6098 SAYILI TÜRK BORÇLAR KANUNU
SÖZLEŞMEDEN DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİ
1.1. Sözleşme Özgürlüğü İlkesi (TBK 26)
35
1.2. Genel İşlem Koşulları (TBK 20–25)
37
1.3. Kesin Hükümsüzlük (Butlan) (TBK 27)
42
1.3.2. Kesin Hükümsüzlük Nedenleri
43
A. Şekil Kurallarına Aykırılık (TBK 12)
43
B. Taraflardan Birinin Hukuki İşlem Ehliyetine Sahip Olmaması
48
a. Fiil Ehliyeti (Tam Ehliyetliler)
48
b. Fiil Ehliyetinin Koşulları
48
aa. Ergin (Reşit) Olmak
49
bb. Ayırt Etme Gücüne (Temyiz Kudretine) Sahip Olmak
49
c. Fiil Ehliyetsizliği (Tam Ehliyetsizler)
50
d. Sınırlı Ehliyetsizler (Ayırt Etme Gücüne Sahip Küçük ve Kısıtlılar)
50
e. Sınırlı Ehliyetliler
51
f. Ehliyetsizliğin Sonuçları
51
g. Ehliyetsizlik Nedeniyle Tapu İptali Tescil Davası Dilekçe Örneği
54
C. Sözleşmenin Konusunun Kanunun Emredici Hükümlerine Aykırı Olması
55
D. Sözleşmenin Konusunun Kamu Düzenine Aykırı Olması
57
E. Sözleşmenin Konusunun Ahlaka Aykırı Olması
57
F. Sözleşmenin Konusunun Kişilik Haklarına Aykırı Olması
59
G. Sözleşmenin Konusunun Baştan İtibaren ve Objektif Olarak İmkânsız Olması
60
H. Sözleşmenin Muvazaalı Olması (Muvazaaya Dayalı Davalar) (TBK. 20)
61
b. Muvazaanın Unsurları
64
aa. Mutlak (Adi) Muvazaa
70
bb. Nisbi (Nitelikli) Muvazaa
71
d. Muvazaanın Sonuçları
73
e. Muvazaaya Rağmen Geçerli Sayılan İşlemler
80
f. Muvazaa Halinde Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Süre
82
g. Muvazaa İddiasının İspatı
83
aa. İşleme Taraf Olmayanlar Yönünden
83
bb. İşleme Taraf Olanlar Yönünden
84
cc. Mirasbırakana Teb’an Açılması Halinde
87
h. Muvazaa Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkeme
87
ı. Muvazaa Nedeniyle Tapu İptali Tescili Dava Dilekçesi Örneği
89
1.6. Aşırı Yararlanma (Gabin) (TBK 28)
91
1.7.2. Aşırı Yararlanmanın Koşulları
94
A. Açık Oransızlık Bulunmalıdır (Objektif Unsur)
94
B. Oransızlık, Zarar Görenin Zor Durumda Kalmasından veya Düşüncesizliğinden ya da Deneyimsizliğinden Yararlanılmak Suretiyle Gerçekleştirilmelidir (Sübjektif Unsur)
96
C. Zayıf Durumundan Faydalanmak Suretiyle Gerçekleştirilmiş Olmalıdır
98
1.6.3. Aşırı Yararlanmanın Sonuçları
99
1.6.4. Hak Düşürücü Süre
100
1.6.5. Gabin Nedeniyle Tapu İptali İle Tescil Davası Dilekçe Örneği
102
1.7. İrade Bozuklukları (Hata, Hile, Korkutma) (TBK 30–39)
104
1.7.2. Yanılma (Hata, Aldanma) (TBK 30–35)
106
a. Saikte Yanılma (Saik Hatası) (TBK 32)
110
b. Açıklamada Yanılma (Beyan Hatası) (TBK 31)
112
bb. Sözleşmenin Niteliğinde Yanılma
114
cc. Sözleşmenin Konusunda Yanılma
116
dd. Diğer Tarafın Şahsında (Kişide) Yanılma
118
ee. Şahsın Niteliğinde Yanılma
119
ff. Edimin Miktarında Yanılma
119
C. Yanılmanın Sonuçları
120
D. Yanılmanın Dürüstlük Kuralına Aykırı Olarak İleri Sürülememesi
122
E. Yanılanın Tazminat Ödeme Borcu
123
1.7.3. Aldatma (Hile, Yanıltma) (TBK 36)
124
B. Aldatma Nedeniyle Hukuki İşlemin İptali Koşulları
128
a. Aldatma Fiili Bulunmalıdır
128
b. Aldatma Kastı ile Yapılmalıdır
132
c. Uygun Nedensellik (İlliyet) Bağı Bulunmalıdır
134
C. Aldatmanın (Hilenin) Sonuçları
134
D. Uygulamadan Karar Örneği
135
1.7.4. Korkutma (İkrah–Tehdit) (TBK 37–38)
136
B. Korkutma Nedeniyle Hukuki İşlemin İptali Koşulları
140
a. Bir Tehdit Olmalıdır
140
b. Tehdit, Ağır ve Derhal Meydana Gelecek Bir Tehlikenin Mevcut Olduğu Kanaati Uyandırmalıdır
141
c. Tehdit Kişinin Şahsına veya Yakınlarına Yönelik Olmalıdır
144
d. Tehdit Hukuka Aykırı Olmalıdır
144
e. Sözleşme, Tehdidin Etkisiyle Yapılmış Olmalıdır
145
C. Korkutmanın Sonuçları
145
1.7.5. İrade Bozukluklarının Sonuçları (TBK 39)
149
1.7.6. İrade Bozukluğu Nedeniyle Tapu İptali Tescil Davası Dilekçe Örneği
156
1.8. Temsil (TBK 40–48)
158
1.8.2. Temsil Çeşitleri
160
A. Dolaysız (Doğrudan) Temsil
160
1.8.3. Temsil Yetkisinin Kapsamı
161
1.8.4. Temsil Yetkisinin Sona Ermesi
164
1.8.5. Yetkisiz Temsil
165
2. ÖZEL BORÇ İLİŞKİLERİNDEN KAYNAKLANAN DAVALAR
168
2.1. Satış Sözleşmesi (TBK 207–281)
168
2.1.2. Sözleşmenin Unsurları
169
A. Satılan Mal (Mebi)
169
B. Satış Parası (Semen)
170
2.1.3. Satış Sözleşmesinde Maldaki Yarar (Nef'i) ve Zararın (Hasar) Geçişi (TBK 208)
171
2.1.4. Türk Borçlar Kanununda Düzenlenen Satış Sözleşmeleri
174
A. Taşınır Satışı (TBK 209–236)
174
c. Taşınır Satışında Satıcının Borçları
175
aa. Satılanın Zilyetliğini Devir Borcu
175
bb. Satıcının Devir Giderlerini Ödeme Borcu
176
d. Satıcının Temerrüdü
177
e. Satış Sözleşmesinde Zapttan Sorumluluk (Zapta Karşı Tekeffül) (TBK. 214–218)
178
bb. Zapttan Sorumluluğun Koşulları
182
cc. Zapttan Sorumluluğun Sonuçları
184
f. Satış Sözleşmesinde Ayıbı Üstlenme (Ayıba Karşı Tekeffül) Borcu (TBK 219–231)
187
bb. Ayıptan Sorumluluğun Koşulları
194
cc. Ayıp Halinde Alıcının Hakları
205
dd. Sözleşmeden Dönme Hakkı
207
dd. Bedelde İndirim İsteme Hakkı
210
ff. Ücretsiz Onarım İsteme Hakkı
215
gg. Satılanın Ayıpsız Bir Benzeri ile Değiştirilmesini İsteme Hakkı
215
hh. Ayıptan Sorumlulukta Zamanaşımı Süreleri
219
g. Taşınır Satışında Alıcının Borçları
220
aa. Satış Bedelinin Ödenmesi ve Satılanın Devralınması (TBK 232)
220
bb. Alıcının Temerrüdü
221
B. Taşınmaz Satışı (TBK 237–246)
223
bb. Şekle Aykırılığın Dürüstlük Kuralı Gereği İleri Sürülememesi Hali
230
C. Satış İlişkisi Doğuran Haklar (TBK 238–242)
231
a. Tapu Kütüğüne Şerh
231
b. Devir ve Miras Yolu ile Geçiş
231
c. Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı
232
D. Örnek Üzerine Satış (TBK 247–248)
233
E. Beğenme Koşuluyla Satış (TBK 249–252)
233
F. Taksitle Satış (TBK 253–263)
234
c. Sözleşmenin Konusu
236
d. Geri Alma (Cayma) Hakkı
236
e. Tarafları Hak ve Borçları
237
h. Taksitle Satışa İlişkin Hükümlerin Uygulanma Alanı
242
G. Ön Ödemeli Taksitle Satış (TBK 264–273)
243
b. Sözleşmenin Konusu
243
d. Sözleşmenin Süresi
243
f. Tarafların Hak ve Yükümlülükleri
244
h. Tahsis Kaydıyla Satış Sözleşmesi
246
H. Açık Artırma Yoluyla Satış (TBK 274–281)
247
2.1.5. Satış Sözleşmesi Türlerine Göre Görevli Mahkeme
248
2.2. Bağışlama Sözleşmesi (TBK 285–298)
255
2.2.2. Bağışlama Sözleşmesinin Unsurları
257
2.2.3. Bağışlama Ehliyeti
260
2.2.4. Bağışlama Sözleşmesinin Çeşitleri ve Şekilleri
262
A. Bağışlama Sözü Verme (Bağışlama Taahhüdü)
262
C. Koşullu (Şartlı) Bağışlama
264
D. Yüklemeli (Mükellefiyetli) Bağışlama
265
E. Yerine Getirilmesi Bağışlayanın Ölümüne Bağlı Bağışlama
267
F. Dönme Koşullu (Rücu Şartlı) Bağışlama
267
2.2.4. Bağışlama Sözleşmesinin Hükümleri
268
A. Bağışlayanın Borçları
268
B. Bağışlayanın Sorumlulukları
268
a. İfa Etmemeden Doğan Sorumluluk
268
b. Ayıptan ve Zapttan Sorumluluk
269
2.2.5. Bağışlama Sözleşmesinin Sona Ermesi (Bağışlamanın Ortadan Kalkması)
269
A. Bağışlamanın Geri Alınması
269
B. Bağışlama Sözünün Geri Alınması
273
C. Bağışlayanın Ölümü
274
2.3. Kullanım Ödüncü (Ariyet) (TBK 379–385)
275
2.3.2. Ödünç Alanın Borçları
276
A. Eşyayı Sözleşmede Kararlaştırılan Amacına Uygun Kullanmak
276
B. Ödünç Alınan Eşyayı Geri Vermek
277
C. Eşyanın Bakım ve Giderlerini Karşılamak
277
2.3.3. Ödünç Verenin Borçları
277
2.3.4. Sözleşmenin Sona Ermesi
277
A. Kullanma Amacı Belirlenmişse
277
B. Kullanma Amacı Belirlenmemişse
278
2.3.5. Uygulamadan Karar Örneği
278
2.4. Tüketim Ödüncü (Karz) (TBK 386–392)
279
2.4.2. Ödünç Verenin Borçları
284
A. Ödünç Konusu Paranın Mülkiyetini Geçirme veya Teslim Borcu
284
B. Ödünç Verenin Zapta ve Ayıba Karşı Tekeffül Borcu
284
2.4.3. Ödünç Alanın Borçları
284
A. Ödünç Konusu Şeyi Kabul Borcu
284
2.4.4. Sözleşmenin Sona Ermesi
286
2.4.5. Uygulamadan Karar Örneği
286
2.5. Eser Sözleşmesi (İstisna) (TBK 470–486)
287
2.5.2. Eser Sözleşmesinin Unsurları
289
b. Ücretin Belirleme Şekilleri
293
aa. Götürü Ücret ve Olağanüstü Haller Dolayısıyla Sözleşmenin Uyarlanması
293
bb. Değere Göre Ücret
298
2.5.3. Yüklenicinin Hak ve Borçları
303
b. Teslim Borcunu İfada Temerrüdün Koşulları
308
c. Temerrüt Halinde İşsahibinin Sözleşmeden Erken Dönme Hakkı
310
d. Temerrüt Halinde İşsahibinin Seçimlik Hakları
313
aa. Borcun İfası ile Birlikte Gecikme Tazminatı İsteme Hakkı
313
bb. Aynen İfadan Vazgeçerek Olumlu (Müsbet) Zararın Tazminini İsteme Hakkı
315
cc. Sözleşmeden Dönerek Olumsuz (Menfi) Zararlarının Giderilmesini İsteme Hakkı
316
dd. Ceza Koşulu (Cezai Şart) Kararlaştırılmışsa
322
B. Sadakat ve Özen Borcu
326
C. Eseri Bizzat Yapma Borcu
332
D. Malzeme ve Araç Sağlama Borcu
333
E. Bildirim (İhbar) Borcu
334
F. Ayıbı Üstlenme (Ayıba Karşı Tekeffül) Borcu
335
c. Ayıbı Üstlenme Borcunun Koşulları (TBK 747/1)
339
bb. Ayıbın İşsahibinin Talimatından Kaynaklanmaması Koşulu
340
cc. Gözden Geçirme ve İhbar Koşulu
342
d. Ayıp Halinde İşsahibinin Seçimlik Hakları
346
bb. Sözleşmeden Dönme Hakkı
349
cc. Bedelden İndirim İsteme Hakkı
351
dd. Eserin Ücretsiz Onarılmasını İsteme Hakkı
354
e. Ayıp Halinde Zamanaşımı
355
f. Ayıp Halinde Zararın Tazmini
356
g. Ayıp Halinde Ceza Koşulu (Cezai Şart)
358
2.5.4. İşsahibinin Hak ve Borçları
359
B. İşsahibinin Hakları
366
a. Yaklaşık Belirlenen Bedelin Aşılacağı Anlaşılıyorsa Sözleşmeden Dönme Hakkı
366
b. Tazminat Karşılığı Sözleşmeyi Fesih Hakkı
367
2.5.5. Eserin Yok Olması Halinde Zararın Geçişi
370
A. Umulmayan Bir Olay Sonucu Eserin Yok Olması
370
B. İşsahibi Yüzünden İfanın İmkânsızlaşması
371
2.5.6. Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan Uyuşmazlıklarda Zamanaşımı
373
2.5.7. Eser Sözleşmesinin Niteliğine Göre Görevli Mahkeme
378
2.5.8 Eser Sözleşmelerine Dayalı Davalarda Yetkili Mahkeme
388
2.5.9. Uygulamadan Karar Örneği
392
2.6. Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi
393
2.6.2. Geçerlilik Şekli
395
B. Şekil Zorunluluğunun İstisnaları
397
C. Şekle Aykırılığın Sonuçları
398
D. Sözleşmenin Geçersizliği Halinde Tarafların Hakları
399
2.6.3. Toplu Mülkiyette Yapılış Şekli
400
2.6.4. Tapu Kütüğüne Şerh
401
2.6.5. Arsa Sahibinin Yükümlülükleri
401
2.6.6. Arsa Sahibinin Hakları
403
2.6.7. Yüklenicinin Borçları
404
2.6.8. Yüklenicinin Hakları
414
2.7.9. Uygulamada Arsa Payı İnşaat Sözleşmelerinden Kaynaklanan Dava Türleri
417
B. Nama İfaya İzin Davası
417
a. Açıklama ve İçtihatlar
417
b. Dava Dilekçesi Örneği
421
C. Sözleşmenin Feshi (Sözleşmeden Dönme) Davaları
422
b. İleriye Etkili Fesih
426
c. Geriye Etkili Fesih
426
d. Sözleşmeden Dönmenin Borçlara Etkileri
429
e. Dava Dilekçesi Örneği
433
a. Eksik İşler Bedeli Davası
434
b. Ayıplı İşler Bedeli Davası
437
c. Gecikme Tazminatı – Ceza Koşulu (Cezai Şart)
441
d. Diğer Tazminat Davaları
452
e. Dava Dilekçesi Örneği
455
E. Tapu İptali ve Tescil Davaları
456
a. Arsa Sahibi Tarafından Açılan Tapu İptali–Tescil Davası
456
aa. Açıklama ve İçtihatlar
456
bb. Dava Dilekçesi Örneği
458
b. Yüklenici Tarafından Açılan Tapu İptali Tescil Davası
459
aa. Açıklama ve İçtihatlar
459
bb. Dava Dilekçesi Örneği
463
c. Kişisel Hakka Dayalı Üçüncü Kişi Tarafından Açılabilecek Davalar
464
2.6.10. Uygulamadan Karar
476
2.7. Vekâlet Sözleşmesi (TBK 502–514)
478
2.7.2. Vekâlet Sözleşmesinin Zorunlu Unsurları
479
2.7.4 Vekâletin Kapsamı
480
2.7.5. Özel Yetki Gerektiren İşler
481
2.7.6. Vekilin Borçları
483
A. Talimatlara Uygun İfa Borcu
483
B. Şahsen İfa Borcu (Tevkil ve Alt Vekil Kavramları)
484
C. Sadakat ve Özen Gösterme Borcu (Vekilin Tazminat Sorumluluğu)
487
D. Hesap Verme Borcu (Vekilin Bilgi Verme Yükümlülüğü)
499
2.7.7. Vekâlet Verenin Borçları
504
A. Ücret Ödeme Borcu (Vekâlet Ücreti)
504
b. Yargılama Gideri Kapsamındaki Vekalet Ücreti
507
c. Avukat ile İş Sahibi Arasındaki Avukatlık Ücreti
513
d. Azil ve İstifa Hallerinde Vekalet Ücreti
517
e. Sulh, Kabul ve Feragat Hallerinde Vekalet Ücretinden Müteselsil Sorumluluk (1136 Sayılı Avukatlık Kanunun 165)
527
B. Vekil Tarafından Yapılan Giderleri ve Verilen Avansları Ödeme Borcu
531
C. Vekâlet Veren Hesabına Yüklendiği Borçtan Vekili Kurtarma Borcu
532
D. Vekile Avans Verme ve Karşılık Sağlama Borcu
532
E. Vekaleti İfa Sebebiyle Vekilin Uğradığı Zararı Tazmin Borcu
533
2.7.8. Vekâlet Sözleşmesinin Sona Ermesi
533
2.7.9. Hizmet Kusuru Halinde Görevli Yargı Yolu
537
2.7.10. Görevli Mahkeme
539
2.7.11. Yetkili Mahkeme
542
2.7.12. Uygulamadan Karar Örneği
545
2.8. Simsarlık Sözleşmesi (TBK 520–525)
546
2.9. Vekâletsiz İşgörme (TBK 526–531)
554
2.9.2. Vekâletsiz İşgörme Halleri
555
A. Gerçek (Caiz Olan) Vekâletsiz İşgörme
555
B. Gerçek Olmayan Vekâletsiz İşgörme
555
2.9.3. İşgörenin Hakları ve Borçları
555
2.9.4. İşsahibinin Hak ve Borçları
556
2.9.5. Uygulamadan Karar Örneği
558
2.10. Komisyon Sözleşmesi (TBK 532–546)
559
2.10.1. Komisyoncunun Borçları
559
2.10.2. Komisyoncunun Hakları
560
2.11. Havale (TBK 555–560)
562
2.11.2. Havale Eden ile Havale Alıcısı Arasındaki İlişki
563
2.11.3. Havale Ödeyicisinin Borcu
564
2.11.4. Havale Ödeyicisi ile Havale Alıcısı Arasındaki İlişki
565
2.11.5. Havaleyi Geri Alma
565
2.11.6. Uygulamadan Karar Örneği
567
2.12. Kefalet Sözleşmesi (TBK 581–603)
568
2.12.2. Kefalet Sözleşmelerinin Geçerlilik Koşulları
570
A. Asıl Borç Geçerli Olmalı
570
B. Yazılı Şekilde Yapılmış Olmalı
572
C. Sorumluluğun Üst Sınırı Belirtilmiş Olmalı
574
2.12.3. Eşin Yazılı Rızası (TBK 584)
579
2.12.4. Kefalet Çeşitleri
582
b. Tartışma (Peşin Dava) Def'i
584
c. Rehnin Paraya Çevrilmesi Def'i
585
B. Müteselsil Kefalet
586
a. Adi Birlikte Kefalet
589
b. Müteselsil Birlikte Kefalet
590
2.12.5. Kefil ile Alacaklı Arasındaki İlişki
593
A. Kefilin Sorumluluğunun Kapsamı (TBK 589)
593
b. Asıl Borçtan Sorumluluk
595
c. Borçlunun Kusur veya Temerrüdünden Doğan Borçlardan Sorumluluk
596
d. Dava ve Takip Giderlerinden Sorumluluk
596
e. Akdi Faizlerden Sorumluluk
597
B. Kefilin Takibi (TBK 590)
597
C. Def'iler (TBK 591)
598
D. Özen Gösterme, Rehin ve Borç Senetlerinin Teslimi (TBK 592)
600
E. Ödemenin Kabulünü İsteme (TBK 593)
602
F. Bildirim, İflasta ve Konkordatoda Kayıt (TBK 594)
603
2.12.6. Kefil ile Asıl Borçlu Arasındaki İlişki
604
A. Güvence Verilmesini ve Borçtan Kurtarılmasını İsteme Hakkı (TBK 595)
604
B. Kefilin Rücu Hakkı (TBK 596)
604
C. Kefilin Bildirim Yükümlülüğü (TBK 597)
607
2.12.7. Kefaletin Sona Ermesi (TBK 598)
608
2.12.8. Uygulamadan Karar Örneği
614
2.13. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi (TBK 611–619)
615
2.13.2. Hukuki Niteliği
616
A. Borçlar Hukuku Nitelikli Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi
617
B. Miras Hukuku Nitelikli Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi
617
2.13.4. Sözleşmenin Tarafları
618
2.13.5. Sözleşmenin Şekli
619
2.13.6. Sözleşmenin Hükümleri
621
A. Bakım Alacaklısı Yönünden
621
a. Bakım Alacaklısının Hakları
621
b. Bakım Alacaklısının Borçları
623
B. Bakım Borçlusu Yönünden
624
a. Bakım Borçlusunun Hakları
624
b. Bakım Borçlusunun Borçları
625
2.13.7. Sözleşmenin Sona Ermesi
625
A. Borçlar Hukuku Nitelikli Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesine Özgü Sona Erme Nedenleri
625
a. Edimler Arasındaki Aşırı Oransızlık Nedeniyle Önel Verilerek Fesih
625
aa. Önel Verilerek Feshin Koşulları
625
bb. Bildirimde Bulunmanın Sonuçları
627
cc. Tarafların Geri Verme Yükümlülükleri
627
b. Sözleşmeye Aykırılık veya Önemli Nedenlerle Önel Verilmeksizin Fesih
628
aa. Önel Verilmeksizin Feshin Koşulları
628
bb. Önel Verilmeksizin Feshin Sonuçları
630
cc. Tazminat İsteme Koşulları
631
dd. Bakım ve Gözetim Edimlerinin Ömür Boyu Gelire Dönüştürülmesi
631
c. Bakım Borçlusunun Ölümü Nedeniyle Sözleşmenin Sona Ermesi
632
B. Miras Hukuku Nitelikli Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesine Özgü Sona Erme Nedenleri
634
a. Tarafların Anlaşmasıyla Sona Ermesi
634
b. Tek Taraflı Olarak Sona Erdirilmesi
634
c. Sözleşmeye Aykırılık Nedeniyle Sona Erdirilmesi
635
d. Bakım Borçlusunun Ölümü Nedeniyle Sona Erdirilmesi
635
C. Bakım Borçlusunun İflası
636
D. Bakım Borçlusunun Mallarının Haczi
637
2.14. Adi Ortaklık Sözleşmesi (TBK 620–645)
637
2.14.2. Ortakların Borçları
640
2.14.3. Ortakların Hakları
641
2.14.4. Ortaklık Sıfat ve Haklarının Devri
644
2.14.5. Adi Ortaklığın Temsili
644
2.14.6. Adi Ortaklığın Sona Ermesi
646
A. Sona Erme Nedenleri
646
B. Sona Ermenin Sonuçları
648
HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİ
1. HAKSIZ FİİLDEN KAYNAKLI TAZMİNAT DAVALARI
655
1.1. Genel Olarak Haksız Fiil Kavramı
655
1.2 Haksız Fiilin Unsurları
658
1.2.1. Hukuka Aykırı Fiil
658
B. Hukuka Uygunluk Sebepleri
659
a. Haklı Savunma (Meşru Müdafaa)
660
bb. Haklı Savunmanın Koşulları
660
bb. Zaruret Halinin Koşulları
661
c. Kendi Hakkını Koruma
661
bb. Kendi Hakkını Korumanın Koşulları
662
d. Mağdurun (Zarar Görenin) Rızası
662
e. Özel Hukuka Dayanan Bir Yetkinin Kullanılması (Üstün Nitelikte Özel Yarar)
663
f. Kamu Hukukuna Dayanan Bir Yetkinin Kullanılması (Kamu Yararı)
663
1.2.3. Nedensellik (İlliyet) Bağı
670
C. Haksız Fiillerde Kusurun İspatı
685
D. Tazminatın Belirlenmesinde Kusurun Ağırlığı (TBK 51–52)
686
E. Ayırt Etme Gücünden (Temyiz Kudretinden) Yoksun Kişilerin Sorumlu Tutulduğu Haller
692
a. Ayırt Etme Gücünün Geçici Kaybı Halinde Sorumluluk (TBK 59)
693
b. Hakkaniyet Sorumluluğu (TBK 65)
695
F. Uygulamadan Karar Örneği
695
1.3. Maddi Tazminat Davaları
697
1.3.1. Maddi Zararlara İlişkin Tazminat Davaları
697
B. Trafik Kazalarından Kaynaklanan Maddi Zararlar
702
C. Dava Dilekçesi Örneği (Araç Zararına İlişkin)
714
D. Dava Dilekçesi Örneği (Araç Zararından Dolayı Kazanç Kaybına İlişkin)
715
E. Uygulamadan Karar Örneği
716
1.3.2. Destekten Yoksun Kalma Tazminatı (TBK. 53)
717
b. Anne–Babanın Destek Olma Özellikleri
732
c. Çocukların Destek Olma Özellikleri
734
d. Kardeşlerin Destek Olma Özellikleri
737
e. Eşlerin Destek Olma Özellikleri
740
f. Nişanlıların Destek Olma Özellikleri
744
C. Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Hesabı
744
F. Dava Dilekçesi Örneği
773
F. Uygulamadan Karar Örneği
774
1.3.3. Bedensel Zarar Halinde Maddi Tazminat (TBK 54)
775
C. Kazanç Kaybı ve Çalışma Gücünün Azalmasından Ya Da Yitirilmesinden Doğan Kayıplar (Geçici veya Sürekli İş Göremezlikten Kaynaklanan Zarar)
785
D. Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan Zararlar
805
E. Bedensel Zararların Tazmininde Gözetilecek İndirim Nedenleri
807
F. Dava Dilekçesi Örneği
810
1.3.4. Tazminat Miktarının Tespiti İle Müterafik Kusur ve Benzeri Nedenlerle İndirim Yapılması (TBK 51–52)
811
1.3.5. Tazminat Hükmünün Değiştirilmesi (TBK 75)
825
1.3.6. Uygulamadan Karar Örneği
826
1.4. Manevi Tazminat Davaları
828
1.4.2. Ölüm ve Bedensel Zarar Hallerinden Doğan Manevi Zararın Tazmini (TBK 56)
832
B. Ölüm ve Bedensel Zarar Hallerinden Manevi Tazminata Hükmedilmesi Koşulları
834
C. Ölüm veya Bedensel Zarar Halinde Manevi Tazminat İsteyebilecekler
836
D. Manevi Tazminat Miktarının Tayini
839
E. Dava Dilekçesi Örneği
850
F. Uygulamadan Karar Örneği
851
1.4.3. Kişilik Hakkına Saldırıdan Kaynaklı Manevi Tazminat (TBK 58)
852
B. Kişilik Haklarına Saldırıdan Dolayı Manevi Tazminata Hükmedilebilmesi Koşulları
859
a. Kişilik Haklarına Saldırı Yapılmalıdır
859
b. Saldırı Hukuka Aykırı Olmalıdır
863
bb. Hukuka Uygunluk Nedenleri
864
c. Kişilik Hakkına Yapılan Haksız Saldırıdan Bir Manevi Zarar Doğmadır
865
d. Kişilik Haklarına Haksız Bir Saldırıda Bulunan Kişinin Kusurlu Olması
869
e. Haksız Saldırı ile Zarar Arasında Nedensellik Bağı Bulunmalıdır
870
f. Dava Dilekçesi Örneği
871
g. Uygulamadan Karar Örneği
872
C. Manevi Tazminata İlişkin Özel Haller
874
a. Basın Yolu ile Kişilik Haklarının İhlali Halinde Manevi Tazminat
874
aa. Açıklama ve İçtihatlar
874
bb. Dava Dilekçesi Örneği
887
cc. Uygulamadan Karar Örneği
888
b. Haksız Şikayet Halinde Manevi Tazminat
892
aa. Açıklama ve İçtihatlar
892
bb. Dava Dilekçesi Örneği
908
cc. Uygulamadan Karar Örneği
909
c. Haksız Haciz Halinde Manevi Tazminat
910
aa. Açıklama ve İçtihatlar
910
bb. Dava Dilekçesi Örneği
913
cc. Uygulamadan Karar Örneği
914
d. Sözleşmeye Aykırılık Halinde Manevi Tazminat
915
e. Psikolojik Taciz (Mobbing) Halinde Manevi Tazminat
920
D. Manevi Tazminat Miktarının Tayini
923
2. KUSURSUZ SORUMLULUKTAN KAYNAKLANAN DAVALAR
925
2.2. Kusursuz Sorumluluk Çeşitleri
926
2.2.1. Hakkaniyet Sorumluluğu (TBK 65)
926
2.2.2. Adam Çalıştıranın (İstihdam Edenin) Sorumluluğu (TBK 66)
930
B. Adam Çalıştıran Kavramı
933
C. Zararın Gerçekleşme Zamanı
934
E. Özen Yükümlülüğünün Niteliği
936
F. Adam Çalıştıranın Rücu Hakkı
938
H. Yardımcı Kişilerin Fiillerinden Sorumluluğundan Farkları
939
2.2.3. Hayvan İdare Edenlerin Sorumluluğu (TBK 67–68)
941
A. Açıklama ve İçtihatlar
941
B. Dava Dilekçesi Örneği
944
C. Uygulamadan Karar Örneği
945
2.1.4. Yapı Malikinin Sorumluluğu (TBK 69–70)
947
A. Sorumluluğun Niteliği
947
D. Taşınmaz Malikinin Sorumluluğundan Farkları
954
E. Dava Dilekçesi Örneği
954
F. Uygulamadan Karar Örneği
955
2.2.5. Ev Başkanının Sorumluluğu (TMK. 369.)
956
2.2.6. Tehlike Sorumluluğu (TBK 71)
959
2.2.7. Araç İşletenin Sorumluluğu
964
B. Motorlu Araç İşletenin Sorumluluk Koşulları
973
a. Motorlu Araç Bulunmalıdır
973
b. Motorlu Araç İşletme Halinde Olmadır
973
c. Araç Karayolu Üzerinde İşletilmelidir
973
d. Aracın İşletilmesi ile Zarar Arasında Nedensellik Bağı Bulunmalıdır
974
C. Kurtuluş Kanıtı (KTK 86)
974
D. Hatır Taşımalarında Sorumluluk (KTK 87/1)
978
E. Yolcu Beraberi Dışında Kalan Eşyalara Gelen Zararlardan Sorumluluk (KTK 87/2)
983
F. Sorumsuzluk Anlaşmaları (KTK 111)
984
G. Uygulamadan Karar Örneği
988
3. SORUMLULUK SEBEPLERİNİN YARIŞMASI (TBK 60)
989
4. HAKSIZ FİİLDE MÜTESELSİL SORUMLULUK (TBK 61–62)
990
4.2. Dış İlişkide Sorumluluk
995
4.3. İç İlişkide Sorumluluk
998
4.4. Uygulamadan Karar Örneği
1001
5. HAKSIZ FİİLE DAYALI TAZMİNAT DAVALARINDA ZAMANAŞIMI (TBK 72)
1003
6. BİRDEN ÇOK KİŞİNİN SORUMLU OLDUĞU HALLERDE RÜCU TALEBİNİN TABİ OLDUĞU ZAMANAŞIMI (TBK 73)
1015
7. HAKSIZ FİİLE DAYALI TAZMİNAT DAVALARINDA FAİZ
1018
8. CEZA HUKUKU İLE MEDENİ HUKUK ARASINDAKİ İLİŞKİ (TBK 74)
1022
9. GEÇİCİ ÖDEMELER (TBK 76)
1029
10. SİGORTACININ SORUMLULUĞU
1030
10.2. İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortası
1035
10.3. Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası
1042
10.3.2. Genel Olarak
1042
10.3.2. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının Kapsamı
1046
10.3.3. Sigortacının Temerrüdü
1061
10.3.4. Güvence Hesabının Sorumluluğu
1064
10.4. Sigortacının Rücu Hakkı
1066
10.5. Tedavi Giderleri Yönünden Sigortacının Sorumluluğu
1080
10.6. Rücu Davasında Zamanaşımı Süresi
1085
11. TAZMİNAT DAVALARINDA YARGI YOLU, GÖREV VE YETKİ UYUŞMAZLIKLARI
1087
11.1. Hizmet Kusuru Halinde Görevli Yargı Yeri
1087
11.2. Görevli Mahkeme
1100
11.3. Yetkili Mahkeme
1109
SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEDEN DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİ
1. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEDEN DOĞAN DAVALAR (TBK. 77–82)
1115
1.2. Sebepsiz Zenginleşme Davasının Koşulları
1122
1.2.1. Davalının Malvarlığında Bir Zenginleşme Olmalıdır
1122
1.2.2. Zenginleşmenin Haklı Bir Nedene Dayanmaması Gerekir
1124
1.2.3. Uygun Nedensellik Bağı Bulunmalıdır
1130
1.3. Borçlanılmamış Edimin (Hataen) İfası (TBK 78)
1132
1.4. Geri Verme Yükümlülüğünün Kapsamı (TBK 79–80)
1139
1.4.2. Zenginleşen İyiniyetli İse
1145
1.4.3. Zenginleşen Kötüniyetli İse
1146
1.4.4. Zenginleşenin Giderleri İsteme Hakkının Kapsamı
1147
1.5. Sebepsiz Zenginleşme Davası Açılamayacak (İadesi İstenemeyecek Zenginleşme) Halleri (TBK 78/2, 81)
1149
1.6. Zamanaşımı Süresi (TBK 82)
1152
1.7. Görevli ve Yetkili Mahkeme
1157
1.7.1 Görevli Mahkeme
1157
1.7.2. Yetkili Mahkeme
1161
1.9. Dava Dilekçesi Örneği
1165
1.10. Uygulamadan Karar Örneği
1166
BORÇ İLİŞKİSİNİN HÜKÜMLERİ
1. BORÇLARIN İFASI (TBK 83–126)
1169
1.1. Şahsen İfa Zorunluluğunun Olmaması (TBK 83)
1169
1.2. Kısmi İfa (TBK 84)
1170
1.3. Bölünemeyen Borçlarda (TBK 85)
1171
1.4. Çeşit (Cins, Nevi) ve Parça Borçlarında (TBK 86)
1173
1.5. Seçimlik Borçlarda (TBK 87)
1174
1.6. İfa Yeri (TBK 89)
1176
1.7. İfa Zamanı (TBK 90–96)
1178
1.8. Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmelerde İfa (TBK 97–98)
1181
1.8.1. İfada Sıra (TBK 97)
1181
1.8.2. İfa Güçsüzlüğü (TBK 98)
1184
1.9. Para Borçlarının İfası (TBK 99)
1185
1.9.2. Para Borcunun İfa Yeri
1185
1.9.3. Yabancı Para Birimi ile Borcun İfası
1186
1.10. Mahsup (TBK 100–102)
1190
1.10.1. Genel Olarak
1190
1.10.2. Takastan Farkları
1197
1.11. Makbuz ve Senetlerin Geri Verilmesi (TBK 103–105)
1199
1.12. Alacaklının Temerrüdü (TBK 106–111)
1205
1.12.1. Genel Olarak
1205
1.12.2. Alacaklının Temerrüdünün Koşulları
1207
A. Borçlunun Edimin Gereği Gibi İfasını Teklif Etmesi
1207
B. Alacaklının Teklif Edilen Edimi Kabulden Haksız Olarak Kaçınması
1208
1.12.3. Temerrüdün Sonuçları
1208
1.12.4. Bir Şeyin Teslimine İlişkin Edimlerde
1208
1.12.5. Diğer Edimlerde
1210
1.13. Borçların İfa Edilmemesinin Sonuçları (TBK 112–116)
1211
1.13.1. Giderim Borcu (Kusurlu İmkânsızlık) (TBK 112)
1211
B. Kusurlu İmkânsızlık Halinde Sorumluluğun Koşulları
1214
a. Borçlunun Kusuru ile Edimin İfasının İmkansızlaşması
1214
b. Alacaklının Zarar Görmesi
1215
c. Kusurlu İmkansızlık ile Zarar Arasında Nedensellik Bağı Bulunmalıdır
1217
C. Sorumsuzluk Anlaşması (TBK 115)
1219
D. Yardımcı Kişilerin Fiillerinden Sorumluluk (TBK 116)
1221
a. Sorumluluğun Koşulları
1221
b. Adam Çalıştıranın Sorumluluğundan Farkları
1222
1.13.2. Borçlunun Temerrüdü (TBK 117–126)
1223
B. Borçlu Temerrüdünün Koşulları
1224
a. Borcun Muaccel ve Dava Edilebilir Olması Koşulu
1224
b. Borcun İfasının Mümkün Olması Koşulu
1225
c. Alacaklının İfayı Kabule Hazır Olması Koşulu
1225
d. Borçlunun İfada Bulunmamış Olması Koşulu
1225
e. Alacaklının Borçluya İhtar Koşulu (TBK 117/1)
1225
f. İhtar Koşulunun İstisnaları (TBK 117/2)
1227
g. Borçluya Uygun Süre Verilmesinin Zorunlu Olduğu Haller (TBK 123)
1229
h. Süre Verilmesini Gerektirmeyen Durumlar (TBK 124)
1231
1.13.3. Borçlunun Temerrüde Düşmesi Halinde Alacaklının Hakları
1232
A. Gecikme Tazminatı İsteyebilme Hakkı (TBK 118)
1233
B. Beklenmedik Halden Doğan Zararı İsteyebilme Hakkı (TBK 119)
1234
C. Temerrüt Faizi İsteyebilme Hakkı
1234
a. Genel Olarak Faiz
1234
b. Türk Borçlar Kanununda Faize İlişkin Düzenlemeler
1241
aa. Temerrüt Faizinin Başlangıç Tarihi
1241
bb. Faize Faiz İşletilemez Kuralı (TBK 121/3)
1245
cc. Asıl Alacağa Bağlı Fer'i Borç Olma Özelliği (TBK 131)
1247
dd. Anaparadan Ayrı İstenebilme Özelliği
1251
ee. Faiz Borcunda Zamanaşımı (TBK 152)
1252
c. 3095 Sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanundaki Düzenleme
1253
d. Adi İş– Ticari İş Ayrımına Göre Belirlenecek Faiz Türü (Kanuni Faiz– Avans Faizi)
1254
e. 3095 S. Kanundaki Düzenlemeye Göre
1258
cc. Ticari Olmayan İşlerde Ülke Parasına Uygulanan Temerrüt Faizi
1259
dd. Ticari Olmayan İşlerde Yabancı Ülke Parasına Uygulanan Temerrüt Faizi
1262
ee. Ticari İşlerde Ülke Parasına Uygulanan Temerrüt Faizi
1264
ff. Ticari İşlerde Yabancı Ülke Parasına Uygulanan Temerrüt Faizi
1267
D. Aşkın (Munzam) Zararı İsteyebilme Hakkı (TBK 122)
1268
1.14. Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmelerde Borçlunun Temerrüdü Halinde Alacaklının Hakları
1278
1.14.1. Temerrüt Halinde Alacaklının Seçimlik Hakları (TBK 125)
1279
A. Borcun İfası ile Birlikte Gecikme Tazminatı İsteyebilme Hakkı (TBK 125/1)
1279
B. Borcun İfasından ve Gecikme Tazminatı İsteme Hakkından Vazgeçtiğini Hemen Bildirip Borcun İfa Edilmemesinden Doğan Zararının (Müspet Zararının) Giderilmesini İsteme Hakkı (TBK 125/2)
1281
b. Müspet Zararı Hesaplama Metotları
1284
aa. Olumsuz Metot (Kesinti Metodu)
1284
bb. Olumlu Metot (Toplama Metodu)
1285
C. Sözleşmeden Dönerek Menfi Zararlarının Giderilmesini İsteme Hakkı
2. ALACAKLIYA HALEFİYET (ARDILLIK) (TBK 127)
1293
2.2. Halefiyet Çeşitleri
1295
2.2.1. Kanundan Doğan Halefiyet (TBK 127/1)
1295
2.2.2. Borçlunun İradesinden Doğan Halefiyet (TBK 127/2)
1295
3. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTLENME (TBK 128)
1296
4. ÜÇÜNCÜ KİŞİ YARARINA SÖZLEŞME (TBK 129–130)
1299
4.2. Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme Şekilleri
1300
4.2.1. Eksik Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme (TBK 129/1)
1300
4.2.2. Tam Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme (TBK 129/2)
1300
5. BORÇLARIN SONA ERMESİ (TBK 131–145)
1301
5.2.2. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 111. Maddesine Göre İbra
1305
5.3. Yenileme (Tecdit) (TBK 133)
1306
5.4. İfa İmkânsızlığı (TBK 136–138)
1310
5.4.2. İfa İmkânsızlığı Nedeniyle Borcun Sona Ermesi Koşulları
1313
A. Borçlanılan Edimin Sözleşmenin Kurulmasından Sonra İmkânsız Hale Gelmelidir
1313
B. İmkânsızlık Objektif Olmalıdır
1314
C. İmkânsızlık Sürekli ve Kesin Olmalıdır
1314
D. Edim, İmkânsızlık Sebebiyle İfa Edilemez Hale Gelmelidir
1314
E. İmkânsızlık Nedeniyle İfa Edilemeyen Edimin Yerine Başka Bir Değer Geçmemelidir
1315
F. İmkânsızlık Borçlunun Kusurundan Kaynaklanmamalıdır
1315
5.5. Aşırı İfa Güçlüğü ve Hâkim Müdahalesi (TBK 138)
1315
5.6. Takas (TBK 139–145)
1324
5.6.2. Takasın Koşulları
1328
5.6.3. Mahsuptan Farkları
1330
6. ZAMANAŞIMI (TBK 146–161)
1333
6.2. Zamanaşımı İle Sona Eren Alacaklar
1339
6.3. Zamanaşımından Feragat
1340
6.4. Müteselsil Borçluluk Halinde Zamanaşımı Def’i ve Etkileri
1341
6.5. Hak Düşürücü Süreden Farkı
1342
6.6. Zamanaşımı Süreleri
1342
6.6.1. Genel Zamanaşımı Süresi
1342
6.6.2. Beş Yıllık Zamanaşımına Tabi Alacaklar
1346
6.7. Zamanaşımının Başlangıcı
1352
6.8. Zamanaşımı Sürelerinin Hesaplanması
1354
6.9. Zamanaşımı Sürelerinin Durması
1355
6.10. Zamanaşımı Sürelerinin Kesilmesi
1356
6.10.1. Genel Olarak
1356
6.10.2. Borçlunun Fiili ile Kesilme
1357
6.10.3. Alacaklının Fiili ile Kesilme
1357
6.10.4. Zamanaşımının Kesilmesinin Sonuçları
1361
7. TESELSÜL (TBK 162–169)
1363
7.1. Müteselsil Borçluluk
1363
7.1.2. Dış İlişkide Sorumluluk
1366
7.1.3. İç İlişkide Sorumluluk
1371
7.1.4. Müteselsil Kefaletten Farkları
1374
7.2. Müteselsil Alacaklılık (TBK 169)
1375
7.2.2. Dış İlişkide Sorumluluk
1375
7.2.3. İç İlişkide Sorumluluk
1376
8. KOŞULA BAĞLI BORÇLAR (TBK 170–176)
1376
8.2. Geciktirici Koşul
1377
9. BAĞLANMA PARASI (PEY AKÇESİ, KAPARO) (TBK 177)
1381
10. CAYMA PARASI (TBK 178)
1382
11. CEZA KOŞULU (CEZAİ ŞART) (TBK 179–182)
1383
11.2.1. Seçimlik Ceza Koşulu (TBK 179/1)
1387
11.2.2. İfaya Eklenen Ceza Koşulu (TBK 179/2)
1388
11.2.3. İfayı Engelleyen Ceza Koşulu (Dönme Cezası) (TBK 179/3)
1391
11.3. Ceza Miktarının Hâkim Tarafından İndirilmesi
1392
11.4. Ceza Koşulu ile Götürü Tazminat Ayrımı
1394
12. ALACAĞIN DEVRİ (ALACAĞIN TEMLİKİ) (TBK 183–194)
1395
12.2. Alacağın Devri Sözleşmesinin Geçerlilik Şekli
1398
12.3. Devredilebilen Alacaklar
1399
12.4. Alacağın Kısmen Devri
1400
12.5. Fer'i Hakların Devri
1400
12.6. Alacağın Devrinin Sonuçları
1402
12.7 Garanti Borcu (TBK 191–194)
1406
12.7.1. Devreden Yönünden
1406
12.7.2. Devralan Yönünden
1408
13. BORCUN ÜSTLENİLMESİ (BORCUN NAKLİ) (TBK 195–204)
1409
13.2. Borcun İç Üstlenilmesi
1410
13.3. Borcun Dış Üstlenilmesi
1411
13.4. Borcun Üstlenilmesinin Sonuçları
1412
13.4.1. Alacaklı Yönünden
1412
13.4.2. Borçlu Yönünden
1412
13.4.3. Borcu Üstlenen (Yeni Borçlu) Yönünden
1413
13.4.4. Borç İçin Teminat Veren Üçüncü Kişiler Yönünden
1413
13.5. Borcun Üstlenilmesi Sözleşmesinin Hükümsüzlüğü
1414
14. BORCA KATILMA SÖZLEŞMESİ (TBK 201)
1414
15. MALVARLIĞININ VEYA İŞLETMENİN DEVRALINMASI (TBK 202)
1415
16. SÖZLEŞMENİN DEVRİ (TBK 205)
1417
17. SÖZLEŞMEYE KATILMA (TBK 206)
1418
Yararlanılan Kaynaklar
1419