YAZILIMLARIN FİKRİ HUKUK AÇISINDAN İNCELENMESİ
A. YAZILIMLARA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR
21
1. Bilgisayarlara İlişkin Temel Bilgiler
21
b. Donanım ve Yazılım Ayrımı
22
c. Donanımın Unsurları
24
i. Geçici Hafıza/RAM (Rastgele Erişimli Bellek)
24
ii. Kalıcı Hafıza/ROM ve Hard Disk (Salt Okunur Bellek ve Sabit Disk)
25
2. Yazılım Kavramı ve Unsurları
27
a. Kavram ve Terim Sorunu
27
aa. Yabancı Dildeki Terim Tercihleri
28
bb. Türk Hukuku’ndaki Terim Tercihi
30
aa. Sistem Yazılımları
33
bb. Uygulama Yazılımları
34
c. Yazılımın Unsurları
34
cc. Kaynak Kodu ve Nesne Kodu
37
dd. Arayüz ve Araişlerlik
38
B. YAZILIM ÜZERİNDEKİ FİKRİ HAKLARIN HUKUKİ NİTELİĞİ
41
2. Fikri Hakların Mutlak Hak Niteliği
43
3. Yazılımların Eşya Niteliğine İlişkin Görüşler
46
a. Yazılımların Eşya Niteliğine Sahip Olduğunu Kabul Eden Görüş
46
b. Yazılımları Gayri Maddi Mal Sayan Görüş
48
C. YAZILIMLARIN SAHİP OLDUĞU HUKUKİ KORUMA
50
2. Eser Koruması Dışındaki Koruma Konuları
51
aa. ABD ve Avrupa’da Yazılımların Patent Korumasından Yararlanması
51
bb. Türk Hukukunda Yazılımların Patent Korumasından Yararlanması
55
b. Yazılımların Haksız Rekabet Hükümleri Kapsamında Korunması
56
c. Yazılımların Borçlar Hukuku Hükümleri Kapsamında Korunması
57
3. Yazılımların FSEK Kapsamında Eser Olarak Korunması
60
a. Yazılımların Eser Niteliği
60
b. Yazılımların Eser Olarak Korunması İçin Gereken Şartlar
62
bb. Subjektif Şart (Orijinallik)
63
D. YAZILIMLARIN ESER SAHİBİNE VERDİĞİ HAKLAR VE BU HAKLARIN SÖZLEŞMELERE KONU OLMASI
67
1. Eser Sahipliği Kavramı
67
2. Mali ve Manevi Hak Ayrımı
68
3. Yazılımlar Açısından Çoğaltma Hakkı
71
a. Klasik Anlamda Çoğaltma Hakkı
71
b. Çoğaltma Hakkının Yazılımlardaki Özel Görünümü
72
4. Mali Hakların Sözleşmelere Konu Olması
74
a. Mali Hakkın Devri Sözleşmesi
74
bb. FSEK’in Lisans Sözleşmesine İlişkin Düzenlemesi
77
YAZILIM LİSANS SÖZLEŞMELERİNİN SINIFLANDIRILMASI VE PAKET YAZILIM LİSANS SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİNİN İNCELENMESİ
A. YAZILIM LİSANS SÖZLEŞMELERİNİN SINIFLANDIRILMASI
81
1. Yazılım Sözleşmeleri ve Yazılım Lisans Sözleşmeleri
81
2. Açık Kaynak Kodlu Yazılım Lisans Sözleşmeleri ve Ticari Yazılım Lisans Sözleşmeleri
83
3. Paket Yazılım Lisans Sözleşmeleri–Ismarlama Yazılım Lisans Sözleşmeleri
86
4. Donanıma Yüklü–Donanımdan Bağımsız Yazılımları Konu Edinen Lisans Sözleşmeleri
89
5. Daimi Yazılım Lisans Sözleşmeleri ve Süreli Yazılım Lisans Sözleşmeleri
91
B. Paket Yazılım Lisans Sözleşmesinin Tanımı ve Unsurları
94
2. Objektif Esaslı Unsurlar
95
a. Paket Bir Yazılımın Bulunması
96
b. Çoğaltılmış Nüshanın Lisans Alana İletilmesi
97
c. Lisans Alanın Kanundan Doğan Çoğaltma ve İşleme Yetkisi
97
3. Subjektif Esaslı Unsurlar
100
b. Güncelleme ve Geliştirme Hizmeti Verilmesi
100
C. PAKET YAZILIM LİSANS SÖZLEŞMESİNİN ÖZELLİKLERİ
101
1. Ani Edimli – Sürekli Edimli Borç İlişkisi Özelliği
101
2. Borçlandırıcı Sözleşme Özelliği
104
3. Devir Amacı Güden– Kullandırma Amacı Güden Sözleşme Özelliği
106
4. İvazlı ve Tam İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşme Özelliği
106
D. PAKET YAZILIM LİSANS SÖZLEŞMESİNİN KARMA SÖZLEŞME NİTELİĞİ VE BENZER SÖZLEŞMELERLE KARŞILAŞTIRILMASI
108
1. İsimli–İsimsiz Sözleşme Ayrımı
108
a. Dar ve Geniş Anlamda Karma Sözleşmeler
112
b. Karma Sözleşme Türleri
116
3. Paket Yazılım Lisans Sözleşmelerinin Karma Sözleşme Niteliği
119
4. Paket Yazılım Lisans Sözleşmelerinin Benzer Sözleşmelerle Karşılaştırılması
124
a. Satış Sözleşmesi ile
124
b. Kira Sözleşmesi ile
126
c. Fikri Hakları Konu Edinen Lisans Sözleşmesi ile
129
d. Abonelik Sözleşmesi ile
131
E. PAKET YAZILIM LİSANS SÖZLEŞMELERİNE UYGULANACAK HÜKÜMLERİN TESPİTİ
133
1. Karma Sözleşmelere Uygulanacak Hükümlerin Tespitine İlişkin Teoriler
133
2. Paket Yazılım Lisans Sözleşmelerine Uygulanacak Hükümler
137
a. Uygulanacak Hükümlerin Tespiti ve Uygulama Şekli
137
b. Emredici Hükümlerin Uygulanması
138
c. Sözleşmede Yer Alan Boşlukların Doldurulması
139
PAKET YAZILIM LİSANS SÖZLEŞMELERİNİN KURULMASI İLE HÜKÜM VE SONUÇLARI
A. SÖZLEŞMENİN KURULMASINA İLİŞKİN YÖNTEMLER VE NİTELİKLERİ
145
2. Shrink–wrap Yöntemi
147
3. Click–wrap Yöntemi ve Nitelikleri
150
c. Katılmalı (İltihaki) Sözleşme Niteliği
152
d. Hazır Olmayanlar Arasında Kurulan Bir Sözleşme Olması
154
e. Mesafeli Sözleşme Niteliği
158
4. Click–wrap Yönteminde Şekil Şartı Sorunu
160
a. FSEK’te Öngörülen Şekil Şartının Etkisi
160
b. Doktrin’deki Görüşler ve Yargıtay Kararları
162
B. SÖZLEŞME ÖNCESİ BİLGİLENDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ
168
1. Bilgilendirme Yükümlülüğünün Dayandığı Esas
168
2. Mesafeli Sözleşmeler Açısından Bilgilendirme Yükümlülüğü
169
a. Dijital İçeriğin İşlevselliği Etkileyebilecek Nitelikteki Koruma Önlemleri
170
b. Sistem Gereksinimleri ve Yazılım Uyumu
171
3. Mesafeli Sözleşmeler Dışındaki Sözleşmeler Açısından Bilgilendirme Yükümlülüğü
172
4. Bilgilendirme Yükümlülüğüne Aykırılığın Sonucu
173
C. TARAFLARIN SÖZLEŞME İLE KANUNDAN DOĞAN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
175
1. Daimi Paket Yazılım Lisans Sözleşmesinden Doğan Yükümlülükler
175
a. Lisans Verenin Yükümlülükleri
175
aa. Yazılımın Çoğaltılmış Bir Nüshasının Lisans Alana İletilmesi
175
bb. Yazılımın İletilen Nüshası Üzerinde Süresiz Çoğaltma Yetkisi Tanınması
177
cc. Yazılıma İlişkin Bilgi ve Belgeleri Sağlama Borcu
178
b. Lisans Alanın Yükümlülükleri
180
aa. Lisans Bedeli Ödeme Yükümlülüğü
180
bb. İfaya Katılma Yükümlülüğü
181
2. Süreli Paket Yazılım Lisans Sözleşmesinden Doğan Yükümlülükler
183
a. Lisans Verenin Yükümlülükleri
183
aa. Yazılımın Bir Nüshasının Öngörülen Kullanım Amacına Elverişli Şekilde İletilmesi Yükümlülüğü
183
bb. Yazılımın Sözleşme Süresince Öngörülen Kullanım Amacına Elverişli Şekilde Bulundurulması Yükümlülüğü
186
cc. Yazılımın İletilen Nüshası Üzerinde Süreli Çoğaltma Yetkisi Tanınması
187
b. Lisans Alanın Yükümlülükleri
187
aa. Lisans Bedeli Ödeme Yükümlülüğü
187
bb. Sözleşme Süresi Sonunda Yazılımın Kullanımının Bırakılması Yükümlülüğü
189
cc. Yazılımda Ortaya Çıkan Ayıpların Giderilmesine Katlanma Yükümlülüğü
190
3. Kanundan Doğan Hak ve Yükümlülükler
193
a. Yazılımı Hukuki Yollardan Edinen Kişilerin Kanundan Doğan Hakları
193
aa. Kanundan Doğan Hakların Niteliği
193
D. BORCA AYKIRILIK HALLERİ VE SONUÇLARI
202
b. Alacaklı Temerrüdü
207
4. Hakkın Varlığını Garanti Borcuna Aykırılık
211
b. Garanti Borcuna İlişkin FSEK Hükümleri
213
aa. Fikri Hakkın Varlığını Garanti Borcu
213
bb. İyi Niyetin Korunmaması ve Tasarruf Yetkisinin Varlığı
214
c. TBK’da Yer Alan Zapta Karşı Garanti Hükümleri ve Hukuki Ayıp Kavramı
216
d. Lisans Verenin Garanti Borcuna Aykırılıktan Doğan Sorumluluğu
219
5. Ayıba Karşı Garanti Borcuna Aykırılık ve Sonuçları
223
a. Ayıba Karşı Garanti Borcuna İlişkin Hükümler
223
b. Ayıp Kavramı ve Tasnifi
224
c. Yazılımlarda Ortaya Çıkan Ayıplar
227
d. Daimi Paket Yazılım Lisans Sözleşmelerinde Ayıptan Doğan Sorumluluk
229
i. Yazılım Ayıplı Olmalıdır
229
ii. Lisans Alan Ayıbı Bilmemelidir
230
iii. Ayıp Hasarın Geçişinden Önce Var Olmalıdır
232
iv. Sorumluluk, Sorumsuzluk Anlaşmasıyla Kaldırılmamış Olmalıdır
233
bb. Şekli Şartlar (Gözden Geçirme ve Ayıbı Bildirme)
234
cc. Lisans Alanın Seçimlik Hakları
236
i. Sözleşmeden Dönme Hakkı
236
ii. Bedelin İndirilmesini İsteme Hakkı
238
iii. Ücretsiz Onarım (Tamir) Hakkı
239
iv. Ayıpsız Benzeriyle Değiştirme Hakkı
240
dd. Seçimlik Haklara İlişkin Zamanaşımı
241
e. Süreli Paket Yazılım Lisans Sözleşmelerinde Ayıptan Doğan Sorumluluk
242
SÖZLEŞMELERDE SIKLIKLA KARŞILAŞILAN KAYITLARIN GEÇERLİLİĞİ VE SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ
A. PAKET YAZILIM LİSANS SÖZLEŞMELERİNDE SIKLIKLA KARŞILAŞILAN KAYITLARIN GEÇERLİLİĞİ
247
1. Sözleşmenin Akdediliş Biçiminin Sıklıkla Karşılaşılan Kayıtlara Etkisi
247
2. Sözleşme Süresinin Otomatik Olarak Uzayacağına İlişkin Kayıtlar
248
3. Ayrıştırma Yasağına İlişkin Kayıtlar
250
4. Bilgisayar Sayısına ve Yedek Kopya Çıkartma Hakkına İlişkin Kayıtlar
252
5. Yazılımın Devri ile Kira ve Ödünç Verilmesine İlişkin Sınırlama Öngören Kayıtlar
254
a. Yayma Hakkının Tükenmesi İlkesi
254
b. Yargı Kararları ve Görüşümüz
257
B. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ
260
1. Borcu Sona Erdiren Sebepler
260
4. Sürenin Sona Ermesi ve Sonraki Kusursuz İmkansızlık
266