GAYRİMENKULLERİN İVAZSIZ (KARŞILIKSIZ) İNTİKALLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİYLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR
I. GAYRİMENKULLERİN İVAZSIZ İNTİKALLERİYLE İLGİLİ KAVRAMLAR VE AÇIKLAMALARI
21
2. Tapu Kütüğünde Ayrı Sayfaya Kaydedilen Bağımsız ve Sürekli Haklar
22
a. Bir İrtifak Hakkı Bulunmalıdır
22
b. İrtifak Hakkı Bağımsız Nitelikli Olmalıdır
23
c. İrtifak Hakkı Sürekli Olmalıdır
23
d. Hak Sahibi Tapu Siciline Kaydı Talep Etmelidir
23
3. Kat Mülkiyeti Kütüğüne Kayıtlı Bağımsız Bölümler
24
1. İvazlı ve İvazsız İntikal Ayırımı
25
2. Veraset ve İvazsız İntikal Ayırımı
28
C. Mirasçılar, Ölüme Bağlı Tasarruflar ve Tenkis Davası
30
2. Ölüme Bağlı Tasarruflar, Saklı Paylı (Mahfuz Hisseli) Mirasçılar ve Tenkis Davası
31
a. Ölüme Bağlı Tasarruflar
31
b. Saklı Paylı Mirasçılar ve Tenkis Davası
32
D. Gayrimenkulün Mirasçılara İntikali
35
1. Gayrimenkulün Mirasçılara Elbirliği (İştirak) Halinde İntikali
36
2. Gayrimenkulün Mirasçılara Paylı (Müşterek) Mülkiyet Halinde İntikali
37
1. Genel Olarak İntifa Hakkı
39
2. İntifa Hakkının Konusu
40
a. İntifa Hakkının Tesisen Kazanılması
41
b. İntifa Hakkının Aslen Kazanılması
41
ba. İntifa Hakkının Kanunen Kazanılması
41
bb. İntifa Hakkının Zamanaşımı ile Kazanılması
42
bc. İntifa Hakkının Mahkeme Kararı ile Kazanılması
42
4. Gayrimenkullerde İntifa Hakkının Sona Ermesi
42
a. Gayrimenkullerde İntifa Hakkının Sona Erme Sebepleri
42
aa. Gayrimenkulün Tamamen Yok Olması
42
ae. Ölüm, Kişiliğin Ortadan Kalkması ve Süre
43
b. Sona Ermenin Sonuçları
43
G. Kuru (Çıplak) Mülkiyet
44
H. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi
45
5. Sona Ermesi ve Devredilemezliği
50
İ. Rücu Şartıyla Bağış
51
II. İVAZSIZ İNTİKALLERDE VERGİLENDİRMENİN AMAÇLARI VE GETİRİLİŞ NEDENLERİ
53
A. Genel Olarak Servetin Vergilendirilmesinin Olumlu ve Olumsuz Yönlerinin Mali ve Sosyal Açıdan Değerlendirilmesi
53
B. İvazsız İntikallerde Vergilendirmenin Amaçları ve Getiriliş Nedenleri
54
III. İVAZSIZ İNTİKALLERİN VERGİLENDİRİLMESİNE OLUMLU VE OLUMSUZ YAKLAŞIM
56
TÜRK VERGİ HUKUKU’NDA İVAZSIZ İNTİKAL EDEN
GAYRİMENKULLERİN VERGİLENDİRİLMESİ
I. GAYRİMENKULLERİN İVAZSIZ İNTİKALLERİNDE VERGİLENDİRMENİN GEÇİRDİĞİ AŞAMALAR
59
A. Genel Olarak Servetin Vergilendirilmesinin Tarihçesi
59
B. Türkiye’de İvazsız İntikaller Üzerinden Alınan Vergilerin Geçirdiği Aşamalar
60
1. Birinci Aşama (Cumhuriyet Öncesi Dönem)
60
2. İkinci Aşama (797 Sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Dönemi)
60
3. Üçüncü Aşama (7338 Sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Dönemi)
61
II. VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ BAKIMINDAN İVAZSIZ İNTİKAL EDEN GAYRİMENKULLER
62
A. Genel Olarak İvazsız Veraset ve İntikal Vergisi
62
1. Verginin Konusu ve Uygulama Alanı
62
a. Şahsilik İlkesine Göre Uygulama Alanı
63
b. Mülkilik İlkesine Göre Uygulama Alanı
63
2. Vergiyi Doğuran Olay
63
b. Emekli ve Yardım Sandıkları ile Sosyal Yardım Kurumları
65
c. Kamuya Yararlı Dernekler
65
e. Bazı Kurumlara Ait Teşekküller
65
f. Kamu Yararına Kurulan Bazı Teşekküller
66
g. Yabancı Devlet Temsilcileri
66
a. Miras Hissesinin Bir Kısmı
66
b. Sağlar Arası İvazsız İntikallerin Bir Kısmı
67
c. Piyango ve İkramiyelerin Bir Kısmı ile Milli Piyango İkramiyesi
67
d. Görev Sırasında Ölenlerden İntikal Eden Malların Bir Kısmı
68
e. Rücu Şartıyla Yapılan Bağışlar
68
f. Kuru Mülkiyet Halinde İntikal Eden Mallar
68
g. Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıflara Kuruluş veya Kuruluştan Sonra Tahsis Olunan Mallar
68
h. Kültür ve Tâbiat Varlıklarını Koruma Kanunu Kapsamındaki Tescilli Taşınmaz Kültür Varlıkları
69
7. Verginin Beyanı ve Beyan Süresi
70
B. Gayrimenkullerin İvazsız İntikallerinin Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Vergilendirilmesi
72
1. Gayrimenkul Sahibinin Ölümü Halinde Veraset ve İntikal Vergisi
72
2. Gayrimenkulün Veraset Dışındaki Yollarla İvazsız İntikali Halinde Veraset ve İntikal Vergisi
74
a. Bağışlama Halinde Veraset ve İntikal Vergisi
74
b. Diğer İvazsız İntikallerin Veraset ve İntikal Vergisi
75
3. İvazsız İntikal Eden Gayrimenkullerin Değerlemesi
81
III. GELİR VERGİSİ BAKIMINDAN İVAZSIZ İNTİKAL EDEN GAYRİMENKULLER
85
A. İvazsız İntikal Eden Gayrimenkullerin Elden Çıkarılmasının Ticari Kazanç Kapsamında Vergilendirilmesi (GVK md. 37/2–4)
86
B. İvazsız İntikal Eden Gayrimenkullerin Değer Artış Kazancı Kapsamında Vergilendirilmesi (GVK mük. md. 80/1–6)
88
C. İvazsız İntikal Eden Gayrimenkullerin Kira Geliri Üzerinden Alınan Gelir Vergisi (GMSİ)
90
IV. KATMA DEĞER VERGİSİ BAKIMINDAN İVAZSIZ İNTİKAL EDEN GAYRİMENKULLER
90
V. EMLAK VERGİSİ BAKIMINDAN İVAZSIZ İNTİKAL EDEN GAYRİMENKULLER
91
VI. DEĞERLİ KONUT VERGİSİ BAKIMINDAN İVAZSIZ İNTİKAL EDEN GAYRİMENKULLER
92
VII. HARÇLAR BAKIMINDAN İVAZSIZ İNTİKAL EDEN GAYRİMENKULLER
94
A. Genel Olarak Harçların Tanımı, Unsurları ve Çeşitleri
94
B. Tapu Harcının Matrahı
95
1. Tapu Harcı Uygulaması Bakımından 01.01.2002 Tarihinden Önceki Durum
96
2. Tapu Harcı Uygulaması Bakımından 01.01.2002–06.06.2008 Tarihleri Arasındaki Durum
97
3. Tapu Harcı Uygulaması Bakımından 06.06.2008 Tarihinden Sonraki Durum
99
C. Tapu Harcının Tarifesi
101
D. Gayrimenkullerin İvazsız İntikali Bakımından Tapu Harcı Uygulaması
102
1. Mirasçılara İntikal Eden Gayrimenkuller Bakımından Tapu Harcı Uygulaması
102
2. Bağışlanan Gayrimenkuller Bakımından Tapu Harcı Uygulaması
102
GAYRİMENKULLERİN İVAZSIZ İNTİKALLERİNİN
VERGİLENDİRİLMESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. GAYRİMENKULLERİN İVAZSIZ İNTİKALLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNDE VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ BAKIMINDAN ÖZELLİKLİ DURUMLAR
103
A. Kuru (Çıplak) Mülkiyet ve İntifa Hakkının Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Vergilendirilmesi
103
a. Sağlar Arası Kuru Mülkiyet İntikalinin Vergilendirilmesi
104
b. Veraset Yoluyla İntikal Eden Kuru Mülkiyetin İntifa Hakkıyla Birleşmesi Durumunda Vergilendirme
105
ba. Kuru Mülkiyet Sahibi Mirasçılar Lehine İntifa Hakkından Feragat Edilmesi Durumunda Vergilendirme
106
bb. İntifa Hakkı Sahibinin Ölümü Durumunda Vergilendirme
107
bc. Kuru Mülkiyetin İntifa Hakkı Sahibine Bağışlanması Durumunda Vergilendirme
108
c. İvazlı Olarak Alınan Kuru Mülkiyetin İntifa Hakkıyla Birleşmesi Durumunda Vergilendirme
108
ca. İntifa Hakkı Sahibinin Ölümü Üzerine Bedel Karşılığında Satın Alınmış Olan Kuru Mülkiyetle İntifa Hakkının Birleşmesi Durumunda Vergilendirme
108
cb. Bedel Karşılığında Satın Alınmış Kuru Mülkiyet Lehine İntifa Hakkından Feragat Edilmesi Durumunda Vergilendirme
109
d. İntifa Hakkının ve Kuru Mülkiyetin VUK’un 296. Maddesine Göre Değerlemesi
109
2. Kuru Mülkiyet ve İntifa Hakkının Vergilendirilmesine İlişkin Vergi İdaresi Düzenlemeleri
110
c. Özelgeler (Muktezalar)
114
3. Kuru Mülkiyet ve İntifa Hakkının Vergilendirilmesine İlişkin 2011 Yılından Önceki Tarihlerde Verilmiş Yargı Kararları
120
4. Kuru Mülkiyet ve İntifa hakkının Vergilendirilmesine İlişkin Görüşümüz ve Bu Doğrultuda Oluşan Yakın Tarihli Güncel Yargı Kararları
125
a. İntikali Mümkün Olmayan İntifa Hakkının Veraset ve İntikal Vergisinin Konusuna Girip Girmediği
125
aa. İntifa Hakkının İntikale Elverişli Olup Olmadığının Değerlendirilmesi
125
b. İntikali Mümkün Olan Kuru Mülkiyetin Verginin Konusuna Girip Girmediğine İlişkin Değerlendirme
130
c. Kuru Mülkiyet ve İntifa Hakkının Değerinin Tespiti
131
d. Örneklerle İntifa Hakkı ve Kuru Mülkiyetin Veraset ve İntikal Vergisi Karşısındaki Durumu
134
da. Yeni Alınan Gayrimenkulün Kuru Mülkiyeti ve İntifa Hakkının Farklı Kişiler Üzerine Yapılması Halinde Veraset ve İntikal Vergisi
134
db. Tam Mülkiyetli Mevcut Gayrimenkulün Kuru Mülkiyetinin Bedelsiz Devri Halinde Veraset ve İntikal Vergisi
135
dc. Veraset Yoluyla Edinilmiş Kuru Mülkiyetin İntifa Hakkıyla Birleşmesi Halinde Veraset ve İntikal Vergisi
136
dd. İntifa Hakkı Tesis Edilmiş Kişiye, Veraseten veya Bağış Yoluyla Kuru Mülkiyetin de Geçmesi Halinde Veraset ve İntikal Vergisi
137
de. İntifa Hakkı Tesis Edilen Kişinin Ölümü veya Bu Haktan Feragati ile Kuru Mülkiyetin Tekrar Tam Mülkiyete Dönüşmesi Halinde Veraset ve İntikal Vergisi
138
e. Sağ Kalan Eşe Aile Konutunun Üzerinde İntifa Hakkı Özgülenmesinin Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Değerlendirilmesi
138
ea. Genel Olarak Sağ Kalan Eşe Aile Konutu Üzerinde İntifa Hakkı Özgülenmesi
138
eb. Katılma Alacağına Mahsuben Tesis Edilen İntifa Hakkı Bakımından Veraset ve İntikal Vergisi (TMK md. 240)
140
ec. Miras Payına Mahsuben Tesis Edilen İntifa Hakkı Bakımından Veraset ve İntikal Vergisi (TMK md. 652)
141
B. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Değerlendirilmesi
141
C. Rücu Şartıyla Bağışın Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Vergilendirilmesi
146
E. Boşanma Karşılığında İktisap Edilen Gayrimenkullerin Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Değerlendirilmesi
149
F. Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesinin Süresinden Sonra Verilmesi Halinde Uygulanacak Ceza
151
II. GELİR VERGİSİ BAKIMINDAN ÖZELLİKLİ DURUMLAR
154
A. İvazsız İktisap Edilen Arsa Payı Karşılığı Edinilen Bağımsız Bölüm Satışının Ticari Kazanç Bakımından Değerlendirilmesi
155
1. Vergi İdaresi Düzenleme ve Uygulamaları
155
B. İvazsız İktisap Edilen Arsa Payı Karşılığı Edinilen Bağımsız Bölüm Satışının Değer Artış Kazancı Bakımından Değerlendirilmesi
161
1. Vergi İdaresi Düzenleme ve Uygulamaları
162
a. 25 Mart 2011 Tarihinden Önce
162
b. 25 Mart 2011 Tarihi İtibariyle
163
III. KATMA DEĞER VERGİSİ BAKIMINDAN ÖZELLİKLİ DURUMLAR
167
IV. EMLAK VERGİSİ BAKIMINDAN ÖZELLİKLİ DURUMLAR
169
A. Emlak Vergisi Değerinin Tespitinin Önemi ve Bu Tespite Dava Açılması
169
1. Emlak Vergisi Değerinin Diğer Vergiler ve Harçlar Bakımından Önemi
169
a. Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Emlak Vergisi Değerinin Önemi
169
b. Kira Geliri Üzerinden Alınan Gelir Vergisi Bakımından Emlak Vergisi Değerinin Önemi
169
c. Değer Artış Kazancı Üzerinden Alınan Gelir Vergisi Bakımından Emlak Vergisi Değerinin Önemi
170
d. Harçlar Bakımından Emlak Vergisi Değerinin Önemi
171
e. Değerli Konut Vergisi Bakımından Emlak Vergisi Değerinin Önemi
171
2. Emlak Vergisine Esas Değerin Tespiti ve Bu Tespite Dava Açılması
171
B. Müşterek (Paylı) ve İştirak Halinde (Elbirliği) Mülkiyette Emlak Vergisi Yükümlülüğü
173
C. İntifa Hakkının Varlığı Halinde Emlak Vergisi Yükümlülüğü
174
V. HARÇLAR BAKIMINDAN ÖZELLİKLİ DURUMLAR
175
A. İntifa Hakkının Varlığı Halinde Tapu Harçları
175
1. Tapu Harcı Bakımından İntifa Hakkının Gayrimenkulün Değerine Oranı
175
2. İntifa Hakkının Kurulmasında Alınan Tapu Harcı
175
3. İntifa Hakkının Terkininde Alınan Tapu Harcı
176
4. Yeni Alınan Gayrimenkul Bakımından Tapu Harcı Uygulaması
177
b. İşlemin Mali Boyutu
177
5. Mevcut Gayrimenkulün Karşılıksız Devri (Bağış) Bakımından Tapu Harcı Uygulaması
179
b. İşlemin Mali Boyutu
180
6. Mevcut Gayrimenkulün Kuru Mülkiyetinin Bedel Karşılığı Satılması veya Satılmış Gösterilmesi Halinde Tapu Harcı Uygulaması
180
B. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Bakımından Tapu Harçları
181
VI. GAYRİMENKULLERİN İVAZSIZ İNTİKALLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLARA ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
181
A. İntifa Hakkı ve Kuru Mülkiyetin Vergilendirilmesine İlişkin Çözüm Önerisi
181
B. Eşe ve Çocuklara İvazsız Olarak İntikal Eden Gayrimenkullerin Vergilendirilmesine İlişkin Öneri
183
C. Veraset ve İntikal Vergisinin Kaldırılmasına İlişkin Öneriler Hakkında Değerlendirme
185