II. TAZMİNAT TESPİT USÛL ve ESASLARI
169
2. Sigorta Eksperi Ataması Suretiyle Tespit Usul ve Esasları
170
2.1. Sigorta Eksper Ataması
170
a. Sigortacı Tarafından Atama
171
b. Sigortalı veya Sigorta Ettiren ya da Sigorta Sözleşmesinden
Menfaat Sağlayan Kişi Tarafından Atama
172
c. Yetkisiz Eksperin Atanması
172
d. Yabancı Eksper Atanması
172
e. Müşterek Sigortada Eksper Ataması
172
2.2. Sigorta Eksper Ücreti
173
2.3. Sigorta Eksperinin İncelemesi
176
2.4. Eksper Raporunun Hazırlanması
177
2.5. Değer Kaybı Taleplerinde Ekspertiz İşlemleri
178
3. Tazminat/Hasar Tutarının Hesaplamasında Sıralama
178
4. Hasar Tespit Süreçlerinde Vergi Konuları
178
4.1. Sigorta Tazminatında “KDV” Konusu
178
4.2. Hasarda Sovtajın Vergilendirilmesi Konusu
179
5. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler
180
5.1. Taraflar Arasında Hasar Tutarının Tespitine İlişkin Prosedür
180
5.2. Hasar Tutarının Hesaplanmasına Dair Usul ve Esaslar
181
§9. SİGORTA ŞİRKETİNİN İTİRAZLARI
I. ÖN ŞART/LARIN YERİNE GETİRİLMEMİŞ OLMASI
186
II. SİGORTA SÖZLEŞMESİNDEKİ DİĞER SINIRLAMALAR
187
III. SİGORTA ETTİREN/SİGORTALININ YÜKÜMLÜLÜK İHLALİ
190
1. Zararı Önleme, Azaltma, Rücu Haklarını Koruma Yükümlülüğünü
2. Bilgi Verme ve Araştırma Yapılmasına İzin Verme Yükümlülüğünü
3. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler
191
3.1. Zarar Sigortaları
191
a. Mal Sigortaları – Zarar Gören Mal ve Zararın Gerçekleştiği Yerde
Değişiklik Yapmama Yükümünün İhlal Edilmesi
191
b. Sorumluluk Sigortaları – Sigortacının Zarar Görenden Bilgi Alma
IV. AZAMİ İYİ NİYET İLKESİNİN İHLALİ
192
V. SİGORTA ETTİREN/SİGORTALININ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN
1. Sözleşmenin Kurulması Sırasındaki Beyansızlığın Hasara Etkisi
193
2. Sigorta Sözleşmesi Süresi İçinde Özen ve Beyan Yükümü
195
2.1. Sigorta Ettiren/Sigortalının Özen Yükümü
195
2.2. Sözleşme Süresi İçerisinde Beyan Yükümlülüğü
195
2.3. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler
196
2. Sözleşme ile Getirilen Süreler
200
VII. TEMİNAT DIŞINDA KALAN HALLER
202
VIII. HİLELİ TALEPLER – SİGORTA DOLANDIRICILIĞI
204
1. Sigorta Dolandırıcılığı
204
2. Yanlış Sigorta Uygulaması
208
IX. YAPTIRIM KLOZU – OFAC
209
§10. SİGORTA TÜRÜNE ÖZGÜ DÜZENLEMELER
1. Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Mal ve Sorumluluk Sigortaları
213
2. Sağlık Sigortaları
213
II. BAZI ÖZELLİKLİ SİGORTA TÜRLERİNE DAİR DÜZENLEMELER 214
1. Motorlu Araç Sigortaları
214
2. Maden Çalışanları Zorunlu Ferdi Kaza Sigortası
215
3. Yönetici Sorumluluk Sigortaları
215
4. Kefalet Sigortaları
217
5. Bina Tamamlama Sigortası
218
6. Emniyeti Suiistimal Sigortaları
219
7. Kar Kaybı Sigortası
220
9. Tıbbi Kötü Uygulamaya Dair Sorumluluk Sigortası
222
§11. HASAR SÜREÇLERİNDE SİGORTA ARACILARI
I. SİGORTA ARACILARININ SORUMLULUĞU
223
1. Sigorta Acenteleri
223
II. SİGORTA MEVZUATI KAPSAMINDA ÖNE ÇIKAN HUSUSLAR
226
III. ARACININ SORUMLULUĞU KAPSAMINDA TALEP EDİLEBİLECEK
IV. SİGORTA ARACILARINA KARŞI TALEBİN YÖNELTİLME
§12. HASAR HUKUKU – ÖRNEK SORU CEVAPLAR
EK 1 – İyi Hasar Yönetimine Dair Rehber – OECD (Guidelines for Good Practice
for Insurance Claim Management)
329
EK 2 – Sigorta Şirketi Hasar–Tazminat Personeli (Seviye 5) Ulusal Meslek
EK 3 – Sigorta Şirketi Hasar – Tazminat Personeli (Seviye 6) Ulusal Meslek