Roma Hukukunda Tanıklık

Roma hukuku bakımından tanıklık iki şekilde ortaya çıkmaktadır. İlk olarak tanık, bazı hukuki işlemlerin geçerli şekilde kurulması için aranmış ve bu durumda tanık bulunmaması işlemin geçersizliğine sebep olmuş, ayrıca bazı hukuki fiillerde tanıkların varlığı fiile aleniyet kazandırmıştır. İkinci olarak ise, yargılama sürecinde davanın tespiti aşamasında tanıkların varlığı aranmış, tarafların iddialarının ispat edilmesi amacıyla delil niteliğinde beyanda bulunan tanıklara ihtiyaç duyulmuştur. Geniş uygulama alanıyla hukukun farklı dallarını ilgilendiren tanıklık kurumu, tanığın kim olduğuna ve toplumdaki yerine önem verilmesi sebebiyle sosyolojik ve kültürel yapıyla da bağlantılı olmuştur.

Çalışmada tanığın kim olduğu ve tanıklığın önemi hem toplumsal hem hukuki boyutuyla ele alınmış, hukukun farklı alanlarını ilgilendiren tanıklık kurumuna özgü düzenlemelere sadece konuyla bağlantılı olduğu oranda yer verilerek konu sınırlandırılmıştır. Bu kapsamda tanıklık kurumunun, günümüz sınıflandırmasıyla da uyumlu olması amaçlanarak, kamu hukuku ve özel hukuk ayrımı doğrultusunda incelenmesi tercih edilmiştir.