I. MİLLETLERARASI TİCARİ TAHKİM KAVRAMINA DAİR GENEL BİLGİLER
19
A. Milletlerarası Ticari Uyuşmazlıkların Çözümünde Tahkim Kavramı ve Tarihsel Gelişimi
19
1. Milli Tahkim–Milletlerarası Ticari Tahkim Ayrımı
21
2. Mecburi Tahkim–İhtiyari Tahkim Ayrımı
22
3. Ad Hoc Tahkim–Kurumsal Tahkim Ayrımı
22
C. Tahkimin Tercih Sebepleri İle Tahkimin Amacı ve Kaynağı
24
D. Tahkimin Sakıncalı Olabilecek Tarafları
26
E. Tahkim Kavramı İle Benzer Kavramlar Ayrımı
27
1. Arabulucu – Uzlaştırıcı Kavramları İle Ayrımı
27
2. Hakem–Bilirkişi Kavramı İle Hakem Kavramı Ayrımı
28
3. Hakem Sözleşmesi Kavramı İle Tahkim Anlaşması Kavramı Ayrımı
29
II. HUKUKUMUZDA MİLLLETLERARASI TİCARİ TAHKİMİN KAYNAKLARI
31
1. Milletlerarası Tahkim Kanunu
31
2. Kamu Hizmetleri İle İlgili İmtiyaz Şartlaşma ve Sözleşmelerinden Doğan Uyuşmazlıklarda Tahkim Yoluna Başvurulması Halinde Uyulması Gereken İlkelere Dair Kanun
32
3. Hukuk Muhakemeleri Kanunu
33
4. İstanbul Tahkim Merkezi Kanunu
33
5. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun
34
B. Milletlerarası Sözleşmeler
35
1. Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkındaki 10 Haziran 1958 Tarihli New York Sözleşmesi
35
2. Milletlerarası Ticari Tahkim Konusunda 21 Nisan 1961 Tarihli Cenevre Avrupa Sözleşmesi
36
3. Devletler ve Diğer Devletlerin Vatandaşları Arasındaki Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümlenmesi Hakkında Sözleşme (ICSID)
36
III. TÜRKİYE’DE MİLLETLERARASI TİCARİ TAHKİM
39
A. Yatırım Uyuşmazlıklarının Milletlerarası Tahkim Yolu İle Çözümü
39
B. Milletlerarası Tahkim Kanunu’na Göre Milletlerarası Ticari Uyuşmazlıkların Tahkim Yolu İle Çözümü
40
2. Kanun’un Uygulama Alanı
41
a. Yabancılık Unsuru Taşıyan ve Tahkim Yerinin Türkiye Olarak Belirlendiği Uyuşmazlıklar
43
aa. Tarafların Yerleşim Yeri, Olağan Oturma Yeri Ya da İşyerlerinin Bulunduğu Yer ve Yabancılık Unsuru
44
bb. Tahkim Yerinden Başka Bir Devlette Bulunması ve Yabancılık Unsuru
46
cc. Asıl Sözleşmeden Doğan Yükümlülüklerin Önemli Bir Kısmının İfa Edileceği Yerden veya Uyuşmazlık Konusunun En Çok Bağlantılı Olduğu Yerden Başka Bir Devlette Bulunması ve Yabancılık Unsuru
47
çç. Yabancı Sermaye Getirilmiş veya Yabancı Sermaye Sağlanması Amacı ile Kredi ve/veya Güvence Sözleşmeleri Yapılmasının Gerekli Olması ve Yabancılık Unsuru
47
dd. Asıl Sözleşme veya Hukuki İlişkinin Bir Ülkeden Diğerine Sermaye ve Mal Geçişini Gerçekleştirmesi ve Yabancılık Unsuru
48
b. Taraflarca ya da Hakem veya Hakemlerce Milletlerarası Tahkim Kanunu’nun Uygulanmasının Kararlaştırılması
49
c. Tahkim Yerinin Türkiye Dışında Belirlendiği Durumlarda Milletlerarası Tahkim Kanunu’nun Bazı Hükümlerinin Uygulanacağı Haller
50
ç. Kanun’un Konu Bakımından Uygulanması–Tahkime Elverişlilik Kavramı
51
d. Kanun’da Saklı Tutulan Hükümler
53
3. Kanun’un Zaman Bakımından Uygulanması
53
4. Mahkemelerin Tahkime Müdahaleleri İle Tahkimde Görevli ve Yetkili Mahkeme
55
a. Milletlerarası Tahkim Anlaşması Kavramı ve Tanımı İle Unsurları
57
b. Tahkim Anlaşmasının Yapılış Türleri
60
c. Tahkim Şartının Bağımsızlığı
61
ç. Tahkim Anlaşmasının Şekli
62
d. Tahkim Anlaşmasının Geçerliliğine Uygulanacak Hukuk
64
e. Tahkim Anlaşmasının Tarafları
65
f. Tahkim Anlaşmasının Etkisi ve Sonucu
66
8. Milletlerarası Ticari Tahkimde Geçici Hukuki Koruma Tedbirleri
70
b. Milletlerarası Tahkim Kanunu’nda İhtiyati Tedbir ve İhtiyati Haciz
71
9. Hakem veya Hakemlerin Seçimi İle Hakemlere İlişkin Diğer Düzenlemeler
74
b. Hakemlerin Sayısı ve Seçimi
75
c. Hakemlerin Bağımsız ve Tarafsız Olmaları
77
ç. Hakemlerin Reddi İle Çekilmesi ve Azli
79
d. Hakemlerin Kendi Yetkileri Hakkında Karar Vermeleri (Kompetenz–Kompetenz Prensibi)
81
10. Tahkim Usulüne Uygulanacak Kurallar İle Tarafların Eşitliği ve Temsili
82
11. Tahkim Yargılaması ve Uyuşmazlığın Esasına Uygulanacak Hukuk
84
IV. HAKEM KARARINA KARŞI KANUN YOLU
89
A. Kanun Yolu Kavramı ve Önemi
89
B. Milletlerarası Tahkim Kanunu’na Göre Hakem Kararlarına Karşı Kanun Yolu
90
1. İptal Davası Yolu ve Hakem Kararının İcrasına Etkisi
90
a. Mahkemece Resen Dikkate Alınacak İptal Sebepleri
93
aa. Uyuşmazlığın Tahkime Elverişli Olmaması
93
bb. Hakem Kararının Kamu Düzenine Aykırı Olması
95
b. İptal Başvurusunda Bulunan Tarafça İspat Edilecek İptal Sebepleri
97
aa. Tahkim Anlaşmasının Taraflarından Birinin Ehliyetsiz veya Tahkim Anlaşmasının Geçersiz Olması
97
bb. Hakem Seçiminin Usule Aykırı Olması
99
cc. Hakem Kararının Tahkim Süresi İçinde Verilmemesi
100
çç. Hakemlerin Kendi Yetkileri Hakkında Hukuka Aykırı Karar Vermeleri
100
dd. Hakemlerin Tahkim Anlaşmasının Dışında Bir Konuda Karar Vermeleri veya Taleplerin Tamamı Hakkında Karar Vermemeleri Ya da Hakemlerin Yetkilerini Aşması
101
ee. Tahkim Yargılamasının Usulüne Uygun Yürütülmemesi ve Bu Durumun Kararın Esasına Etkili Olması
103
ff. Tarafların Eşitliği İlkesinin Gözetilmemesi
103
3. İptal Davasının Sonuçları
105
a. İptal Davasının Kabulü
105
b. İptal Davasının Reddi
106
c. Kısmi İptal Kararı Verilmesi
106
KARARLARIN TANINMASI VE TENFİZ
V. YABANCI HAKEM KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ
109
A. Yabancı Hakem Kararı Kavramı ile Tanıma ve Tenfiz Kavramlarına Dair Genel Bilgiler
109
B. Milletlerarası Ticari Hakem Kararlarının Türkiye’de Tenfizi
110
1. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’a Göre Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi
113
a. Mütekabiliyet (Karşılıklılık) Şartının Aranmaması
115
aa. Tahkim Anlaşmasının Yokluğu
115
bb. Hakem Kararının Kamu Düzenine ve Genel Ahlaka Aykırı Olması
116
cc. Hakem Kararına Konu Uyuşmazlığın Türk Hukukuna Göre Tahkime Elverişli Olmaması
116
çç. Taraflardan Birinin Hakemler Önünde Usulüne Göre Temsil Edilmemiş ve Yapılan İşlemleri Sonradan Kabul Etmemiş Olması
117
dd. Hakkında Hakem Kararının Tenfizi İstenen Tarafın Hakem Seçiminden Usulen Haberdar Edilmemiş veya İddia ve Savunma İmkânından Yoksun Bırakılmış Olması
117
ee. Tahkim Anlaşmasının Geçersiz Olması
117
ff. Hakemlerin Seçiminin veya Hakemlerin Uyguladıkları Usulün Tarafların Anlaşmasına, Taraflar Arasında Anlaşma Yoksa Hakem Hükmünün Verildiği Yer Hukukuna Aykırı Olması
118
gg. Hakem Kararının Tahkim Anlaşmasında Yer Almayan Bir Hususa İlişkin Olması veya Tahkim Anlaşmasının Sınırlarını Aşıyor Olması
118
hh. Hakem Kararının Kesinleşmemiş, İcra Kabiliyeti veya Bağlayıcılık Kazanmamış veya İptal Edilmiş Olması
119
2. New York Sözleşmesi’ne Göre Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi
119
a. New York Sözleşmesi’nin Uygulama Alanı
120
b. New York Sözleşmesi’ne Göre Tenfiz Engelleri
122
aa. Tahkim Anlaşması Taraflarının Ehliyetsiz Olması veya Tahkim Anlaşmasının Geçersiz Olması
122
bb. Aleyhine Tenfiz İstenen Tarafın Hakem Tayininden veya Tahkim Yargılamasından Haberdar Edilmemiş Olması veya Savunma Haklarının İhlal Edilmesi
123
cc. Hakem Kararının Tahkim Anlaşmasında Belirtilmeyen Bir Konuda Olması veya Tahkim Anlaşmasının Kapsamını Aşan Hükümler İçermesi
126
çç. Hakemlerin Teşkili veya Tahkim Yargılamasının Tarafların Anlaşmasına veya Anlaşma Olmayan Hallerde Tahkim Yeri Hukukuna Aykırı Olması
127
dd. Hakem Kararının Bağlayıcılık Kazanmış Olmaması veya İptal Edilmiş Olması
129
ee. Hakem Kararının Tenfiz Devleti Hukukuna Göre Tahkim Yoluyla Çözümü Mümkün Olmayan Bir Uyuşmazlığa İlişkin Olması (Tahkime Elverişlilik)
131
ff. Hakem Kararının Tenfiz Devletinin Kamu Düzeni Kurallarına Aykırı Olması
132
gg. Mütekabiliyetin (Karşılıklılığın) Bulunmaması Durumu
134
hh. Uyuşmazlığın Ticari Olmaması Durumu
135
c. New York Sözleşmesi’ne Göre Tenfiz Davasında Taraflar İle Görevli ve Yetkili Mahkeme
135
d. Tenfiz Davasında Sunulması Gerekli Belgeler
136
e. New York Sözleşmesi’ne Göre Tenfiz Davasında Uygulanacak Muhakeme Usulü
138
f. New York Sözleşmesi’ne Göre Tenfiz Davasında İspat Yükü
138
g. Tenfiz Mahkemesinin Kararı ve Sonuçları İle Karara Karşı Kanun Yolları
139