Ceza Hukuku Genel Hükümler Prof. Dr. Hakan Hakeri  - Kitap

Ceza Hukuku Genel Hükümler

30. Baskı, 
Eylül 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
796
Barkod:
9786052649848
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
700,00
İndirimli (%10):
630,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Bu baskıda kitap üzerinde küçük değişiklikler ve düzeltmeler yaptım, öğretide yayınlanan bazı çalışmaları inceleme fırsatı buldum. Kitabın yeni baskısı için 9. Yargı Reformu paketini bekliyordum. Ancak paketin çıkması Ekim ayına kalınca öğrencilerin kitap ihtiyacı nedeniyle bu baskıyı gerçekleştirmeye karar verdim. Söz konusu pakette ceza hukuku genel hükümler alanındaki esaslı bir değişiklik şikâyet ile ilgili azami bir süre belirlenmesi. Buna göre, soruşturma ve kovuşturması şikâyete bağlı olan hakaret suçu bakımından şikâyet süresi, her ne suretle olursa olsun fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren iki yılı geçemez. Ayrıca hakaretin bazı şekilleri önödemeye tabi kılınmaktadır.
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
YİRMİYEDİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ 
IX
KISA İÇİNDEKİLER 
XI
İÇİNDEKİLER 
XV
KISALTMALAR 
XXXIII
Birinci Bölüm
SUÇ VE YAPTIRIM HUKUKUNA BAŞLANGIÇ
§1. GİRİŞ 
1
I. KAVRAM 
1
II. CEZA HUKUKUNUN AMACI 
2
III. SİSTEM 
6
§2. CEZA KANUNUMUZ 
10
§3. CEZA HUKUKUNUN VE SUÇ POLİTİKASININ TEMEL İLKELERİ 
11
I. HUKUK DEVLETİ İLKESİ 
12
II. KANUNİLİK İLKESİ 
13
A. Genel Olarak 
13
B. Kanunilik İlkesinin Sonuçları 
16
1. Suç tespit eden ceza normları açık biçimde belirlenmelidir:
Belirlilik ilkesi (ment of definiteness) 
17
2. Örf ve Adet Hukuku Ceza Hukukunda Doğrudan Doğruya Bir
Kaynak Niteliği Taşımaz 
23
3. İdarenin Düzenleyici İşlemleriyle Suç ve Ceza Konulamaz 
24
4. Kıyas Yasağı 
27
a. Genel Olarak 
27
b. Kıyas Yasağı ve Yorum 
28
5. Geçmişe Yürüme Yasağı 
30
III. ORANTILILIK İLKESİ 
32
IV. İNSANİLİK İLKESİ 
33
V. KANUN ÖNÜNDE EŞİTLİK İLKESİ 
33
VI. KUSUR İLKESİ 
34
VII. CEZA SORUMLULUĞUNUN ŞAHSİLİĞİ İLKESİ 
35
VIII. ŞÜPHEDEN ÖZGÜRLÜK YARARLANIR İLKESİ 
37
IX. KARİNELERE DAYALI İSPAT YASAKTIR 
37
§4. SUÇ OLUŞTURAN FİİLLERİN VE BUNLARA UYGULANACAK
YAPTIRIMLARIN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN SORUNLAR VE
İLKELER 
39
I. BİR EYLEM NE ZAMAN CEZA HUKUKU YAPTIRIMLARINA TABİ
KILINMALIDIR? 
39
A. Bir Eylem Ne Zaman Ceza Hukuku Kapsamında, Ne Zaman Özel
Hukuk Kapsamında Değerlendirilmelidir? 
39
B. Bir Eylem Ne Zaman Disiplin Suçu, Ne Zaman Suç Olarak
Değerlendirilmelidir? 
41
II. KANUN KOYUCU BİR EYLEMİN SUÇ OLUŞTURDUĞUNU BELİRLEMEK
KONUSUNDA SERBEST MİDİR? 
41
III. KANUN KOYUCU SUÇ OLARAK BELİRLEDİĞİ EYLEME UYGULANACAK
CEZANIN MİKTARI KONUSUNDA SERBEST MİDİR? 
44
§5. HAKSIZLIK OLUŞTURAN DİĞER FİİLLER VE SUÇLAR 
48
I. HAKSIZ FİİLLER VE SUÇLAR 
48
A. Genel Olarak 
48
B. Haksız Fiiller ile Suçların Farkları 
49
II. İDARİ YAPTIRIMI GEREKTİREN FİİLLER VE SUÇLAR 
50
A. Disiplin Suçları ve Suçlar 
50
1. Genel Olarak 
50
2. Disiplin Suçları ile Suçlar Arasındaki Farklar 
51
3. Disiplin Soruşturması İle Aynı Anda Ceza Soruşturması/
Kovuşturması Yapılması Durumu 
53
B. Zabıta Tedbirlerini Gerektiren Fiiller ve Suçlar 
54
C. Kabahatler ve Suçlar 
55
1. Genel Olarak 
55
2. Suç ve Kabahat Ayrımının Uygulamadaki Önemi ve Sonuçları 
56
§6. CEZA NORMUNUN TASNİFİ 
59
I. DAVRANIŞ NORMLARI – MÜEYYİDE NORMLARI 
59
II. BAĞIMSIZ – BAĞIMLI CEZA NORMLARI 
59
A. Tanım 
59
B. Bağımsız Ceza Normları 
59
1. Tam Ceza Normları 
59
2. Eksik Ceza Normları 
59
C. Bağımlı Ceza Normları 
60
1. İlke Belirleyen Normlar 
60
2. Tanım Normları 
60
3. Yorum Normları 
60
4. Atıf Normları 
60
§7. CEZA MUHAKEMESİNE KISA BİR BAKIŞ 
61
İkinci Bölüm
TÜRK CEZA KANUNU’NUN UYGULAMA ALANI
§1. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA 
63
I. GEÇMİŞE YÜRÜMEZLİK İLKESİNİN KAPSAMI 
65
II. FAİLİN LEHİNE OLAN KANUNUN TESPİTİ 
66
III. ÇEŞİTLİ AÇILARDAN LEHE OLAN KURALLARIN İNCELENMESİ 
68
A. Geçici veya Süreli Ceza Kanunları Açısından 
68
B. Cezanın İnfaz Rejimine İlişkin Kanunlar 
68
C. Güvenlik Tedbirleri 
70
D. Kabahatler 
71
E. Kovuşturma Şartları 
71
F. Zamanaşımına İlişkin Kanunlar 
71
G. Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararları 
73
H. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararlarındaki Değişiklikler 
74
IV. LEHE OLAN HÜKÜMLERİN UYGULANMASINDA USUL 
74
V. SUÇUN İŞLENDİĞİ ZAMAN 
75
A. Problem: Hareket mi, Netice mi Esas Alınacak? 
75
B. Problem: Kesintisiz Suçlar 
76
C. Problem: Zincirleme Suçlar 
76
D. Problem: İhmali Suçlar 
77
E. Problem: Teşebbüs Halinde Kalan Suçlar 
77
F. Problem: Objektif Cezalandırılabilirlik Şartları İçeren Suçlar 
77
§2. YER BAKIMINDAN UYGULAMA 
78
I. SUÇUN İŞLENDİĞİ YER 
78
A. Genel Olarak 
78
B. Problemli Durumlar 
79
C. Özel Hükümler 
80
II. SİSTEMLER 
81
A. Mülkilik (Ülkesellik) Sistemi 
83
1. Tanım 
83
2. Ülke Neresidir? 
83
B. Şahsilik Sistemi 
84
1. Faile Göre Şahsilik 
84
a. Türk Vatandaşlarının Yabancı Ülkelerde İşlediği Suçlar 
85
b. Türkiye Namına Memuriyet veya Görev Yapanların
İşledikleri Suçlar 
86
2. Mağdura Göre Şahsilik 
86
C. Koruma (Savunma) Sistemi 
87
D. İkame Yargı Sistemi 
88
E. Evrensellik Sistemi 
88
F. Türkiye’de Yeniden Yargılama Yapılması 
90
1. Genel Olarak 
90
2. Mülkilik Sisteminin Uygulandığı Hallerde 
90
3. Şahsilik Sisteminin Uygulandığı Hallerde 
90
4. Koruma Sisteminin Uygulandığı Hallerde 
91
5. İkame Yargı Sisteminin Uygulandığı Hallerde 
91
6. Evrensellik Sisteminin Uygulandığı Hallerde 
91
G. Hak Yoksunluklarının Türkiye’de Geçerli Olması 
92
H. Yabancı Ülke Kanununun Göz Önünde Bulundurulması 
94
III. YURT DIŞINDA İŞLENEN KABAHATLER BAKIMINDAN TÜRK
KANUNLARININ UYGULANABİLİRLİĞİ 
95
IV. YABANCILARIN İADESİ 
95
A. Kavram 
95
B. Şartları 
96
C. Geri Vermenin Mümkün Olmadığı Haller 
96
1. Siyasi ve Diğer Nedenlerle Kovuşturma veya Kötü Muamele
Tehlikesi Halinde Geri Verme Yasağı 
96
2. Suçun Nitelikleri Sebebiyle Geri Verilmezlik 
97
3. İadesi İstenen Kişinin Kişisel Özellikleri Nedeniyle Geri
Verilmezlik 
97
D. Geri Vermede Özellik İlkesi 
97
E. Geri Vermede Usul 
98
§3. KİŞİ BAKIMINDAN UYGULAMA 
99
I. CUMHURBAŞKANI 
99
II. YASAMA DOKUNULMAZLIĞI 
100
A. Sorumsuzluk (Mutlak Dokunulmazlık) 
100
B. Kovuşturma Yasağı (Geçici Dokunulmazlık) (AY 83) 
100
1. Kapsamı 
101
2. İstisnaları 
102
3. Sona Ermesi 
104
4. Zamanaşımı Sorunu 
105
III. ULUSLARARASI YARGI BAĞIŞIKLIĞI 
105
IV. YABANCI BAZI ASKER VE SİVİL KİŞİLER İLE YAKINLARININ YARGI
BAĞIŞIKLIĞI 
107
V. KAMU GÖREVLİLERİ 
107
Üçüncü Bölüm
S U Ç
§1. SUÇ GENEL TEORİSİ 
109
I. GENEL AÇIKLAMALAR 
109
II. HAKSIZLIĞIN VE KUSURUN DIŞINDA KALAN HUSUSLAR 
111
A. Kovuşturma Şartları 
111
1. Şikâyet 
111
a. Genel Olarak 
111
b. Şikâyetin Özellikleri 
112
2. İzin, Talep ve Karar 
115
3. Yabancı Hükümetin Talebi (Şikâyeti) 
116
B. Şahsi Cezasızlık Sebepleri/Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren
Şahsi Sebepler – Cezayı Kaldıran Şahsi Sebepler 
117
1. Genel Olarak 
117
2. Milletvekilleri Bakımından Şahsi Cezasızlık Sebebi (Mutlak
Dokunulmazlık) 
118
a. Kapsamı 
118
aa. Madde Bakımından 
118
bb. Yer Bakımından 
119
cc. Kişi Bakımından 
119
dd. Zaman Bakımından 
119
b. İstisnası 
119
c. Sonuçları 
119
III. SUÇUN UNSURLARI 
120
A. Suçun Kanuni Unsuru (Tipiklik) 
122
1. Genel Bilgiler 
123
a. Tanım 
124
b. Hayal Suç ve Kuruntu Suç 
125
c. Fail 
126
aa. Genel Olarak 
126
bb. Mahsus (Özgü) Suçlar 
129
cc. Bizzat İşlenebilen Suçlar 
130
d. Mağdur 
130
e. Suçun Konusu 
132
f. Suçun Basit (Temel) Şekli, Basit Suç Tipinden Türeyen
Suçlar 
132
aa. Suçun Basit (Temel) Şekli 
132
bb. Türeyen Suçlar (Nitelikli Haller) 
132
g. Kanuni Unsur (Tipiklik) ve Hukuka Aykırılık İlişkisi 
135
h. Ön Şartlar Sorunu 
136
2. Tipikliğin Maddi (Objektif) Unsuru (Fiil) 
136
a. Genel Açıklamalar 
136
aa. Düşünce Suçu Kavramı 
137
bb. Düşünce Suçu Kavramıyla Bağlantılı Olarak
Tartışılması Gereken Ceza Kanunundaki Bazı Suç
Tipleri 
138
b. Hareket 
140
aa. Kavram 
140
bb. Neler Ceza Hukuku Bakımından Hareket Sayılır? 
141
cc. Hareketin Sayısı ve Şekilleri Bakımından Suçlar 
149
aaa. Tek Hareketli Suçlar 
149
bbb. Çok Hareketli Suçlar 
149
ccc. Serbest Hareketli Suçlar 
149
ddd. Bağlı Hareketli Suçlar 
149
eee. Seçenek Hareketli Suçlar 
149
fff. İcrai–İhmali Suçlar 
150
aaaa. Genel Açıklamalar 
150
bbbb. İhmal Kavramı 
150
cccc. İcra–İhmal Ayrımı 
153
dddd. İhmali Suçların Çeşitleri 
155
(1) Saf İhmali Suçlar (Gerçek İhmali
Suçlar) 
156
(2) Garantörsel İhmali Suçlar (Görünüşte
İhmali Suçlar) 
156
(a) Genel Olarak 
156
(b) Garantörlük 
158
(aa) Genel Açıklamalar 
158
(bb) Kavram 
158
(c) Garantörlük Kaynakları 
159
(aa) Kanun 
159
(bb) Sözleşme 
161
(cc) Öngelen Tehlikeli Davranış 
161
c. Netice 
163
aa. Neticeye Göre Suçların Tasnifi 
164
aaa. Neticesi Harekete Bitişik Suç (Sırf Hareket
Suçları) – Neticesi Hareketten Ayrılabilen Suç
Ayrımı 
164
bbb. Zarar Suçu–Tehlike Suçu Ayrımı 
165
ccc. Kalkışma Suç Tipleri (Teşebbüs Suçları) 
166
ddd. Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar 
167
eee. Ani Suç–Kesintisiz Suç Ayrımı 
167
aaaa. Genel Açıklamalar 
167
bbbb. Kesintisiz Suç ile Diğer Suçlar Arasındaki
Farklar 
169
(1) Zincirleme Suç ile Farkı 
169
(2) İz Bırakan Suç ile Farkı 
169
cccc. Suçun Kesintisiz Olmasının Sonuçları 
170
bb. Birden Fazla Neticenin Bir Suç Sayıldığı Durumlar 
172
d. Nedensellik Bağı (İlliyet Rabıtası) (Sebebiyet Alakası) 
177
aa. Genel Olarak 
179
bb. Şart Teorisi ve Objektif İsnadiyet 
180
aaa. Nedensellik Bağı Yoktur 
181
bbb. Normal Nedensellik 
181
ccc. Çifte Nedensellik 
182
ddd. Toplam (Atipik) Nedensellik 
184
eee. Sollayan (Öne Geçen) Nedensellik 
190
fff. Varsayılan Nedensellik 
192
ggg. Yüklenebilirlik İle İlgili Bazı Sorunlar 
193
aaaa. Kişinin Kendisini Tehlikeye Atması 
193
bbbb. Egemenlik Alanı Dışında Kalma (Tesadüfî
Nedensellik– İzin Verilen Risk) 
195
cccc. Sosyal Nedensellik 
195
dddd. Risk Azalması 
196
eeee. Normun Koruma Alanı İçinde Olmaması 
197
ffff. Rücu Yasağı 
200
cc. Diğer Nedensellik Teorileri 
200
aaa. Uygun Şart (Sebep) Teorisi 
200
bbb. Hukuki Önem (Hukuki Uygunluk) Teorisi 
200
ccc. Karma Uygun Sebep Teorisi 
200
dd. Bazı Suçlarda Nedensellik Bağı 
207
aaa. Teşebbüs Halinde Kalan Suçlarda Nedensellik
Bağı 
207
bbb. İhmali Suçlarda Nedensellik Bağı 
207
3. Tipikliğin Manevi (Subjektif) Unsuru 
209
a. Genel Olarak 
209
b. Kaza ve Tesadüf 
211
c. Kast ve Taksir 
212
aa. Kast 
216
aaa. Kavram 
216
bbb. Kastın Unsurları 
217
aaaa. Kastta Bilmek Unsuru 
217
bbbb. Kastta İstemek Unsuru 
220
ccc. Kastın Aranacağı Zaman 
224
ddd. Kastın Çeşitleri 
226
aaaa. Özel Kast – Genel kast 
226
bbbb. Ani Kast–Tasarlama 
226
cccc. Doğrudan Kast–Olası Kast 
226
(1) Tanım 
226
(2) Bilme Unsuru Bakımından Olası Kast 
229
(3) Olası Kastla İşlenemeyen Suçlar 
231
(4) Olası Kast ve Teşebbüs 
231
(5) Olası Kastın İspatı 
232
(6) Olası Kastta Ceza 
237
dddd. Weber Kastı 
237
eee. Alternatif Kast 
238
fff. İhmali Suçlarda Kast 
238
aaaa. İhmali Suçlarda Kastın Niteliği 
238
bbbb. İhmali Suçlarda Kastın Konusu 
239
cccc. İhmali Suçlarda Olası Kast 
240
bb. Taksir 
241
aaa. Tanım 
241
bbb. Taksirin Kasttan Farkı 
242
ccc. Taksirin Unsurları 
244
aaaa. Taksirin Cezalandırılacağı Konusunda
Kanunda Hüküm Bulunması 
245
bbbb. Dikkat ve Özen Görevinin Yerine
Getirilmemesi 
245
cccc. Neticeye Sebep Olan Fiilin İradi Olması 
246
dddd. Neticenin Öngörülebilir (Tahmin Edilebilir)
Olması 
247
eeee. Failin Neticeyi İstememiş Bulunması 
250
ffff. Hareket ile Netice Arasında Nedensellik
Bağının Bulunması 
250
ddd. Taksir ve Teşebbüs 
250
eee. Bilinçli–Bilinçsiz Taksir Ayrımı 
250
fff. Bilinçli Taksir– Olası Kast Ayrımı 
255
ggg. Üçüncü Kişinin veya Mağdurun Hareketinin
Nedensellik Bağına Etkisi (Taksirli Hareketlerin
Birleşmesi) 
258
aaaa. Üçüncü Kişinin Hareketi 
258
bbbb. Mağdurun Hareketi 
259
hhh. Taksirli Suçlarda Ceza Verilmemesi Durumu 
260
d. Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar 
263
aa. Kavram 
264
bb. Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suçların Şartları 
266
cc. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçların Çeşitleri 
275
aaa. Gerçek Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar –
Gerçek Olmayan Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış
Suçlar 
275
bbb. Kastı Aşan Suç– Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış
Suç 
276
ccc. Kastedilenden Daha Ağır Bir Neticenin Meydana
Geldiği Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suç–
Kastedilenden Daha Başka Bir Neticenin Meydana
Geldiği Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suç 
276
dd. TCK 87/4 Uygulamasında Dikkat Edilecek Hususlar 
277
ee. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu 
282
e. Objektif Cezalandırılabilme Şartları 
284
f. Yanılma 
285
g. Amaç ve Saik 
286
B. Hukuka Aykırılık Unsuru 
286
1. Genel Açıklamalar 
287
2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Ortak Özellikleri 
289
3. Hukuka Uygunluk Sebepleri 
294
a. TCK 24, 25 ve 26’daki Hukuka Uygunluk Sebepleri 
294
aa. Hukuka Uygun Emrin Yerine Getirilmesi 
294
bb. Kanun Hükmünü İcra 
295
aaa. Genel Olarak 
295
bbb. Silah Kullanma Yetkisi 
298
ccc. Şikâyet ve İhbar 
301
ddd. Devletin Kumar Oynatması 
302
cc. Meşru Savunma 
303
aaa. Meşru Savunmanın Konusu Olabilecek Haklar 
304
bbb. Meşru Savunmanın Şartları 
306
aaaa. Saldırıya İlişkin Şartlar 
306
(1) Bir Saldırının Varlığı 
306
(2) Saldırının Fil Hal Olması 
309
(3) Saldırının Haksız Olması 
314
bbbb. Savunmaya İlişkin Şartlar 
317
(1) Savunmada Zorunluluk Bulunması 
318
(2) Saldırı ile Savunma Arasında Oran
Olması 
321
(a) Araçlar Bakımından Oran 
321
(b) Yararlar Bakımından Oran 
325
ccc. Üçüncü Kişi Lehine Meşru Savunma 
327
ddd. Önleyici Meşru Savunma (Offendicula) 
328
eee. Meşru Savunma Halinde Üçüncü Kişilerin Zarar
Görmesi 
330
fff. Tazminat 
331
ggg. Meşru Savunmanın Kabulü Halinde Mağdur
Hakkında Soruşturma Yapılması 
332
hhh. Meşru Savunma ve İnsan Hakları Avrupa
Sözleşmesi 
332
dd. Hakkın Kullanılması 
335
aaa. Eğitim Hakkının Verdiği Yetkiden Kaynaklanan
Hareketlerin Hukuka Uygunluğu 
336
bbb. İddia ve Savunma Dokunulmazlığı 
339
ccc. Eleştiri Hakkı 
342
ddd. Spor Faaliyetleri 
342
eee. Bir İş, Meslek, Sanat veya Bilim Faaliyetinin
İcrası 
342
aaaa. Ticari ve/veya Sınaî Faaliyette Bulunma
Hakkının İcrası 
343
bbbb. Gazetecilik Mesleğinin İcrası 
343
ee. Rıza 
346
aaa. Genel Olarak 
346
bbb. Tipikliği Kaldıran Rıza 
348
ccc. Hukuka Uygunluk Sebebi Olarak Rıza ve Geçerli
Bir Rızanın Şartları 
349
aaaa. Rızaya Ehliyet 
350
bbbb. Rıza Açıklaması 
352
cccc. Rızanın Konusu 
354
(1) Bireyin Tasarruf Yetkisinin Bulunduğu
Haklar 
355
(2) Bireyin Tasarruf Yetkisinin
Bulunmadığı Haklar 
358
ddd. Varsayılan Rıza 
361
eee. Tıbbi Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu 
363
b. Ceza Kanununda Yer Almayan Hukuka Uygunluk Sebebi:
Yükümlülüklerin Çatışması 
365
4. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Yanılgı 
368
IV. KUSURLULUK 
368
A. Kusur Yeteneği 
369
1. Tanım 
370
2. Genel Olarak 
371
3. Kusur Yeteneğini Etkileyen Sebepler 
371
a. Yaşın Kusur Yeteneğine Etkisi 
372
aa. Genel Açıklamalar 
372
bb. Fiili İşlediği Zaman 12 Yaşını Bitirmemiş Olan Küçükler 
373
cc. Fiili İşlediği Zaman 13–15 Yaş Arasında Olan Küçükler 
374
dd. Fiili İşlediği Zaman 16–18 Yaş Arasında Olanlar 
378
ee. Yaş Büyüklüğü 
378
b. Sağırlık ve Dilsizlik 
379
c. Akıl Hastalığı 
380
d. Geçici Nedenler 
382
aa. Genel Olarak 
382
bb. Alkol veya Uyuşturucu Madde Kullananlarda Kusur
Yeteneği 
383
B. Kusuru Etkileyen Sebepler 
385
1. Hukuka Aykırı ve Bağlayıcı Emir 
386
a. Genel Açıklamalar 
386
b. Emri Yerine Getirmenin Şartları 
387
aa. Bir Emrin Varlığı 
387
bb. Emri Verenin Böyle Bir Emri Vermeye Yetkili Olması 
387
cc. Emrin Yerine Getirilmesi “Görev Gereği Zorunlu”
Olmalıdır 
388
dd. Verilen Emrin Suç Oluşturmaması 
388
ee. Verilen Emrin Hukuka Aykırı Olması 
389
2. Zorunluluk (Iztırar, Mecburiyet, Zaruret) Hali 
390
a. Genel Açıklamalar 
391
b. Zorunluluk Halinin Kusurluluğu Kaldıran Sebep Olmasının
Sonuçları 
393
c. Özel Zorunluluk Halleri 
395
d. Zorunluluk Halinin Şartları 
396
aa. Tehlikeye İlişkin Şartlar 
397
aaa. Ağır Bir Tehlikenin Bulunması 
397
aaaa. Tehlike Kavramı 
397
bbbb. Tehlikenin Muhakkak Olması 
399
cccc. Tehlikenin Ağır Olması 
400
bbb. Tehlikenin Bir Hakka Yönelik Olması 
401
ccc. Tehlikenin Meydana Gelmesine Bilerek Sebebiyet
Vermemiş Olmak 
401
ddd. Tehlikeye Karşı Koyma Hukuksal Yükümlülüğü 
402
bb. Korunmaya İlişkin Şartlar 
403
aaa. Başka Türlü Korunma İmkânının Bulunmaması 
403
aaaa. Genel Olarak 
403
bbbb. Kanuni Katlanma Yükümlülüğü 
404
bbb. Tehlikenin Ağırlığı ile Konu ve Kullanılan Vasıta
Arasında Orantı Bulunması 
404
ccc. Korunma Hareketinin Hukuk Düzeni ile
Uyuşabilirliği 
406
cc. Üçüncü Kişi Lehine Zorunluluk Hali 
406
dd. Tazminat 
407
ee. Zorunluluk Hali ile Meşru Savunma Arasındaki Farklar 
407
3. Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit 
411
a. Genel Olarak 
411
b. Cebir 
411
c. Tehdit 
412
4. İhmali Suçlarda Beklenebilirlik 
414
5. Haksız Tahrik 
417
a. Kavram 
417
b. Haksız Tahrikin Özellikleri 
419
c. Haksız Tahrikin Şartları 
421
6. Kusurluluğu Etkileyen Hata Halleri 
429
V. CEZA SORUMLULUĞUNU KALDIRAN SEBEPLERDE SINIRIN AŞILMASI 
430
A. Genel Açıklamalar 
430
B. Sınırın Aşılması Halleri 
431
VI. YANILMA (HATA) 
435
A. Giriş 
436
B. Kavram 
437
1. Fiili Yanılma 
437
aa. Genel Olarak 
437
bb. Suçun Nitelikli Hallerinde Yanılma 
442
aaa. Cezayı Azaltan Nitelikli Hallerde (Hafifletici
Sebeplerde) Yanılma 
442
bbb. Cezayı Artıran Nitelikli Hallerde (Ağırlatıcı
Sebeplerde) Yanılma 
443
cc. Nedensellik Bağında Yanılma 
444
b. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenlerde
Yanılma 
445
aa. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Yanılma 
445
bb. Kusurluluğu Etkileyen Nedenlerde Yanılma 
450
2. Şahısta Yanılma 
452
a. Genel Olarak 
452
b. Şahısta Yanılma Halinde Nitelikli Hallerin Etkisi 
454
3. Hukuki Yanılma 
454
VII. HEDEFTE SAPMA 
461
A. Genel Olarak 
461
B. Hedefte Sapmanın Sonuçları 
461
C. Çok Neticeli Sapma 
465
D. Şahısta Yanılma ve Hedefte Sapmanın Aynı Olayda Gerçekleşmesi 
466
§2. SUÇUN ÖZEL BELİRİŞ ŞEKİLLERİ 
467
I. TEŞEBBÜS 
467
A. Kavram 
471
B. Şartları 
473
1. Suçun Kasten İşlenen Suçlardan Olması 
473
2. Elverişli Hareketler 
474
3. İcra Hareketlerine Başlanmış Olması 
476
a. Genel Olarak 
476
b. İcra Hareketleri ile Hazırlık Hareketlerini Birbirinden
Ayırmada Ölçüt 
480
aa. İcrai Suçlarda 
480
bb. Garantörsel İhmali Suçlarda 
483
cc. Yargıtay’ın Görüşü 
485
4. Suçun Tamamlanmamasının Failin Elinde Olmayan Engelleyici
Sebeplerden Kaynaklanması 
486
C. Teşebbüste Ceza Miktarının Belirlenmesi 
487
D. Teşebbüs ile İlgili Bazı Meseleler 
490
E. Teşebbüse Elverişli Olmayan Suçlar 
494
1. Cezalandırmak İçin Kastın Aranmadığı Suçlar 
494
2. Suç Tiplerinin Yapısı Gereği Teşebbüse Elverişsizlik 
496
a. Neticesi Harekete Bitişik Suçlar 
496
b. İhmali Suçlar 
496
aa. Saf İhmali Suçlar 
496
bb. Garantörsel İhmali Suçlar 
497
F. Gönüllü Vazgeçme 
498
1. Gönüllü Vazgeçmenin Şartları 
500
a. Suçun Tamamlanmamış Olması 
500
b. Vazgeçmenin Gönüllü Olması 
503
2. Failin O Ana Kadar Tamamladığı Diğer Suçtan Cezalandırılması 
507
G. Etkin Pişmanlık 
509
H. İşlenemez Suç (Elverişsiz Teşebbüs) 
510
II. SUÇLULARIN ÇOKLUĞU 
516
A. Çok Failli Suçlar 
516
1. Genel Olarak 
516
2. Şartları 
516
B. İştirak 
517
1. Kavram 
517
2. İştirakin Şartları 
520
a. Birden Fazla Fail Tarafından Yapılan Birden Çok Hareket 
521
b. Hareketlerin Nedensellik Değeri Taşıması 
526
aa. Hareketin Doğrudan Doğruyalığı 
526
bb. Soyut–Somut Nedensellik 
527
cc. Vazgeçmenin Nedensellik Bağına Etkisi 
528
dd. Objektif Cezalandırılabilirlik Şartları ve İştirak 
531
ee. Uzlaştırma ve İştirak 
531
c. İştirak İradesi (Suça İştirak Kastı) 
531
aa. Genel Olarak 
531
bb. Yan Yana Faillik 
534
cc. İştirak İradesinin Önemi 
534
d. Bir Suçun İcrasına Başlanması 
536
e. Suçun Bütün Ortaklar İçin Aynı Olması 
537
3. Hukukumuzda İştirak Şekilleri 
542
a. Faillik 
543
aa. Müşterek Faillik 
544
bb. Dolaylı Faillik 
552
b. Şeriklik 
558
aa. Azmettirme 
558
aaa. Kavram 
558
bbb. Azmettirmenin Maddi ve Manevi Unsuru 
558
ccc. Azmettirmeye İlişkin Bazı Özel Durumlar 
559
ddd. Azmettirmenin Diğer İştirak Şekillerinden
Farkları 
561
aaaa. Dolaylı Faillikten Farkı 
561
bbbb. Yardım Etmeden Farkı 
562
eee. Azmettirme Türleri 
563
fff. Garantörsel İhmali Suçlarda Azmettirme 
564
ggg. Azmettirmenin Cezası 
564
hhh. Azmettirenin Ortaya Çıkmasını Sağlama 
565
iii. Suç İşlemeye Tahrik Suçunda Azmettirme
Nedeniyle Cezalandırılma Durumu 
565
bb. Yardım Etme 
566
aaa. Maddi Yardım 
567
bbb. Manevi Yardım 
568
ccc. Yardım Edenin Cezasının Tayini 
570
4. Nitelikli Hallerin Şeriklere Etkisi 
570
5. Kışkırtıcı Ajanın Cezai Sorumluluğu 
574
6. Gerçek Failin Tespit Edilememesinin Sonuçları 
580
III. SUÇLARIN İÇTİMAI 
584
A. Bileşik Suç 
585
1. Genel Bilgiler 
586
2. Bileşik Suçlarda Tartışılması Gereken Diğer Hususlar 
589
a. Bileşik Suçlarda Hareket 
589
b. Bileşik Suçlarda Amaç 
590
c. Bileşik Suç ve Teşebbüs 
590
d. Bileşik Suç ve İştirak 
590
B. Zincirleme Suç 
591
1. Genel Açıklamalar 
591
2. Şartları 
593
a. Aynı Suçun Birden Fazla İşlenmesi 
593
b. Birden Fazla Suçun Bir Tek Suç İşleme Kararıyla İşlenmesi 
598
c. Suçun Bir Kişiye Karşı İşlenmesi 
602
d. Suçların Değişik Zamanlarda İşlenmiş Olması 
604
e. Zincirleme Suçun Kabul Edilemeyeceği Suçlar 
605
3. Zincirleme Suç Kabulünün Sonuçları 
605
4. Zincirleme Suçlarda Teşebbüs ve İştirak İlişkisi 
606
a. Teşebbüs 
606
b. İştirak 
607
5. Tek Fiille Birden Fazla Kişiye Karşı Aynı Suçun İşlenmesi 
607
6. Zincirleme Suçlar ve Şikâyet, Zamanaşımı, Af, Yetkili
Mahkeme, Uzlaşma ve Aynı Fiilden Dolayı İki Kez Yargılama
Yapılamaması İlkesi 
612
a. Şikâyet 
612
b. Zamanaşımı 
612
c. Af 
612
C. Fikri İçtima 
613
1. Kavram 
614
2. Fikri İçtimaın Şartları 
616
a. Birden Fazla Farklı Suçun Oluşması 
616
b. Fiilin Tek Olması 
618
3. Fikri İçtima ve Teşebbüs, İştirak ve Diğer Özel Sorunlar 
626
a. İştirak 
626
b. Şikâyet 
626
D. Görünüşte İçtima 
628
1. Özel–Genel Norm İlişkisi 
628
2. Asli–Yardımcı Norm İlişkisi 
630
3. Tüketen–Tüketilen Norm İlişkisi 
633
Dördüncü Bölüm
YAPTIRIM
§1. CEZALAR 
639
I. HAPİS CEZALARI 
640
A. Genel Olarak 
640
B. Kısa Süreli Hapis Cezasının Adli Para Cezası ve Seçenek
Yaptırımlara Çevrilmesi 
641
1. Genel Açıklamalar 
641
2. Uygulama 
643
3. Taksirli Suçlarda Uygulama 
644
4. Çevirmenin Sonucu 
644
C. Kısa Süreli Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların İnfazı 
645
D. Hapis Cezasının Ertelenmesi 
646
1. Şartları 
648
a. Mahkûmiyetin Cinsi ve Süresi 
648
b. Daha Önceden Mahkûmiyet Bulunmaması 
649
aa. Mahkûmiyet Sayılan Haller 
649
bb. Mahkûmiyet Sayılmayan Haller 
650
c. Mahkemenin Kanaati 
651
2. Erteleme Kararı 
651
3. Ertelemenin Şarta Bağlanması 
652
4. Denetim Süresi 
652
5. Ertelemenin Sonucu 
653
6. Erteleme Kararının Düşmesi 
653
7. Erteleme Kararının Kamu Görevinden Yasaklanmaya Etkisi 
654
II. ADLİ PARA CEZASI 
654
A. Gün Para Cezası Sistemi 
654
B. Süre Tanınması, Taksit ve Ödememenin Sonuçları 
655
§2. GÜVENLİK TEDBİRLERİ 
657
I. BELLİ HAKLARI KULLANMAKTAN YOKSUN BIRAKILMA 
658
A. Kavram 
659
B. Uygulanış Şekli ve Süresi 
659
1. Ceza Mahkûmiyetinin Kanuni Sonucu Olan Hak Yoksunluğu 
659
a. Kapsamı 
659
b. Şartları 
660
c. Süresi 
661
2. Hâkimin Zorunlu Olarak Hükmetmesiyle Ortaya Çıkan Hak
Yoksunluğu 
662
a. Kapsamı 
662
b. Şartları 
662
c. Süresi 
665
3. Hâkimin Takdiren Hükmetmesiyle Ortaya Çıkan Hak
Yoksunluğu 
666
a. Kapsamı 
666
b. Şartları 
666
c. Süresi 
666
II. MÜSADERE 
667
A. Tanım 
667
B. Müsaderenin Çeşitleri 
667
1. Eşya Müsaderesi 
668
a. Tanım 
668
b. Şartları 
668
c. Orantılılık Kuralı 
669
d. Kısmi Müsadere 
670
e. Suça İştirak Eden Kimsenin Payının Müsaderesi 
670
f. Zamanaşımı, Şikâyetten Vazgeçme, Sanığın Ölümü
Hallerinde Müsadere 
670
g. Delillerin Müsaderesi 
671
h. Müsadere Kararı 
671
2. Kazanç Müsaderesi 
671
a. Genel Olarak 
671
b. Davanın Düşmesi Halinde Kazanç Müsaderesi Kararı
Verilebilir mi? 
673
III. ÇOCUKLARA ÖZGÜ GÜVENLİK TEDBİRLERİ 
673
IV. AKIL HASTALARINA ÖZGÜ GÜVENLİK TEDBİRLERİ 
674
V. SUÇTA TEKERRÜR VE ÖZEL TEHLİKELİ SUÇLULAR 
675
A. Tekerrür Hükümlerinin Uygulanmasının Şartları 
676
1. Bir Ceza Mahkûmiyetinin Bulunması 
677
2. Yeni Bir Suçun İşlenmiş Olması 
678
3. Tekerrürde Süre 
678
B. Tekerrürün Sonuçları 
679
1. Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejiminin Uygulanması 
679
2. Denetimli Serbestlik Tedbirinin Uygulanması 
680
3. Seçimlik Cezada Hapis Cezasına Hükmolunması 
681
C. Tekerrür Hükümlerinin Uygulanmayacağı Suçlar 
682
VI. TÜZEL KİŞİLER HAKKINDA GÜVENLİK TEDBİRLERİ 
682
VII. ALKOL VEYA UYUŞTURUCU BAĞIMLISI KİŞİLER HAKKINDA GÜVENLİK
TEDBİRLERİ 
683
VIII. YABANCILARIN SINIR DIŞI EDİLMESİ 
684
§3. CEZANIN BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ 
685
I. CEZANIN BELİRLENMESİ 
685
A. Giriş 
685
B. Cezanın Somut Olarak Tayini 
685
1. Ceza Çeşidinin Seçilmesi 
686
2. Temel Ceza Miktarının Tayini 
686
a. Genel Olarak 
686
b. Temel Ceza Miktarını Belirleme Kriterleri 
686
c. Mükerrer Değerlendirme Yasağı 
690
II. CEZANIN HESAPLANMASI 
691
A. Giriş 
691
B. Cezaların Ölçü Birimi 
691
C. Yukarı ve Aşağı Sınırların Aşılmaması 
692
D. Ceza Miktarının Hesaplanmasında Sıra 
693
III. TAKDİRİ İNDİRİM NEDENLERİ 
695
IV. MAHSUP 
698
A. Genel Açıklamalar 
698
B. Adli Para Cezalarında, Adli Kontrolde, Denetimli Serbestlikte ve
Diğer Özel Durumlarda Mahsup 
699
V. CEZALARIN İÇTİMAI 
700
§4. DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER 
701
I. ÖLÜM 
702
A. Sanığın Ölümü 
702
B. Hükümlünün Ölümü 
703
C. Mağdurun Ölümü 
703
II. AF 
703
A. Genel Af 
704
B. Özel Af (TCK 65/2, 3; AY 104) 
704
1. TBMM’nin Özel Af Yetkisi 
704
2. Cumhurbaşkanının Özel Af Yetkisi 
704
III. BELİRLİ BİR SÜRENİN GEÇMESİ (ZAMANAŞIMI) 
705
A. Dava Zamanaşımı 
706
1. Kavram 
707
2. Zamanaşımı Sürelerinde Esas Alınacak Ceza 
707
3. Zamanaşımının Başlangıcı 
708
a. Tamamlanmış Suçlarda 
708
b. Teşebbüs Derecesinde Kalan Suçlarda 
708
c. Kesintisiz ve Zincirleme Suçlarda 
708
d. Objektif Cezalandırılabilme Şartları İçeren Suçlarda 
708
e. On Sekiz Yaşından Küçüklere Karşı İşlenen Suçlarda 
708
f. Birden Çok Evlilik ve Hileli Evlenme Suçlarında 
708
g. İftira Suçunda 
708
h. Zamanaşımının Başlangıcında Esas Alınacak Gün 
709
4. Dava Zamanaşımı Süreleri 
709
5. Dava Zamanaşımının Engelleri 
709
a. Dava Zamanaşımının Durması 
710
aa. Durma Sebepleri 
710
bb. Durmanın Etkileri 
711
b. Dava Zamanaşımının Kesilmesi 
711
aa. Kesilme Sebepleri 
712
bb. Kesilmenin Sonuçları 
712
6. Dava Zamanaşımının Sonuçları 
713
B. Ceza Zamanaşımı 
713
1. Kavram 
713
2. Süreler 
714
3. Başlangıç 
714
4. Ceza Zamanaşımı Engelleri 
715
5. Ceza Zamanaşımının Sonuçları 
715
C. Kabahatlerde Zamanaşımı 
715
1. Soruşturma Zamanaşımı 
716
2. Yerine Getirme Zamanaşımı 
716
IV. ŞİKÂYETTEN VAZGEÇME 
716
V. ÖN ÖDEME 
717
§5. KOŞULLU SALIVERİLME 
720
I. TANIM 
720
II. ŞARTLARI 
720
A. Cezanın Bir Kısmının İnfaz Edilmiş Olması 
721
B. Hükümlünün Kurumda İyi Hal Göstermesi 
722
III. USUL 
722
A. Talep ve Merci 
722
B. Denetim Süresi 
722
C. Kararın Geri Alınması 
723
§6. ADLİ SİCİL KAYDININ SİLİNMESİ 
723
§7. YASAKLANMIŞ HAKLARIN GERİ VERİLMESİ 
725
KÜÇÜK SÖZLÜK 
729
MADDE DİZİNİ 
733
KAVRAMLAR DİZİNİ 
745
YARARLANILAN KAYNAKLAR 
751