Maliye Politikası Kavram – Teori – Uygulama Prof. Dr. Ahmet Ulusoy, Dr. Hikmet Yılmaz  - Kitap

Maliye Politikası

Kavram – Teori – Uygulama

11. Baskı, 
Ekim 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
454
Barkod:
9789750296741
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
400,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Tamamen yenilenmiş ve güncellenmiş 11. Baskısını yapan kitap, uzun yıllar üniversitelerin çeşitli bölümlerinde "Maliye Politikası" veya "Kamu Maliyesi" vb. konularda dersler veren yazarların anlattıkları derslerin notlarından, ders anlatımı esnasında öğrencilerinden gelen sorulardan ve mesleki deneyimlerinden sağladıkları birikimlerle, okuyucunun kolayca takip edebileceği şekilde, basit ve yalın bir dille yazılmıştır.
Kitapta yer alan konular, güncel verileri ile anlatıldığından, konunun anlaşılması daha kolay hale getirilmiştir. Bu da, öğrencinin konuya ilişkin ilgisini yukarı çekmeyi sağlamaktadır.
Kitap, maliye politikasının temel kavramlarını ve uygulamalarını ele almaktadır. Maliye politikası ve amaçları, ekonomik istikrarın sağlanmasında para ve maliye politikalarının rolü, durgunluk ve stagflasyonla mücadele stratejileri incelenmiştir. Bütçe politikası, Türkiye'deki uygulamalar ve ekonomik etkileri de detaylandırılmıştır. Ayrıca, iktisadi kalkınma, gelir dağılımı ve Türkiye'nin ekonomik istikrar sorunlarına yönelik maliye politikaları ele alınmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Maliye Politikasının Konusu, Tanımı, Amaçları ve Amaç–Araç Uyum Sorunu
.
Ekonomik İstikrarın Sağlanmasında Para ve Maliye Politikalarının Nispi Etkinliği
.
Enflasyonla ve Durgunlukla (Deflasyon) Mücadelede Maliye Politikası
.
Stagflasyon ve Maliye Politikası
.
Bütçe Politikası, Bütçe Açıklarının Ekonomik Etkileri ve Türkiye Uygulaması
.
İktisadi Kalkınma Amacına Yönelik Maliye Politikası
.
Gelir Dağılımı ve Maliye Politikası
.
Türkiye'de Ekonomik İstikrar Sorunu ve Maliye Politikası
.
Türkiye'nin Ekonomik Kalkınma Sorunu ve Maliye Politikası
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
V
Tablolar Listesi 
XVII
Şekiller Listesi 
XIX
Grafikler Listesi 
XXI
1. BÖLÜM
MALİYE POLİTİKASININ TANIMI, GELİŞİMİ,
İKTİSAT POLİTİKASIYLA İLİŞKİSİ
1.1. DEVLETİN EKONOMİK FONKSİYONLARININ GELİŞİMİ 
1
1.2. MALİYE POLİTİKASI KAVRAMI 
2
1.2.1. Talep Yanlı Maliye Politikası 
3
1.2.2. Arz Yanlı Maliye Politikası 
4
1.3. MALİYE POLİTİKASININ DÜŞÜNSEL ARKA PLANI 
4
1.3.1. Merkantilizm ve Müdahaleci Devlet Anlayışı 
6
1.3.2. Liberal Düşünce ve Klasik İktisat Akımı 
7
1.3.3. Keynes ve Aktif Devlet Anlayışına Dönüş 
8
1.4. KAMU EKONOMİSİ VE MALİYE POLİTİKASININ ETKİNLİK ALANININ GENİŞLEMESİ 
10
1.4.1. Devletin Ekonomideki Yeri 
11
1.4.2. Devletin Ekonomik Gerekçesi 
12
1.5. MALİYE POLİTİKASININ İKTİSAT POLİTİKASI İÇİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ 
15
1.5.1. İktisat Biliminde Teori ve Politika 
15
1.5.2. İktisat Politikasının Amaçları 
17
1.5.3. İktisat Politikasının Araçları 
18
1.5.3.1. Para ve Kredi Politikası 
18
1.5.3.2. Maliye Politikası 
19
1.5.3.3. Regülasyon ve Kontroller Politikası 
20
1.5.3.4. KİT Politikası 
20
1.5.3.4. Dış Ticaret Politikası 
21
2. BÖLÜM
MALİYE POLİTİKASININ KONUSU,
AMAÇLARI VE AMAÇ–ARAÇ UYUM SORUNU
2.1. MALİYE POLİTİKASININ KONUSU 
25
2.2. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI, ARAÇLARI VE UYUM SORUNU 
27
2.2.1. Maliye Politikasının Amaçları 
27
2.2.1.1. Ekonomik İstikrar Amacı 
27
2.2.1.1.1. Tam İstihdam 
27
2.2.1.1.2. Fiyat İstikrarı 
29
2.2.1.2. İktisadi Kalkınma ve Büyüme Amacı 
31
2.2.1.2.1. İktisadi Büyümeyi Belirleyen Faktörler 
31
2.2.1.2.2. İktisadi Büyüme Modelleri 
33
2.2.1.2.3. Kamu Harcaması ve İktisadi Büyüme 
34
2.2.1.2.4. Vergiler ve İktisadi Büyüme 
36
2.2.1.2.5. Borçlanma ve İktisadi Büyüme 
37
2.2.1.3. Gelir ve Servet Dağılımını Düzenleme Amacı 
38
2.2.1.4. Diğer Amaçlar 
39
2.2.2. Maliye Politikasının Araçları 
40
2.2.2.1. Kamu Harcamaları 
40
2.2.2.2. Vergileme 
41
2.2.2.3. Borçlanma 
42
2.2.3. Maliye Politikası Amaçları ve Araçları Arasındaki Uyum Sorunu 
43
2.2.3.1. Maliye Politikası Amaçları Arasında Çatışma 
43
2.2.3.2. Maliye Politikası Amaçları ile Araçların Amaçları Arasında Uyum Sorunu 
45
3. BÖLÜM
MALİYE POLİTİKASININ ETKİNLİĞİNE İLİŞKİN
TEORİK YAKLAŞIMLAR
3.1. KLASİK İKTİSADİ DÜŞÜNCE 
49
3.2. KEYNESYEN İKTİSADİ DÜŞÜNCE 
53
3.3. KAMU TERCİHİ TEORİSİ 
58
3.4. MONETARİZM 
63
3.5. ARZ YANLI İKTİSADİ DÜŞÜNCE 
67
3.6. YENİ KLASİK İKTİSAT 
72
3.7. POST KEYNESYEN İKTİSADİ DÜŞÜNCE 
78
3.8. YENİ KEYNESYEN İKTİSAT 
82
4. BÖLÜM
MALİYE POLİTİKASI VE MİLLİ GELİR DENGESİ
4.1. KAMU HARCAMALARI VE MİLLİ GELİR DENGESİ 
92
4.2. ÇARPAN (ÇOĞALTAN) MEKANİZMASI 
93
4.2.1. Reel Kamu Harcamalarının Çarpan Etkisi 
97
4.2.2. Transfer Harcamalarının Çarpan Etkisi 
99
4.2.3. Vergilendirmenin Genel Etkisi 
100
4.2.4. Denk Bütçe Çarpanı 
107
4.2.5. Dış Ticaret Çarpanı 
108
4.2.5.1. Dış Yansıma ve Dış Ticaret Çarpanı 
110
4.3. MALİYE POLİTİKASI UYGULAMA SEÇENEKLERİ 
113
4.3.1. Devletin Müdahale Etmemesi 
113
4.3.2. Devlet Müdahalesi 
114
4.3.2.1. Genişletici Maliye Politikası 
114
4.3.2.2. Daraltıcı Maliye Politikası 
117
4.3.2.3. Kamu Harcamaları ve Vergilerin Eşit Artırılması 
118
5. BÖLÜM
EKONOMİK İSTİKRARIN SAĞLANMASINDA
PARA VE MAL İYE POLİTİKALARININ NİSPİ ETKİNLİĞİ
5.1. KAPALI EKONOMİDE PARA VE MALİYE POLİTİKALARININ ETKİNLİĞİ 
122
5.1.1. Maliye Politikası 
125
5.1.2. Para Politikası 
128
5.2. AÇIK EKONOMİDE PARA VE MALİYE POLİTİKASININ ETKİNLİĞİ 
132
5.2.1. Döviz Kuru Sistemi, Para ve Maliye Politikalarının Etkinliği 
133
5.2.1.1. Sabit Döviz Kuru Sisteminde Para ve Maliye Politikalarının Etkinliği 
135
5.2.1.2. Esnek Döviz Kuru Sisteminde Para ve Maliye Politikalarının Etkinliği 
143
5.2.1.3. Fiyat Hareketleri, Para ve Maliye Politikası İlişkisi 
152
6. BÖLÜM
MALİYE POLİTİKASI UYGULAMASINDA YÖNTEMLER
6.1. İRADİ MALİYE POLİTİKASI 
158
6.1.1. Maliye Politikalarında Gecikmeler 
159
6.1.1.1. Teşhis ve Tahmine İlişkin Gecikme 
160
6.1.1.2. Araçların Seçimine İlişkin Güçlükler 
161
6.1.1.3. Uygulamaya İlişkin Gecikme 
162
6.1.1.4. Etkilemeye İlişkin Gecikme 
164
6.1.2. İradi Harcama Politikaları 
165
6.1.3. İradi Vergi Politikaları 
166
6.2. EKONOMİK İSTİKRARIN SAĞLANMASINDA OTOMATİK STABİLİZATÖRLER 
169
6.2.1. Otomatik Stabilizatör Olarak Kamu Harcamaları 
170
6.2.2. Otomatik Stabilizatör Olarak Vergi Gelirleri 
171
6.3. İRADİ VE OTOMATİK İSTİKRAR SAĞLAYICI MALİYE POLİTİKALARINA YÖNELTİLEN ELEŞTİRİLER 
175
6.4. FORMÜL ESNEKLİĞİ YÖNTEMİ 
178
6.5. KURALLI MALİYE POLİTİKASI 
179
6.5.1. Dünyada Mali Kural Uygulamaları 
181
6.5.2. Türkiye’de Mali Kural Uygulama Denemeleri 
182
7. BÖLÜM
ENFLASYON VE MALİYE POLİTİKASI
7.1. ENFLASYONUN TANIMI VE ÖZELLİKLERİ 
187
7.1.1. Enflasyonun Ortaya Çıkışı 
190
7.1.1.1. Enflasyon ve Gelir Dağılımı 
193
7.1.1.2. Enflasyon–Tasarruf Hacmi 
194
7.1.1.3. Enflasyon ve Kaynak Kullanımı 
195
7.1.1.4. Enflasyon ve İstihdam Hacmi 
196
7.1.1.5. Enflasyonun Mikro Düzeydeki Etkileri 
196
7.1.2. Enflasyonun Nedenleri 
197
7.1.2.1. Talep Enflasyonu 
197
7.1.2.2. Maliyet Enflasyonu 
199
7.1.2.3. Yapısal Enflasyon 
201
7.2. ENFLASYONLA MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI 
202
7.2.1. Enflasyonla Mücadelede Kamu Harcamaları Politikası 
204
7.2.1.1. Reel Harcamalar ve Enflasyon 
204
7.2.1.2. Enflasyonla Mücadele ve Transfer Harcamaları 
207
7.2.2. Enflasyonla Mücadelede Vergi Politikası 
210
7.2.2.1. Bireysel Gelir Vergisi 
211
7.2.2.2. Kurumlar Vergisi 
212
7.2.2.3. Gider Vergileri 
214
7.2.2.4. Servet Vergileri 
215
7.2.3. Enflasyonla Mücadelede Borçlanma Politikası 
216
7.2.4. Anti–enflasyonist Politikaların Sınırlayıcıları 
218
8. BÖLÜM
DURGUNLUKLA (DEFLASYONLA) MÜCADELEDE
MALİYE POLİTİKASI
8.1. DEFLASYON KAVRAMI VE YAŞANILAN BAZI DEFLASYON ÖRNEKLERİ 
224
8.1.1. Deflasyon Kavramı 
224
8.1.2. Deflasyon Yaşayan Ülke Örnekleri 
226
8.2. DEFLASYONLA MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI 
230
8.2.1. Deflasyonla Mücadelede Kamu Harcamaları 
231
8.2.2. Deflasyonla Mücadelede Vergi Politikası 
234
8.2.3. Deflasyonla Mücadelede Borçlanma Politikası 
238
9. BÖLÜM
STAGFLASYON VE MALİYE POLİTİKASI
9.1. STAGFLASYON KAVRAMI 
244
9.2. PHİLLİPS EĞRİSİ 
246
9.2.1. Uyarlamacı (Adaptif) Beklentileri Dikkate Alan Phillips Eğrisi 
248
9.2.2. Rasyonel Beklentileri Dikkate Alan Phillips Eğrisi 
250
9.3. STAGFLASYONUN NEDENLERİNİ AÇIKLAMAYA YÖNELİK YAKLAŞIMLAR 
252
9.3.1. Post Keynesyen Açıklama 
252
9.3.2. Monetarist Yaklaşım ve Stagflasyon 
256
9.4. STAGFLASYONLA MÜCADELE YÖNTEMLERİ 
257
9.4.1. Gelirler Politikası 
258
9.4.2. Sektörel ve Bölgesel Ağırlıklı Önlemler 
260
9.4.3. Para ve Maliye Politikası Araçlarının Optimal Bileşimi 
261
9.4.4. Vergi Temelli Gelirler Politikası 
261
9.4.5. Üretim Teşviki ve Toplam Arzın Artırılması 
263
10. BÖLÜM
BÜTÇE POLİTİKASI, BÜTÇE AÇIKLARININ
EKONOMİK ETKİLERİ VE TÜRKİYE UYGULAMASI
10.1. DENK BÜTÇE POLİTİKASI 
268
10.2. AÇIK BÜTÇE POLİTİKASI 
269
10.3. AÇIK BÜTÇE POLİTİKASIYLA İLGİLİ GÖRÜŞLER 
270
10.3.1. Klasik Yaklaşım 
270
10.3.2. Keynesyen Yaklaşım 
271
10.3.3. Neo–Klasik Yaklaşım 
273
10.3.4. Ricardian Yaklaşım 
274
10.4. BÜTÇE AÇIKLARININ ETKİLERİ 
276
10.4.1. Bütçe Açıkları ve Enflasyon 
276
10.4.2. Bütçe Açıkları ve Yatırımlar 
278
10.4.3. Bütçe Açıkları ve Ödemeler Dengesi 
279
10.5. TÜRKİYE’DE BÜTÇE AÇIKLARININ GELİŞİMİ 
280
11. BÖLÜM
İKTİSADİ KALKINMA VE BÜYÜME AMACINA YÖNELİK MALİYE POLİTİKASI
11.1. İKTİSADİ KALKINMA VE BÜYÜME KAVRAMI 
291
11.2. İKTİSADİ KALKINMANIN FİNANSMANI 
295
11.2.1. İktisadi Kalkınmanın Finansmanında Maliye Politikası 
296
11.2.1.1. Kalkınmanın Finansman Aracı Olarak Kamu Harcamaları 
298
11.2.1.2. Kalkınmanın Finansman Aracı Olarak Vergiler 
302
11.2.1.3. Kalkınmanın Finansman Aracı Olarak Borçlanma 
305
11.2.1.3.1. Kalkınmanın Finansmanında İç Borçlanma 
306
11.2.1.3.2. Kalkınmanın Finansmanında Dış Borçlanma 
307
12. BÖLÜM
GELİR DAĞILIMI VE MALİYE POLİTİKASI
12.1. GELİR DAĞILIMI TÜRLERİ 
312
12.1.1 Fonksiyonel Gelir Dağılımı 
313
12.1.2. Sektörel Gelir Dağılımı 
313
12.1.3. Bölgesel Gelir Dağılımı 
314
12.1.4. Kişisel Gelir Dağılımı 
314
12.2. TÜRKİYE’DE KİŞİSEL GELİR DAĞILIMININ GELİŞİMİ 
317
12.3. GELİR DAĞILIMINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER 
321
12.3.1 Emeğin Dağılımı 
321
12.3.2 Servet Dağılımı 
322
12.3.3 Faktör Fiyatları 
322
12.4. MALİYE POLİTİKASININ GELİR DAĞILIMINI DÜZELTME AMACIYLA KULLANILMASI 
323
12.4.2.1.1. Gelir Vergisi 
330
12.4.2.1.2. Kurumlar Vergisi 
330
12.4.2.1.4. Servetten Alınan Vergilerin Gelir Dağılımına Etkisi 
334
12.4.2.1.4.1. Emlak Vergisi 
335
12.4.2.1.4.2. Servet Transferi Üzerinden Alınan Vergiler 
337
12.4.2.1.4.3. Servet Değer Artışı Vergileri 
337
13. BÖLÜM
TÜRKİYE’DE EKONOMİK İSTİKRAR SORUNU VE
MALİYE POLİTİKASI
13.1. ORTODOKS İSTİKRAR POLİTİKALARI 
345
13.2. HETERODOKS İSTİKRAR POLİTİKALARI 
347
13.3. TÜRKİYE’DE EKONOMİK İSTİKRARI SAĞLAMAYA YÖNELİK POLİTİKALAR 
348
13.3.1. Türkiye’de 1980 Öncesi Dönemde Uygulanan Maliye Politikaları 
349
13.3.1.1. 1920–1950 Dönemi Maliye Politikaları 
349
13.3.1.2. 1950–1980 Dönemi Maliye Politikaları 
350
13.3.2. 24 Ocak Kararları ve 1980 Sonrası Dönem 
352
13.3.2.1. Vergi Politikasına İlişkin Tedbirler 
353
13.3.2.2. Kamu Harcamalarına Yönelik Tedbirler 
354
13.3.2.3. Borçlanmaya İlişkin Tedbirler 
355
13.3.2.4. Döviz Kuru ve Faize İlişkin Tedbirler 
356
13.3.3. İstikrar Programının Değerlendirilmesi ve 5 Nisan 1994 Öncesi Süreç 
356
13.3.4. 5 Nisan 1994 İstikrar Tedbirleri 
358
13.3.4.1. Kamu Harcamaları ve Gelirleri Dengesini Sağlamaya Yönelik Önlemler 
359
13.4. TÜRKİYE EKONOMİSİNDE 1990–1999 DÖNEMİ VE 9 ARALIK 1999 İSTİKRAR TEDBİRLERİ 
361
13.4.1. 9 Aralık 1999 İstikrar Tedbirleri 
362
13.4.1.1. Kamu Gelirleri ve Harcamalarına Yönelik Tedbirler 
364
13.5. 9 ARALIK KARARLARI SONRASI VE GÜÇLÜ EKONOMİYE GEÇİŞ PROGRAMI 
364
13.5.1. Programın Temel Amaç ve Araçları 
367
13.5.2. Kamu Harcamalarına ve Gelirlerine Yönelik Tedbirler 
368
13.5.3. Vergi Politikasına İlişkin Tedbirler 
369
13.5.4. Borçlanmaya İlişkin Tedbirler 
370
13.5.5. Programın Değerlendirilmesi 
372
13.6. COVİD–19 PANDEMİSİNİN ÜLKE EKONOMİLERİNE ETKİSİ 
377
13.6.1. Pandemi Süresince Uygulanan Maliye Politikaları 
378
14. BÖLÜM
TÜRKİYE’NİN İKTİSADİ KALKINMA SÜRECİ VE
MALİYE POLİTİKASI
14.1. KALKINMA PLANLARININ AMAÇLARI VE UYGULAMA SONUÇLARI 
385
14.1.1. Kalkınma Planlarının Uygulama Sonuçları 
389
14.1.2. 1980 Öncesi Planlı Kalkınma Döneminin Genel Bir Değerlendirmesi 
390
14.2. 1980 SONRASI KALKINMA PLANLARI VE YENİ KALKINMA STRATEJİSİ SEÇİMİ 
392
14.3. 2000 SONRASI KALKINMA PLANLARI 
394
14.4. TÜRKİYE’DE MALİYE POLİTİKALARI VE EKONOMİK KALKINMA ETKİLEŞİMİ 
401
14.4.1. Kamu Harcamaları ve Kalkınma İlişkisi 
401
14.4.2. Kamu Gelirleri ve Kalkınma İlişkisi 
407
TEST SORULARI 1 
415
TEST SORULARI 2 
421
Kaynakça 
425