KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI VE
İMHASINA İLİŞKİN GENEL AÇIKLAMALAR
I. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASINININ HUKUKÎ GELİŞİM SÜRECİ
25
A. Kişisel Verilerin Korunmasına İkişkin Düzenlemeler
25
1. Avrupa Birliği Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması Düzenlemeleri
26
2. Türk Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması Düzenlemeleri
29
b. 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu
30
c. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu
30
d. Diğer Yasal Düzenlemeler
31
e. Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Yönetmelikler
31
B. Kişisel Verilerin İşlenmesine İlişkin Genel Açıklamalar
32
1. Kişisel Verilerin İşlenmesine İlişkin Genel İlkeler
32
2. Veri İşleme Şartları
34
b. Diğer Veri İşleme Şartları (Açık Rıza Aranmayan Haller)
36
3. Özel Nitelikli Kişisel Veriler ve İşlenmesine İlişkin Genel Esaslar
37
4. Kişisel Verilerin Aktarılması
38
5. Veri Sorumlusunun Yükümlülükleri
39
a. Aydınlatma Yükümlülüğü
39
b. İlgili Kişinin Başvurusuna Cevap Verme Yükümlülüğü
40
c. Veri Sorumluları Siciline Kayıt Yükümlü“üğü
41
d. Kişisel Verilerin Güvenliğine İlişkin Tedbirler Alma Yükümlülüğü
42
e. Veri Saklama ve İmha Politikası Hazırlama Yükümlülüğü
43
f. Kurul Kararlarını Yerine Getirme Yükümlülüğü
43
6. İstisnalar – Kanun’un Uygulanmayacağı Haller
43
7. Kişisel Verileri Koruma Kurumu
45
II. KİŞİSEL VERİLERİN İMHASI
46
b. Kişisel Verilerin Silinmesi Yöntemleri
54
a. Kavram Olarak Yok Edilme
55
b. Kişisel Verilerin Yok Edilmesi Yöntemleri
57
3. Anonim Hale Getirme
59
a. Kavram Olarak Anonimleştirme
59
b. Anonimleştirme Teknikleri
60
5. İmha Yöntemleri Hakkında Değerlendirme
63
B. Kişisel Verilerin İşlenmesine Hakim Olan İlkeler Işığında İmha
64
1. Hukuka ve Dürüstlük Kurallarına Uygun Olma İlkesine Göre İmha
64
2. Doğru ve Gerektiğinde Güncel Olma İlkesine Göre İmha
66
3. Belirli, Açık ve Meşru Amaçlar İçin İşlenme İlkesine Göre İmha
68
4. İşlendikleri Amaçla Bağlantılı, Sınırlı ve Ölçülü Olma İlkesine Göre İmha
72
C. Verinin Muhafaza Süresi ve İmha
74
1. Yasal Saklama Süresinin Varlığı Halinde İmha
75
2. Yasal Saklama Süresi Bulunmayan Kişisel Verilerin İmhası
79
D. Kişisel Verilerin İmha Sebepleri
83
1. Açık Rızanın Geri Alınması
84
a. Zorunlu Olarak Açık Rıza ile İşlenen Kişisel Verinin İmhası
84
b. Açık Rızanın Geri Alınmasında İmha Yükümlülüğünün Başlama Süresi
87
c. Diğer Veri İşleme Şartlarının Varlığına Rağmen Açık Rıza Alınmış Olması Halinde Rızanın Geri Alınması ve İmha
88
2. İlgili Kişinin Talebi Üzerine İmha
91
3. Kanunlarda Açıkça Öngörülmeye Dayalı Olarak İşlenen Kişisel Verilerin İmhası
98
4. Fiili İmkânsızlık Nedeniyle Açık Rıza Alınmadan İşlenen Kişisel Verilerin İmhası
99
5. Sözleşmeyle İlgili Olarak İşlenen Verinin İmhası
100
6. Veri Sorumlusunun Hukuki Yükümlülüğünü Yerine Getirebilmesi İçin İşlenen Verinin İmhası
101
7. Bir Hakkın Tesisi, Kullanılması veya Korunması İçin İşlenen Verinin İmhası
103
8. Veri Sorumlusunun Meşru Menfaatleri İçin İşlenen Verinin İmhası
105
9. Alenileştirilmiş Kişisel Verilerin İmhası
107
E. Kişisel Veri Saklama ve İmha Politikası
111
1. Kişisel Veri Envanteri
112
2. Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi (VERBİS)
112
3. Kişisel Veri Saklama ve İmha Politikası İçeriği
115
4. Muhafaza Etme/Saklama
117
5. Veri Güvenliği Bağlamında Saklama ve İmha
118
7. Üçüncü Kişilere Bildirim
124
8. Kişisel Verileri İşleme ve Koruma Politikası ve Uygulama Yönergesi
125
F. Sıkça İşlenen Kişisel Verilere İlişkin İmha Sürelerine ve Süreçlerine İlişkin Değerlendirmeler
127
1. Bilişim ve İletişim Hukuku Kapsamında İşlenen Veriler
127
2. İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kapsamında İşlenen Kişisel Veriler
130
3. Ticarî İlişkiler Çerçevesinde İşlenen Veriler
133
4. Mali Hukuk Alanında İşlenen Veriler
136
5. Kamu Hukuku/İdare Hukuku Alanında İşlenen Veriler
137
6. Adalet Hizmetleri Çerçevesinde İşlenen Veriler
138
7. Meslek Kuruluşları ve İşçi–İşveren Kuruluşlarında İşlenen Veriler
141
8. Eğitim–Öğretim Hizmetleri Çerçevesinde İşlenen Veriler
142
G. İstisna Halleri ve İmha
144
1. Tam İstisna Halleri
145
2. Kısmi İstisna Halleri
147
III. KİŞİSEL VERİLERİN İMHA EDİLMEMESİNİN SONUÇLARI
157
A. Düzeltme Veya Silinme/Yok Edilme Talebinin Yerine Getirilmemesi
157
1. Kurula Şikâyet Başvurusu Yapılabilir
157
a. Eylem Kabahat Olarak Değerlendirilip İdari Para Cezasına Konu Olabilir
160
b. Eylem Suç Olarak Değerlendirilip Ceza Soruşturmasına Konu Olabilir
161
2. Uğranılan Zararların Tazmini ve Haksız Kazancın İadesine Başvurulabilir
163
B. Talep Olmaksızın İşlenme Amacı Ortadan Kalkan Kişisel Verinin İmha Edilmemesi
165
C. Özellik Taşıyan Bazı Verilerin İmhası
166
1. Yabancılık Unsuru Taşıyan Kişisel Verilerin İmhası
166
2. 6698 Sayılı Kanundan Önce İşlenen Verilerin İmhası
168
3. Kişisel Verilerin Aktarılması Durumunda İmha Yükümlülüğü
170
4. Holding Şirket ve Şirketler Topluluğunda Kişisel Verilerin İmhası
175
a. Holding Şirket ve Şirketler Topluluğu Yapılarına Genel Bir Bakış
176
b. Holding Şirket ve Şirketler Topluluğunda Kişisel Verilerin İşlenmesi
177
c. Holding Şirket ve Şirketler Topluluğunda Kişisel Verilerin Aktarımı
178
bb. Yurt Dışı Aktarım ve Bağlayıcı Şirket Kuralları
179
d. Saklama ve İmha Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesinde Dikkat Edilecek Hususlar
181
5. Ticari Elektronik İletilerde Saklama ve İmha Yükümlülüğü
183
a. Hukukumuzda Ticari Elektronik İletilere Genel Bir Bakış
184
b. Ticari Elektronik İleti Gönderiminde Saklama ve İmha
186
6. Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İmhası
186
7. Bulut Bilişim, Blok Zincir Modelinde ve Veri Depolarında İmha
189
b. Bulut Bilişimde İmha
192
c. Blok Zincir Modelinde İşlenen Kişisel Verilerin İmhası
195
d. Kişisel Veri Depoları ve Veri Pazarlarında İmha
200
IV. ULUSAL ÜSTÜ HUKUKTA KİŞİSEL VERİLERİN İMHASI
201
A. Avrupa Birliği Hukukunda İmha
201
1. 95/46/EC sayı ve 24 Ekim 1995 tarihli Direktif’te İmha
201
a. GDPR’da İmhaya İlişkin Tanımlar ve Kavramlar
203
b. GDPR’da İmha İlkeleri
205
c. Kişisel Verilerin Silinmesini Talep Hakkı
205
e. GDPR’da Silme (Unutulma)
206
g. GDPR’da Kısıtlama Kişisel Verilerin İşlenmesine İtiraz
212
h. GDPR’da Takma Ad Kullanma
213
3. Kişisel Verilerin İmha Edilmemesinde Uygulanacak Müeyyideler
215
a. Denetim Makamlarının İmhaya İlişkin Talimat ve Kararları
215
b. Tazminat Hakları ve Sorumluluk
216
c. İdari Para Cezaları
217
d. Kişisel Verilerin İmhası Kapsamındaki Suçlar
220
4. Unutulma Hakkı (Right to be Frogetten)
222
b. Unutulma Hakkının Unsurları
235
c. Uygulamada Unutulma Hakkı
237
B. AİHS ve AİHM Kararları Işığında Kişisel Verilerin İmhası
240
1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 8. Maddesinin Değerlendirilmesi
240
2. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 8. Maddesinin Uygulama Alanı
242
3. AİHM’in Kişisel Verilerin İhlaline Yönelik Kararlarının Değerlendirmesi
243
İDÂRE HUKÛKU AÇISINDAN KİŞİSEL VERİLERİN
II. TEMEL KAVRAMLAR VE İLKELER
255
A. Kavram Kargaşası ve İmha Kavramı
255
B. Kişisel Verilerin İmhasını İsteme Hakkı
257
C. Kişisel Verilerin İmha Sebepleri
261
D. İmha Yönteminin Belirlenmesi
270
III. KAMU KESİMİNDE İŞLENMİŞ VERİLERİN İMHASI
271
A. Devlet Memurları Özlük Dosyasındaki Verilerin İmhası
271
1. Özlük Dosyasında Yer Alan Kişisel Veriler
271
2. Özlük Dosyasındaki Verilerin İmhası
273
B. Sağlık Verilerinin İmhası
278
1. Ülkemizde İşlenen Sağlık Verileri
278
2. İşlenen Sağlık Verilerinin İmhası
280
1. İstihbarî Bilgilerin İşlenmesi
281
2. Güvenlik Soruşturmaları
282
3. Suç İşlenmesinin Önlenmesi Amacıyla İşlenen Verilerin İmhası
292
D. Adlî Sicil ve Arşiv Kayıtlarının İmhası
293
1. Adlî Sicile Kaydedilen Veriler
293
2. Adli Sicildeki Verilerin İmhası
293
III. KİŞİSEL VERİLERİN İMHASINDA İDÂRÎ DENETİM
298
A. Veriyi İşleyen İdâreye Başvuru
299
B. Kişisel Verileri Koruma Kuruluna Başvuru
303
IV. KİŞİSEL VERİLERİN İMHASINDA YARGISAL DENETİM
305
A. Kişisel Verilerin İmhasında İptal Dâvâları
309
1. Veri Sorumlusu İdârelerin İşlemlerinin Yargısal Denetimi
310
a. Düzenleyici İşlemlerin Yargısal Denetimi
310
b. Bireysel İşlemlerin Yargısal Denetimi
315
2. Kişisel Verileri Koruma Kurumunun İşlemlerinin Yargısal Denetimi
325
a. Düzenleyici İşlemlerin Yargısal Denetimi
325
b. Bireysel (Birel) İşlemlerin Yargısal Denetimi
334
3. İdârî Yaptırım Kararlarının Yargısal Denetimi
338
a. Genel Olarak İdârî Yaptırım Kavramı
338
b. 6698 Sayılı Kânunda Öngörülen İdârî Yaptırımlar
340
aa. Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlâli
341
bb. Veri Güvenliğine İlişkin Yükümlülüklerin İhlâli
341
cc. Kurul Kararlarını Yerine Getirmeme Fiili
341
dd. Sicile Kayıt ve Bildirim Yükümlülüğüne Uymama Fiili
343
c. İdârî Yaptırımların Yargısal Denetimi
343
B. Kişisel Verilerin İmhasında Tam Yargı Dâvâları
349
1. Tam Yargı Dâvâsının Tanımı ve Hukûkî Niteliği
349
2. Tam Yargı Dâvâsının Konuları
351
a. İdârî İşlemlerden Doğan Tam Yargı Dâvâları
351
b. İdârî Eylemlerden Doğan Tam Yargı Dâvâları
353
c. İdârî Sözleşmelerden Doğan Tam Yargı Dâvâları
355
3. Kişisel Verilerle İlgili Tam Yargı Dâvâları
356
4. İdârenin Sorumluluğuna İlişkin Genel Kurallar
358
a. İdârenin Kusura Dayalı Sorumluluğu
359
b. İdârenin Kusursuz Sorumluluğu
361
5. Kişisel Verilerin Korunmasında İdârenin Sorumluluğu
363
a. Kusura Dayalı Sorumluluk
363
b. Kusursuz Sorumluluk
373
V. DİSİPLİN SORUMLULUĞU
375
A. Genel Olarak Disiplin Kavramı
375
B. Kişisel Verilerin Korunmasında Disiplin Sorumluluğu
376
C. Oluşabilecek Disiplin Suçları
377
CEZA HUKUKU AÇISINDAN KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI VE VERİLERİN İMHA EDİLMEMESİNİN SONUÇLARI
I. KİŞİSEL VERİLERİN CEZA HUKUKU YOLUYLA KORUNMASI
381
B. TCK’da Kişisel Verilerin Korunması Amacıyla İhdas Edilen Suçlar ve Ortak Özellikleri
384
C. 6698 Sayılı Kanunda Kişisel Verilerin Korunması Amacıyla İhdas Edilen Suçlar
386
II. TCK’DA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASINA YÖNELİK DİĞER SUÇLAR
387
A. Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçu
387
3. Suçun Nitelikli Halleri
395
4. Suçun Özel Görünüş Şekilleri
399
5. Örnek Olaylarla Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçu
401
B. Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu
403
3. Suçun Nitelikli Hali
407
4. Suçun Özel Görünüş Şekilleri
407
III. KİŞİSEL VERİLERİ YOK ETMEME SUÇU
409
A. Suç Tipine İlişkin Genel Açıklamalar
409
B. Korunan Hukuki Değer
413
3. Hukuka Aykırılık Unsuru
423
D. Suçun Nitelikli Halleri
423
E. Suçun Özel Görünüş Halleri
424
F. Soruşturma ve Kovuşturma Usulü
425
Yararlanılan Kaynaklar
427