Devletin Genel Kuramı Cilt: 2

Bir soruyla başlamak yerinde olur: Antik Çağ Polisini özgün kılan, aradan binlerce yıl geçmesine karşın bugün bile o'nu pek çok alanda referans kaynağı yapan özellikler nelerdir? Pek çok kişinin hemen ilk ağızda aklına gelen en genel cevap bellidir: "Çünkü Polis, üç yüz yıldır dünyanın egemen uygarlığı kabul edilen Batı Uygarlığının temelini oluşturmaktadır." Bu saptamada büyük ölçüde gerçeklik payı bulunmakla birlikte, Polisi asıl özgün ya da benzersiz kılan özelliğin, o'nun uygarlık tarihinde tam bir "tramplen/sıçrama" tahtası niteliğinde saklı olduğunu söyleyebiliriz. Gerçi, uygarlık Poliste başlamış değildir; uygarlık ve bilim tarihçilerinin, antropologların ve arkeologların araştırmaları Antik Çağ Yunan Polisi'nin özellikle Mısır ve Mezopotamya'daki uygarlıklardan ciddi bir biçimde etkilendiğini göstermektedir. Bu arada uygarlığın niteliksel değişiminde belirgin bir rol oyna-yan alfabenin Fenikelilerden alındığını da unutmamalıyız. Kısaca, insanlık, Antik Çağ Polisi'nden çok önceleri uygarlık alanında azımsanmayacak bir yol almıştı.

Bu genel doğruları saptadıktan sonra felsefede, sanatta, edebiyatta, hukukta, politikada, tıpta, matematik, astronomi ve biyolojide kısaca uygarlık ve bilim tarihinde Polisin neden bir sıçrama tahtası oluşturduğuna değinebiliriz.