Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulunun Eşit İşlem Yükümlülüğü Dr. Habibe Dinç Doğan  - Kitap

Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulunun Eşit İşlem Yükümlülüğü

1. Baskı, 
Aralık 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
327
Barkod:
9786253770754
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
580,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Çalışmanın temel amacı, Türk hukukunda uzun süredir uygulanmakta olan eşit işlem ilkesi üzerindeki hala çözülememiş belirsizlikleri tartışabilmektir. Zira özellikle eşit işlem ilkesinden faydalanabilecek kişilerin kimler olabileceği ve ilkeye aykırı kararların neticeleri konularında farklı görüşler mevcuttur. Bu kapsamda, yasal düzenlemenin açıkça pay sahiplerine özgülediği eşit işlem ilkesinin daha geniş kapsamda uygulanabilirliği de incelenecektir.
Çalışmamızda eşit işlem ilkesinin uygulanması yönetim kurulunun yükümlülüğü olarak incelenecektir. Bu nedenle genel kurulun eşit davranması gereken durumlar çalışmamız kapsamında değildir. Ayrıca çeşitli başlıklarda kurumsal yönetimden ve sermaye piyasası hukukundaki uygulamadan bahsedilmiştir. Eşit işlem ilkesinin anonim şirketlerin tümü için uygulama alanı bulması nedeniyle halka açık anonim şirketler ayrı bir bölümde incelenmemiş; her bir başlık altında halka açık şirketlere, Sermaye Piyasası Kanunu'na ve ilgili mevzuata yer verilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Anonim Şirketlerde Yönetim Kavramı, Yönetim Kurulu ve Yöneticiler
.
Anonim Şirketlerde Eşit İşlem İlkesi
.
Pay Sahipliği Haklarında Yönetim Kurulunun Eşit İşlem Yükümlülüğü
.
Pay Sahipliği Hakları Dışındaki İşlemlerde Yönetim Kurulunun Eşit İşlem Yükümlülüğü
.
Eşit İşlem İlkesine Aykırılık Halinde Uygulanacak Yaptırımlar
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
7
İÇİNDEKİLER 
9
KISALTMALAR 
17
GİRİŞ 
19
BİRİNCİ BÖLÜM
ANONİM ŞİRKETLERDE YÖNETİM KAVRAMI, YÖNETİM KURULU VE YÖNETİCİLER
1.1. ANONİM ŞİRKETLERDE YÖNETİM 
23
1.1.1. Yönetim Kavramı 
23
1.1.2. Anonim Şirketlerde Yönetim ve Temsil Ayrımı 
24
1.2. YÖNETİM KURULU 
27
1.2.1. Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri 
29
1.2.1.1. Yönetim Yetkisi 
30
1.2.1.1.1. Genel Olarak 
30
1.2.1.1.2. Yönetim Yetkisinin Devri 
31
1.2.1.2. Temsil Yetkisi 
34
1.2.1.2.1. Genel Olarak 
34
1.2.1.2.2. Temsil Yetkisinin Devri 
35
1.2.2. Yönetim Kurulu ile Genel Kurul Arasındaki İlişki 
39
1.2.3. Yönetim Kurulu Üyeleri ile Şirket Arasındaki İlişki 
41
1.3. ANONİM ŞİRKETLERDE ORGAN KAVRAMI 
45
1.3.1. Organ Kavramı 
45
1.3.2. Yönetim Kurulunun Organ Sıfatı 
49
1.3.3. Yöneticiler ve Fiilî Organ Kavramı 
52
1.3.3.1. Fiili Organ 
52
1.3.3.2. Yöneticiler 
55
İKİNCİ BÖLÜM
ANONİM ŞİRKETLERDE EŞİT İŞLEM İLKESİ
2.1. EŞİTLİK VE EŞİT İŞLEM KAVRAMI 
61
2.1.1. Terminoloji 
62
2.1.2. Anonim Şirketlerde Eşitlik Türleri 
63
2.1.2.1. Mutlak Eşitlik 
64
2.1.2.2. Nispi Eşitlik 
66
2.2. EŞİT İŞLEM İLKESİNİN ÖZEL HUKUKA HAKİM OLAN DİĞER İLKELER İLE
İLİŞKİSİ 
69
2.2.1. Dürüstlük Kuralı 
69
2.2.2. Çoğunluk İlkesi 
75
2.2.3. Oransallık İlkesi 
79
2.2.4. Hakların Sakınılarak Kullanılması İlkesi 
81
2.3. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA EŞİT İŞLEM İLKESİ 
84
2.3.1. İsviçre Hukuku 
84
2.3.2. Alman Hukuku 
86
2.3.3. Avrupa Birliği Hukuku 
88
2.3.3.1. Genel Olarak 
88
2.3.3.2. OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri 
91
2.4. TÜRK HUKUKUNDA EŞİT İŞLEM İLKESİ 
93
2.4.1. Türk Ticaret Kanunu’nda Eşit İşlem İlkesi 
95
2.4.2. Sermaye Piyasası Mevzuatında Eşit İşlem İlkesi 
97
2.5. EŞİT İŞLEM İLKESİNİN ÖZELLİKLERİ 
100
2.5.1. Genel Bir İlke Olması 
100
2.5.2. Eşit Şartlarda Eşitlik Sağlaması 
100
2.5.3. Objektif Gerekçeyle Farklı Uygulanabilmesi 
102
2.5.4. Vazgeçilebilir Olması 
105
2.5.5. İlkenin Dış İlişkide Uygulanıp Uygulanamayacağı Sorunu 
107
2.6. EŞİT İŞLEM İLKESİNİN İMTİYAZLI PAYLAR VE SADAKAT PAYLARI İLE
İLİŞKİSİ 
108
2.6.1. İmtiyazlı Paylar ile İlişkisi 
108
2.6.1.1. İmtiyazlı Pay Kavramı 
108
2.6.1.2. Eşit İşlem İlkesinin İmtiyazlı Payların Karşısındaki
Durumu 
108
2.6.2. Sadakat Payları ile İlişkisi 
110
2.6.2.1. Sadakat Payı Kavramı 
110
2.6.2.2. Eşit İşlem İlkesinin Sadakat Payları Karşısındaki Durumu 
111
2.7. EŞİT İŞLEM İLKESİNİN MUHATAPLARI 
113
2.7.1. İlkeye Uymakla Yükümlü Olanlar 
113
2.7.1.1. Yönetim Kurulu ve Yöneticiler 
114
2.7.1.2. Genel Kurul 
115
2.7.1.3. Tasfiye Memurları 
117
2.7.1.4. Kayyımlar 
118
2.7.1.5. Konkordato Komiserleri 
119
2.7.1.6. Sermaye Piyasası Mevzuatı Uyarınca Eşit Davranma
Yükümlülüğü Altında Olanlar 
121
2.7.1.7. Pay Sahiplerinin Eşit İşlem İlkesine Uyma
Yükümlülüğünün Olup Olmaması Sorunu 
123
2.7.2. İlkeden Yararlananlar 
127
2.7.2.1. Pay Sahipleri 
127
2.7.2.2. İntifa Senedi Sahiplerinin Yararlanabilmesi Tartışması 
129
2.7.2.2.1. İntifa Senetleri 
129
2.7.2.2.2. İntifa Senedi Sahipleri Yönünden Eşit İşlem İlkesi 
131
2.7.3. De Lege Ferenda Eşit İşlem İlkesinden Yararlanabilecek Kişiler 
133
2.7.3.1. Yönetim Kurulu Üyelerinin Eşit İşlem İlkesinden
Yararlanması Konusunda Öğretideki Görüşler 
133
2.7.3.2. Menfaat Sahiplerinin ve Üçüncü Kişilerin Eşit İşlem
İlkesinden Yararlanması 
136
2.7.3.2.1. Menfaat Sahiplerinin Eşit İşlem İlkesinden
Yararlanması 
136
2.7.3.2.2. Üçüncü Kişilerin Eşit İşlem İlkesinden
Yararlanması 
138
2.7.3.3. Görüşümüz 
139
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
PAY SAHİPLİĞİ HAKLARINDA YÖNETİM KURULUNUN EŞİT İŞLEM YÜKÜMLÜLÜĞÜ
3.1. BİLGİ ALMA VE İNCELEME HAKKININ KULLANILMASINDA 
143
3.1.1. Genel Olarak Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı 
143
3.1.2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı 
143
3.1.2.1. Kanuni Düzenleme 
143
3.1.2.2. Hakkın Niteliği ve Sahipleri 
144
3.1.2.3. Hakların Kapsamı ve Kullanılması 
146
3.1.2.4. Yönetim Kurulunun Bilgi Alma ve İnceleme Haklarının
Uygulanmasında Eşit İşlem İlkesinin Görünümü 
150
3.1.3. Pay Sahibinin Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı 
151
3.1.3.1. Kanuni Düzenleme 
151
3.1.3.2. Hakların Niteliği ve Sahipleri 
154
3.1.3.3. Hakların Kapsamı ve Kullanılması 
156
3.1.3.3.1. Aktif ve Pasif Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı 
156
3.1.3.3.2. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının Kullanılması 
158
3.1.3.3.3. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının Sınırları 
159
3.1.3.4. Pay Sahiplerinin Bilgi Alma ve İnceleme Haklarının
Uygulanmasında Eşit İşlem İlkesi 
163
3.2. RÜÇHAN HAKKINDA 
166
3.2.1. Kanuni Düzenleme 
167
3.2.2. Rüçhan Hakkının Niteliği, Kapsamı ve Kullanılması 
169
3.2.3. Rüçhan Hakkında Yönetim Kuruluna Eşit İşlem İlkesine Uyma
Yükümlülüğü Yükleyen Haller 
172
3.2.3.1. Rüçhan Hakkının Kısıtlanması 
172
3.2.3.1.1. Rüçhan Hakkının Kısıtlanması için Gerekli
Şartlar 
172
3.2.3.1.2. Rüçhan Hakkının Kısıtlanmasında Eşit İşlem
İlkesine Uyma Yükümlülüğü 
175
3.2.3.1.3. Kayıtlı Sermaye Sisteminde Rüçhan Hakkının
Kısıtlanmasında Yönetim Kurulunun Eşit İşlem
Yükümlülüğü 
177
3.2.3.1.3.1. Kayıtlı Sermaye Sisteminde
Rüçhan Hakkının Kısıtlanması 
177
3.2.3.1.3.2. Hakkın Kısıtlanmasında Yönetim
Kurulunun Eşit İşlem
Yükümlülüğü 
182
3.2.3.2. Rüçhan Hakkının Kullanılma Esasları ve Sürenin
Belirlenmesinde (Rüçhan Hakkının Fiili Kısıtlama Halleri) 
185
3.2.3.2.1. Rüçhan Hakkının Kullanılma Esaslarının
Belirlenmesinde 
185
3.2.3.2.2. Sürenin Belirlenmesinde 
185
3.2.3.2.3. Rüçhan Hakkının Kullanılmaması Sonucu
Artan Payların Satımında 
187
3.2.4. Önerilmeye Muhatap Olma Hakkı 
190
3.2.4.1. Kavram 
190
3.2.4.2. Önerilmeye Muhatap Olma Hakkında Yönetim Kuruluna
Eşit İşlem İlkesine Uyma Yükümlülüğü Yükleyen Haller 
191
3.3. KÂR PAYI ALMA HAKKINDA 
193
3.3.1. Kanuni Düzenleme 
193
3.3.2. Kar Payı Alma Hakkının Niteliği ve Kapsamı 
194
3.3.3. Kâr Payında Oransallık İlkesi 
197
3.3.4. Kâr Payında İmtiyaz Tanınması 
199
3.3.5. Yönetim Kurulunun Kâr Payı Dağıtım Konusundaki Yetkisi ve Eşit
İşlem Yükümlülüğü 
201
3.3.5.1. Kâr Payını Ödeme Zamanı 
202
3.3.5.2. Kâr Payını Ödeme Şekli 
204
3.3.6. Kâr Payı Avansı 
205
3.3.6.1. Kâr Payı Avansına Dair Genel Hükümler 
205
3.3.6.2. Yönetim Kurulunun Kâr Payı Avansı İşlemlerinde
Görevleri 
207
3.3.6.3. Kâr Payı Avansı İşlemlerinde Eşit İşlem İlkesinin
Uygulaması 
208
3.4. TASFİYE PAYI DAĞITIMINDA 
209
3.4.1. Tasfiye Süreci Hakkında Genel Bilgi 
209
3.4.2. Tasfiye Payı Kavramı 
210
3.4.3. Yönetim Kurulunun Tasfiye Memuru Olarak Eşit İşlem
Yükümlülüğü 
211
3.4.3.1. Pay Bedellerinin Henüz Ödenmemiş Olan Kısımlarını
Tahsil Etmek 
213
3.4.3.2. Tasfiye Bakiyesini Pay Sahipleri Arasında Dağıtmak 
213
3.4.3.3. Pay Sahiplerine Tasfiye İşlerinin Durumu Hakkında Bilgi
ve Belge Vermek 
215
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
PAY SAHİPLİĞİ HAKLARI DIŞINDAKİ İŞLEMLERDE YÖNETİM KURULUNUN EŞİT İŞLEM YÜKÜMLÜLÜĞÜ
4.1. SERMAYE ARTIRIMINDA 
217
4.1.1. Dış Kaynaklardan Sermaye Artırımında 
217
4.1.2. İç Kaynaklardan Sermaye Artırımında 
220
4.2. NAMA YAZILI PAY SENETLERİNİN DEVRİNDE 
222
4.2.1. Nama Yazılı Pay Senedi Kavramı 
222
4.2.2. Nama Yazılı Payların Devrinin Sınırlandırılması (Bağlam) 
223
4.2.3. Nama Yazılı Senetlerin Devrinin Kısıtlanmasında Yönetim
Kurulunun Eşit İşlem Yükümlülüğü 
225
4.2.3.1. Kanuni Sınırlama (Kanuni Bağlam) 
226
4.2.3.2. Ana Sözleşme Hükmüyle Sınırlama (Ana Sözleşmesel
Bağlam) 
228
4.2.3.2.1. Borsaya Kote Edilmemiş Nama Yazılı Paylar 
230
4.2.3.2.2. Borsaya Kote Edilmiş Nama Yazılı Paylar 
235
4.3. BAKİYE SERMAYE BORCUNUN İSTENMESİNDE 
237
4.3.1. Pay Sahibinin Sermaye Borcu 
237
4.3.2. Sermaye Borcunun İstenmesinde Yönetim Kurulunun Eşit İşlem
Yükümlülüğü 
238
4.3.2.1. Sermaye Borcunun İfası Talebinde 
238
4.3.2.1.1. Sermaye Borcunun Ödenmesi İçin Yapılan
Çağrının Şekli 
239
4.3.2.1.2. Sermaye Borcunun Ödenmesi İçin Yapılan
Çağrının İçeriği 
241
4.3.2.2. Sermaye Borcunun İfasında Temerrüt Halinde 
243
4.4. SERMAYENİN İADE EDİLMESİ YASAĞINDA 
245
4.4.1. Pay Sahiplerinin Şirkete Borçlanma Yasağı 
247
4.4.2. Şirketin Kendi Paylarını İktisabı 
249
BEŞİNCİ BÖLÜM
EŞİT İŞLEM İLKESİNE AYKIRILIK HALİNDE UYGULANACAK YAPTIRIMLAR
5.1. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA YAPTIRIMLAR 
257
5.1.1. Alman Hukukunda 
257
5.1.2. İsviçre Hukukunda 
259
5.1.3. Türk Hukukunda 
259
5.1.3.1. Kanuni Düzenleme 
259
5.1.3.2. Öğretinin Düzenlemeye Yönelik Eleştirileri 
260
5.2. EŞİT İŞLEM İLKESİNE AYKIRI YÖNETİM KURULU KARARLARININ
HÜKÜMSÜZLÜK HALLERİ 
264
5.2.1. Yokluk 
265
5.2.2. Butlan 
267
5.2.2.1. Butlanın İtiraz Yoluyla İleri Sürülmesi 
269
5.2.2.2. Butlanın Tespiti Davası 
270
5.2.2.2.1. Davanın Tarafları ve Süre 
270
5.2.2.2.2. Yetkili ve Görevli Mahkeme, Yargılama Usulü
ve İspat 
272
5.2.3. İptal Edilebilirlik 
273
5.2.3.1. Genel Olarak 
273
5.2.3.2. Esas Sermaye Sisteminde 
276
5.2.3.3. Kayıtlı Sermaye Sisteminde 
276
5.2.4. Öğretideki Görüşler 
277
5.3. SORUMLULUK DAVASI 
279
5.3.1. Kanuni Düzenleme 
279
5.3.2. Davanın Tarafları 
280
5.3.3. Yetkili ve Görevli Mahkeme, Yargılama Usulü ve Süre 
283
5.3.4. İspat Yükü 
283
5.4. DİĞER YAPTIRIMLAR 
284
5.4.1. Kötü Niyet Halinde Geri Verme Yükümlülüğü 
284
5.4.2. Yönetim Kurulunun Azledilmesi, İbra Edilmemesi veya Yeniden
Seçilmemesi 
286
5.4.3. Pay Sahiplerinin Şirkete Karşı Aktif Eşit Davranılma Talebi 
288
5.4.4. Pay Sahiplerinin Edimin İfasından Kaçınma Hakkı 
289
5.4.5. Şirketin Haklı Sebeple Feshi 
291
SONUÇ 
295
KAYNAKÇA 
307