Avrupa Birliği Ayrımcılıkla Mücadele Hukuku Gözde Kaya, İlke Göçmen, Merve Ağzıtemiz  - Kitap

Avrupa Birliği Ayrımcılıkla Mücadele Hukuku

1. Baskı, 
Eylül 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
510
Barkod:
9789750294983
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
730,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Avrupa Birliği (AB) ayrımcılıkla mücadele hukuku, 21. yüzyılda giderek önem kazanmıştır. 1999 yılında AB belirli temellerde ayrımcılıkla mücadele için yetkilendirilmiştir. Bu bağlamda AB, kadın-erkek eşitliği alanındaki tasarruflarını 2006/54 sayılı Kadın Erkek Eşitliği İstihdam Direktifi ile derlemiş ve 2000/43 sayılı Irk ve Etnik Köken Direktifi ile 2000/78 sayılı Çerçeve İstihdam Direktifi gibi önemli tasarrufları kabul etmiştir. 2009 yılından itibaren "eşitlik" AB'nin değerleri arasına girmiş ve "ayrımcılık yasağı" AB Temel Haklar Şartı'nda bir temel hak olarak yer almıştır. Aynı yıl, AB'ye Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne (AİHS) katılma yetkisi verilmiş olup, bu katılım gerçekleşmese de AİHS AB hukukunda dolaylı etkiler yaratmaktadır.
Kitap; AB'nin anayasal düzeyinde, AİHS özelinde ve AB tasarruflarında ayrımcılıkla mücadeleyi Avrupa Birliği Adalet Divanı ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında incelemektedir. Bu yönden, kitap Türkiye açısından da rehber niteliği taşımaktadır, çünkü Türkiye hem AİHS'ye taraftır hem de AB'ye üyelik müzakereleri yürütmekte olup, AB ayrımcılıkla mücadele hukukuna uyum amacıyla 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu'nu (2016) kabul etmiştir. Bu arka planda kitap; lisans ve lisansüstü dersler ile avukatlar, bürokratlar ve sivil toplum örgütleri çalışanları gibi konuyla ilgilenenler için kaynak oluşturmak üzere tasarlanmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Avrupa Birliği Kurucu Antlaşmaları ve Temel Haklar Rejimi Çerçevesinde Ayrımcılıkla Mücadele
.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Bağlamında Ayrımcılıkla Mücadele
.
Avrupa Birliği Ayrımcılıkla Mücadele Direktifleri
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Yazarlar Hakkında 
8
Sunuş 
9
Okura Notlar 
12
Kısaltmalar 
22
Şekil Listesi 
23
Tablo Listesi 
24
Kutu Listesi 
25
Birinci Bölüm
AVRUPA BİRLİĞİ AYRIMCILIKLA MÜCADELE HUKUKUNUN
GENEL ÇERÇEVESİ
I. AVRUPA BİRLİĞİ’NDE AYRIMCILIKLA MÜCADELENİN TARİHSEL GELİŞİMİ 
27
A. Avrupa Bütünleşmesinin Başlangıcı 
28
B. Avrupa Bütünleşmesinin Başlangıcından 1990’lı Yılların İlk Yarısına Kadarki Dönem 
32
1. Avrupa Ekonomik Topluluğu ile Temel Haklar Arasındaki İlişki 
33
2. Avrupa Ekonomik Topluluğu ile Ayrımcılıkla Mücadele Arasındaki İlişki 
36
C. Avrupa Bütünleşmesinde 1990’lı Yılların İlk Yarısından Lizbon Antlaşması’na Kadarki Dönem 
40
1. Avrupa Birliği ile Temel Haklar Arasındaki İlişki 
40
2. Avrupa Birliği ile Ayrımcılıkla Mücadele Arasındaki İlişki 
44
D. Avrupa Bütünleşmesinde Lizbon Antlaşması Dönemi 
47
1. Avrupa Birliği ile Temel Haklar Arasındaki İlişki 
48
2. Avrupa Birliği ile Ayrımcılıkla Mücadele Arasındaki İlişki 
50
Okuma Listesi – 1 
53
II. AVRUPA BİRLİĞİ AYRIMCILIKLA MÜCADELE HUKUKUNUN KAYNAKLARI 
54
A. Genel Olarak Avrupa Birliği Hukukunun Kaynakları ve Aralarındaki İlişkiler 
54
1. Avrupa Birliği Hukukunun Kaynakları 
54
2. Avrupa Birliği Hukukunun Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Normlar Hiyerarşisi 
61
B. Özel Olarak Avrupa Birliği Ayrımcılıkla Mücadele Hukukunun Kaynakları ve Aralarındaki İlişkiler 
63
Okuma Listesi – 2 
70
İkinci Bölüm
AVRUPA BİRLİĞİ BİRİNCİL HUKUKUNDA
AYRIMCILIKLA MÜCADELE
I. KURUCU ANTLAŞMALAR VE AYRIMCILIKLA MÜCADELE 
71
A. Genel Olarak: Kurucu Antlaşmalardaki Ayrımcılıkla Mücadele ile ilgili Düzenlemeler 
71
1. Avrupa Birliği’nin Değerleri Bağlamında Ayrımcılıkla Mücadele 
71
2. Avrupa Birliği’nin Hedefleri Bağlamında Ayrımcılıkla Mücadele 
76
3. Avrupa Birliği’nin Tabi Olduğu Genel Uygulama Hükümleri Bağlamında Ayrımcılıkla Mücadele 
78
4. Avrupa Birliği’nin Yetkisi Bağlamında Ayrımcılıkla Mücadele 
81
B. Özel Olarak: Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağı (ABİHA md. 157) 
89
1. Genel Çerçeve: ABİHA md. 157 
89
2. ABİHA md. 157’nin Çifte Amacı 
90
3. ABİHA md. 157’nin Kapsamı 
92
a. ABİHA md. 157’nin Kişi Bakımından Kapsamı 
92
aa. Muhatapları ve Hükmün Doğrudan Etkisi 
92
bb. Hukuki Korumasından Faydalananlar 
94
b. ABİHA md. 157’nin Konu Bakımından Kapsamı 
97
aa. Doğrudan ve Dolaylı Ayrımcılık 
97
bb. Eşit İş ve Eşdeğerde İş 
105
cc. Ücret 
111
c. ABİHA md. 157’nin Yetki Bakımından Kapsamı 
119
4. ABİHA md. 157’nin Derogasyonu: Pozitif Eylem 
120
Okuma Listesi – 3 
123
II. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN GENEL İLKELERİ VE AYRIMCILIKLA MÜCADELE 
126
A. Genel Olarak: Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinde Ayrımcılıkla Mücadele 
126
1. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Bir Parçası Olarak Belirli Temellerde Ayrımcılık Yasağı 
126
2. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Uygulama Alanı 
129
3. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Bir Parçası Olarak Belirli Temellerde Ayrımcılık Yasağının Hukuki Etkileri 
132
4. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Bir Parçası Olarak Belirli Temellerde Ayrımcılık Yasağının Uygulanışı 
135
B. Özel Olarak: Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinde Cinsiyet Temelinde Ayrımcılıkla Mücadele 
142
1. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Bir Parçası Olarak Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağı 
142
2. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Uygulama Alanı 
144
3. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Bir Parçası Olarak Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağının Hukuki Etkileri 
147
4. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Bir Parçası Olarak Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağının Uygulanışı 
147
Okuma Listesi – 4 
154
III. AVRUPA BİRLİĞİ TEMEL HAKLAR ŞARTI VE AYRIMCILIKLA MÜCADELE 
155
A. Genel Olarak: Avrupa Birliği Temel Haklar Şartında Ayrımcılıkla Mücadele 
155
1. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Bir Parçası Olarak Belirli Temellerde Ayrımcılık Yasağı 
155
2. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Uygulama Alanı 
160
3. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Bir Parçası Olarak Belirli Temellerde Ayrımcılık Yasağının Hukuki Etkileri 
166
4. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Bir Parçası Olarak Belirli Temellerde Ayrımcılık Yasağının Uygulanışı 
169
B. Özel Olarak: Avrupa Birliği Temel Haklar Şartında Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağı 
181
1. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Bir Parçası Olarak Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağı 
181
2. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı'nın Uygulama Alanı 
185
3. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Bir Parçası Olarak Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağının Hukuki Etkileri 
186
4. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Bir Parçası Olarak Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağının Uygulanışı 
188
Okuma Listesi – 5 
192
Üçüncü Bölüm
AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ULUSLARARASI ANLAŞMALARI VE
AYRIMCILIKLA MÜCADELE
I. GENEL ÇERÇEVE 
195
Okuma Listesi – 6 
201
II. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ VE AYRIMCILIKLA MÜCADELE 
203
A. (Bağlı) Ayrımcılık Yasağı (AİHS md. 14) 
203
1. Genel Çerçeve 
204
2. (Bağlı) Ayrımcılık Yasağının Kapsamı 
206
a. Kişi Bakımından Kapsam 
206
b. Konu Bakımından Kapsam 
208
3. Ayrımcılık Yasağının Uygulanışı 
212
a. Ayrımcılık Türleri 
214
b. Ayrımcılığın Haklı Gösterilmesi 
218
c. İspat Yükünün Dağılımı 
224
B. Ayrımcılık Yasağı ile Bağlı Haklardan Başlıcaları 
227
1. Yaşam Hakkı 
228
a. Genel Çerçeve 
228
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Yaşam Hakkı 
230
2. İşkence Yasağı 
235
a. Genel Çerçeve 
235
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında İşkence Yasağı 
236
3. Özel ve Aile Hayatına Saygı Hakkı 
240
a. Genel Çerçeve 
240
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Özel ve Aile Hayatına Saygı Hakkı 
242
4. Düşünce, Vicdan ve Din Özgürlüğü 
249
a. Genel Çerçeve 
249
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Düşünce, Vicdan ve Din Özgürlüğü 
251
5. İfade Özgürlüğü 
256
a. Genel Çerçeve 
256
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında İfade Özgürlüğü 
259
6. Toplantı ve Dernek Kurma Özgürlüğü 
262
a. Genel Çerçeve 
262
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Toplantı ve Dernek Kurma Özgürlüğü 
264
7. Mülkiyetin Korunması 
268
a. Genel Çerçeve 
269
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Mülkiyetin Korunması 
271
8. Eğitim Hakkı 
276
a. Genel Çerçeve 
276
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Eğitim Hakkı 
278
C. Genel Ayrımcılık Yasağı (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 12 No’lu Protokol) 
284
Okuma Listesi – 7 
292
Dördüncü Bölüm
AVRUPA BİRLİĞİ İKİNCİL HUKUKUNDA
AYRIMCILIKLA MÜCADELE
I. GENEL ÇERÇEVE 
295
Okuma Listesi – 8 
303
II. CİNSİYET TEMELİNDE AYRIMCILIK YASAĞI İLE İLGİLİ DÜZENLEMELER 
304
A. 92/85 sayılı Direktif (Hamile Çalışanlar Direktifi) 
305
1.Kapsam 
306
a. Kişi Bakımından Kapsam 
306
b. Konu Bakımından Kapsam 
308
aa. Hamilelik Temelinde Ayrımcılık Durumunda Emsal Kişi Değerlendirmesi 
308
bb. Hamile, Loğusa ya da Emzikli Kadın Çalışanlar için Risk Oluşturan Durumlar 
313
cc. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği için Alınması Gerekli Önlemler 
315
dd. İzinler 
320
ee. Hizmet Sözleşmesinin Feshine Dair Korunma 
324
ff. Hizmet Sözleşmesine Bağlı Hakların Korunması 
328
2. Hukuki Çareler 
332
B. 2004/113 sayılı Direktif (Mallar ve Hizmetler Erişimi ve Tedariki Cinsiyet Eşitliği Direktifi) 
335
1. Kapsam 
336
a. Kişi Bakımından Kapsam 
337
b. Konu Bakımından Kapsam 
338
c. Kapsam Dışı Tutulan Haller 
339
2. Eşit Muamele İlkesi: Ayrımcılık Türleri ve Derogasyonlar 
340
a. Ayrımcılık Türleri 
341
aa. Doğrudan Ayrımcılık 
341
bb. Dolaylı Ayrımcılık 
342
cc. Taciz ve Cinsel Taciz 
343
dd. Talimat 
344
b. Derogasyonlar 
344
aa. Meşru Sebep (Genel Hüküm) 
344
bb. Pozitif Eylem 
347
3. Hukuki Çareler ve Yaptırımlar 
348
a. Hakların Savunulması 
349
b. İspat Yükü 
350
c. Mağdurlaştırma 
350
C. 2006/54 sayılı Direktif (Kadın Erkek Eşitliği İstihdam (Yeniden Biçimlendirilmiş) Direktifi) 
351
1. Kapsam 
353
a. Kişi Bakımından Kapsam 
353
b. Konu Bakımından Kapsam 
355
aa. Eşit Ücret 
355
bb. Mesleki Sosyal Güvenlik Planlarında Eşit Muamele 
356
cc. İstihdam ve Mesleki Eğitime Giriş, İşte Yükselme ve Çalışma Koşullarında Eşit Muamele 
362
c. Kapsam Dışı Tutulan Haller 
365
2. Eşit Muamele İlkesi: Ayrımcılık Türleri ve Derogasyonlar 
366
a. Ayrımcılık Türleri 
367
aa. Doğrudan Ayrımcılık 
367
bb. Dolaylı Ayrımcılık 
369
cc. Taciz ve Cinsel Taciz 
372
dd. Talimat 
374
ee. Hamilelik ve Doğum İzni Temelinde Ayrımcılık 
374
b. Derogasyonlar 
375
aa. Mesleki Gereklilikler 
375
bb. Pozitif Eylem 
379
cc. Hamilelik, Analık ve Babalık Durumlarında Korunma 
379
aaa. Hamilelik ve Doğum İzni 
380
bbb. Babalık ve Evlatlık İzni 
382
3. Hukuki Çareler ve Yaptırımlar 
383
a. Hakların Savunulması 
383
b. İspat Yükü 
387
c. Mağdurlaştırma 
389
d. Yaptırımlar ile Tazminat veya Telafi 
392
Okuma Listesi – 9 
398
III. CİNSİYET TEMELİ DIŞINDAKİ TEMELLERDE AYRIMCILIK YASAĞI İLE İLGİLİ DÜZENLEMELER 
399
A. 2000/43 sayılı Direktif (Irk ve Etnik Köken Direktifi) 
399
1. Kapsam 
399
a. Kişi Bakımından Kapsam 
400
b. Konu Bakımından Kapsam 
401
c. Kapsam Dışı Tutulan Haller 
405
2. Eşit Muamele İlkesi: Ayrımcılık Türleri ve Derogasyonlar 
407
a. Ayrımcılık Türleri 
408
aa. Doğrudan Ayrımcılık 
408
bb. Dolaylı Ayrımcılık 
411
cc. Taciz 
417
dd. Talimat 
418
b. Derogasyonlar 
418
aa. Mesleki Gereklilikler 
418
bb. Pozitif Eylem 
419
3. Hukuki Çareler ve Yaptırımlar 
421
a. Hakların Savunulması 
421
b. İspat Yükü 
425
c. Mağdurlaştırma 
428
d. Yaptırımlar 
431
B. 2000/78 sayılı Direktif (Çerçeve İstihdam Direktifi) 
432
1. Kapsam 
433
a. Kişi Bakımından Kapsam 
434
b. Konu Bakımından Kapsam 
434
c. Kapsam Dışı Tutulan Haller 
438
2. Eşit Muamele İlkesi: Ayrımcılık Türleri ve Derogasyonlar 
440
a. Ayrımcılık Türleri 
441
aa. Doğrudan Ayrımcılık 
443
bb. Dolaylı Ayrımcılık 
447
cc. Taciz 
452
dd. Talimat 
454
b. İstisnalar ve Derogasyonlar 
455
aa. İstisnalar 
455
bb. Derogasyonlar 
459
aaa. Mesleki Gereklilikler 
459
ccc. Makul Uyumlaştırma 
468
ddd. Pozitif Eylem 
474
3. Hukuki Çareler ve Yaptırımlar 
478
a. Hakların Savunulması 
478
b. İspat Yükü 
484
c. Mağdurlaştırma 
488
d. Yaptırımlar 
489
Okuma Listesi – 10 
492
Kaynakça 
493
Kavram Dizini 
503