Ekolojik Hukuk (Eko – Hukuk) Çevre Hukuku Uygulamalar, Kararlar ve Örnek Dava Dilekçeleri Ömer Aykul  - Kitap

Ekolojik Hukuk (Eko – Hukuk) Çevre Hukuku

Uygulamalar, Kararlar ve Örnek Dava Dilekçeleri

2. Baskı, 
Mayıs 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
614
Barkod:
9789750292996
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
845,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Bu kitap, Ülkemizin temel doğal varlıklarını, çevresel sorunlarını ve bunların hukukunu betimlemesinin yanı sıra, yine önemli ekolojik ve çevresel sorunlarını ve bunlarla ilgili olarak yapılmış hukuki mücadelenin belgelerini de kapsıyor. Böylece kitap, bu özellikleri ile bir başucu kitabı niteliği taşıyor.
Ülkemizde ekolojik hukuk ve çevre hukuku bilinci 1980'ler sonrasında gelişmeye başladı ve 1990'lardan itibaren de hızlanarak arttı. Birçok gönüllü ve gönüllü sivil toplum kuruluşu bu konuda mücadele etmekte olup, son yıllarda hukukçuların yanı sıra halkta da farkındalığın arttığı ve bu mücadelenin içinde yer aldığı görülmektedir.
Kitabın yazarı, 30 yılı aşan avukatlık ve 40 yılı aşan hukuk hayatının önemli bir bölümünde bu mücadelenin içinde yer almış ve almaktadır. 25 Yılı aşkın bir süredir TEMA Vakfının hukuk danışmanlığını yapan Av. Ömer AYKUL'un açmış olduğu dava sayısı 300'ü aşmıştır. Ayrıca bir süre de Doğal Hayatı Koruma Derneğinin hukuk danışmanlığını yapan Av. Ömer AYKUL, bunların yanı sıra, bireysel olarak pek çok hukuki mücadeleye de destek olmaktadır.
Bu kitap bu olumlu gelişmelerin ivmesini artırabilecek özellikte bir eserdir. Öncelikle kitap, "ekolojik hukuk" ile "çevre hukuku" nu birbirine paralel kulvarlarda ama aynı hedefe yönlendiğini açıkça gösteriyor. Bu eserin yazarı, ‘kamu yararı' yerine ekolojik temelli ‘üstün kamu yararı' kavramını tercih ederek bu yöndeki tartışmalara da farklı bir boyut katıyor.
Kitapta yazar, incelediği temel ekosistemler olan orman, toprak, mera, su, kıyı ve deniz hukuku ile çevre hukukunun iki temel başlığı olan ÇED ve plan hukukunu da kendi davalarından koyduğu dilekçe ve kararlarla örneklendirmektedir. Türkiye'nin önemli çevre hukuku sorunlarından olan nükleer santraller ve Kanal İstanbul konuları da ayrıntılı olarak incelenmektedir.
Yazar, diğer kitaplarından farklı olarak bu kitabın sonsöz bölümünde, kitabın konuları ile ilgili bir davayı açarken nasıl düşünüp hareket ettiğini anlatarak, genç hukukçulara ve bu tarz bir hukuki mücadeleye yeni başlayanlara da bir yöntem sunuyor.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Orman, Toprak, Su, Mera, Kıyı, Deniz Ekosistemleri, Korunan Alanlar (Sit, Tabiat Varlıkları, Milli Parklar vd) Hukuku, Biyolojik Çeşitlilik Hukuku ve Davaları
.
ÇED Hukuku (Madencilik, Termik Santraller), Plan (Çevre Düzeni Planları, Özel Planlar, İmar Planları) Hukuku ve Davaları
.
İklim Değişikliği, İklim Krizi, Sürdürülebilirlik ve Döngüsel Ekonomi
.
Mersin ve Sinop Nükleer Santralleri, Kanal İstanbul ve Davaları, Bilgi Edinme Hukuku ve Davaları
.
Ekolojik, Çevresel, Sağlık ve Sosyal Etki Değerlendirme Esaslı Üstün Kamu Yararı
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Sunuş 
7
GİRİŞ 
15
Birinci Bölüm
ÇEVRE VE EKOLOJİ KONULARINA VE HUKUKUNA
GENEL BİR BAKIŞ
1.1. Çevre ve Ekoloji ile İlgili Tanımlar 
17
1.2. Çevre ve Ekosistem Ayrımı 
19
1.3. Haklar, Çevre ve Ekoloji 
19
1.3.1. Haklara Erişme ve Bunları Kullanma Hakları 
21
1.3.2. Birinci Kuşak (Temel) Haklar 
22
1.3.3. İkinci Kuşak (Sosyal) Haklar 
22
1.3.4. Üçüncü Kuşak (Dayanışma) Haklar 
23
1.3.5. Dördüncü Kuşak (Sürdürülebilir Yaşam) Haklar ve Bunları Talep Etme Hakkı 
23
1.4. Ekolojik ve Çevresel Sorunlar 
24
1.4.1. İklim Değişikliği 
24
1.4.2. Diğer Ekolojik ve Çevresel Sorunlar 
27
1.4.3. Fosil Yakıt Esaslı Enerji Sistemleri ve Yenilenebilir Enerji Sistemleri, Enerji Hukuku 
28
1.5. Dünyada ve Ülkemizde Çevre ve Ekosistem Hukukundaki Önemli Gelişmeler 
30
1.5.1. Dünyadaki Önemli Gelişmeler 
30
1.5.2. Ülkemizdeki Önemli Gelişmeler 
35
1.6. İki Önemli Konu: Sürdürülebilirlik ve Döngüsel Ekonomi 
35
1.6.1. Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Kalkınma ve Sürdürülebilir Yaşam 
35
1.6.2. Döngüsel Ekonomi 
38
İkinci Bölüm
ÇEVRE VE EKOLOJİ İLE İLGİLİ DAVALAR VE
DAVALARLA İLGİLİ SORUNLAR
2.2. Ekolojik ve Çevre Hukuku Sorunları Tablosu 
42
2.3. Çevre ve Ekoloji ile İlgili Hukuki Mücadelede Anayasal Düzenlemeler 
43
2.4. Türkiye’nin Taraf Olduğu Çevre ve Ekoloji ile İlgili Uluslararası Sözleşmeler ve Bunların Hukuki Mücadeledeki Yeri 
44
2.5. Ekolojik Hukuk ve Çevre Hukuku ile İlgili Kanun Düzeyinde Düzenlemeler 
46
2.6. Yargılama Öncesi Tespit Gerekliliği 
47
2.7. Çevresel Zararlarda Adli Yargıda Açılacak Eda (Önleme ve Giderim) Davaları 
48
2.8. Dava Açılacak/Açılamayacak İdari İşlem Türleri 
49
2.9. Çevresel Zararlarda İdari Yargıda Açılabilecek Tazminat Davası: Tam Yargı Davası 
49
2.10. Temel Ekosistem ve Çevre Koruma Davası: İptal Davası 
50
2.10.1. Taraf Olma Ehliyeti ve Husumet Yöneltimi 
51
2.10.2. Gerekçe ve Menfaat, Örnek Dava (Örnek Dava–1) 
53
2.10.3. Dava Açma Süreleri 
75
2.10.4. İvedi Yargılama Usulü: 
76
2.10.5. Birlikte veya Aynı Dilekçe ile Açılabilecek Davalar, (Örnek Dava–2) 
77
2.10.6. Yürütmeyi Durdurma ve Kısıtlamaları 
106
2.10.7. Anayasa Başta Olmak Üzere Hukukumuzda Üstün Kamu Yararı ve Alt Unsurları Olarak Ekosistem Hizmetleri, Ekosistem Muhasebesi, Ekolojik (Karbon ve Su) Ayak İzi, Üstün Ekosistem Yararı 
108
2.11. Yargılamada Keşif ve Bilirkişi İncelemesi ve Dikkat Edilecek Hususlar 
121
2.12. İdari Yargıda İstinaf Uygulaması ve Oluşan Hukuki Boşluk 
121
2.13. İdare Hukuku İçin Önemli Bir Olumsuzluk; “Uluslararası Tahkim” 
122
2.14. Çevresel Hukuki Mücadelede Bireysel Hak Başvurusu ve İHAM Yolu 
125
Üçüncü Bölüm
EKOSİSTEM HUKUKU İLE İLGİLİ TEMEL BAŞLIKLAR VE ÖRNEK DAVALAR
3.1. Temel Ekosistemler ve Ekosistem Koruma ile İlgili Birincil Hukuki Düzenlemeler 
127
3.1.1. Temel Ekosistemler 
127
3.1.2. Ekosistem Koruma ile İlgili Birincil Hukuki Düzenlemeler 
127
ORMAN VE BİYOÇEŞİTLİLİK HUKUKU 
129
3.2. Ormanlar ve Biyoçeşitlilik 
129
3.2.1. Orman Hukuku ve Değerlendirmeler 
130
3.2.2. Orman Hukukunda İkincil Hukuk 
132
3.2.3. Anayasa’nın 169 ve 170’inci Md.leri ve “Orman ve Orman Köylüleri” Hukuku 
133
3.2.4. 2005 Yılı Anayasa Değişiklik Girişimleri ve Örnek İade Gerekçeleri 
136
3.2.5. 2/A ve 2/B Sorunu, Ecrimisil, Çözüm Önerileri 
140
3.2.6. 5831 ve 6292 Sayılı Kanunlar ve Çözülemeyen 2B Sorunu 5831 Sayılı Kanun 
144
3.2.7. 2/B Olayının Bir Başka Cephesi ve Gerçek Mağdurları 
152
3.2.8. 6831 Sayılı Orman Kanunu ve Ek Madde–16 Sorunu 
153
3.2.9. Orman Hukuku ile İlgili Örnek Dava (Örnek Dava–3) 
156
3.2.10. Biyoçeşitlilik ve Hukuku 
176
MERA HUKUKU 
178
3.3. Meralar 
178
3.3.1. Mera Hukuku ve Değerlendirmeler 
178
3.3.2. Mera Hukukunda İkincil Hukuk 
181
3.3.3. Mera ile İlgili Örnek Dava (Örnek Dava–4) 
181
TOPRAK/TARIM HUKUKU 
188
3.4. Tarım Toprakları 
188
3.4.1. Toprak Hukuku ve Değerlendirmeler 
188
3.4.2. Toprak Hukukunda İkincil Hukuk 
189
3.4.3. Toprak, Erozyon, Arazi Kullanımı Yetenek Sınıfları ve Çölleşme 
189
3.4.4. Tarım Topraklarında Yabancılara Satış 
192
3.4.5. Gıda Güvenliği ve Gıda Güvencesi 
199
3.4.6. Tarım Toprakları ile İlgili Örnek Dava (Örnek Dava–5) 
202
YÜZEY VE YERALTI SULARI HUKUKU 
231
3.5. Sular 
231
3.5.1. Su Hukuku ve Değerlendirmeler 
231
3.5.2. Su Hukukunda İkincil Hukuk 
233
3.5.3. Suyun Ekolojik Hukuk (Eko–Hukuk) Açısından Tanımı, Suyla İlgili Temel Prensipler ve Yeni Bir Hak: “Güvenli ve Temiz İçme Suyu ve Hıfzısıhha Hakkı” 
235
3.5.4. Küresel Su Döngüsü ve Tatlı Su Ekosistemleri Tarafından Sağlanan Yaşam Destek Hizmetleri 
237
3.5.5. Tatlı Su Ekosistemleri ve Sundukları Hizmetler Üzerinde İnsanların Etkileri 
237
3.5.6. Su Politikalarının (Tatlı Su) Güncellenme Gerekliliği, Su Tahsisleri 
240
3.5.7. Su Esaslı Yönetim: Havza Yönetimi ve Uygulama, Bütüncül Su Yönetimi 
241
3.5.8. Su Üzerinde Baskılar: Büyük Barajlar ve Nehir Tipi HES'ler, Tarımsal Su Kullanımı, Suda Kirlenme, Yanlış Su Kullanımı: Erozyon ve Tuzlanma 
243
3.5.9. Su Zenginliği/Fakirliği, Kuraklık ve Su Yönetimi 
245
3.5.10. Su Güvenliği ve Su Güvencesi, Suda Çevresel Göstergeler, Yeraltı Akiferlerine Atık Su Basımı 
248
3.5.11. Sınır aşan Sular ve Türkiye 
249
3.5.12. Sular ile İlgili Sorunlar ve Örnek Dava (Örnek Dava–6) 
250
DENİZ VE KIYI HUKUKU 
270
3.6. Denizler ve Kıyılar 
270
3.6.1. Deniz ve Kıyı Hukuku ve Değerlendirmeler 
270
3.6.2. Deniz ve Kıyı Hukukunda İkincil Hukuk 
271
3.6.3. Kritik Durumdaki Deniz ve Kıyı Ekosistemleri 
271
3.6.4. Deniz ve Kıyılar ile İlgili Sorunlar ve Örnek Dava (Örnek Dava–7) 
277
KORUNAN ALANLAR HUKUKU 
292
3.7. Korunan Alanlar (SİT, Milli Parklar vd) 
292
3.7.1. Korunan Alanlar ile İlgili Hukuk ve Değerlendirmeler 
293
3.7.2. Korunan Alanlar ile İlgili Hukukta İkincil Hukuk 
301
3.7.3. Korunan Alanlar ile İlgili Sorunlar ve Örnek Dava (Örnek Dava–8) 
303
Dördüncü Bölüm
ÇEVRE HUKUKU İLE İLGİLİ TEMEL BAŞLIKLAR VE
ÖRNEK DAVALAR
4.1. Temel Çevre Konuları 
329
4.2. Çevre ile İlgili Birincil Hukuki Düzenlemeler 
329
4.3. Çevre ile İlgili İkincil Hukuki Düzenlemeler 
330
STRATEJİK ÇEVRESEL DEĞERLENDİRME (SÇD) VE ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) HUKUKU 
331
4.4. Stratejik Çevresel Değerlendirme (SÇD) ve Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) 
331
4.4.1. SÇD ve ÇED ile İlgili Hukuk ve Değerlendirmeler 
331
4.4.2. SÇD ve ÇED ile İlgili İkincil Hukuk 
333
4.4.5. ÇED ile İlgili Sorunlar ve Örnek Dava (Örnek Dava–10) 
357
PLANLAMA VE PLAN HUKUKU 
385
4.5. Planlama ve Plan Hukuku 
385
4.5.1. Planlamanın Türk Hukukundaki Gelişimi 
385
4.5.2. Planlama, Sosyoekonomik ve Mekânsal Planlar ile İlgili Hukuk ve Değerlendirmeler 
386
4.5.3. Planlama ve Mekânsal Planlar ile İlgili Hukukta İkincil Hukuk 
388
4.5.4. Planlama, Mekânsal Planlar ile İlgili Sorunlar ve Örnek Dava (Örnek Dava–11) 
388
MADEN HUKUKU 
401
4.6. Madenler ve Madencilik Faaliyetleri 
401
4.6.1. Madencilik ile İlgili Hukuk ve Değerlendirmeler 
401
4.6.2. Madencilikte İkincil Hukuk 
407
4.6.3. Madencilik ile İlgili Sorunlar ve Özet Örnek Davalar (Örnek Dava–12) 
407
NÜKLEER ENERJİ HUKUKU 
410
4.7. Nükleer Enerji 
410
4.7.1. Nükleer Enerji ile İlgili Hukuk ve Değerlendirmeler 
412
4.7.2. Nükleer Enerji ile İlgili Hukukta İkincil Hukuk 
413
4.7.3. Dünyada ve Türkiye’de Nükleer Kazaların Seviye Sınıflandırma Tablosu 
414
4.7.4. Nükleer Enerji ile İlgili Davaların (Mersin Akkuyu ve Sinop) İncelenmesi 
416
KANAL İSTANBUL (Örnek Dava–15) 
518
4.8. Kanal İstanbul 
518
4.8.1. Tarihimizde Kanal Projeleri ve Kanal İstanbul 
518
4.8.2. Kanal İstanbul Projesi ÇED Raporunun İncelenmesinde Ana Başlıklar 
518
4.8.3. Kanal İstanbul ile İlgili Hukuka Aykırılıklar ve Davanın İncelenmesi 
519
BİLGİ EDİNME HUKUKU 
565
4.9. Bilgi Edinme 
565
4.9.1. Bilgi Edinme ile İlgili Hukuk ve Değerlendirmeler 
565
4.9.2. Bilgi Edinme Hukuku ile İlgili Örnek Dava (Örnek Dava–16) 
566
SON SÖZ 
577
EKLER
EK–1: TESPİT DAVASI DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 
581
EK–2: ÖNLEME VE GİDERİM (TAZMİNAT) DAVASI DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 
582
EK–3: TÜRKİYE'NİN TARAF OLDUĞU ÇEVRE VE EKOLOJİ İLE İLGİLİ ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER 
583
EK–4: ÖRNEK DAVALAR LİSTESİ 
603
Kaynakça 
605
Kavram Dizini 
609