Zorunlu İdari İtiraz

İlk olarak, bu çalışmada ele alınan biçimiyle zorunlu idari itirazın, bir idari işleme karşı idari yargıda iptal davası açılmadan önce tüketilmesi gereken idari başvuru yolunu ifade ettiği belirtilmelidir.

İkinci olarak, bu çalışmanın amacının Türk hukukunda öngörülen zorunlu itirazların bir envanterini çıkarmak ya da bunları ayrı ayrı ele alarak her birine ilişkin ayrıntılı düzenlemeleri tahlil etmek olmadığı belirtilmelidir. Mevzuatın zorunlu itiraza yer veren düzenlemelerinden, birinci bölümde kurumun başlıca örneklerinin kısaca sergilenmesi dışında, çalışma boyunca, hak arama özgürlüğüyle kurulan ilişkiden kaynaklanan gereklere uygunluğun tartışılmasında örnek olarak yararlanılmıştır.

Bu çalışma bir karşılaştırmalı hukuk çalışması olmayıp, Türk hukuku ile sınırlı bir kapsama sahiptir. Hak arama özgürlüğünün mahkemeye erişim hakkı, etkili başvuru hakkı ve adil yargılanma hakkı gibi görünüm biçimleri Türk iç hukukunun da bir parçası olan AİHS'nin öngördüğü haklar arasında yer aldığından. AİHS uygulamasına yön veren AİHM içtihadından yararlanılması, bu kapsamın içindedir. Bununla birlikte, kimi sorunlar yönünden, Türk idare hukukuna kaynaklık eden ve zorunlu itirazların düzenleniş biçimi yönünden hâlen Türk hukuku ile önemli paralellikler taşıyan Fransız hukukunda benimsenen çözümlere de dikkat çekilmiştir.