SUÇ VE YAPTIRIM HUKUKUNA BAŞLANGIÇ
II. Ceza Hukukunun Amacı
1
§3. CEZA HUKUKUNUN VE SUÇ POLİTİKASININ TEMEL İLKELERİ
6
I. Hukuk Devleti İlkesi
6
B. Kanunilik İlkesinin Sonuçları
9
1. Suç Tespit Eden Ceza Normları Açık Biçimde
Belirlenmelidir: Belirlilik İlkesi
9
2. Örf ve Adet Hukuku Ceza Hukukunda Doğrudan
Doğruya Bir Kaynak Niteliği Taşımaz
10
3. İdarenin Düzenleyici İşlemleriyle Suç ve Ceza
5. Geçmişe Yürüme Yasağı
13
III. Orantılılık İlkesi
14
V. Kanun Önünde Eşitlik İlkesi
15
VII. Ceza Sorumluluğunun Şahsiliği İlkesi
16
§4. HAKSIZLIK OLUŞTURAN DİĞER FİİLLER VE SUÇLAR
17
I. Haksız Fiiller ve Suçlar
18
B. Haksız Fiiller ile Suçların Farkları
18
II. İdari Yaptırımı Gerektiren Fiiller ve Suçlar
20
A. Disiplin Suçları ve Suçlar
20
2. Disiplin Suçları ile Suçlar Arasındaki Farklar
20
3. Disiplin Soruşturması ile Aynı Anda Ceza
Soruşturması/ Kovuşturması Yapılması Durumu
22
B. Kabahatler ve Suçlar
23
2. Suç ve Kabahat Ayrımının Uygulamadaki Önemi ve
§5. CEZA MUHAKEMESİNE KISA BİR BAKIŞ
27
TÜRK CEZA KANUNU’NUN UYGULAMA ALANI
§1. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA
30
I. Geçmişe Yürümezlik İlkesinin Kapsamı
31
II. Failin Lehine Olan Kanunun Tespiti
32
III. Çeşitli Açılardan Lehe Olan Kuralların İncelenmesi
33
A. Geçici veya Süreli Ceza Kanunları Açısından
33
B. Cezanın İnfaz Rejimine İlişkin Kanunlar
34
C. Güvenlik Tedbirleri
35
E. Kovuşturma Şartları
37
F. Zamanaşımına İlişkin Kanunlar
38
G. Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararları
38
H. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararlarındaki Değişiklikler.39
IV. Suçun İşlendiği Zaman
40
A. Problem: Hareket mi, Netice mi Esas Alınacak?
40
B. Problem: Kesintisiz Suçlar
41
C. Problem: Zincirleme Suçlar
41
D. Problem: İhmali Suçlar
42
E. Problem: Teşebbüs Halinde Kalan Suçlar
42
§2. YER BAKIMINDAN UYGULAMA
43
I. Suçun İşlendiği Yer
43
A. Mülkilik (Ülkesellik) Sistemi
48
1. Faile Göre Şahsilik
52
a. Türk Vatandaşlarının Yabancı Ülkelerde İşlediği Suçlar53
b. Türkiye Namına Memuriyet veya Görev Yapanların
2. Mağdura Göre Şahsilik
55
C. Koruma (Savunma) Sistemi
57
D. İkame Yargı Sistemi
57
E. Evrensellik Sistemi (Adalet Prensibi)
59
F. Türkiye’de Yeniden Yargılama Yapılması
61
G. Hak Yoksunluklarının Türkiye’de Geçerli Olması
62
H. Yabancı Ülke Kanununun Göz Önünde Bulundurulması
62
III. Yabancıların İadesi
63
C. Geri Vermenin Mümkün Olmadığı Haller
64
1. Siyasi ve Diğer Nedenlerle Kovuşturma veya Kötü
Muamele Tehlikesi Halinde Geri Verme Yasağı
64
2. Suçun Nitelikleri Sebebiyle Geri Verilmezlik
64
3. İadesi İstenen Kişinin Kişisel Özellikleri Nedeniyle Geri
D. Geri Vermede Özellik İlkesi
65
§3. KİŞİ BAKIMINDAN UYGULAMA
68
II. Yasama Dokunulmazlığı
70
A. Sorumsuzluk (Mutlak Dokunulmazlık)
71
B. Kovuşturma Yasağı (Geçici Dokunulmazlık) (AY 83)
74
III. Uluslararası Yargı Bağışıklığı
78
IV. Yabancı Bazı Asker ve Sivil Kişiler ile Yakınlarının Yargı
II. Haksızlığın ve Kusurluluğun Dışında Kalan Hususlar
82
A. Kovuşturma Şartları
83
b. Şikâyetin Özellikleri
83
2. İzin, Talep ve Karar
87
3. Yabancı Hükümetin Talebi (Şikâyeti)
88
B. Şahsi Cezasızlık Sebepleri/Cezada İndirim Yapılmasını
Gerektiren Şahsi Sebepler–Cezayı Kaldıran Şahsi
III. Suçun Yapısal Unsurları
92
A. Suçun Kanuni Unsuru (Tipiklik)
92
b. Hayal Suç ve Kuruntu Suç
94
bb. Mahsus (Özgü) Suçlar
97
f. Suçun Basit (Temel) Şekli, Basit Suç Tipinden Türeyen
aa. Suçun Basit (Temel) Şekli
98
bb. Türeyen Suçlar (Nitelikli Haller)
99
g. Kanuni Unsur (Tipiklik) ve Hukuka Aykırılık İlişkisi
101
2. Tipikliğin Maddi Unsuru (Fiil)
102
bb. Neler Ceza Hukuku Bakımından Hareket Sayılır? 108
cc. Hareketin Sayısı ve Şekilleri Bakımından Suçlar 115
aaa. Tek Hareketli Suçlar
115
bbb. Çok Hareketli Suçlar
115
ccc. Serbest Hareketli Suçlar
115
ddd. Bağlı Hareketli Suçlar
116
eee. Seçenek Hareketli Suçlar
116
fff. İcrai–İhmali Suçlar
116
aaaa. Genel Açıklamalar
116
cccc. İhmali Suçların Çeşitleri
118
aa. Neticeye Göre Suçların Tasnifi
126
aaa. Neticesi Harekete Bitişik Suç (Sırf
Hareket Suçları) – Neticesi Hareketten
Ayrılabilen Suç Ayrımı
126
bbb. Zarar Suçu–Tehlike Suçu Ayrımı
128
ccc. Kalkışma Suç Tipleri (Teşebbüs Suçları)130
ddd. Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar
130
eee. Ani Suç–Kesintisiz Suç Ayrımı
131
aaaa. Genel Açıklamalar
131
bbbb. Kesintisiz Suç ile Diğer Suçlar
cccc. Suçun Kesintisiz Olmasının
bb. Birden Fazla Neticenin Bir Suç Sayıldığı
c. Nedensellik Bağı (Sebep–Sonuç ilişkisi)
137
aa. Nedensellik Bağı Yoktur
140
bb. Normal Nedensellik
140
cc. Çifte Nedensellik
141
dd. Toplam (Atipik) Nedensellik
143
ee. Sollayan (Öne Geçen) Nedensellik
146
ff. Varsayılan Nedensellik
148
3. Tipikliğin Manevi Unsuru
150
bbb. Kastın Unsurları
158
aaaa. Kastta Bilmek Unsuru
158
bbbb. Kastta İstemek Unsuru
159
ccc. Kastın Aranacağı Zaman
163
ddd. Kastın Çeşitleri
164
aaaa. Özel Kast – Genel kast
164
bbbb. Ani Kast–Tasarlama
164
cccc. Doğrudan Kast–Olası Kast
165
bbb. Taksirin Kasttan Farkı
170
ccc. Taksirin Unsurları
172
aaaa. Taksirin Cezalandırılacağı
bbbb. Dikkat ve Özen Görevinin Yerine
cccc. Neticeye Sebep Olan Fiilin İradi
dddd. Neticenin Öngörülebilir (Tahmin
eeee. Failin Neticeyi İstememiş
ffff. Hareket ile Netice Arasında
Nedensellik Bağının Bulunması . 177
ddd. Taksir ve Teşebbüs
177
eee. Bilinçli–Bilinçsiz Taksir Ayrımı
177
fff. Bilinçli Taksir– Olası Kast Ayrımı
180
ggg. Taksirli Suçlarda Ceza Verilmemesi
c. Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar (Kast–Taksir
d. Objektif Cezalandırılabilme Şartları
192
e. Tipikliğin Unsurlarında Yanılgı
192
B. Hukuka Aykırılık Unsuru
195
2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Ortak Özellikleri
196
3. Hukuka Uygunluk Sebepleri
198
a. TCK 24, 25 ve 26’daki Hukuka Uygunluk Sebepleri
198
aa. Hukuka Uygun Emrin Yerine Getirilmesi
199
bb. Kanun Hükmünü İcra
200
bbb. Silah Kullanma Yetkisi
202
ccc. Şikâyet ve İhbar
204
ddd. Devletin Kumar Oynatması
204
aaa. Meşru Savunmanın Konusu Olabilecek
bbb. Meşru Savunmanın Şartları
208
aaaa. Saldırıya İlişkin Şartlar
209
bbbb. Savunmaya İlişkin Şartlar
213
ccc. Üçüncü Kişi Lehine Meşru Savunma
218
eee. Meşru Savunma Halinde Üçüncü Kişilerin
dd. Hakkın Kullanılması
221
bbb. Spor Faaliyetleri
222
ccc. Bir İş, Meslek, Sanat veya Bilim
aaaa. Ticari ve/veya Sınaî Faaliyette
Bulunma Hakkının İcrası
224
bbbb. Gazetecilik Mesleğinin İcrası
224
aaa. Geçerli Bir Rızanın Şartları
225
bbbb. Rıza Açıklaması
227
ccc. Tıbbi Müdahalelerin Hukuka
b. Ceza Kanunundaki Diğer Hukuka Uygunluk Sebepleri232
aa. Eğitim Hakkının Verdiği Yetkiden Kaynaklanan
Hareketlerin Hukuka Uygunluğu
232
bb. İddia ve Savunma Dokunulmazlığı
233
c. Ceza Kanununda Yer Almayan Hukuka Uygunluk
Sebebi: Yükümlülüklerin Çatışması
234
3. Kusur Yeteneğini Etkileyen Sebepler
239
a. Yaşın Kusur Yeteneğine Etkisi
240
aa. Genel Açıklamalar
240
bb. Fiili İşlediği Zaman 12 Yaşını Bitirmemiş Olan
cc. Fiili İşlediği Zaman 12–15 Yaş Arasında Olan
dd. Fiili İşlediği Zaman 15–18 Yaş Arasında
b. Sağırlık ve Dilsizlik
248
bb. Alkol veya Uyuşturucu Madde Kullananlarda
B. Kusurluluğu Etkileyen Sebepler
256
1. Hukuka Aykırı ve Bağlayıcı Emir
256
b. Emri Yerine Getirmenin Şartları
258
2. Zorunluluk (Iztırar, Mecburiyet, Zaruret) Hali
261
b. Zorunluluk Halinin Kusurluluğu Kaldıran Sebep
c. Özel Zorunluluk Halleri
266
d. Zorunluluk Halinin Şartları
267
aa. Korunmaya İlişkin Şartlar
268
bb. Üçüncü Kişi Lehine Zorunluluk Hali
268
dd. Zorunluluk Hali ile Meşru Savunma Arasındaki
4. Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit
272
b. Haksız Tahrikin Özellikleri
275
c Haksız Tahrikin Şartları
276
bbbb. Suçun Nitelikli Hallerinde
bbb. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya
Azaltan Nedenlerde Yanılma
289
bbbb. Kusurluluğu Etkileyen
bbb. Şahısta Yanılma Halinde
Nitelikli Hallerin Etkisi
295
V. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran Sebeplerde Sınırın Aşılması297
B. Sınırın Aşılması Halleri
298
B. Hedefte Sapmanın Sonuçları
302
C. Çok Neticeli Sapma
304
§2. SUÇUN ÖZEL BELİRİŞ ŞEKİLLERİ
306
1. Suçun Kasten İşlenen Suçlardan Olması
312
2. Elverişli Hareketler
312
3. İcra Hareketlerine Başlanmış Olması
315
b. İcra Hareketleri ile Hazırlık Hareketlerini Birbirinden
4. Suçun Tamamlanmamasının Failin Elinde Olmayan
Engelleyici Sebeplerden Kaynaklanması
320
C. Teşebbüste Ceza Miktarının Belirlenmesi
321
D. Teşebbüs ile İlgili Bazı Meseleler
322
E. Teşebbüse Elverişli Olmayan Suçlar
323
1. Cezalandırmak İçin Kastın Aranmayacağı Suçlar
323
2. Suç Tiplerinin Yapısı Gereği Teşebbüse Elverişsizlik
323
a. Neticesi Harekete Bitişik Suçlar
323
aa. Saf İhmali Suçlar
323
bb. Garantörsel İhmali Suçlar
324
1. Gönüllü Vazgeçmenin Şartları
326
a. Suçun Tamamlanmamış Olması
326
b. Vazgeçmenin Gönüllü Olması
327
2. Failin O Ana Kadar Tamamladığı Diğer Suçtan
H. İşlenemez Suç (Elverişsiz Teşebbüs)
331
II. Suçluların Çokluğu
335
2. İştirakin Şartları
339
a. Birden Fazla Fail Tarafından Yapılan Birden Çok
b. Hareketlerin Nedensellik Değeri Taşıması
342
c. İştirak İradesi (Suça İştirak Kastı)
347
cc. İştirak İradesinin Önemi
348
d. Bir Suçun İcrasına Başlanması
349
e. Suçun Bütün Ortaklar İçin Aynı Olması
350
3. Hukukumuzda İştirak Şekilleri
354
bbb. Azmettirmenin Cezası
364
ccc. Azmettirenin Ortaya Çıkmasını
ddd. Suç İşlemeye Tahrik Suçunda
Azmettirme Nedeniyle Cezalandırılma
4. Nitelikli Hallerin Şeriklere Etkisi
368
5. Kışkırtıcı Ajanın Cezai Sorumluluğu
370
C. Gerçek Failin Tespit Edilememesinin Sonuçları
372
III. Suçların İçtimaı
374
a. Aynı Suçun Birden Fazla İşlenmesi
380
b. Birden Fazla Suçun Bir Tek Suç İşleme Kararıyla
c. Suçun Bir Kişiye Karşı İşlenmesi
381
d. Suçların Değişik Zamanlarda İşlenmiş Olması
381
e. Zincirleme Suçun Kabul Edilemeyeceği Suçlar
382
4. Zincirleme Suç Kabulünün Sonuçları
382
5. Tek Fiille Birden Fazla Kişiye Karşı Aynı Suçun
2. Fikri İçtimaın Unsurları
385
a. Birden Fazla Farklı Suçun Oluşması
385
1. Özel–Genel Norm İlişkisi
391
2. Asli–Yardımcı Norm İlişkisi
392
3. Tüketen–Tüketilen Norm İlişkisi
392
B. Kısa Süreli Hapis Cezasının Adli Para Cezası ve Seçenek
Yaptırımlara Çevrilmesi
399
3. Taksirli Suçlarda Uygulama
402
C. Kısa Süreli Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların İnfazı
404
D. Hapis Cezasının Ertelenmesi
404
a. Mahkûmiyetin Cinsi ve Süresi
406
b. Daha Önceden Mahkûmiyet Bulunmaması
407
aa. Mahkûmiyet Sayılan Haller
407
bb. Mahkûmiyet Sayılmayan Haller
407
c. Mahkemenin Kanaati
408
3. Ertelemenin Şarta Bağlanması
409
5. Ertelemenin Sonucu
410
6. Erteleme Kararının Düşmesi
410
7. Erteleme Kararının Kamu Görevinden Yasaklanmaya
A. Gün Para Cezası Sistemi
411
B. Süre Tanınması, Taksit ve Ödememenin Sonuçları
413
§ 2. GÜVENLİK TEDBİRLERİ
415
I. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma
416
B. Uygulanış Şekli ve Süresi
417
1. Ceza Mahkûmiyetinin Kanuni Sonucu Olan Hak
2. Hâkimin Zorunlu Olarak Hükmetmesiyle Ortaya Çıkan Hak
3. Hâkimin Takdiren Hükmetmesiyle Ortaya Çıkan Hak
B. Müsaderenin Çeşitleri
425
c. Orantılılık Kuralı
426
e. Suça İştirak Eden Kimsenin Payının Müsaderesi
427
b. Davanın Düşmesi Halinde Kazanç Müsaderesi Kararı
III. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri
429
IV. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri
430
V. Suçta Tekerrür ve Özel Tehlikeli Suçlular
431
A. Tekerrür Hükümlerinin Uygulanmasının Şartları
432
1. Bir Ceza Mahkûmiyetinin Bulunması
432
2. Yeni Bir Suçun İşlenmiş Olması
433
B. Tekerrürün Sonuçları
434
1. Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejiminin Uygulanması
434
2. Denetimli Serbestlik Tedbirinin Uygulanması
435
3. Seçimlik Cezada Hapis Cezasına Hükmolunması
435
C. Tekerrür Hükümlerinin Uygulanmayacağı Suçlar
436
VI. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri
437
VII. Alkol veya Uyuşturucu Bağımlısı Kişiler Hakkında Güvenlik
VIII. Yabancıların Sınır Dışı Edilmesi
438
§3. CEZALARIN BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ
439
I. Cezaların Hesaplanması
439
B. Cezanın Somut Olarak Tayini
440
1. Ceza Çeşidinin Seçilmesi
441
2. Ceza Miktarının Hesaplanması
441
b. Mükerrer Değerlendirme Yasağı
442
c. Cezaların Ölçü Birimi
442
d. Yukarı ve Aşağı Sınırların Aşılmaması
442
3. Ceza Miktarının Hesaplanmasında Sıra
443
II. Takdiri İndirim Nedenleri
444
B. Adli Para Cezalarında, Adli Kontrolde ve Diğer Özel
IV. Cezaların İçtimaı
447
§ 4. DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER
448
B. Özel Af (TCK 65/2,3)
451
III. Belirli Bir Sürenin Geçmesi
452
2. Zamanaşımı Sürelerinde Esas Alınacak Ceza
455
3. Zamanaşımının Başlangıcı
455
a. Tamamlanmış Suçlarda
455
b. Teşebbüs Derecesinde Kalan Suçlarda
455
c. Kesintisiz ve Zincirleme Suçlarda
456
d. Zamanaşımının Başlangıcında Esas Alınacak Gün
456
4. Dava Zamanaşımı Süreleri
456
5. Dava Zamanaşımının Engelleri
456
a. Dava Zamanaşımının Durması
457
bb. Durmanın Etkileri
457
b. Dava Zamanaşımının Kesilmesi
457
aa. Kesilme Sebepleri
458
bb. Kesilmenin Sonuçları
458
6. Dava Zamanaşımının Sonuçları
459
4. Ceza Zamanaşımı Engelleri
461
5. Ceza Zamanaşımının Sonuçları
462
C. Kabahatlerde Zamanaşımı
463
IV. Şikâyetten Vazgeçme
463
§ 5. KOŞULLU SALIVERİLME
466
A. Cezanın Bir Kısmının İnfaz Edilmiş Olması
467
B. Hükümlünün Kurumda İyi Hal Göstermesi
468
C. Kararın Geri Alınması
469
§ 6. ADLİ SİCİL KAYDININ SİLİNMESİ
470
§ 7. YASAKLANMIŞ HAKLARIN GERİ VERİLMESİ
472
2008 KASIM İDARİ YARGI SINAVI CEZA HUKUKU SORULARI
489
HÂKİMLİK, KPSS VE DİĞER MESLEK SINAVLARINDA ÇIKAN
CEZA HUKUKU GENEL HÜKÜMLER SORULARI
493