Hamiline Yazılı Pay Kavramı ve Hamiline Yazılı Paylar Üzerindeki Hukuki İşlemler

Anonim şirketler, limited şirketlerle birlikte Türkiye'de uygulamada en çok karşılaşılan ticaret şirketi türünü oluşturmaktadır. Anonim şirket, Türk Ticaret Kanunu'nun 391. maddesinde "sermayesi belirli ve paylara bölünmüş ve borçlarından dolayı yalnızca malvarlığıyla sorumlu olan şirket" olarak tanımlanmıştır. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere anonim şirketin en önemli özelliklerinden biri, sermayesinin belirli sayıda itibari değere bölünmüş parçalardan, yani paylardan oluşmasıdır. Anonim şirketlerin bir diğer karakteristik özelliği de bu paylarının kıymetli evrak niteliğindeki senetlere bağlanabilir olmasıdır. Pay senedi olarak adlandırılan bu senetler, Türk Ticaret Kanunu'nun 484. maddesi uyarınca nama yazılı veya hamiline yazılı olabilmektedir. Bu çalışmanın konusunu da esas olarak hamiline yazılı paylar ve bunları temsil etmek üzere ihraç edilen hamiline yazılı pay senetleri oluşturmaktadır. Nama yazılı pay senetlerine ise hamiline yazılı pay senetlerinin karakteristik özelliklerinin ortaya konulması amacıyla, yeri geldiğinde değinilmiş.

Çalışmanın konusu, hamiline yazılı pay kavramı ve hamiline yazılı paylar üzerindeki hukuki işlemler ile sınırlıdır. Hamiline yazılı payların sahibine tanıdığı pay sahipliği haklarının kullanılması, hamiline yazılı pay bedeli borcunun ifası, anonim şirketin kendi hamiline yazılı paylarını iktisabı, hamiline yazılı payın haczi gibi konular ise çalışmanın kapsamı dışında tutulmuş. Hamiline yazılı payların konu olduğu hukuki işlemlerden de yalnızca uygulamada en çok karşılaşılan işlemler olan hamiline yazılı pay devri ile hamiline yazılı paylar üzerinde intifa veya rehin hakkı kurulması, bu çalışma kapsamında incelenmiş.

(Önsözden)