TARİHİ PERSPEKTİFTE AVRUPA
1.2. AVRUPA’NIN KISA TARİHİ ve BİRLEŞİK AVRUPA DÜŞÜNCESİ
29
1.2.1. Orta Çağ’da Avrupa ve Avrupalılık
32
1.2.2. İstanbul’un Fethi ve Yeniçağ’da Avrupa
38
1.2.3. Aydınlanma Çağı ve Aydınlanma Felsefesi
44
1.3. YAKIN ÇAĞ VE SANAYİ DEVRİMİ
50
1.3.1. Sanayi Devriminin İdeolojileri
50
1.3.2. Sanayi Devrimi ve Avrupa Bütünleşme Hareketleri
55
1.4. BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI
58
2.1. II. DÜNYA SAVAŞI’NDAN SONRA AVRUPA
61
2.1.1. Yalta ve Potsdam Konferansları
61
2.1.3. Truman Doktrini ve Marshall Planı
65
2.1.4. Schuman Deklarasyonu 9 Mayıs 1950
66
3.1. AVRUPA KÖMÜR ÇELİK TOPLULUĞU
71
3.1.1. Roma Antlaşması
73
3.1.1.2. Topluluğun Temelleri
77
3.1.1.2.1. Malların Serbest Dolaşımı
77
3.1.1.2.3. Kişilerin Hizmetlerin ve Sermayenin Serbest Dolaşımı
81
3.1.1.2.4. Taşımacılık
83
3.1.1.3. Topluluğun Politikası
83
3.1.1.3.1. Ortak Kurallar
83
3.1.1.3.1.1. Rekabet Kuralları
83
3.1.1.3.1.2. Vergi Hükümleri
87
3.1.1.3.1.3. Mevzuatın Yakınlaştırılması
87
3.1.1.3.2. Ekonomi Politikası
87
3.1.1.3.3. Sosyal Politika
89
3.1.1.3.4. Araştırma ve Teknolojik Gelişme
92
3.1.1.4. Topluluğun Kurumları
94
3.1.1.5. Genel ve Nihai Hükümler
95
3.2. AVRUPA EKONOMİK TOPLULUĞU
96
3.3. AVRUPA ATOM ENERJİSİ TOPLULUĞU (AVRUPA ATOM AJANSI)
98
3.4. TOPLULUKLARIN BİRLEŞMESİ–FÜZYON ANTLAŞMASI
99
3.5. AVRUPA SERBEST TİCARET BÖLGESİ
99
AVRUPA BİRLİĞİ’NİN İŞLEYİŞ MEKANİZMASI
4.1. BEYAZ KİTAP “DELORS RAPORU” – İÇ PAZARIN TAMAMLANMASI
102
4.1.1. Fiziki Engellerin Kaldırılması
103
4.1.2. Teknik Engellerin Kaldırılması
104
4.1.3. Mâli Engellerin Kaldırılması
104
4.2. AVRUPA TEK SENEDİ
105
4.3. MAASTRICHT ANTLAŞMASI
106
4.3.1. Bütünleşme Yöntemi
106
4.3.2. Birliğin Yapısı
107
4.3.3. Maastricht Antlaşması Hükümleri
109
4.3.3.1. Ortak Hükümler ve Birliğin Genel İşleyişi
109
4.3.3.2. Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası
113
4.3.4. Maastricht Kriterleri
115
4.4. KOPENHAG KRİTERLERİ – KOPENHAG ZİRVESİ
116
4.4.1. Siyasi Kriterler
117
4.4.1.1. İstikrarlı Bir Demokratik Sistem
117
4.4.1.2. İnsan Haklarına Saygı
117
4.4.1.3. Hukukun Üstünlüğü
118
4.4.1.4. Azınlık Haklarına Saygı
119
4.4.1.5. Bölgesel Konular
119
4.4.2. Ekonomik Kriterler
119
4.4.2.1. İşleyen Bir Piyasa Ekonomisinin Varlığı
119
4.4.2.2. Rekabet Baskısı ve Piyasa Güçleri ile Baş Edebilme Kapasitesi
121
4.4.3. Müktesebat Kriteri
122
4.5. AMSTERDAM VE NICE ANTLAŞMALARI
123
4.6. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN İŞLEYİŞİ HAKKINDAKİ ANTLAŞMA – LİZBON ANTLAŞMASI – LİZBON KRİTERLERİ
123
4.6.1. Birliğin Yetki Alanları
124
4.6.2. Birliğin Hedefleri – Genel Uygulama Hükümleri
128
4.6.3. Ayrımcılık Yapmama ve Birlik Vatandaşlığı
128
4.4.4.1. Malların Serbest Dolaşımı Madde 28 – 29
130
4.6.4.2. Kişilerin, Hizmetlerin ve Sermayenin Serbest Dolaşımı
131
4.6.5. Özgürlük Güvenlik ve Adalet
133
4.6.6. Rekabet Vergilendirme ve Mevzuatların Yakınlaştırılması
134
4.6.7. Ekonomi ve Para Politikaları
137
4.8. AVRUPA BİRLİĞİNİN SOSYAL POLİTİKALARI
138
4.9.1. Yazılı Kaynaklar
145
4.9.1.2. Uluslararası Antlaşmalar
146
4.9.2. Yazılı Olmayan Kaynaklar
147
BİRLİĞE YENİ ÜYE KABULÜ VE BİRLİĞİN GENİŞLEMESİ
5.1. BİRLİĞE YENİ ÜYE KABUL ŞARTLARI
150
5.1.1. Maastricht Kriterleri
150
5.1.2. Kopenhag Kriterleri
150
5.2. KOŞULSALLIKLAR VE HAZMETME KAPASİTESİ
151
5.3. GENİŞLEME SÜRECİ
153
6.1. KÜLTÜR VE KİMLİK KAVRAMI
155
6.1.1. Avrupa Birliği Vatandaşlığı
157
6.1.1.1. Kültürel Özcü Yaklaşım
158
6.1.1.2. Konstrüktivizm
159
6.2. AVRUPA MERKEZCİ TARİH ANLAYIŞI
160
6.3. TARİHSEL PERSPEKTİFTE AVRUPALI KİMLİĞİ
161
6.4. II. DÜNYA SAVAŞI SONRASI DÖNEM
166
6.4.1. Üye Ülkeler Açısından Birlik
167
6.4.2. Dünya Açısından Birlik
168
6.4.3. Birleşik Avrupa Düşüncesi
168
6.5. AVRUPALININ AVRUPALILIK ALGISI
171
6.5.1. Avrupalı Kimliğini Oluşturan Dinamikler
174
6.5.2. Avrupalı Kimliğinin Oluşmasına Karşıt Dinamikler
175
AVRUPA BİRLİĞİ’NİN KURUMLARI
7.1. AVRUPA BİRLİĞİ ZİRVESİ
181
7.2. AVRUPA PARLAMENTOSU
182
7.3. AVRUPA BİRLİĞİ KONSEYİ
184
7.4. AVRUPA BİRLİĞİ KOMİSYONU
186
7.5. AVRUPA BİRLİĞİ ADALET DİVANI
187
7.4.3. Özel Mahkemeler
190
7.6. AVRUPA MERKEZ BANKASI
190
7.7. AVRUPA SAYIŞTAYI
192
7.8. AVRUPA EKONOMİK VE SOSYAL KOMİTESİ
193
7.9. BÖLGELER KOMİTESİ
194
7.10. AVRUPA OMBUDSMANI
194
7.11. AVRUPA YATIRIM BANKASI
195
8.1. PARASAL BİRLİK SÜRECİ
198
8.2. EKONOMİK VE PARASAL BİRLİĞİN ETKİLERİ
203
8.3. PARASAL BİRLİK VE ÜLKE BAĞIMSIZLIĞI
205
E.8.1. OPTİMAL PARA ALANI TEORİSİ
206
E.8.1.1. Parasal Birlik (Optimum Para Alanı)
207
E.8.1.1.1. Parasal Birlikten Kaynaklanan Maliyetler
211
E.8.1.1.2. Parasal Birliğin Yarattığı Kazançlar
212
AVRUPA BİRLİĞİ’NİN GENEL OLARAK
9.1. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN VAR OLMA NEDENLERİ
215
9.1.1. Katılımcı Demokrasi
217
9.1.2. Dayanışma Politikaları
218
9.1.3. Sürdürülebilir Büyüme
218
9.1.4. Birlik Bütçesi
219
9.1.5. Ekonomik ve Parasal Birlik
219
9.1.6. Avrupa Vatandaşlığı
220
9.2. BİRLİĞİN ÖNYARGILI POLİTİKALARI
221
TÜRKİYE – AVRUPA İLİŞKİLERİ
10.1. ORTA ASYA STEPLERİNDEN ANADOLU BOZKIRLARINA
224
10.1.1. Osmanlı İmparatorluğu
225
10.1.1.1. Osmanlı İmparatorluğu’nun Yönetişim Yapısı
225
10.1.1.2. Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik Yapısı
227
10.1.1.2.1. Müdahaleci Ekonomik Sistem
228
10.1.1.2.2. Ekonominin Bağımlı Hale Gelmesi
232
10.1.1.2.3. Osmanlı Ekonomisi’nin Çöküş Nedenleri
237
10.1.2. Osmanlı – Batı İlişkileri
240
10.1.3. Batılılaşma Meselesi
243
10.2. GENÇ TÜRKİYE CUMHURİYETİ
246
10.2.1. I. Dünya Savaşı ve Sonrası – İzmir İktisat Kongresi
247
10.2.2. Genç Türkiye Cumhuriyeti ve Türk Ekonomisi
250
10.2.3. II. Dünya Savaşı
252
10.2.4. Truman Doktrini ve Marshall Yardımları
254
10.2.4.1. NATO Üyeliği
256
10.2.4.2. Marshall Yardımları
258
TÜRKİYE – AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİ –
RESMİ BAŞVURUDAN ADAYLIK SÜRECİNE
11.1.1. Modernleşmek ve Batılılaşmak
262
11.1.2. Komünizm Tehdidinden Korunmak
262
11.1.3. Siyasi ve Demokratik İstikrar Kazanmak
263
11.1.4. Siyasi Nüfuz Alanını Korumak
263
11.1.5. Ekonomik Kaynak Elde Etmek
264
11.1.6. İşleyen Piyasa Ekonomisi Kurmak
264
11.1.7. İç Politikada Oy Potansiyelini Arttırmak
264
11.2. AVRUPA EKONOMİK TOPLULUĞU’NA BAŞVURU –
11.3. ANKARA ANTLAŞMASI
269
11.3.1. Ankara Antlaşması’nın Genel Özellikleri
270
11.3.2. Ortaklığın Dönemleri
271
11.3.3. Ortaklık İlişkisi
272
11.3.4. Ankara Antlaşması–Hükümler ve İçerik
273
11.4. KATMA PROTOKOLE DOĞRU
276
11.4.1. Katma Protokol
278
11.5. LİBARALLEŞME SÜRECİ
280
11.5.1. 24 Ocak 1980 Kararları ve Askeri İhtilal
281
11.5.1.1. 24 Ocak 1980 Kararları’nın Ekonomik Yönü
282
11.5.1.2. 24 Ocak 1980 Kararları’nın Siyasi Yönü ve İhtilal
283
11.6. ÜYELİK BAŞVURUSU
284
11.6.1. Üyelik Başvurusunun Nedenleri
285
11.6.1.1. Ekonomik Nedenler
285
11.6.1.2. Siyasi Nedenler
286
11.6.1.3. Hukuki Nedenler
286
11.6.2. Başvuru Süreci
287
11.6.2.2. Başvuru Mektubu ve Topluluğun Cevabi Görüşü
289
11.7. GÜMRÜK BİRLİĞİ SÜRECİ
292
11.7.1. Lizbon ve Kopenhag Zirveleri
293
11.7.2. Genel Olarak Gümrük Birliği
294
11.7.3. I/95 Sayılı Ortaklık Konseyi Kararı
298
11.7.3.1. Malların Serbest Dolaşımı ve Ticaret Politikası (KISIM I)
299
11.7.3.2. Tarım Ürünleri (KISIM II)
300
11.7.3.3. Gümrük Hükümleri (KISIM III)
301
11.7.3.4. Yasaların Yakınlaştırılması (KISIM IV)
301
11.7.3.5. Kurumsal Hükümler (KISIM V)
305
11.8. KARDAK KRİZİ VE LÜKSEMBURG ZİRVESİ
307
TÜRKİYE – AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİ
12.1. HELSİNKİ ZİRVESİ
311
12.2. KATILIM ORTAKLIĞI BELGESİ VE ULUSAL PROGRAM
314
12.2.1. Türk Ekonomisi’nin En Büyük Krizi
316
12.2.2. Katılım Ortaklığı Belgesi
318
12.2.3. Ulusal Program
321
12.2.3.1. Siyasi Kriterler
322
12.2.3.2. Ekonomik Kriterler
323
12.2.3.3. Üyelik Yükümlülüklerini Üstlenebilme Kapasitesi
326
12.2.2.3.1. Serbest Dolaşım
326
12.2.3.3.2. Ortak Politika Uygulamaları
327
12.3. MÜZAKERE “UYUM” SÜRECİ
328
12.3.1. Müzakere Sürecine Başlangıç ve Değişen Siyasi Dengeler
329
12.3.2. Müzakere Çerçeve Belgesi
332
12.3.2.1. Müzakerelere İlişkin İlkeler
333
12.3.2.2. Müzakere Usulleri
334
12.3.2.3. Müzakere Başlıkları
334
12.3.2.4. Müzakerelerin Çerçevesi
335
12.3. MÜZAKERE AŞAMALARI
336
12.3.1. Tarama Süreci
337
TÜRKİYE – AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİ’NİN
13.1. AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE ARASINDAKİ TEMEL SORUNLAR
342
13.1.1. 2001 Sonrası Dönem
346
13.1.2. Üyelik Açsından Kısa ve Uzun Dönem Kavramı
349
13.1.3. Avrupa Birliği’nde Eksen Kayması – Batı’nın Korkuları
352
13.2. KAMUOYUNDA AVRUPA BİRLİĞİ ALGISI
352
13.3. KAZAN KAZAN ANLAYIŞI KAPSAMINDA İLİŞKİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
355
13.3.1. Üyelik Durumunda Beklenen Nicel Değişiklikler
355
13.3.2. Üyelik Durumunda Beklenen Nitel Değişiklikler
356
13.3.3. Üyeliğin Türkiye’ye Muhtemel Etkileri
361
13.3.3.1. Avrupa Birliği Yolunda Yapılan Temel Düzenlemeler
362
13.3.1.1.1. Ekonomik Alan
363
13.3.1.1.2. Hukuki Alan
365
13.3.1.1.3. Siyasi Alan
365
13.3.1.1.4. Sosyal Alan
366
14.1. BREXIT’İN HUKUKİ YÖNÜ
370
14.2. BREXIT’İN SİYASİ YÖNÜ
372
14.3. BREXIT’İN EKONOMİK YÖNÜ
374