II. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI VE SUNULMASI
25
A. Konunun Sınırlandırılması
25
§2. FAZLA ÇALIŞMA KAVRAMI
II. YASAL FAZLA ÇALIŞMA KAVRAMI
29
2. Çalışma Süresi Kavramı
30
a. Fiili Çalışma Süresi
30
b. Farazi Çalışma Süreleri
31
aa. Yasal Farazi Çalışma Süreleri
32
aaa. Çalışma Yerine Ulaşmak ve Buradan Çıkmak İçin Gerekli Olan Süreler
32
bbb. Başka Bir Yerde Çalıştırılmak Üzere Gönderilen İşçinin Yolda Geçirdiği Süreler
32
ccc. İşverenin Buyruğuna Hazır Olarak İşyerinde Boş Geçen Süreler
35
ddd. İşverenin Evinde veya Bürosunda Yahut İşverenle İlgili Herhangi Bir Yerde İşçinin Meşgul Edilmesi Sırasında Geçen Süreler
36
eee. Emzirme İzni Sırasında Geçen Süreler (m. 66, m. 74/VII)
37
fff. Araçta Geçen Süreler
38
bb. Akdi Farazi Çalışma Süreleri
40
c. Çalışma Süresinden Sayılmayan Haller
41
aaa. Ara dinlenme süreleri
41
bbb. Ara Dinlenmesinde Yapılan Çalışmaların Hukuki Niteliği
45
ccc. Ara Dinlenmesinin Özellik Arz Ettiği “Antraktlı Çalışma” ve “Split Çalışma” Modelleri
45
ddd. Ara Dinlenmesinin Sözleşme ile Çalışma Süresinden Sayılması
47
bb. Araçta Geçen Süreler
48
3. Yasal Çalışma Süreleri
49
a. Yasal Günlük Çalışma Süresi
49
b. Yasal Haftalık Çalışma Süresi
51
aa. Haftalık Döneme Göre Çalışma Süreleri ve Haftanın Çalışılan Günlerine Dağıtılması
51
bb. Haftalık Dönemi Aşan Çalışma Süreleri
54
aaa. Denkleştirme Dönemi
54
ii. Denkleştirme Uygulaması İçin Tarafların Anlaşması ve İşçinin Onayı
55
iii. Denkleştirme Döneminin Başlangıç ve Bitiş Tarihleri ile Dönem İçinde Çalışma Sürelerinin Belirlenmesi
58
iv. Denkleştirme Yapılabilecek Süreler
59
v. Denkleştirme Döneminde Ücret
63
bbb. Nitelikleri Bakımından Haftalık İş Günlerine Bölünemeyen İşlerde Çalışma Süreleri
64
cc. Günlük Çalışma Süresi 7,5 Saat ve Daha Az Çalışma Süreleri
66
4. Akdi Çalışma Süreleri
68
B. Yasal Haftalık Çalışma Süresinin Üzerinde Çalışma Yapılması
69
2. Günde Onbir Saati Aşan Çalışmaların Hukuki Niteliği
72
3. Haftalık Dönemin Uygulandığı Durumda
74
4. Denkleştirme Döneminin Uygulandığı Durumda
75
b. Denkleştirme Döneminde Fazla Çalışmanın Tespiti Açısından Yargıtay Uygulaması
77
c. Denkleştirme Uygulamasının Denkleştirme Dönemi Dolmadan Sona Ermesi
82
5. Haftalık İş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği’ne Göre
84
6. Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedi Buçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmeliğe Göre
85
7. Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik ve Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğe göre
86
8. Yer Altı Maden İşlerinde
87
C. Hafta Tatili, Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Yapılan Çalışmaların Hukuki Niteliği
88
2. Hafta Tatilinde Yapılan Çalışmalar
89
b. Hafta Tatilinde Yapılan Çalışmaların Hukuki Niteliği
93
c. Hafta Tatilinde Yapılan Çalışmaların İspatı
98
3. Ulusal Bayram ve Genel Tatillerde Yapılan Çalışmaların Hukuki Niteliği
99
4. Bir Ulusal Bayram veya Genel Tatil Gününün Hafta Tatiline Rastlaması
101
5. Bir Ulusal Bayram veya Genel Tatil Gününün Çalışılmayan Cumartesi Gününe Rastlaması
102
III. AKDİ FAZLA ÇALIŞMA KAVRAMI
105
§3. FAZLA ÇALIŞMANIN KOŞULLARI
II. FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILMASI İHTİYACININ SÖZ KONUSU OLMASI
108
B. Ülkenin Genel Yararı
108
D. Üretimin Artırılması
111
III. TARAFLARIN ANLAŞMASI
112
2. İşverenin Talebi Olmaksızın Yapılan Fazla Çalışmanın Hukuki Niteliği
113
3. Fazla Çalışma Talep Edilirken Göz Önünde Bulundurması Gereken Hususlar
114
2. İşçinin Fazla Çalışmaya Onay Vermek Zorunda Olup Olmadığı Sorunu
116
3. İşçinin Onayının Alınması
118
4. Geçici İş İlişkisi, İş Sözleşmesinin Kesin Devri ve İşyeri Devirlerinde Onay Koşulu
121
5. İşçinin Fazla Saatlerle Çalışma İçin Verdiği Onayı Geri Alması
123
6. Onay Veren ve Süresi İçinde Onayını Geri Almayan İşçinin Fazla Çalışma Yükümü
125
IV. FAZLA ÇALIŞMA YAPILACAĞININ İŞÇİLERE DUYURULMASI
126
§4. FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATI
I. İSPAT YÜKÜ VE İSPAT ARAÇLARI
129
2. İşyeri Giriş Çıkışlarını Gösteren Kayıtlar
132
II. FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATINDA “HAYATIN OLAĞAN AKIŞINA UYGUNLUK”
139
III. İŞİN NİTELİĞİ VE İŞYERİNİN HACMİNİN FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATI AÇISINDAN ÖNEMİ
143
B. Üst Düzey Yöneticiler ile Çalışma Saatlerini Kendisi Ayarlayan İşçilerin Fazla Çalışma İddiaları Karşısında Yargıtay’ın Tutumu
145
C. İtfaiye İşçileri, Gece Bekçileri vb. Özel Kategori İşçiler
149
IV. İŞYERİNDEKİ ÇALIŞMA DÜZENİNİN FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATINDA ÖNEMİ
151
§5. FAZLA ÇALIŞMANIN KARŞILIĞI
II. FAZLA ÇALIŞMA KARŞILIĞININ ÜCRET OLARAK ÖDENMESİ
154
A. Fazla Çalışma Ücretinin Miktarı
154
2. Sözleşmeyle Ücretin Fazla Çalışma Ücretini de Kapsayacak Şekilde Kararlaştırılması Sorunu
155
B. Fazla Çalışma Ücretinin Hesaplanması
159
1. Ücret Sistemlerine Göre Fazla Çalışma Ücretinin Hesaplanması
159
a. Zamana Göre Ücrette
159
c. Yüzde Usulü Ücrette
162
aa. Genel Olarak Yüzde Usulü Ücret
162
bb. Yüzde Usulü Ücrette Fazla Çalışma Ücretinin Hesaplanması
164
2. Fazla Çalışma Ücretinin Hesaplanmasında Esas Alınacak Ücret
166
C. İşverenin Fazla Çalışma Ücretini Ödeme Yükümlülüğü ve Ödemenin İspatı
169
1. Fazla Çalışma Ücretinin Ödenmesi
169
bb. Alt İşveren İlişkisinde Sorumluluk
175
cc. İşyerinin Devrinde Sorumluluk
175
dd. Geçici (Ödünç) İş İlişkisinde Sorumluluk
180
bbb. Meslek Edinilmemiş (Gerçek) Geçici İş İlişkisinde Sorumluluk
180
ccc. Meslek Edinilmiş (Gerçek Olmayan) Geçici İş İlişkisinde Sorumluluk
183
ee. İş Sözleşmesinin Devrinde Sorumluluk
187
2. Fazla Çalışma Ücretinin Ödendiğinin İspatı
192
bb. Ücret Hesap Pusulası
194
dd. Ücretin Banka Aracılığıyla Ödenmesi Durumunda İspat
199
ff. İş Müfettişleri Tarafından Tutulan Tutanaklar
205
III. FAZLA ÇALIŞMA KARŞILIĞININ SERBEST ZAMAN OLARAK KULLANDIRILMASI
207
A. Serbest Zamanın Miktarı ve Hukuki Niteliği
207
B. Serbest Zaman İçin İşçinin Talebi
208
2. Talebin Şekli ve Süresi
209
C. Serbest Zamanın Kullandırılması
211
IV. FAZLA ÇALIŞMA KARŞILIĞININ SÖZLEŞME İLE BELİRLENMESİ
213
V. FAZLA ÇALIŞMA KARŞILIĞININ VERİLMEMESİ
215
A. Fazla Çalışma Ücretinin Ödenmemesi
215
a. İşçinin İş Görmekten Kaçınma Hakkı
215
bb. Çalışmaktan Kaçınılan Süre İçinde Ücret
218
b. İşçinin Fesih Hakkı
219
c. İşçinin Fazla Çalışma Ücretini Talep Hakkı
220
bb. Fazla Çalışma Ücretine İlişkin Faiz
221
bbb. Faizin Başlangıç Tarihi
224
ccc. 1475 Sayılı Kanun Döneminde Yapılan Çalışmalarda Faiz
228
cc. Fazla Çalışma Ücretine İlişkin Zamanaşımı
229
B. Serbest Zaman Kullandırma Yükümlülüğüne Aykırılığın Sonuçları
232
C. Fazla Çalışmaya ilişkin Talepleri Konu Alan İş Davalarının 6100 S.lı HMK Çerçevesinde Değerlendirilmesi
233
§6. FAZLA ÇALIŞMANIN SINIR VE YASAKLARI İLE
BUNLARA UYMAMANIN SONUÇLARI
I. FAZLA ÇALIŞMANIN SINIRLARI VE YASAKLARI
239
B. Fazla Çalışma Süresine İlişkin Sınırlar
239
3. Günlük ve Haftalık Üst Sınır
241
C. Fazla Çalışma Yasakları
244
1. Fazla Çalışma Yapılamayacak İşler
244
a. Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedibuçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler
244
aa. “Gece Süresi” ve “Gece Çalışması” Kavramları
246
bb. Gece Çalışmalarında Çalışma Süreleri
247
cc. Gece Çalışmalarında Fazla Çalışma Yasağı
249
dd. Yasağa Rağmen Gece Çalışmasında Fazla Çalışma Yaptırılmasına İlişkin Yargıtay’ın Yaklaşımı
251
c. Maden Ocakları, Kablo Döşemesi, Kanalizasyon, Tünel İnşaatı Gibi İşlerin Yer ve Su Altında Yapılanları
252
2. Fazla Çalışma Yaptırılamayacak İşçiler
253
a. 18 Yaşını Doldurmamış İşçiler
253
b. Sağlık Nedeniyle Fazla Çalışma Yapamayacak İşçiler
254
c. Gebe, Yeni Doğum Yapmış ve Çocuk Emziren İşçiler
254
d. Kısmi Süreli İş Sözleşmesi ve Benzeri Çalışma Usulleri ile Çalıştırılan İşçiler
255
aa. Kısmi Süreli İş Sözleşmesi ile Çalıştırılan İşçiler
255
bb. Çağrı Üzerine Çalışma Usulü ile Çalışan İşçiler
257
cc. Kısmi Süreli İş Sözleşmelerinde Yasağa Rağmen Fazla Çalışma Yapılmasının Hukuki Sonucu
258
e. Yer Altında Maden İşlerinde Çalışan İşçiler
259
3. Fazla Çalışma Açısından Hukuki Durumu Tartışmalı Olan İşçiler
260
a. Evde Çalışma ve Uzaktan (Tele) Çalışma Usulü ile Çalışan İşçiler
260
b. Pazarlamacılık Sözleşmesi ile Çalışan İşçiler
263
II. FAZLA ÇALIŞMAYA İLİŞKİN SINIR VE YASAKLARA UYMAMANIN SONUÇLARI
265
1. Fazla Çalışmaya İlişkin Olarak Mevzuatta Öngörülen Cezai Yaptırımlar
268
b. Fazla Çalışma Ücretinin Ödenmemesi, Fazla Çalışma Karşılığı Serbest Zamanın Altı Ay İçinde Kullandırılmaması ve Fazla Çalışma İçin İşçinin Onayının Alınmamasının Cezai Sonuçları
268
c. Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak 7,5 Saat ve Daha Az Çalışılması Gereken İşlerde Fazla Çalışma Yaptırılmasının Cezai Sonucu
269
d. Gece Çalışmalarında Fazla Çalışma Yaptırılmasının Cezai Sonucu
270
bb. Çocuk ve Genç İşçiler Açısından
271
cc. Gebe veya Emziren Kadın Çalışanlar Açısından
272
dd. 18 Yaşını Doldurmuş Kadın Çalışanlar Açısından
272
e. Gebe, Yeni Doğum Yapmış ve Çocuk Emziren İşçilerin Fazla Çalıştırılmasının Cezai Sonucu
273
f. Onsekiz Yaşını Doldurmamış Çocuk ve Genç İşçilere Fazla Çalışma Yaptırılmasının Cezai Sonucu
274
g. Maden Ocakları, Kablo Döşemesi, Kanalizasyon, Tünel İnşaatı Gibi İşlerin Yer ve Su Altında Yapılanlarında Fazla Çalışma Yaptırılmasının Cezai Sonucu
274
h. Yer Altında Maden İşlerinde Çalışan İşçilere Fazla Çalışma Yaptırılmasının Cezai Sonucu
275
i. Çalışma Sürelerine İlişkin Diğer Yükümlülüklere Aykırılığın Cezai Sonuçları
276
j. Fazla Çalışma Sınır ve Yasaklarından Cezai Yaptırım Öngörülmeyenler
276
2. İdari Para Cezalarının Uygulanması ve İtiraz Mercii
277
3. İdari Para Cezalarının Türü
282