Dokuzuncu Baskıya Önsöz
7
1.3. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
51
2.1. BİLİŞİM: KAVRAMI VE GELİŞİMİ
55
2.2. BİLİŞİM ARİTMETİĞİ
73
2.3. BİLİŞİM HUKUKUNUN KAPSAMI
77
2.3.1. Bilişim Suçları
85
2.4. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
86
TÜRK CEZA KANUNU’NDA BİLİŞİM SUÇLARININ
3.1. BİLİŞİM SUÇLARI TANIMI, KAPSAMI
91
3.2. TÜRK CEZA KANUNUNDA BİLİŞİM SUÇLARI
94
3.3. TCK’DE BİLİŞİM SUÇLARININ YARGITAY KARARLARI İLE BİRLİKTE DEĞERLENDİRİLMESİ
100
3.4. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
101
CEZA MUHAKEMESİ KANUNU’NDA
BİLİŞİM SUÇLARI VE ADLİ BİLİŞİM
4.1. CEZA YARGILAMASINDA BİLİŞİM HUKUKU VE SUÇLARI
105
4.2.1. Adli Bilişim Tanımı Kapsamı Dijital ve Analog Veri
116
4.2.2. Adli Bilişimin Süreçleri
121
4.2.3. Adli Bilişimde Standartlaşma Faaliyetleri
123
4.2.3.1. Küresel Alanda Adli Bilişimde Dijital Kanıt Sağlamaya Yönelik Standartlar
123
4.2.3.1.1. Bilgisayar Kanıtı Hakkında Uluslararası Organizasyon (International Organization on Computer Evidence, IOCE)
123
4.2.3.1.2. Dijital Delil (Hakkında) Bilimsel Çalışma Grubu (The Scientific Working Group on Digital Evidence, SWGDE)
124
4.2.3.1.3. Baş Polis Memurları Birliği (Associaton of Chief Police Officers Guide, Good Practice Guide for Computer–Based Electronic Evidence)
125
4.2.3.1.4. İngiliz Standartları Enstitüsü BS 10008 Elektronik Bilgi Yönetimi (BS 10008: Electronic Information Management)
126
4.2.3.1.5. Avustralya Standartları (Standards Australia)
127
4.2.3.1.6. Federal Bilgi Teknolojileri Güvenliği Kurumu (Bundesamt für Sicherheit in der Informationstechnik, BSI)
127
4.2.3.1.7. ISO 27037 Standardı ve İlgili Standartlar
129
4.2.3.1.8. ISO 27042 Standardı ve ISO 27050 Standardı
130
4.2.3.2. Türkiye’de Adli Bilişime Yönelik Standard Faaliyetleri
131
4.2.4. Türkiye’de Adli Bilişim Süreçlerini İçeren Hukuksal Yapı ve Düzenlemeler
132
4.2.5. Elektronik Kanıtların Hukukumuzda Geçerliliği
137
4.2.6. Adli Bilişimde Uygulama Sorunları
140
4.2.7. Adli Bilişimin Kullanım Alanları ve Standart Oluşturulmasında Aranan Özellikler
142
4.2.8. Bankacılık ve Finansal Sistemde Dijitalleşme ve Dijitalleştirme Adli Bilişimin Kullanımı ve Riskler
144
4.3. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
153
FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU’NDA
ELEKTRONİK ESER VE RİSKLER, DİJİTAL HAKLAR YÖNETİMİ
5.1. FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU’NDA ESERLER VE BİLİŞİM ORTAMLARINDA RİSKLER
159
5.1.1. Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda Eser ve Eser Çeşitleri ile Manevi ve Mali Haklar
161
5.1.2. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda Elektronik Eserler ve Hukuka Aykırı Fiiller
166
5.2. DİJİTAL HAKLAR YÖNETİMİ
173
5.2.1. Dijital Haklar Yönetimi ve Haklar Yönetimi Bilgilerinin Tanımlanması ve Elektronik Eser
174
5.3. DİJİTAL YAYIN VE SINIR ÖTESİ KULLANIMLARA YÖNELİK TELİF HAKKI VE BAĞLANTILI HAKLARDA GELİŞMELER
178
5.4. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
180
ELEKTRONİK İMZA VE ELEKTRONİK İMZA KANUNU KAPSAMINDA RİSKLER
6.1. ELEKTRONİK İMZA VE ELEKTRONİK İMZA KANUNU ÇERÇEVESİNDE GÜVENLİ ELEKTRONİK İMZA
185
6.1.1. Elektronik İmza Türleri ve E–İmza Kullanımı
186
6.1.2. Elektronik İmza Kanunu’nda Güvenli Elektronik İmza, Özellikleri ve İlgili Unsurlar
190
6.2. ELEKTRONİK İMZA KANUNU ÇERÇEVESİNDE RİSKLER VE ELEKTRONİK ARŞİV
195
6.3. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
199
KÜRESEL GENEL AĞ İNTERNET ORTAMININ
7.1. İNTERNET ORTAMINDA SORUMLULUK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
204
7.1.1. İçerik Sağlayıcıları
209
7.1.2. Yer Sağlayıcıları
210
7.1.3. Erişim Sağlayıcıları ve Erişim Sağlayıcıları Birliği
212
7.1.4. Toplu Kullanım Sağlayıcıları
214
7.1.5. Sosyal Ağ Sağlayıcıları
217
7.2. İÇERİĞİN ÇIKARILMASI VE ERİŞİMİN ENGELLENMESİ
218
7.3. SOSYAL AĞ SAĞLAYICI YÜKÜMLÜLÜKLERİ
228
7.4. İNTERNET ORTAMINDA SORUNLARA YÖNELİK UYUMLU ÇALIŞMA VE ETKİLEŞİM GEREKLİLİĞİ
230
7.5. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
232
ELEKTRONİK İLETİŞİM VE RİSKLER
8.1. ELEKTRONİK ORTAM(LAR)
235
8.3. ELEKTRONİK HABERLEŞME
240
8.3.1. Ticari İletişim
243
8.3.2. Ödeme Menkul Kıymet ve Elektronik Para İletişimi
245
8.4. ELEKTRONİK HABERLEŞME ALANINDA RİSKLER VE YAPTIRIMLAR
247
8.5. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
250
FİNANSAL BİLGİ VE ELEKTRONİK BELGE YÖNETİMİ İLE BANKACILIK VE FİNANSAL SİSTEMLERDE RİSKLER
9.1. FİNANSAL BİLGİ YÖNETİMİ VE SİSTEMLERİ İLE ELEKTRONİK BELGE YÖNETİMİ VE SİSTEMLERİ
253
9.1.1. Finansal Bilgi ve Finansal Faaliyet Alanları
253
9.1.2. Finansal Bilgi Yönetimi ve Finansal Bilgi Yönetim Sistemi
256
9.1.3. Belge, Elektronik Belge Yönetimi, Sistemi ve e–Devlet
261
9.1.3.1. Elektronik Belge Yönetimi ve Kurumsal Faydalar
263
9.1.3.2. e–Devlet ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi
266
9.1.4. Elektronik Belge Yönetimi ile Bütünleşik Sistem: Elektronik Belge ve Finansal Bilgi Yönetim Sistemi (EBFBYS)
269
9.2. BANKACILIK İLE FİNANSAL SİSTEM VE RİSKLER
270
9.2.1. Bankacılık ve Finansal Sistemin Genel Yapısı ile Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar
270
9.2.2. Bankacılık ve Finansal Sistemde Bilişim Suçları Riskleri
274
9.2.2.1. Finansal Sistemde Saldırı Tehdit ve Risklerin Türk Ceza Kanunu Hükümleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi
275
9.2.2.2. Risklerin Bankacılık Kanunu Çerçevesinde Değerlendirilmesi
297
9.3. BANKACILIK YA DA FİNANSAL ALANDA KURUM VE KURULUŞLARIN OLAYLARA MÜDAHALE ÇABALARI
301
9.4. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
305
ÖDEME SİSTEMLERİ, ELEKTRONİK PARA,
DİJİTAL PARA VE DİJİTAL KİMLİK
10.1. KANUN KAPSAMINDA KAVRAMSAL ÇERÇEVE VE KANUN ANALİZİ
311
10.1.2. Ödeme Hizmetleri ve Ödeme Kuruluşları
319
10.1.3. Elektronik Para Kuruluşları ve Elektronik Paranın İhracı
320
10.1.5. Yaptırımlar ile Soruşturma ve Kovuşturma Usulü
324
10.1.6. Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği
325
10.3. BİLİŞİM HUKUKU KAPSAMINDA HUKUKA AYKIRI FİİLLER
334
10.4. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
334
MALİ SUÇLAR VE BU ALANDA RİSKLER
11.1. MALİ SUÇLAR, SUÇ GELİRLERİNİN AKLANMASI VE YÖNTEMLERİ
339
11.1.1. Mali İstihbarat ve Aklama Suçu
341
11.1.2. Şüpheli İşlem Bildirimi
354
11.1.3. Mali Suçlar Alanında Suç Gelirlerini Aklama Yöntemleri
357
11.1.3.1. Örnek Aklama Yöntemleri Uygulamaları
358
11.1.3.2. Karanlık Ağ Ortamlarında Elde Edilen Paraların Aklama Süreci
360
11.2. MALİ SUÇLAR ALANINDA BİLİŞİM SUÇLARI
363
11.2.1. Bankacılık ve Finansal Alanda Öncül Suç Olarak Bilişim Suçları, Şüpheli İşlem Bildirimi ve Aklama
364
11.3. MALİ SUÇLAR EKONOMİSİ
368
11.4. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
369
BÜYÜK VERİ, BİLGİ YÖNETİMİ,
BULUT BİLİŞİM, SOSYAL MEDYA, WEB ORTAMLARI
12.1. DİJİTAL ÇAĞDA BÜYÜK VERİ (BIG DATA)
373
12.1.1. Büyük Veri Nedir?
374
12.1.2. Büyük Veri Bileşenleri
377
12.1.3. Büyük Veri Yaratımları ve Kullanım Alanları
380
12.1.4. Veri (Data), Bilgi (Information), Bilgi (Knowledge), İç Görü (Insight) ve Gösterge (Indicator) Kavramları ve Büyük Verinin Hesaplanması
382
12.1.5. Büyük Veri Analiz Teknikleri ve Teknolojileri
385
12.1.6. Büyük Veri: Bulut Bilişime Dayalı Gereksinimler ve Yetenekler
386
12.1.7. Büyük Veri Analiz Yöntemleri ve Bulut Bilişime Dayalı Büyük Verinin Faydaları
388
12.1.8. Bulut Bilişime Dayalı Büyük Veri Yetenekleri
389
12.2.1. Bulut Bilişim Nedir?
391
12.2.2. Bulut Bilişim Özellikleri, Hizmet Modelleri, Kurulum Modelleri ve Etkin Bir Bulut Bilişimde Yapısal Özellikler
392
12.2.3. Bulut Bilişim Sözleşmelerinin Özelliği
396
12.2.4. Bulut Bilişim Etkileşimi, Bilişim Değerler Dizisi, Bulut Katmanları ve Bulut Üzerinde Kontroller
398
12.2.5. Bulut Bilişim Risklerinin Değerlendirilmesi
403
12.2.5.1. Bulut Bilişim İhlallerinin TCK Hükümleri ile Analizi
404
12.3.1. Web 2.0 Sosyal Medya ve Klasik Medyadan Farkları
413
12.3.2. Sosyal Medya ve Risklerin TCK Kapsamında Değerlendirilmesi
421
12.4.1. Web Ortamlarındaki Risklerin TCK Kapsamında Değerlendirilmesi
440
12.5. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
440
13.1. ENDÜSTRİ 4.0 VE SİBER FİZİKSEL SİSTEMLER
451
13.1.1. Endüstri 4.0 Alanında Etkin Olan Teknik ve Teknolojiler
463
13.1.2. Endüstri 4.0 İş Modelleri Ekonomik Etkileri Üretimdeki Gelişmeler
468
13.1.3. Endüstri 4.0 Alanında Hukuksal Durum ve Zorluklar ile Sorunlar
471
13.2. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
473
14.1. NESNELERİN İNTERNETİ TEKNOLOJİK GELİŞMELER VE UYGULAMA ALANLARI
477
14.2. NESNELERİN İNTERNETİ İLE BÜYÜK VERİ VE YÖNETİMİ
491
14.3. NESNELERİN İNTERNETİ VE EKONOMİK ETKİLERİ
491
14.4. NESNELERİN İNTERNETİNDE HUKUKSAL DURUM VE RİSKLER
493
14.5. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
495
15.2. LOJİSTİK VE TARİHSEL GELİŞİMİ
497
15.3. LOJİSTİK’İN TANIMLANMASI TÜRLERİ AMAÇLARI SÜREÇLERİ
500
15.4. LOJİSTİK TEKNOLOJİLERİ GELİŞME SÜREÇLERİ VE ENDÜSTRİ 4.0 İLE İLİŞKİLERİ
505
15.5. LOJİSTİK’İN ÇALIŞMA SİSTEMİ KURUMSAL SÜREÇLER VE ENDÜSTRİ 4.0 İLE KARŞILAŞTIRMA
508
15.6. LOJİSTİK ALANINDA ZORLUKLAR VE HUKUKSAL DURUM
511
15.7. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
513
16.1. GELİŞEN TEKNOLOJİLER VE 3B BASKI
517
16.1.1. 3 Boyutlu Baskı Uygulama Alanları Teknolojileri Ekonomik Etkileri
518
16.1.2. Uzay ve Hava Faaliyetlerinde 3B Baskı İle Avantaj, Dezavantaj ve Kısıtlılıklar
537
16.1.3. 3B Baskı Sorunları ve Hukuksal Zorluklar
547
16.2. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
552
17.1. ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK
557
17.1.1. Artırılmış Gerçeklik Tanımı, Kullanılan Teknolojiler, Yetenekler
557
17.1.2. Artırılmış Gerçeklik Uygulama Alanları
567
17.1.3. Artırılmış Gerçeklik Alanında Zorluklar ve Hukuksal Sorunlar
574
17.2. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
579
18.1. SANAL GERÇEKLİK TEKNOLOJİK ALANI
585
18.1.1. Sanal Gerçeklik ve Tanımlanması
585
18.1.2. Sanal Gerçeklik Sistemleri Teknolojileri ve Kullanılan Donanımlar
593
18.1.3. Sanal Gerçeklik Uygulama Alanları
598
18.1.4. Sanal Gerçeklik Alanında Zorluklar Sorunlar ve Hukuksal Durum
605
18.2. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
610
19.1. MANTIK, ALGORİTMA, HESAPLAMA TEKNİKLERİ: YAPAY ZEKA
615
19.2. YAPAY ZEKANIN TANIMLANMASI VE GELİŞMELER
617
19.3. YAPAY ZEKA UYGULAMA ALANLARI VE İLGİLİ TEKNİK VE TEKNOLOJİLER
624
19.4. YAPAY ZEKÂ ALANINDA ZORLUKLAR İLE HUKUKSAL VE ETİK SORUNLAR
645
19.5. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
652
KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI
20.2. KİŞİSEL VERİLER VE KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI
658
20.3. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI KANUNU
660
20.4. KİŞİSEL VERİLERİN BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE SİSTEMLERİ UYGULAMALARINDA KORUNMASI
665
20.5. İNTERNET İZLEME VE KİŞİSEL VERİ İHLAL RİSKLERİ
671
20.6. WEB ORTAMLARINDA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI
673
20.7. SOSYAL MÜHENDİSLİK, MOBİL ORTAMLARDA YAPILAN SALDIRILAR VE BU ORTAMLARDA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI
675
20.7.1. Sosyal Mühendislik İle Kişisel Verilerin Hukuka Aykırı İşlenmesi
675
20.7.2. Mobil Ortamlarda Kişisel Veri Elde Etmeye Yönelik Saldırılar (Phishing Attacks)
676
20.7.3. Mobil Bilişim Ortamlarında ve Uygulamalarda Kişisel Verilerin Korunması
678
20.8. BİLİŞİM SİSTEMLERİNDE KİŞİSEL VERİ İHLALLERİNİN DENETİM İZLERİ, GÖSTERGELERİ, BULGULARI
681
20.9. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
683
SAĞLIK BİLİŞİM VE SAĞLIK BİLİŞİM SİSTEMLERİ
21.1. SAĞLIK ALANINDA BİLİŞİM
687
21.2. SAĞLIK BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE SİSTEMLERİ İLE UYGULAMALAR
689
21.3. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
693
BİLİŞİM ALANINDA AKILLI ŞEHİRLER–
COĞRAFİ BİLİŞİM VE SİSTEMLERİ
22.1. AKILLI ŞEHİRLER (KENTLER)
695
22.2. COĞRAFİ VERİ VE COĞRAFİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ
698
22.4. ÖZET VE DEĞERLENDİRME
712
SONUÇ DEĞERLENDİRME VE ÖNERİLER
23.1. SONUÇ VE DEĞERLENDİRME
715